Yakın zamanda telefonda mülakat yapacaksanız size sorulacak sorular aşağı yukarı bellidir ve bu sorular üzerinde önceden düşünürseniz kendinize olan güveni tazelemiş olursunuz ve karşı tarafı etkiler ve bir sonraki aşamaya geçebilirsiniz.
Sizler için en telefon mülakatlarında sık sorulan soruları ve bunlara verebileceğiniz cevapları derledik:
Haydi başlayalım…
Soru 1: “Bana kendinizi anlatır mısınız?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Kısa ve öz anlatmalısınız. Bu soruya 90 saniyeden fazla zaman harcamamalısınız.
Hayatınızı kronolojik sıralamaya koyun. Şu anki kariyerinize nasıl adım attığınızı anlatmakla başlayın. Daha sonra bu süreçte elde ettiğiniz başarılardan, kariyerinizde yaptığınız önemli değişiklerden nedenleriyle birlikte bahsedin. Ayrıca terfilerinizden de bahsetmeyi unutmayın.
Karşı tarafın aklında kalmanızı sağlayacak ve onu etkileyecek cümleler kurun (Örneğin, en son çalıştığım yerde ekibimle birlikte en son çıkan batarya gözlem teknolojisini geliştirmek için Tesla ile işbirliği yaptık.)
Sözlerinizi şu an kariyerinizde nerede olduğunuzu anlatarak tamamlayın. İş arayış sürecinde beklentilerinizi nedenleriyle birlikte açıklayın.
Örneğin şöyle diyebilirsiniz: “Şu anda kariyerimde beni bir adım ileri taşıyacak iş fırsatlarını değerlendiriyorum. Değerlendirmemde teknik becerilerimi geliştirirken küçük bir ekibi yönetmemi sağlayacak fırsatlara dikkat ediyorum. İş tanımınızda bundan bahsedildiğini gördüm, ben de daha fazla bilgi almak için sizinle mülakat yapmak istedim.”
Şimdi, “Bana kendinizi anlatar mısınız?” sorusuna verebileceğiniz cevapların üzerinden geçelim:
Örnek cevap:
“Beş yıl önce Kimya bölümünden mezun oldum. Pfizer şirketinde işe girdim ve üç yıl sonra kanser araştırmaları departmannda proje yöneticiliğine terfi ettim. İki yıldır Proje Yöneticisi görevimi sürdürmekteyim ve geçen yıl seçkin liderliğimle ödül bile kazandım. Her şey yolunda gidiyor ancak kariyerimde biraz daha ilerlemek ve daha büyük ekipleri yönetmek istiyorum. İş tanımınızda 8- 10 kişiden oluşan ekipleri yönetme fırsatını gördüm ve bu ilgimi çekti.”
Soru 2: “Şu anda neden iş arıyorsunuz?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
İşsizseniz dürüst olun ve bunu söyleyin. Ancak, bu işi istemenizin bir nedeni olmalı. Bu oldukça önemlidir. İşverenler sizin bu işi istediğinizi hissetmeli.
Hali hazırda bir işiniz varsa ama daha iyi bir iş fırsatı için iş arayışı içindeyseniz olumlu düşünün. Bir hamleyle elde etmek istediğiniz kazancı net olarak anlatın. “Bana daha büyük projeleri yönetme imkanı verecek bir fırsat arıyorum.” vb.
Mevcut işiniz ve işvereninizin hakkında kötü bir şey söylemeyin ve ayrıca kurtulmak istediğiniz şeylerden de bahsetmeyin. Olumlu bir tavır takının ve iş değiştirerek ne kazanmayı beklediğinizi anlatın.
Eğer işsizseniz şöyle cevaplayabilirsiniz:
“Dört ay önce işten çıkarıldım onun için şu an aktif olarak iş arayışı içindeyim. Müşteri hizmetleri müdürü olarak becerilerimi geliştirmeye devam edebileceğim bir iş arıyorum. Yazılım sektöründe çalışmaya devam etmek istiyorum, bu iş için heyecanlanmamın sebebi de buydu.”
