Özgüven Nasıl Kazanılır?
Öz yeterlilik ve öz saygının kombinasyonu olan özgüven insanoğlunun tamamlayıcı parçasıdır. Öz yeterlilik hayatımız boyunca çeşitli görevleri veya hedefleri başarmamızı sağlayan içsel bir his veya inançtır. Öz saygı da öz yeterliliğe benzer ancak daha çok yaptığımız şeye inanmakla alakalıdır. Özgüveni yüksek olan bir insan kendisiyle barışıktır, kişisel ve profesyonel hedeflerini başarmak için riskler alır ve gelecek hakkında olumlu düşünür. Ancak özgüven sahibi olmayan biri hedeflerini gerçekleştirebileceğine pek inanmaz, kendine ilişkin ve yapmak istediklerine ilişkin algısı negatif olma eğilimindedir. İyi haberse özgüven eksiliğiniz olsa bile bunu giderebilecek olmanızdır. İşte sizlere özgüven kazanmak için yapılması gerekenler:
1 – Olumlu tutum geliştirmek:
Negatif düşüncelerinizi belirleyin
Negatif düşünceleriniz şu şekilde olabilir: “Bunu yapamam”, “Eminim ki başarısız olacağım”, “Söylediklerimi kimse dinlemek istemez”. Bu iç ses kötümserdir, yardımcı olmaz ve özgüveninizin artmasını ve özgüvenli olmanızı engeller.
Negatif düşüncelerinizi pozitife dönüştürün
Başarabileceğinizi düşünüyorsanız haklısınız, başaramayacağınızı düşünüyorsanız da haklısınız. – Henry Ford
Negatif düşünceleri pozitife dönüştürmek “Bunu deneyeceğim”, “Çalışırsam başarılı olabilirim” veya “İnsanlar beni dinleyecekler” gibi olumlu olumlamalar şeklinde olabilir. Güne birkaç olumlu düşünceyle başlayın.
Negatif düşünceleriniz pozitif düşüncelerinize göre daha az ortaya çıksın.
Eninde sonunda pozitif düşünceleriniz negatif düşüncelerinize göre beyninizde daha çok yer kaplayacak.
Mutlaka okuyun: Düşüncelerinizi Yazıya Dökmek İçin 7 Sebep
Pozitif destek ağınızı koruyun
İster aile üyeleriniz ister arkadaşlarınız olsun bakış açınızı pozitif tutmak için size yakın olan insanlarla temas halinde olun. Dahası kendinizi kötü hissetmenize neden olan insanlardan veya şeylerden uzak durun.
Arkadaşınız olarak gördüğünüz biri sürekli olarak negatif yorumlar yapıyorsa veya sizi eleştiriyorsa kendinizi kötü hissedebilirisiniz.
Fikirlerini “şu şekilde yapmalısın” diye dile getiren iyi niyetli aile üyeleri bile özgüveninize zarar verebilir.
Olumlu tutum geliştirdikçe ve hedeflerinize ulaşmak için adımlar attıkça bu karşıt fikirlilerin sayısı da artacaktır. Özgüvenli olma yolunda bu insanlarla olan temasınızı mümkün mertebe sınırlandırmaya çalışın.
Kendinizi iyi hissetmenize neden olan insanları düşünün. Destekleyici ve neşelendirici insanlarla daha fazla vakit geçirmeyi hedef edinin.
Mutlaka okuyun: Zenginler Arkadaşlarını Nasıl Seçiyor?
Negatifliği çağrıştıran şeyleri bertaraf edin
Kendinizi kötü hissetmenize neden olan şeyleri düşünerek zaman kaybetmeyin. Bunlar geçmişten gelen anımsatıcılar olabilir, üstünüze uymayan kıyafetler olabilir veya özgüveninizi artırma hedeflerinizle uyuşmayan şeyler olabilir. Hayatınızdaki her negatif kaynaktan kurtulamasanız bile zararlarını nasıl azaltabileceğinizi düşünebilirsiniz.
Kötü arkadaşlardan, sevmediğiniz mesleğinize veya dayanılmaz durumlar yaşamaya kadar kendinizi kötü hissetmenize neden olan bütün şeyleri düşünün.
