Meditasyonun temel amacı odaklanmak ve zihni dinlendirmektir. Bu sayede daha yüksek bir farkındalığa ve içsel huzura ulaşılabilir. Üstelik meditasyon yapmanın yeri ve zamanı yoktur. İstediğiniz yerde ve zamanda meditasyon yapabilirsiniz.
Bu yüzden yazımızda meditasyon hakkında faydalı bilgiler sunmak istiyoruz. Özel hayatınızda ve iş hayatınızda meditasyondan faydalanarak daha kaliteli bir hayat sürebilirsiniz.
O halde başlayalım!
1. Meditasyona Hazırlık
Huzur verici bir mekan seçin.
Meditasyon yaparken huzur verici, sakin ve sessiz bir ortam seçilmelidir. Bu sayede zihninizi meşgul edebilecek gürültü ve görüntülerden uzaklaşarak sadece meditasyona odaklanabilirsiniz. Meditasyona başlamadan önce en az yarım saat kimsenin sizi rahatsız etmeyeceği bir mekan seçmeniz çok iyi olur. Mekanın büyüklüğü pek de önemli değildir. Halının üzerinde, ofisin bir köşesinde de meditasyon yapabilirsiniz.
Meditasyon esnasında telefon, televizyon gibi şeyleri kapatın. Müzik dinlemek isterseniz de hafif ve rahatlatıcı müzikler seçin. Özellikle su sesi insan ruhuna huzur verir. Bilgisayardan su veya yağmur sesi açabilirsiniz.
Ancak şunu da aklınızdan çıkarmayın: Meditasyon yapılan ortamın tamamen sessiz olması gerekmez. Dışarıdan gelen trafik sesi, köpek havlaması gibi şeyler meditasyonun kalitesinde büyük düşüşler meydana getirmez. Dışarıdan gelen sesleri duymanıza rağmen bu seslerin düşüncelerinizi etkilemiyor olması, başarılı bir meditasyon seansı gerçekleştirdiğinizi gösterir.
Bununla birlikte aşırı kalabalık ve aşırı gürültülü olmaması koşuluyla(örneğin bir ağacın altına ya da çimenlere oturarak) dışarıda da meditasyon yapabilirsiniz.
Rahat şeyler giyin.
Meditasyonun temel amacı, zihni sakinleştirmektir. Bu nedenle meditasyon esnasında vücudunuzun da rahat etmesi için uygun şeyler giymelisiniz. Örneğin kot pantolonla meditasyon yapmak pek uygun olmaz. Ayağınızda ayakkabı varken de meditasyon yapılması tavsiye edilmez.
Örneğin serin bir yerde meditasyon yapıyorsanız hırka ya da triko gibi şeyler giyebilirsiniz. Evde meditasyon yaparken de sadece şort giyebilirsiniz. Kendi evinizde olmanız nedeniyle tişört, gömlek gibi şeyler giymeseniz de olur, tamamen size kalmış.
Eğer ofiste meditasyon yapacaksanız kıyafetlerinizi değiştirmeniz pek mümkün olmayabilir. Böyle bir durumda ise en azından ayakkabılarınızı ve ceketinizi çıkarın, gömleğinizin kol düğmelerini çözün, kemerinizi ve kravatınızı gevşetin.
Meditasyon süresine karar verin.
Başlamadan önce ne kadar meditasyon yapacağınıza karar verin. Günde 20 dakikadan 2 kez meditasyon yapmak en çok tavsiye edilen uygulama olsa da eğer yeni başlıyorsanız günde 5 dakika meditasyon da uygundur.
Her gün aynı saatte meditasyon yapmaya özen gösterin. Yani bunu bir rutin haline getirin. Örneğin sabah uyanınca 10 dakika, öğle yemeğinden sonra 5 dakika gibi…
Size en uygun saatleri belirledikten sonra bu çizelgeye riayet etmeye çalışın. Önemli olan istikrardır.
