Yaratıcılıktan ya da sanatsal uğraşlardan geçim sağlamak yeni bir kavram olmasa da, yaratıcı girişimcilik kavramı ve gelişimi kesinlikle yenidir. Çünkü günümüz dünyasında internet, insanların mevcut bilgilerini ve doğuştan gelen yeteneklerini olabilecek en verimli şekilde kullanabilmelerini sağlayacak sayısız kaynak ve fırsat yaratmıştır.
Sizler de çağımızın nimetlerinden faydalanıp yeteneğinizi/yaratıcılığınızı sergileyeceğiniz bir iş kurmak veya sayıları giderek artan yaratıcı girişimcilerden biri olmak mı istiyorsunuz?
Doğru yerdesiniz. Yazımızda yaratıcı girişimciliğe ilişkin faydalı bilgiler bulacaksınız.
Yaratıcı Girişimci Kimdir?
Yaratıcı girişimcilik deyince ilk akla gelenin sanatçılar ya da fotoğrafçılar gibi geçimini yaratıcı girişimlerinden sağlayan bireyler olması gayet doğaldır. Bu görüş doğru olsa da “yaratıcı girişimci” kavramını tam anlamıyla yansıtmaya yetmez, zira tek yaratıcı girişimci sanatçılar değildir.
Yaratıcı girişimci, genellikle bir işletme bünyesinde veya freelancer olarak çalışan, geçimini sağlamak adına yaratıcılığını ya da entelektüel bilgi ve becerilerini kullanan kişiyi ifade eder. Yaratıcı girişimcilik, genellikle imalata ve endüstriyel ürünlere odaklanması bakımından geleneksel girişimcilikten ayrılır.
Yaratıcı Girişimci Örnekleri
Tarih, bilhassa da yirminci yüzyıl tarihi, bilgi ve yaratıcılıklarını her geçen gün daha da büyüyen güçlü birer işletmeye dönüştüren girişimcilerle doludur.
Gelin bu ünlü isimlere hep birlikte bakalım.
1)Walt Disney
Walt Disney girişimciliğe ilişkin pek çok şey söylemiştir, ancak bunlardan bir tanesi yaratıcı girişimciliğin özeti niteliğindedir: “Tek bir gerçeği asla unutmamayı umut ediyorum:Her şey bir fare ile başladı.”
Filmlerden tutun da tema parklarına, Disney kahramanlarına hatta aklınıza gelebilecek en küçük Disney ürününe kadar her şey, Walt Disney’in “Mickey Mouse” adındaki karikatürünün kullanım haklarını yitirmesinin ardından yaptığı bir tren yolculuğu esnasında hayat buldu. Walt, engin hayal gücünü ve sanatçı yanını basit bir fare hikayesinden büyük bir imparatorluk yaratmada kullandı.
2)Thomas Edison Dahil Tüm Mucitler
İcatlarından ve fikirlerinden faydalanabildiğimiz tüm mucitler “yaratıcı girişimciler” olarak kabul edilir. Nikola Tesla, Alexander Graham Bell ve imparatorluğunu kendinden sıkmalı bir paspas üretimine borçlu olan Joy Mangano gibi günümüz mucitleri de bu tabire layıktır. Bu mucitlere ait icatlar seri üretimden geçmiş olsalar da, başarılarının özünü yaratıcı fikirleri oluşturmaktadır.
Yaratıcı girişimciliğin timsali mucitlerin en ünlüsü ve hiç şüphesiz en üretkeni ise sinemayı, ampulü ve daha pek çok şeyi icat eden Thomas Edison’dur. Kendisi fikirleri ve icatları için yalnızca Amerika Birleşik Devletleri bünyesinde tam 1.093 patente sahiptir.
3)Steve Jobs
Çoğu insan sanatkarlık ile bilgisayar programcılığını aynı kefeye koymakta zorlanır, çünkü hiç kimse bir Steve Jobs değildir. Steve Wozniak ile birlikte sıradan insanlar için dahi erişilebilir bir teknoloji geliştiren Jobs, yarattığı cihazların kalitesi kadar estetik özelliklerini de önemserdi. Yaratıcılığını binlerce şarkıyı küçük bir cihaza sığdırabilmek veya taşınabilir bir telefonu bir bilgisayara ya da eğlence merkezine dönüştürebilmek gibi insanların ihtiyaç duyduklarının farkında dahi olmadıkları ürün ve hizmetleri geliştirme yeteneği ile harmanlayan Jobs, kelimenin tam anlamıyla benzersiz bir girişimciydi.
4)Ree Drummond
Amerikalı bir blogger, yemek yazarı, fotoğrafçı ve sunucu olan Ree, yukarıda listelenen yaratıcı girişimciler kadar ünlü bir sima olmasa da, Amerika’da “Öncü Kadın” lakabıyla anılmaktadır.