Mutlaka okuyun: Kötü Bir Çevreniz Olduğunun 9 Belirtisi
Becerilerinizi belirleyin
Herkes bir şeyde iyidir. Bu nedenle başarılı olduğunuz şeyleri belirleyin ve daha sonra becerilerinize odaklanın. Becerilerinizle gurur duyun. Sanat, müzik, yazarlık veya dans aracılığıyla kendinizi ifade edebilirsiniz. Keyif aldığınız bir şey bulun ve bunu geliştirin.
- Hayatınıza çeşitli hobiler veya ilgi alanları eklemeniz hem öz güveninizi hem de uyumlu arkadaşlarla bir araya gelme şansınızı artırır.
- Tutkunuzun peşinden gitmenizin hem iyileştirici etkisi vardır hem de kendinizi eşsiz ve başarılı hissetmenizi sağlar.
Mutlaka okuyun: Tutkunuzu Nasıl Bulursunuz?
Kendinizle gurur duyun
Sadece becerilerinizle veya kabiliyetlerinizle değil, aynı zamanda kişiliğinizi güzelleştiren şeylerle de gurur duymalısınız. Bu mizah anlayışınız olabilir, merhamet duygunuz olabilir, dinleme becerileriniz olabilir veya stresle başa çıkma yeteneğiniz olabilir. Kişiliğinizle alakalı gurur duyulacak bir şey olmadığını düşünebilirsiniz ancak derine inerseniz, takdire değer bir sürü niteliğinizin olduğunu anlarsınız.
Mutlaka okuyun: Nasıl Motive Olunur?
İltifatları incelikle kabul edin
Öz saygısı az olan insanların birçoğu iltifatları kabul ederken zorlanır. İltifat eden kişinin hata yaptığını veya yalan söylediğini düşünürler.
- İltifatları kabul edin ve olumlu karşılayın. Teşekkür etmek ve gülümsemek her zaman işe yarar. İltifat eden kişinin bu iltifatın değerini bileceğinizi anlamasını sağlayın.
- İltifatı olumlu tutumlar listenize ekleyebilirsiniz ve özgüveninizi artırmak için kullanabilirsiniz.
Aynaya bakın ve gülümseyin
Yüzden geri besleme teorisine göre yüzünüzdeki ifadeler beyninizi kayıt yapmaya teşvik eder veya belirli duyguları pekiştirir. Yani her gün aynaya bakarsanız ve gülümserseniz, kendinizi daha mutlu hissedebilirsiniz ve uzun vadede kendinize olan güveniniz artar. Aynı zamanda görünüşünüzü beğenmenize de yardımcı olur.
Gülümserseniz diğer insanlar da size karşılık verir. Bu sayede kendinizi daha mutlu hissedersiniz ve diğer insanlardan aldığınız olumlu geribildirimler kendinize olan güveninizi artırır.
Mutlaka okuyun: Gülümsemenin Bilimsel Faydaları
Mutlaka okuyun: Vücut Diliniz Kim Olduğunuzu Belirliyor!
2 – Duyguları idare etmek:
Korkmaktan korkmayın
Özgüveni yüksek olan insanlar asla korkmazlar diye bir şey yoktur. Bu doğru değildir. Bir grubun önünde konuşmaktan, tanımadığınız birine kendinizi tanıtmaktan veya patronunuzdan zam istemekten korkuyor olabilirsiniz.
Korktuğunuz şeyle yüzleştiğiniz zaman kendinize olan güveniniz artar!
Yürümeyi öğrenen bir bebek hayal edin. Onu birçok olasılık bekler. İlk adımlarını atmaya çalışırken düşme endişesi yaşar. Korkusunu yendiği zaman yüzünü kocaman bir gülümseme kaplar. Siz de korkularınızın üstüne gidin.
Mutlaka okuyun: Korkularınızla Yüzleşmenin Yolları
Kendinize karşı sabırlı olun:
Bazen ilerlemek için geriye doğru gitmek gerekir.
Ok ancak geri çekilerek atılır. Hayat sizi zorluklarla geri çekiyorsa, sizi daha büyük bir şeye fırlatacağı içindir.
Bir gece de kendinize olan güveninizi artırıp özgüvenli biri olmanız pek gerçekçi değildir. Yeni bir şey denemiş ve hedefinize ulaşamamış olabilirsiniz. Mümkünse bunun nedenlerini anlamaya çalışın. İlk deneme de hedefinize ulaşamamış olmanız kendiniz hakkında daha çok şey öğrenmeniz için bir fırsattır. Özgüvenin zamanla beslenmesi ve büyütülmesi gerekir.
Örneğin patronunuzdan zam istediniz ve hayır dedi. Bundan nasıl bir ders çıkarırsınız?
Mutlaka okuyun: Sabırlı Olmanın Sağladığı 8 Fayda
Denge kurmaya çalışın:
Hayatta her şeyde olduğu gibi özgüven oluşturmak için de denge kurmanız gerekir. Özgüvenin az olması hedeflerinize ulaşmanızı ve kendinizi iyi hissetmenizi engeller. Diğer taraftan, gerçekçi olmak önemlidir. Hedeflerinize ulaşmak için gerekli olan zamanı ve çabayı göz ardı etmemelisiniz.
Kendinizi diğerleriyle karşılaştırmayı bırakın
Özgüven oluşturmak istiyorsanız en yakın arkadaşlarınızın, büyük ağabeyinizin veya televizyonda gördüğünüz ünlülerin hayatlarına özenmek yerine hayatınızı daha iyi bir hale getirmeye odaklanmalısınız. Özgüven oluşturmak istiyorsanız her zaman sizden daha sevimli, daha zengin ve daha akıllı insanların olduğunu kabul etmeniz gerekir. Tıpkı sizden daha az çekici, daha az akıllı ve daha az zengin insanlar olduğu gibi. Önemli olan kendi hedeflerinizi ve hayallerinizi gerçekleştirmenizdir.
Diğer herkesin sizden daha iyi olduğuna inandığınız için kendinize güvenmiyor olabilirsiniz. Ancak önemli olan günün sonunda, standartlarınızdan memnun olup olmadığınızdır. Standartlarınızın neler olduğunu bilmiyorsanız, o zaman harekete geçmeden önce biraz iç değerlendirme yapın.
Buna ek olarak, yapılan çalışmalara göre sosyal medyayla fazla ilgilenenler kendilerini başkalarıyla daha fazla karşılaştırıyor. İnsanlar günlük yaşamlarının gerçekleri yerine daha çok başarılarından bahsettikleri için diğerlerinin yaşamlarını daha güzelmiş gibi görüyorlar. Bu doğru değildir. Herkesin hayatında inişler ve çıkışlar vardır.
Mutlaka okuyun: Sadece Kendinizle Rekabet Etmeniz İçin 6 Sebep
Güvensizliklerinizin farkında olun
Zihninizin arkasındaki ses ne söylüyor? Kendinizi kötü veya mahcup hissetmenize neden olan şeyler neler? Sivilceden, pişmanlıklara, okuldaki arkadaşlardan, geçmişteki kötü deneyimlere kadar her şey olabilir. Sizi ne değersiz, mahcup veya adi hissettiriyorsa bunu belirleyin, bir isim koyun ve yazın. Daha sonra bunlara ilişkin pozitif şeyler hissetmek için yazdıklarınızı yakın veya yırtın.
Bu egzersiz kendinizi kötü hissetmenize neden olmaz. Aksine uğraştığınız problemlerin farkına varmanıza yardımcı olur. Güçsüzlüklerinizin farkına varın ve arkada bırakmak için güçlenin.
Mutlaka okuyun: Öz Farkındalık Nedir? Nasıl Geliştirilir?
Hatalarınızı düzeltin
Unutmayın ki kimse mükemmel değildir. Özgüveni yüksek olan insanların bile güvensizlikleri vardır. Hayatımızın belli dönemlerinde bir şeylerin eksik olduğunu hissedebiliriz. Gerçek budur. Hayatın tümseklerle dolu olduğunu öğrenin. Ve bu güvensiz hisler nerede olduğumuza, kiminle olduğumuza, içinde bulunduğumuz ruh haline veya nasıl hissettiğimize bağlı olarak değişirler. Bir hata yaptıysanız yapabileceğiniz en iyi şey hatanızı bilmek, özür dilemek ve gelecekte tekrarlanmasını önlemek için plan yapmaktır.
Yaptığınızı düşündüğünüz tek bir hatanın hayallerinizi gerçekleştirmenize engel olmasına izin vermeyin. Harika bir erkek arkadaş olmamış ve son ilişkinizin kötü bir şekilde bitmesine neden olmuş olabilirsiniz. Bu davranış biçiminizi değiştiremeyeceğiniz ve gelecekte aşık olmayacağınız anlamına gelmez.