Ayrıca meditasyona başlamadan alarm kurabilir ve zaman dolunca meditasyonu tamamlayabilirsiniz. Böyle bir şey yapacaksanız da sakin bir müzik sesi ayarlayın alarmınıza. Gün doğumu, eşinizin yataktan kalkması gibi spesifik olayları da zamanlama açısından belirleyebilirsiniz.
Isınma hareketleri yapın.
Meditasyonda bir noktada belli bir süre oturmak durumundasınız. Bu nedenle meditasyondan önce ısınma hareketleri yaparak sakatlanma ihtimalini ortadan kaldırmanız çok iyi olur. Birkaç dakikalık ısınma, açma-germe hareketleri yapmak vücudunuzu ve zihninizi hazır hale getirecektir.
Bu noktada boyun ve omuz bölgeleriniz daha önemlidir. Bacaklarınızı da esnetmeyi unutmayın. Kollarınızı esnetmeniz de oturma pozisyonunda olacağınız ve kollarınızı açacağınız için önem taşımaktadır.
Rahat bir şekilde oturun.
Meditasyon yaparken size en uygun şekilde oturmaya çalışın. Eğer yerde oturamıyorsanız sandalye ya da koltuk üzerinde de oturabilirsiniz. Önemli olan rahat etmenizdir.
Genelde meditasyon sırasında eller dizlerde durur. Avuç içi yukarı doğru bakar. Ancak siz isterseniz ellerinizi dizlerinizin üstüne de koyabilirsiniz.
Bedeninizin dengede olması, omurganızın vücut ağırlığını eşit şekilde desteklemesi anlamına gelir. Bu da meditasyon için olmazsa olmazdır.
Meditasyon yaparken altınıza 5-6 santimetre kalınlığında minder almanızda kalçanızın ağrımaması için oldukça ideal bir çözümdür. Piyasada pek çok meditasyon minderleri satılmaktadır. İnceleyerek en hoşunuza gideni satın alabilirsiniz.
Gözlerinizi kapatın.
Meditasyon gözleri açık ya da kapalı bir şekilde yapılabilir. Ancak yeni başlayanların gözlerini kapaması daha iyi olur. Bu sayede dikkat dağıtıcı unsurları görmez ve daha iyi konsantre olursunuz.
Meditasyon konusunda tecrübe kazandıkça gözlerini açabilirsiniz. Gözleriniz açıkken de bir noktaya ya da nesneye takılı kalmamak gerekir. Yani belli bir noktayı izlememek çok daha iyi olur.
2. Meditasyon Yöntemleri
Sadece nefesinize odaklanın.
En temel ve en yaygın meditasyon yöntemi, nefes meditasyonudur. Göbeğinizin üstünde bir nokta belirleyin ve zihninizde o noktaya odaklanın. Nefes alıp verdiğinizde o bölgenin yükselip inmesini fark etmeye çalışın. Nefes alıp verişinizi de değiştirmeyin. Her zamanki gibi nefes alıp vermeye çalışın.
Bu sürede sadece nefesinize odaklanın. Nefes alıp verme hızınızı filan düşünmeyin. Sadece nefes alıp vermeye odaklanın.
Aynı zamanda bu esnada belli bir görseli düşünmek de iyi olabilir. Göğsünüzde bir nilüfer çiçeği olduğunu düşünün. Her nefes aldığınızda nilüferin açtığını düşünmek de odaklanmanızı ve moda girmenizi kolaylaştıracaktır.
Aklınıza farklı şeyler gelirse endişelenmeyin. Meditasyona yeni başladığınızda aklınıza farklı farklı şeyler gelebilir. Zamanla bu düşünceler gidecektir.
Zihninizi boşaltın.
Meditasyon esnasında en fazla bir şeye odaklanmanız gerekir.
Eğer meditasyona yeni başlıyorsanız belli bir sözü tekrarlayın ya da bir nesneye odaklanın. Tecrübe kazandıkça zihninizi tamamen temizlemeyi öğreneceksiniz.
Belli bir sözü tekrarlayın.