Hali hazırda bir işte çalışıyorsanız da bu soruya şöyle cevap verebilirsiniz:
“Şu an çalıştığım işi çok seviyorum ve burada yeteri kadar deneyim kazandım. Ancak burada dört yıldır çalışıyorum ve becerilerimi geliştirmek için yeni bir çalışma ortamına girmem ve bir yandan da kendimi zorlamaya devam etmem gerektiğini düşünüyorum. İş tanımında _____’dan bahsettiğinizi gördüm. Bu, bir sonraki pozisyonumda yapmaya devam etmek istediğim bir şey, bu nedenle başvurmam ve bu mülakatı yapmam gerektiğini düşündüm.”
Soru 3: “Bu işi nereden duydunuz?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Sık sorulan bu soruya vereceğiniz cevap oldukça basit. Bu soruyu en iyi dürüst ve net bir şekilde cevaplayabilirsiniz.
Şu cevaplardan birini düşünebilirsiniz:
- İnternette iş ararken karşılaştım
- İş aramaya başlamadan önce de bu şirket hakkında bilgim vardı
- Gazetede ya da ilanda gördüm
- Bir iş arkadaşım bahsetti
- Bir işe alım görevlisi benimle iletişime geçti
Şimdi de “Bu pozisyondan nasıl haberdar oldunuz?” sorusuna verebileceğiniz birebir cevaplara bakalım.
Örnek cevaplar:
“Bir iş arkadaşım bana sizden bahsetti. Ben de internet sitenizde yer alan “Kariyer” bölümünde biraz araştırma yaptım ve bu pozisyonla karşılaştım. Benim için uygun bir iş olacağını düşündüm çünkü _____. Bu yüzden de sizinle mülakat yapıp daha fazla bilgi almak istedim.”
“Geçen hafta işe alım görevliniz benimle iletişime geçti. Bu pozisyonun benim becerilerime uyduğunu ve bunun için yeterli deneyime sahip olduğumu düşündüğüm için başvurup şansımı denemek istedim.”
“Başvurmak için iş ararken özellikle benim _____ yapmama olanak tanıyacak pozisyonlara bakıyordum. İş tanımınıza bakarken aradığım kriterlere örtüştüğünü gördüm ve başvurup şansımı denemek istedim. Ayrıca şirketinizi de biraz araştırdım ve iş ortamınızın uygun olduğunu gördüm çünkü ___.”
Soru 4: “Şirketimiz hakkında ne biliyorsunuz?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Bu soruya verebileceğiniz en iyi cevap, işe başvurmadan önce araştırma yaptığınızı gösterecek bilgileri paylaşmak olacaktır.
İşverenler, şirketleri hakkında biraz olsun araştırma yapmaya zahmet etmeyen insanları işe almak istemezler. Tam tersine bir amaç uğruna başvuran ve şirketlerinde çalışmayı canı gönülden isteyen adayları tercih ederler.
Mülakattan önce şu konularda bilgi sahibi olmanız bu soruya en iyi şekilde cevap vermenizi sağlayacaktır.
- Şirketin kaç tane çalışanı var? (LinkedIn’den kontrol edebilirsiniz)
- Şirketin CEO’su kim? (LinkedIn’den bakabilirsiniz)
- Şirket ne zaman ve hangi amaçla kuruldu? (internet sitelerindeki “Hakkımızda” kısmına bakabilirsiniz)
- Şirketin bir misyonu var mı?
- Şirket ne satıyor ve hedef kitlesi kim?
- Şirketin en büyük rakibi kim?