Drummand, mütevazı hayatını Oklahoma’daki sığır çiftliğinde sürdürmekte olan bir anneydi. Mayıs 2006’da hayatını, fotoğraflarını ve yemek tariflerini paylaştığı bir blog sayfası açtı. 3 yıl içinde ayda 13 milyon görüntülenme sayısına ulaştı. Blogundan kazandığı gelirlerle, yaratıcı başarısını birer anı ve yemek kitabına, Food Network adında bir yemek programına ve son olarak ABD’nin ünlü market zinciri Wal-Mart’ta satılan bir pişirme ekipmanı markasına dönüştürebildi.
Yaratıcı girişimcilere ilişkin örneklerimizi burada noktalıyoruz, ancak bugün tıpkı bu ünlü isimler gibi yeteneklerini gelişmekte olan işletmelere dönüştürebilmiş, ancak seslerini dünya çapında duyurmayı başaramamış milyonlarca insan olduğunu söylemeden geçmek istemeyiz: Blogger’lar, Amazon satıcıları, YouTuber’lar, freelancer’lar ve çok daha fazlası da “yaratıcı girişimci” unvanını ziyadesiyle hak etmektedir.
Yaratıcı Girişimciliğe İlişkin İş Fikirleri
Yaratıcı girişimlerin ayırt edici özelliği ,girişimcisine para kazanmak için entelektüel birikimlerinden veya yaratıcılığından faydalanma imkanı sunmasıdır. Bunu gerçekleştirmenin binlerce yolu vardır ve hangisini seçeceğiniz tamamıyla becerilerinize, bilginize ve yaratıcılığınıza bağlı olarak değişir.
Yaratıcı girişimciliğe adım atabileceğiniz sektörlerden bazıları şunlardır:
- Sanat ve Fotoğrafçılık
- Zanaat/El Sanatları
- Blog
- Antrenörlük/Koçluk
- Dijital Ürünler (Uygulamalar, yazdırılabilir içerikler, vb.)
- Grafik Tasarım
- Bilgi Ürünleri
- Podcast’ler
- Eğitim (Çevrim içi Kurslar)
- Video / Vlog / YouTube
- Yazı / Yazarlık
Yaratıcı girişimciliğe ilişkin iş fikirlerinin sonu yoktur. İnsanların size karşılığında ödeme yapmaya razı olacakları bilgi ya da becerilere sahip olduğunuzu düşünüyorsanız, siz de yaratıcı bir girişimci olabilirsiniz.
Nasıl Yaratıcı Girişimci Olunur?
Günümüzde bilgi ve yeteneklerinizi sağlam birer gelir kapısına dönüştürmek her zamankinden daha kolay ve masrafsız bir eyleme dönüşmüştür. Üstelik yaratıcı bir girişimci olmanın pek çok avantajı da vardır:
- Sevdiğiniz bir şey üzerinden ödeme almak
- Kontrolü her daim elinizde tutmak
- Esneklik
- Yaşam tarzınıza ve hedeflerinize uygun bir kariyer tasarlamak gibi.
Bununla birlikte, yaratıcı bir girişimci olmak kimi dezavantajları da beraberinde getirebilir. Çünkü yaratıcı bir girişimci olarak;
- sıkıcı olabilecek veya yaratıcılığınızı öldürüyormuş hissi verecek görev ve sorumluluklara sahip olur,
- tutarsız bir gelir elde eder,
- karlı bir pazar bulmada zorluk yaşar ya da
- yaratıcılığınızın kaynağı olan tutkunuzu bir “işe” dönüştürmenin tüm eğlenceyi mahvettiğine şahit olursunuz.
Her şeye rağmen denemeye değer mi diyorsunuz?
Entelektüel ve yaratıcı varlıklarınızı somut bir gelire dönüştürmeye karar verdiyseniz, nasıl başlayacağınız konusunda size yardımcı olalım:
1)Ne tür bir hizmet sunacağınızı belirleyin.
Ne tür bir hizmet sunacaksınız? Şarkı söylemek, enstrüman çalmak vb. bildiğiniz, sevdiğiniz ve yapabildiğiniz şeylerin bir listesini oluşturun. Unutmayın, yaratıcı girişimcilik için illa ki sanatsal bir fikre ya da yeteneğe sahip olmanız gerekmez. Yalnızca bilgi birikiminizle veya beceri setinizle uyumlu bir girişimde bulunmanız yeterlidir.
2)Para kazanmanın yolunu bulun.
Satışa sunacağınız bir şeyler yaratabilir misiniz? Peki, becerinizi/yeteneğinizi freelance olarak sergileyebilir misiniz? Ya da bu beceri/yetenek sayesinde insanları herhangi bir konuda eğitebilir veya bilgilendirebilir misiniz? (Örneğin, blog, bilgi ürünleri, çevrim içi kurs vb. yöntemler aracılığıyla ) Kazanç sağlama konusunda çok yönlü bir fikre sahipseniz, bu fikre bağlı birden çok gelir akışı oluşturmanızda yarar vardır. Ancak, başlangıç aşamasında yalnızca tek bir şeye odaklanmalı ve gelir akışınızı artırmadan evvel işlerin rayına oturmasını beklemelisiniz.
3)Pazar araştırması yapın.
Sunduğunuz ürün/hizmete ilişkin arz veya talebin varlığından emin olun.
Su altında sepet dokumak vb. bir tutkunuz olabilir, ancak etrafta su altında dokunmuş bu sepetleri satın almak veya bu konu hakkında bilgi edinmek isteyen kimse yoksa bu fikir sağlam bir gelir kapısına veya her geçen gün büyüyecek bir işe dönüşemeyecektir.
Pazar araştırması esnasında çevrenizde sunacağınız ürünü/hizmeti almaya hazır ve bu konuda bir hayli istekli insanların olup olmadığını keşfetmeye ve bu kişilerin kim olduğunu belirlemeye (demografik yapıları, istekleri, ihtiyaçları, ilgi alanlarına ilişkin bilgi edinmeye) çalışmalısınız.
Bir blog sayfası açtığınızı varsayalım. Burada fikirlerinizi ücretsiz olarak sunabilirsiniz, ancak sonraki aşamalarda blogunuz üzerinden gelir elde etmek adına insanlara farklı hizmetler sunmanız veya bir şeyler satmanız gerekecektir-reklamlar ve affiliate linkleri üzerinden elde edeceğiniz gelirden bahsediyoruz.
4)Bir iş planı hazırlayın.
Uygulanabilir bir fikre sahipseniz, iş planınızı oluşturmaya başlamalısınız. Bu, işletmenizle ne gibi bir hizmet sunacağınızı, işletmenizin benzersiz yanını, müşterilere nasıl fayda sağlayacağınızı, ücretlendireceğiniz ürününün/hizmetin ne olduğunu, mevcut ve öngörülen finansal durumunuzu, hedef pazarınızı, yani iş fikrinize ilişkin tüm bilgileri özetlemeye yarayan bir iş planı yazacağınız anlamına gelir.
5)İşletme adınızı belirleyin.
Bir işletmeyi var etmenin en somut yolu ona isim vermektir. Vereceğiniz isim işletmenizin türüne bağlı olarak değişebilir. İşletme adı olarak kendi adınızı kullanabilir veya sunduğunuz ürünü/hizmeti betimleyecek bir işletme adı tercih edebilirsiniz.
6)İşletme yapınızı belirleyin.
Yaratıcı girişimcilerin çoğu işin kolayına kaçıp şahıs şirketi kurarlar. Ancak, işinize dört elle sarılacak bir karakterdeyseniz, limited şirketi kurmayı da düşünebilirsiniz. Emin olun bu sandığınız kadar zor ya da masraflı olmayacaktır.
7)İşletme lisansı edinin.
Lisans belgeleri veya izinler için gerekli mercilere başvurun. İş fikrinizin evden çalışmaya uygun olup olmayacağını da araştırın.
8) Entelektüel varlığınızı/fikri mülkiyetinizi koruyun.
Bir şey yaratıyorsanız, yaratıcılığınızın meyvesi olan fikri mülkiyetinizi olası tehlikelerden ya da hırsızlardan koruyun. Yarattığınız şeye bağlı olarak değişen üç tür koruma sistemi vardır: 1) Buluşlar, tasarımlar veya formüller için patent, 2) Yazı veya tablo gibi yaratıcı eserler için telif hakkı 3) Marka ismi, logosu veya sloganı için ise ticari marka tescili.
9)Dağıtım kanalınızı belirleyin.
İş planınızda, ürünlerinizin/hizmetlerinizin dağıtımını nasıl yapacağınıza da değinmelisiniz.
Çevrim içi ortamda satacağınız ürünleriniz mi var?Satışınızı Amazon üzerinden mi yoksa kendi web siteniz aracılığıyla mı yapacaksınız?
Hizmetlerinizi freelance olarak sunmayı mı düşünüyorsunuz? Freelance iş ilanlarının yer aldığı platformları mı yoksa kendi web sayfanızı kullanmayı mı tercih edersiniz?
Kararınızın ne olacağı önemli değil, ama bu kararı net bir biçimde belirtmeniz şart.
10)İşletmenizi pazarlayın.
Her şeyi hallettiniz mi?
O halde sıra piyasayı/pazarı varlığınızdan haberdar etmeye geldi. Pazarlama, yaratıcı girişimcilerin en zorlandığı alandır ve her aşamada olduğu gibi bu aşamada da yaratıcılığınız ve maharetleriniz güçlü birer avantaja dönüşebilir. Pazarlama sürecinin temel noktaları şunlardır:
1) Hedef kitleniz kimdir?
2) Hedef kitlenize nasıl ulaşabilir, onları nerede bulabilirsiniz? (Ne okurlar, hangi siteleri ziyaret ederler, nasıl bir araya gelirler?)
3) Hedef kitlenizin dikkatini çekmek ve sizi merak etmelerini sağlamak için nasıl bir pazarlama stratejisi kullanmalısınız? (Makaleler, reklamlar, videolar, sosyal medya, vb. yöntemlerden hangisi sizin için en kullanışlı tanıtım aracıdır?)