Mantra, meditasyon esnasında tekrarlanan belli bir söz ya da sestir. Derin bir safhaya geçmek için sürekli tekrarlanan bu sözü kendiniz belirleyebilirsiniz.
Örneğin “Ommm” ifadesi, meditasyon denince akla gelen popüler bir ifadedir. Bunun yanında “Sat, Chit, Ananda” ifadesi de “Varoluş, Bilinç, Erdem” anlamına gelir, bu ifadeler de kullanılabilir.
Sanskritçede “mantra” kelimesi “zihnin aracı” anlamına gelir. Yani mantra, kişiyi düşüncelerinden arındırıp daha yüksek bir bilince ulaştıran bir tür araçtır.
Belli bir bilince ve belli bir derinliğe ulaşınca mantrayı tekrarlamak da gereksiz hale gelebilir.
Belli bir nesneye odaklanın.
Mantraya benzer bir şekilde belli bir nesneye odaklanarak da derin bir bilince ulaşabilirsiniz. Gözlerinizin açık olduğu bu yöntemde sadece belli bir nesneye bakarsınız.
Dilediğiniz nesneyi seçebileceğiniz bu yöntemde, pek çok kişi yanan bir ateşe bakmayı tercih eder. Kristal, çiçek, heykel gibi şeyler de sıklıkla kullanılır.
Nesne göz hizanızda olursa daha rahat bakabilir, böylece boyun ağrısı riskinden kurtulursunuz.
Nesneye tamamen odaklandığınız zaman beyniniz o nesne dışında hiçbir şeyi algılamaz olur ve bu da derin bir iç huzur duymanızı sağlar.
Görselleştirmeye çalışın.
Görselleştirme bir diğer popüler meditasyon tekniğidir. Bu yöntemde zihninizde huzurlu bir ortam oluşturmaya çalışmak temel amaçtır. Bu ortamın size özel ve özgün olması şarttır.
Zihninizde canlandırdığınız mekan, ılık bir kumsal olabilir. Çiçek bahçesi olabilir. Tertemiz oksijeni duyumsadığınız bir orman olabilir. Huzurla dolduğunuz bir yer olmalıdır kısaca.
Zihninizde yarattığınız sığınakta keşfe çıkmaya çalışın. Bu hayali ortamda gezinmeye çalışın.Bu mekanın kokusunu, sıcaklığını duyumsamaya çalışın. Her meditasyonda yeni bir mekan canlandırmaya çalışacağınız gibi belli bir yeri de sürekli ziyaret edebilirsiniz.
Beden taraması yapın.
Bu yöntemde vücudunuzun farklı uzuvlarına odaklanırsınız. Hem zihninizi hem de bedeninizi rahatlattığınız bu yöntemde belli bir noktaya odaklanıp orayı sakinleştirmektir temel hedef. Beden taraması metodunda diğer metodlardan farklı olarak yere uzanmak gerekir.
Gözlerinizi kapatın, vücudunuzda bir bölge belirleyin. Örneğin ayak baş parmağınıza odaklanıp o bölgeyi tamamen düşünce yoluyla rahatlatabilirsiniz.
Aynı şekilde dizler, bacaklar, karın kası, omuzlar, kollar, parmaklar, göğüs, kulaklar gibi pek çok bölgeden devam edebilirsiniz.
Tüm uzuvlarınıza teker teker odaklanıp o bölgeleri rahatlattığınız zaman müthiş bir rahatlık hissedersiniz. Son olarak nefes alıp verişinize odaklanarak seansı tamamlayabilirsiniz.
Kalp çakrası yöntemini deneyin.
Kalp çakrası, vücuttaki 7 çakradan biridir. Çakra ise enerji merkezi anlamına gelir. Kalp çakrası göğsün ortasında yer alır ve sevgi, huzur, hoşgörü gibi duygularla ile ilişkilendirilir. Kalp çakrası meditasyonu bu duygularla iletişime geçip bu pozitif duyguları evrene yaymak gibi bir amaç taşır.
Başlarken gözlerinizi kapatın. