“Paramı nasıl katlayabilirim?” Yatırımcı psikolojimizin derinlerinden, hızlı para kazanmaya tutkun olan yanımızdan gelen bir sorudur bu.
Bununla birlikte, parayı katlamak her yatırımcının her zaman hedeflemesi gereken gerçekçi bir hedeftir de. Genel anlamda konuşacak olursak bunun 4 farklı yolu vardır. Hangisini seçeceğiniz büyük ölçüde sizin risk iştahınıza ve yatırım zamanınıza bağlıdır.
- Klasik Yöntem
- Aykırı Yöntem
- Güvenli Yol
- Spekülatif Yol
Paranızı Değerlendirmenin Yolları
1- Klasik Yöntem: Yavaşça Kazanmak
Paranızı makul bir süre içinde iki katına çıkarmanın zaman içinde kendini kanıtlamış yolu, büyük şirketler ve yatırım yapılabilir seviyede tahviller ile çeşitlendirilmiş sağlam ve spekülatif olmayan bir portföye yatırım yapmaktır.
Belki bir yılda olmayacak ama meşhur 72 kuralı sağ olsun eninde sonunda olacaktır.
72 Kuralı, bileşik büyüme oranına sahip bir yatırımın ne kadar zamanda iki katına çıkacağını hesaplamaya yarayan epey bilinen bir kısa yoldur. Beklenen geri dönüş oranınızı 72’ye bölmeniz yeterlidir. Sonuç size paranızın iki katına çıkabilmesi için geçmesi gereken yıl sayısını verecektir.
Büyük çaplı şirketlerin son 100 yılda yıllık yaklaşık %10 ve yatırım kategorisindeki tahvillerin ise aynı süre zarfında yıllık yaklaşık %6 getiri oranına sahip olduklarını hesaba katacak olursak, ikisinden oluşacak bir portföyün getiri oranı da yaklaşık %8 civarında olacaktır. Bu oranı 72’ye bölünce görüyoruz ki bu portföye yatırılan sermayenin iki katına çıkması 9 yıl alacaktır. 18 Yıl sonra 4 katına çıkacağını düşündüğünüzde bu sürenin çok da kötü olmadığını göreceksiniz.
Düşük getiri oranları söz konusu olduğunda 72 kuralının epey doğru sonuçlar verdiğini söyleyebiliriz. Farklı getiri oranları arasında elde edilen ve 72 kuralı ile tahmin edilen iki katına ulaşma yılları karşılaştırıldığında, getiri oranı arttıkça tahmin gücünün düştüğü gözlemlenmiştir.
Mutlaka okuyun: Paranızı Güvenli Bir Şekilde Her Yıl İkiye Katlamanın Yolu
2- Aykırı Yöntem
En temkinli yatırımcının bile bildiği bir şey vardır: Öyle bir zaman gelir ki herkes iyi bir yatırıma yöneldiği için değil tam tersine herkes kaçtığı için oraya yatırım yapmanız gerekir.
Nasıl ki büyük sporcular düşüş yaşarken birçok hayranı ona sırtını dönüyorsa, büyük firmalar da zaman zaman böyle düşüşler yaşarlar ve kararsız yatırımcılar gemiyi terk ettikten sonra fiyat birden yükselir.
Baron Rotschild’in de bu konuda söylediği gibi:
Akıllı yatırımcılar caddelerden kan akarken satın alırlar, akan kan kendilerininki olsa bile.
Bunu söyleyerek çöp hisseleri satın almanız gerektiğini iddia etmiyoruz. Şöyle ki bazen iyi yatırımlar gereğinden fazla satılırlar ve bu iyi hazırlık yapmış, işini bilen yatırımcılar için fırsata dönüşür.
Bir hissenin değerinin gereğinden fazla düştüğünü ölçmede kullanılan klasik yöntemler fiyat/kazanç oranı ve defter değeridir. İki yöntem de genel olarak piyasada ya da belirli sektörlerde geçerli iyi temellendirilmiş normlara sahiptirler. Şirketler kendileriyle alakalı ya da açıklanamayan sebeplerden dolayı bu tarihi ortalamaların epey altına düştüklerinde akıllı yatırımcılar paralarını iki katına çıkarabilecekleri bir fırsat kokusu alırlar.
Mutlaka okuyun: Warren Buffett Yatırım Tavsiyeleri
3- Güvenli Yol
Nasıl otoyolda sağ şerit de sol şerit de sizi aynı yere götürüyorsa, aynı şekilde paranızı iki katına çıkarmanın hem hızlı hem de yavaş yolları vardır. Eğer güvenli bir yolculuğu tercih ediyorsanız, tahviller sizi hedefinize saçlarınızı o kadar da uçuşturmadan götürecektir.
Sıfır kuponlu tahvilleri buna örnek verilebilir.
