İnsanların pek çoğu, içerisinde uçma tutkusu ve dünya genelinde yeni yerler görme isteğinin de yer aldığı birçok farklı motivasyon ile hava yolu pilotu olarak kariyerlerine yön vermek istemektedir. Bunun yanısıra, gün geçtikçe dünya genelinde ticari pilotluk mesleğine duyulan ihtiyacın artması ile pilot maaşları da önemli ölçüde arttı, bu da pilot olmak isteyen kişilerin en güçlü motivasyon kaynaklarınan biri haline geldi.
Peki ya siz hiç pilot olmayı aklınızdan geçirmiş miydiniz? Ya da pilotların kazandıkları ortalama aylık maaşın ne kadar olduğunu merak etmiş miydiniz?
Bu noktada, pilotluk eğitimi için yapılacak görece küçük bir yatırım ile pilot olmanın sağladığı finansal avantajlar ile yatırımınızın karşılığını kat be kat fazla şekilde alabileceğinizi söylemek hatalı olmayacaktır. 2019 yılında dünyada pilotların yıllık gelirinin 42 bin dolardan 350 bin dolara kadar seyrettiği düşünüldüğünde pilot maaşlarının nasıl hesaplandığını anlamak önem kazanmaktadır.
Diğer profesyoneller gibi, pilot maaşları da farklılaşmaktadır. Bu farklılıklara sebep olan faktörlerden bazıları çalışılan hava yolu şirketi, kullanılan uçak ve uçuş güzergahıdır. Aynı zamanda, sahip olunan pilotluk ehliyeti, geçmiş deneyimler, iş tanımı ve sendikalı olma hali de maaşları etkileyen bir diğer faktörlerdir. Bunun yanı sıra pek çok insanın sandığının aksine pilotlara maaşları saat başı hesaplanarak yatırılmaktadır. 2019 yılında insanların kendi maaşlarını girdiği GlassDoor isimli web sitesinde bir pilotun ortalama yıllık kazancının Türkiye’de yaklaşık 113 bin dolar olduğu raporlanmıştır. Fakat elbette bu tutar bir hava yolu şirketinden diğerine değişebilmektedir. Örneğin, 2020 yılında raporlanan Türk Hava Yolları (THY) için pilot maaşı yaklaşık 148 bin dolardır. Daha da önemlisi, bu maaşlar gittikçe artmaya devam etmektedir.
Pilotlar için taslak olarak ele alınabilecek maaşlar nelerdir?
Örneğin, büyük hava yolu şirketleri için çalışıp yılda 300 bin dolardan daha fazla kazanan pilotlar bulunmaktadır. Yukarıda da belirtildiği üzere pilot maaşını belirleyen pek çok faktör dikkate alındığında, pilotların kazancını daha iyi anlayabilmek için farklı örneklere bakmak faydalı olacaktır.
Diğer bir deyişle, pilot olduğunuz durumda kazanmayı bekleyeceğiniz tutarı anlayabilmelisiniz. Pilotların ne kadar kazandığı sorusuna verilecek olan cevabın pek çok farklı yüzü bulunmaktadır. Örneğin, çalışacağınız hava yolu şirketinin yerel bir şirket mi yoksa global bir şirket mi olduğu ya da yardımcı pilot mu yoksa kaptan pilot olarak mı görev aldığınız oldukça önem kazanmaktadır.
Pilot Maaşları Nasıl Hesaplanır?
İlk olarak, pilotlara uçuş yapılan saat başına ücret ödendiğini unutmayın. Yasalara göre pilotların yılda maksimum 1000 saat uçmasına izin verilmektedir. Bu kısıtlama pilotlara dinlenmeleri için yeterli zamanı verebilme, kokpite her girdiklerinde uçuş için kendilerini hazır hissetmelerini sağlama amacı gütmektedir. Bir de başka sektörlerde haftada 40 saat çalışması beklenen meslek gruplarını düşünün, bu kişiler yılda ortalama 2000 saat çalışıyor diyebiliriz. Bu da bir pilotun yıllık çalışma saatinin minimum iki katını oluşturmaktadır.
Aynı zamanda, saatlik pilot maaşı her yıl artmaktadır. Saatlik ödenen tutar daha önce de belirtildiği üzere hava yolu şirketine ya da kullanılan uçağa göre değişmektedir. Örneğin, Boeing 747 model bir uçağı uçuran bir pilot, Bombardier CRJ200 model bir uçağı uçurduğunda farklı bir ücret almaktadır. Benzer olarak, deneyim de önemli bir faktör olarak devreye girmektedir, yani meslekte kaldığınız yıl sayısı alacağınız maaşın miktarını belirlemektedir.
Yerel hava yolu şirketlerinde maaşlar genel olarak nasıl?
Yerel hava yolu şirketlerinde yardımcı pilot olarak işe başlayanlar için yaklaşık olarak saat başına 37 dolar ödenmektedir. Şirket kişiye işe yeni başladığında ne kadar ödeyeceğini önceki deneyimler gibi farklı faktörleri dikkate almaktadır. 2019 yılında, şirket yardımcı pilot maaşını saat başı 50-55 dolar, kaptan pilot maaşını ise 76-96 dolar olarak duyurdu. Ek olarak, yerel hava yolu şirketleri pilotların emeklilik maaş hesaplarına yüzde 3 ila 5 oranında ödeme de yapmaktadır. Sonuç olarak, şunu söylemek mümkün: Pek çok yerel hava yolu şirketi, çalışanlarının kariyerleri çin daha büyük bir havayoluna giriş kapısı olmak istememektedir. Bu nedenle çalışanlarına verdikleri maaşlar konusunda oldukça rekabetçi ve eli açık davranmaktadırlar.
Pilotluk mesleğindeki kişi sayısının az olması sadece Türkiye için bir problem değil. Pek çok uluslararası hava yolu şirketi de kendileri ile çalışmaları için Türkiyeli pilotlara cazip tekliflerde bulunmaktadır. Örneğin, Emirates Hava Yolları pilot çalışanlarına ortalama 192 bin dolar maaşa ek olarak yıllık 50 bin dolarlık konaklama desteği de vermektedir. Diğer bir deyişle uluslararası şirketler pilot maaşları konusunda oldukça eli açık davranmaktadır. Daha geniş uçaklar için yaklaşık olarak 121 bin dolar, daha küçük uçaklar için ise ortalama 104 bin dolar ödeme yapılmaktadır. Genel olarak, pek çok uluslararası pilotluk öğrencisi için gün geçtikçe Türkiye’de pilotluk eğitim almak cazip hale gelmektedir. Çünkü Türkiye’de eğitim görmek pek çok ülkeye kıyasla daha az maliyetli olmaktadır. Yine de, hava yolu şirketleri arasında uygun bir kıyas yapabilmek adına şirketlerin kendi işe alım gerekliliklerini gözden geçirmeniz faydalı olacaktır.
Pilotluk mesleğinde başlangıç noktası nedir?
Türkiye’de pek çok pilotun ilk maaşlı profesyonel deneyimi sertifikalı uçuş eğitmeni pozisyonunda olmaktadır. Öncelikle özel bir pilotluk lisansı, aletli uçuş yetkisi, ticari pilot ehliyeti ve eğiticinin eğitimi almakta, ardından başkalarına uçuş eğitimi vermektedirler. Bunun temel sebebi ise 1500 saat” kuralıdır. Bu kurala göre ticari uçuşlarda görev alacak yardımcı pilotların öncesinde ATP lisansı almaya hak kazanacak şekilde minimum 1500 saat geçirmesi gerekmektedir. Bu saatlerin kayıt altına alınabilmesi için ise pilotlar eğitmenlik yapmaktadır. Bunu yaparken hem kendi yetkinliklerini geliştirmekte ve pilot adaylarına eğitim vermekte, hem de bu süreçte para kazanabilmektedirler.