Bu soruya şöyle cevap verebilirsiniz:
“Sizin Türkiye’nin önde gelen alarm sistemi üreticilerinden biri olduğunuzu biliyorum. İnternet sitenizde biraz gezindim ve sadece evler için değil, aynı zamanda işletmeler ve ofis binaları için de alarm sistemi ürettiğinizi öğrendim. Aynı zamanda kurum kültürünüzü de biraz araştırdım ve çalışanlarınızın gelişmesini sağlamak ve topluma yararlı olmak için pek çok program yürüttüğünüzü fark ettim. Bu, benim için önemli bir şey ve iş erenin gözümde değerini artırıyor.”
Soru 5: “Bu pozisyon neden ilginizi çekti?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
İşveren bu soruyu işi gerçekten isteyip istemediğinizi öğrenmek için sorar (bu sorunun cevabı iş aramanızın nedeninden farklıdır). Bu, işverenler için oldukça önemlidir ve neden bu işi istediğinizi kanıtlayamazsanız işe alınmazsınız.
Bu soruyu vereceğiniz cevapta iki konuya değinmelisiniz:
- İş arayışınızdan beklentiniz nedir?
- Sizin beklentilerinize uyan ve onların da size önerdiği şey nedir (bunu genellikle iş tanımlarında bulabilirsiniz)?
Şimdi gelin, “Neden bu işe başvurdunuz?” sorusuna verebileceğiniz cevaplara bakalım.
Örnek cevap:
“İş arayışımda şu anda en önemli faktör müşterilerimle doğrudan çalışmamı sağlayacak fırsatları bulmak. İşimin bu kısmını gerçekten çok seviyorum ama en sonki işimde buna pek fırsat bulamadım. İş tanımınızda bu pozisyonun görevlerinin %50’sinin müşterilerle ya telefonda ya da birebir iletişimde olmak olduğunu gördüm ve çok heyecanlandım.”
Soru 6: “Başka bir pozisyona başvurdunuz mu?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Pek çok aday bu soruyu duyunca panikler ama hazırlıklı olursanız bu soruyu cevaplamakta zorlanmazsanız.
İşverenler bu soruyu şu nedenlerle sorar: Pozisyonun sizin beklentilerinize uyup uymadığını anlamak için.
Eğer başvurduğunuz diğer pozisyonlar bundan çok farklıysa vereceğiniz cevaplar işverenleri endişlendirecek ya da akıllarında soru işareti yaratacaktır.
Örneğin işe alım ofisinde çalışırken başlangıç seviyesindeki pozisyonlar için adaylarla mülakat yapıyordum. Bir adaya bu soruyu sordum ve bana halkla ilişkiler ve yazarlık departmanlarında 10 farklı pozisyona başvurduğunu söyledi. Ve işe alım departmanında da bu pozisyona başvurmuştu.
Bu durum pek çok sorunu beraberinde getirecektir.
Bu soruya güzel bir cevap verebilmek için işverene pozisyonun sizin beklentilerinizle büyük oranda örtüştüğünü göstermeniz gerekir.
Eğer şirket ismi sorarlarsa “Diğer şirketlerin ismini paylaşmak istemiyorum.” diyerek bu soruya cevap vermeyi reddedebilirsiniz. Ve şunu ekleyebilirsiniz:” Eğer başka bir işveren bana bu soruyu sorsaydı sizin şirketinizin adını da vermezdim”.
Örnek cevap:
“Küçük ve orta ölçekli bankalara ve sizinki gibi finans şirketlerine başvurdum ve onlarla görüşme halindeyim. Kariyerimin ilk 4 yılını Bank of America’da geçirdim, bu nedenle becerilerimi daha çok geliştirebilmek için daha küçük bir ortamda çalışmak istiyorum.”
Eğer özel olarak şirket ismi isterlerse de şöyle cevap verebilirsiniz:
“Diğer şirketlerin ismini paylaşmak istemiyorum. Eğer başka bir şirket bana aynı şeyi sorsaydı sizin adınızı da vermezdim. Şu anda görüşme halinde olduğum şirketler de sizinkine benziyor. Küçük ölçekli olanlardan orta ölçekli olanlara ve finans şirketleriyle görüşüyorum. Hepsi de küresel yatırımları yönetme fırsatı sunuyor.”