Mutlaka okuyun: Hatalarınızdan Çıkarabileceğiniz Dersler
Mükemmeliyetçilikten kaçının
Mükemmeliyetçilik sizi paralize eder ve hedeflerinizi başarmanızı engeller. Her şeyin mükemmel olması gerektiğini düşünüyorsanız, kendinizden veya koşullarınızdan asla memnun olmazsınız. Her şeyin mükemmel olmasını istemek yerine iyi yaptığınız bir işle gurur duymayı öğrenin.
Mutlaka okuyun: Mükemmeliyetçilikten Nasıl Kurtulunur?
Şükredin
Güvensizliğin ve güven eksikliğinin özünde – ister duygusal onaylama, ister materyal şeyler, ister iyi şans, isterse de para olsun – bir şeylere yeterince sahip olamama duygusu vardır. Sahip olduklarınızı kabul ederek ve sahip olduklarınıza şükrederek eksik ve hoşnutsuz olma duygunuzla savaşabilirsiniz. Minnete eşlik eden iç huzuru yakalamak özgüven açısından çok önemlidir. Oturun ve iyi arkadaşlardan sağlığınıza kadar şükredebileceğiniz şeyleri düşünün.
Oturun ve şükredeceğiniz şeylerin listesini yapın, minnettar olduğunuz her şeyi yazın. Baştan sona okuyun ve her hafta en az bir madde ekleyin.
Mutlaka okuyun: Her Gün Daha Fazla Şükretmenizi Sağlayacak 8 Yöntem
3 – Öz bakım yapmak:
Kendinize bakın
Bunu yapmanın bir sürü küçük adımı vardır. Düzenli olarak banyo yapmak, dişlerinizi fırçalamak ve lezzetli ve sağlıklı gıdalar tüketmek buna dahildir. Aynı zamanda çok meşgul olsanız ve diğerleri zamanınızın büyük bölümünü kaplasa bile kendinize zaman ayırmalısınız.
Kendinize inanmaya başladığınız zaman, özgüveninizi artırmak için yola çıkmış olursunuz.
Mutlaka okuyun: Başarınızda Sağlıklı Olmanın Önemi
Dış görünüşünüze özen gösterin
Özgüven oluşturmaya başlamak için Brad Pitt gibi görünmek zorunda değilsiniz. Kim olduğunuza ve nasıl göründüğünüze ilişkin daha iyi hissetmek istiyorsanız her gün duş yapın, dişlerinizi fırçalayın, kendinize ve bedeninize uygun kıyafetler giyin ve dış görünüşünüz için zaman harcadığınızdan emin olun. Bu, üstünkörü bir tarzla veya görünüşle kendinize daha fazla güveneceksiniz anlamına gelmez. Ancak dış görünüşünüze dikkat etmek için çaba göstermeniz kendinizi değerli hissetmenizi sağlayacaktır.
Mutlaka okuyun: Giydiklerimiz Kariyerimizi Nasıl Etkiliyor?
Düzenli aralıklarla spor yapın
Kendine özen göstermenin bir bölümü de spor yapmaktır. Bu sizin için tempolu yürüyüş anlamına gelebilir. Başkası için 80 kilometre bisiklet sürmek olabilir. İstediğiniz yerden başlayın. Spor karmaşık olmak zorunda değildir.
Yapılan çalışmaların birçoğuna göre spor yapmak pozitif görünüm için çok önemlidir ve pozitif tutum özgüvene katkı yapar.
Mutlaka okuyun: Spor ve Egzersiz Yapmanın 4 Bilimsel Faydası
İyi uyuyun
Her gece 7-9 saat arası uyumak daha iyi görünmenize ve kendinize daha iyi hissetmenize yardımcı olur. İyi uyuduğunuz zaman daha enerjik ve pozitif olursunuz. İyi bir uyku duygularınızı yumuşatmanıza ve stresle daha iyi başa çıkmanıza da yardımcı olur.