Sıfır kuponlu tahvil, daha önce duymamış olanlar için korkutucu gelebilir. Ancak gerçekte anlaması çok basittir. Size düzenli aralıklarla ödeme yapan bir tahvil yerine vadesinde ıskonto edilmiş tutarı alacağınız bir tahvil almanız demektir.
Örneğin, bir yatırımcı yılda %5 kupon ödemesi yapan bir tahvile 1000 dolar vereceğine, vadesinde 1000 dolar alacağı bir tahvile 500 dolar ödeyerek satın alabilir. Vadeye yaklaştıkça bu tahvilin fiyatı artar ve ön değer denilen vade sonunda ödenecek tutara yaklaşır çünkü elde tutulacağı süre de doğal olarak kısalır.
Sıfır kupon tahvillerin gizli faydalarından biri de yeniden yatırım riskinin olmamasıdır. Kupon ödemeli standart tahvillerde dönemsel olarak elde edilen faiz kupon ödemelerinin yeniden yatırıma dönüştürülme riski ve zorluğu vardır. Sıfır kuponlu ile tek bir ödeme vardır ve o da vade sonunda gelir.
4- Spekülatif Yol
Bazı yatırımcılar için yavaş ve stabil bir yolculuk uygunken, bazıları bu şekilde bir sürüş sırasında direksiyonda uyuyakalabilirler. Bu tip yatırımcıların kazançlarını hızlı bir şekilde artırmaları için en uygun yollar opsiyon sözleşmeleri, kredili menkul kıymet alım satım işlemleri ya da değersiz hisselerdir. Ancak bunlar paranızı hızlı büyütebileceği gibi çok hızlı bir şekilde küçültebilir de.
Satım ve alım gibi basit hisse opsiyon sözleşmeleri herhangi bir şirketin hissesi üzerinden spekülasyon yapmak için kullanılabilir. Birçok yatırımcı için, özellikle de belli bir sektörün nabzını iyi tutanlar için opsiyon işlemleri portföy performansını uçurabilir.
Her bir opsiyon sözleşmesi 100 adet hisseyi temsil eder. Bu demek oluyor ki hisse fiyatında küçük bir artış bile sizin beklenenin çok üzerinde bir performans sergilemenize sebep olabilir.
Ancak dikkatli olun ve bunu denemeden önce iyice araştırmayı unutmayın.
Eğer yatırımcı opsiyonların ayrıntılarını öğrenmek istemiyor ancak yine de herhangi bir hisseye olan inancını ya da şüphesini kaldıraç vasıtasıyla kullanmak istiyorsa kredili alım yapabilir veya kısa pozisyon alabilir.
Bu yöntemlerin ikisinde de yatırımcı aslında sahip olmadığı hisseleri ya satar ya da alabileceğinden fazlasını satın alır böylece kazanç potansiyeli büyük oranda artmış olur.
Bu iki yöntem de cesareti olmayanlara göre değildir. Bir teminat tamamlama çağrısı sizi köşeye sıkıştırabilir ve kısa pozisyonda kaybın sınırı yoktur.
Son olarak, eğer kelepir hisse bulma konusunda çok yetenekliyseniz o zaman da kuruşlarınızı liralara çevirebilirsiniz. Şimdilerde büyük değer kaybetmiş olan ama eskiden ilk 100 büyük şirket arasında olan firmaların hisselerine oynayabilirsiniz. Ya da sıradaki büyük olay olacağını düşündüğünüz bir şirkete paranızı gömebilirsiniz.
Kelepir hisseler paranızı bir borsa gününde iki katına çıkarabilir. Ancak unutmayın ki bu hisselerin düşük fiyatları yatırımcıların çoğunluğunun genel hissiyatını yansıtmaktadır.
Mutlaka okuyun: Açığa Satış Nedir? Nasıl Yapılır?
Bunlara Dikkat Edin!
Eskilerin de dediği gibi: “Eğer bir şey gerçek olamayacak kadar iyiyse o zaman muhtemelen gerçek değildir”.
Yukarıda bahsettiğimiz stratejilerden hangisini izlerseniz izleyin, bu bilgece öğüdü paranızı iki katına çıkarmak söz konusu olduğunda aklınızın bir kenarına yazın.
Piyasada muhtemelen gerçek olan yatırım imkanlarının en az iki katı kadar da sahtekarlık var. Size ne zaman biri kesin sonuç teklif ederse o zaman şüphelenin. Brokerınız, televizyonda izlediğiniz bir reklam hatta kayın biraderiniz dahi olsa bir müddet düşünün ve araştırın ki başkaları sizi kendi paralarını iki katına çıkarmak için kullanmasınlar.
[irp posts=”48035″ name=”Yatırım Nedir? Nasıl Yatırım Yapılır?”]