Soru 7: “Görüşmeleriniz nasıl gidiyor?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Bu da adayları korkutan bir başka sorudur.
İşverenler, görüşmelerin nasıl gittiğini, diğer şirketlerin sizle ne kadar ilgilendiğini ve ne zaman teklif alacağınızı öğrenmek için bu soruyu sorarlar (eğer sizi beğenirlerse sizi kaybetmemek için süreci hızlandırırlar).
Bu soruya vereceğiniz cevapla iş bulmakta zorlanıyormuşsunuz izlenimi vermemelisiniz.
Eğer çok fazla mülakata çağrılmıyorsanız ya da telefon mülakatları yapmaya yeni başladıysanız şöyle cevap verebilirsiniz: “Mülakat yapmaya yeni başladım ama şimdilik her şey yolunda.”
Birkaç tane mülakata gittiyseniz ama sonuç alamadıysanız da henüz içinize sinen işi bulamadığınızı söyleyebilirsiniz. Örneğin, “Birkaç tane mülakata girdim ama aradığımı henüz bulamadım.” diyebilirsiniz.
Örnek cevap:
“Şu ana kadar her şey güzel gidiyor. Yeni yeni telefon mülakatı yapmaya başladım ve hala yolun başındayım. Birkaç tana yüz yüze mülakat yapmayı umuyorum.”
Soru 8: “Mevcut ya da bir önceki işinizden bahseder misiniz? Neler yaptınız ya da yapıyorsunuz?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Bu soruda cevap verirken başarılarınızdan ve ayrıntılardan bahsedin.
Ne öğrendiniz? Hangi teknolojileri / araçları kullandınız? Şirketiniz ya da ekibinizle neleri başardınız?
Bu en önemli cevaplarınızdan biri olacaktır ve büyük ihtimalle vereceğiniz cevap bir sonraki görüşmeye çağrılıp çağrılmayacağınızı belirleyecektir.
Mülakata girmeden önce bahsedeceğiniz ayrıntılar üzerinde düşünün. Başarılarınızdan, şirketinize sunduğunuz katkılardan vb. bahsetmek isteyeceksinizdir.
Ayrıca verdiğiniz cevapların onların aradığı şeyler olması gerekir. Bu nedenle iş tanımını gözden geçirin ve bununla ilgili ayrıntılardan bahsedin.
Örnek cevap:
“En sonki işimde görevlerimden bir tanesi internet sitemizin hizmetinin mümkün olduğunca aksamamasını sağlamaktı. İşe alındıktan kısa bir süre sonra önemli değişiklikler optimizasyonlar yaparak şirketin 29 yıllık tarihinde bunu başaran kişi oldum. İş tanımınızda da buna benzer işler yapabilecek kişileri aradığınızı gördüm. Şirketiniz, büyüklük ve büyüme oranı açısından en son çalıştığım şirketle aynı seviyede. Bu nedenle bu pozizsyon benim üstesinden geleceğim bir şey.”
Soru 9: “Maaş beklentiniz nedir?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Burada herhangi bir sayı vermeyin. Çok yüksek bir sayı verirseniz onları korkutursunuz. Maaşı çok düşük tuttuğunuzda da elinizdeki kozu kaybedersiniz. Bu şekilde elinize bir şey geçmez.
Şu noktada sizi işe alacaklarına ya da görüşmeye devam edeceklerine kesin gözüyle bakmıyorlar, bu nedenle elinizdeki avantajı kaybedebilirsiniz. Şu an sadece sizin hakkınızda onlara yardımı dokunacak bilgi topluyorlar.
En iyisi henüz aklınızda kesin bir sayının olmadığını söylemek. Bu şekilde başka sorularla sizi zorlayamazlar.