Pek çok uçuş eğitmeni ise saatte 30-40 dolar kazanmaktadır. Türkiye’deki pilotlar için en önemli nokta ise, uçağı kullanmak için kiralamak zorunda kalmadan başlangıç saat kotasını doldurabiliyor olmalarıdır. ATPL lisansını aldıktan sonra ise bu kişiler, saati 35-70 dolara yardımcı pilot olarak çalışmak üzere yerel bir hava yolu şirketinde işe başlama şansına sahiptir.
Başlangıç maaşları ortalama pilot maaşlarına göre neden düşük görünüyor?
Pilotlar minimum günlük ücret garantisine sahip mi?
Pilotlar işe giriş ikramiyesi alır mı?
Fazla mesai yaparak daha fazla kazanabilir miyim?
Pilotlar ne tür avantajlardan faydalanmaktadır?
Havacılık sektörü normal olarak çalışanlarına yüksek maaşın yanında sağlık sigortası gibi bazı güzel fırsatlar da sunmaktadır. Pilotların aynı zamanda ücretli izin ve mazeret izni hakkı da bulunmaktadır. Ek olarak, bazı şirketler çalışanların yemek masraflarını karşılamaktadır. Avantajların arasında en mükemmel olanı da pilotluk yapan kişinin çalışma takvimidir. Pilotlar yılda maksimum 1000 saat uçuş hakları olduğu için her ay neredeyse 2 haftalık izne sahip olurlar, ki bu da diğer sektörlerdeki çalışanlar ile kıyaslandığında oldukça fazla boş zaman anlamına gelmektedir.
Aynı zamanda, pilotlar kendilerini sık sık mükemmel lokasyonlarda gecelerken bulabilir, dünyanın farklı yerlerinde farklı deneyimler yaşayabilir. Diğer herhangi bir sektörde çalışan bir kişi genellikle yan hakların değerini zamanla unutur. Bu yan haklar, kendisine verilmediği durumda çalışan kişinin bunları kendi kendine karşılamak durumunda kalması halinde ise oldukça maliyetli hale gelebilir. Bu nedenle, gerçekte ne kadar maaş aldığınızı hesaplarken bu toplam yan hak paketini de değerlendirmeye almanız faydalı olacaktır. Ne yazık ki pek çok kişinin “freelance” çalıştığı ve herhangi bir yan hakka sahip olmadığı günümüz ekonomisinde, pilotluk mesleği sahip olduğu yan hak avantajları ile de öne çıkmaktadır.
Mutlaka okuyun: Pilot Olmak İçin 9 Şahane Sebep
Pilot maaşlarının artması bekleniyor mu?
Evet, pilot maaşlarındaki ve bonuslarındaki artış trendinin gelecekte duracağına ya da gerileyeceğine dair herhangi bir işaret bulunmamaktadır. Devam eden pilot çalışan talebi ve havayolu ulaşımındaki artış sayesinde, pilot maaşlarının istikrarlı şekilde büyümesi beklenmektedir.
Pilot olarak en yüksek maaşı kazanabilmek için neler yapmalısınız?
1. En başta gelen en önemli şey, çok iyi bir pilot olmaktır.
2. İyi bir çalışan olun.
3. Araştırma yapın.
4. Saygılı ve rahat bir şekilde müzakere edin.
Sahip olduğunuz değerin ve piyasadaki pilot ihtiyacının size bir avantaj sağladığını düşünüyor olsanız da, maaş ve yan haklar olarak gerçekten ne istediğinizi ve ödün vermek gerekirse bunu yapmak için ne kadar hazır olduğunuzu kendinize sorun. Maaşınız konusunda pazarlık edemeyecek olsanız bile, size sunulan yan hak paketi üzerinde müzakere etmek isteyebilirsiniz. Genç pilotlar muhtemelen maaşa daha fazla odaklanacakken, deneyim pilotlar ise daha çok kendilerine ne kadar zaman ayıracaklarını önemseyecektir. Dolayısıyla siz de anlaşmaya oturmadan önce ne isteyeceğinize karar vermelisiniz.
5. Her zaman hazırlıklı olun.