Mutlaka okuyun: İyi Uyumanızı ve Başarılı Olmanızı Sağlayacak 10 Uyku Ritüeli
4 – Hedefler belirlemek ve riskler almak:
Küçük ve başarılabilir hedefler belirleyin
İnsanlar sık sık gerçekçi olmayan veya ulaşılamaz hedefler belirlerler. Bu durumda da ya zorluklara yenilirler yada asla harekete geçemezler. Bu özgüveni yok eder.
Daha büyük bir hedefi gerçekleştirebilmek için küçük hedeflerinizi adım adım düzenleyin.
Maraton koşmak istediğinizi hayal edin. Ancak bu hedefe ulaşmakla ilgili endişeleriniz olabilir. Antrenmanın ilk gününde dışarı çıkıp 40 kilometre koşmayı denemeyin. Olduğunuz yerden başlayın. Koşucu değilseniz, ilk gün 1,5 kilometre koşmayı hedefleyin. 8 kilometreyi rahatlıkla koşabiliyorsanız, 9 kilometre ile başlayın.
Mutlaka okuyun: Yüzde 10 Kuralı: Küçük Adımlarla Büyük İlerleme Kaydetmek
Bilinmeyeni benimseyin
Özgüveni eksik olan insanlar öngörülemez durumların altından kalkamayacaklarını düşünürler. Kendinizden şüphe etmeyin ve tamamen yeni, bilinmeyen ve farklı bir şey deneyin. İster bir arkadaşınızla yeni bir ülkeye seyahat edecek olun ister yeni biriyle tanışacak olun bilinmeyi benimsemeyi alışkanlık haline getirmeniz daha rahat olmanıza yardımcı olacaktır ve kaderinizin kontrolünün kendi elinizde olduğunu hissetmenizi sağlayacaktır.
Maceracı ve içinden geldiği gibi davranan insanlarla daha çok vakit geçirin. Bu sayede kısa süre içinde sizden beklenmeyen şeyler yapmaya başlayacaksınız ve bu durumdan memnun olacaksınız.
Mutlaka okuyun: Konfor Alanından Dışarı Çıkmak
Algılanan alanlarınızı irdeleyin
Boyunuzun uzunluğu veya saçınızın dokusu gibi basitçe değiştiremeyeceğiniz şeyler vardır. Ancak fedakarlık yaparak ve çalışarak zayıf yönleriniz olarak gördüğünüz birçok şeyi değiştirebilirsiniz.
Daha sosyal bir insan olmak veya okulda daha başarılı olmak istiyor olabilirsiniz. Yapmanız gereken plan yapmaktır ve bu planı uygulamaya başlamaktır. İşyerindeki en sosyal kişi veya sınıf birincisi olamasanız bile, daha iyisi olmak için plan yapmanız bile özgüveninize katkıda bulunacaktır.
Kendinize karşı sert olmayın.
Her şeyi değiştirmeye çalışmayın. Değiştirebileceğiniz bir veya iki şeyle başlayın.
Hedeflerinize ulaşmanın ne kadar büyük fark yarattığını görebilmek için süreci yazdığınız bir günlüğünüz olsun. Bu planınızın işe yarayıp yaramadığını anlamanıza ve attığınız adımlarla gurur duymanıza yardımcı olacaktır.
Mutlaka okuyun: Günlük Tutmak Neden Önemlidir?
Diğerlerine yardım edin
Etrafınızdaki insanlara karşı nazik olduğunuzda ve diğer insanların hayatında pozitif fark yarattığınızda güçlü olduğunuzu hissedersiniz ve bu da özgüveninizi artırır. İnsanlara yardım etmenin yollarını bulun. İsterseniz kütüphanede gönüllü olarak çalışın, isterseniz de küçük kız kardeşinize okumayı öğretin.
Yardım etmenin faydalarını görmek için toplumdan birine yardım etmek zorunda değilsiniz. Bazen, anneniz veya en yakın arkadaşınız gibi size yakın olan birinin de diğerleri kadar yardımınıza ihtiyacı olabilir.
Mutlaka okuyun: Başarıya Giden Yolda Başkalarına Yardım Etmenin Rolü
İpuçları
Fiziksel veya mental sınırlarınızı zorlamaktan korkmayın. Bu tür bir baskı bir şeyleri kolay bir şekilde başarabileceğinizi görmenize yardımcı olur ve becerilerinizi geliştirir. Konfor bölgenizin dışına çıkın.
Hatalarınızın sizi durdurmasına izin vermeyin ve üstlerinde durmayın.