Bu soruya en iyi şu şekilde cevap verebilirsiniz:
“Aklımda kesin bir sayı yok. Şu anda becerilerime ve kariyerime en uygun işi bulmaya odaklandım. Bulduğumda size uygun bir cevap verebileceğim.”
Mutlaka okuyun: “Maaş Beklentiniz Nedir? ” Sorusuna Verilecek Cevaplar
Soru 10: “Ne zaman başlayabilirsiniz?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Bunu yüz yüze görüşmenin sonunda sorarlarsa iyi bir şey demektir.
Ancak bunu telefon mülakatında duyarsanız büyük ihtimalle şu an ne durumda olduğunuzu anlamaya çalışıyorlar demektir.
Şu anda bir yerde çalışıyorsanız mevcut işvereninize iki hafta önceden haber vermeniz iyi bir fikir olacaktır. Bu nedenle mülakat yaptığınız kişiye iki haftaya ihtiyacınız olduğunu söyleyin.
Kendinizi yakın bir zamanda işe başlayacağınızı söylemek zorunda hissetmeyin.
Hatta mevcut şirketinize önceden haber vermezseniz pek çok işverenin gözünde değeriniz düşer.
Eğer işsizseniz yine başlamadan önce iki haftaya ihtiyacınız olduğunu söyleyin.
Planladığınız bir tatil varsa ondan da bahsedebilirsiniz. Eğer önceden planladığınız bir gezi varsa izin istemek son derece normaldir.
Ancak yine de işi kabul ettiğiniz andan itibaren bir ay içinde yeni işinize başlamalısınız. Eğer iş verene 1- 2 aydan önce başlayamayacağınızı söylerseniz sorun olabilir.
Eğer bir yerde çalşıyorsanız şöyle cevap verin:
“Mevcut iş verenime iki hafta önceden söylemeliyim ve ayrıca başlamadan önce bir hafta izin kullanmayı düşünüyorum. Böylece işi kabul ettikten üç hafta sonra başlayabilirim.
İşsizseniz şöyle cevaplayabilirsiniz:
“İş teklifinizi kabul ettikten bir hafta sonra başlayabilirim. Mayısın sonunda bir tatil planlamıştım, bu nedenle o zaman bir hafta izin almam gerekecek ama ondan önce işe başlayabilirim.”
Soru 11: “Sormak istediğiniz bir şey var mı?”
Burada stratejiniz şöyle olmalı:
Mülakat yaptığınız kişiye sorulacak soruları önceden hazırlamayı ihmal etmeyin. İşe alınmanızı veya telefon görüşmesinden sonra geri aranmamanıza neden olabilir. İşe alım görevlisi olarak bu durumla çok karşılaştım.
İş verenler iş arayışında dikkatli ve seçici davranan ve onları işe almayı kabul eden ilk şirketi değil de kendi beklentilerine uyan teklifleri kabul eden adayları işe almak istiyor.
Siz de sorular sorarak aradıkları kişi olduğunuzu onlara hissettirebilirsiniz.
Şu soruları sorabilirsiniz:
- Görevleriniz
- Ekip
- Şirket
- Alacağınız eğitim
- Performansınızın nasıl ölçüleceği
- İş mülakatı süreci (ne zaman geri dönüş alacağınız, bir sonraki adımın ne olacağı, vb.)
Şu SORULARDAN ise kaçınmalısınız:
- Maaş
- Çalışma saatleri
- Yardımlar
- Kıyafet kuralı
- Yapacağınız işle ilgili olmayan her şey
İlk günden itibaren çalışmaya ve şirkete katkıda bulunmaya istekli olduğunuzu göstermeniz lazım. Çalışma saatler, yardımlar ve maaş hakkında soru sormak sadece kendinize odaklandığınızı gösterir. Ve işi kaybetmenize bile neden olabilir.
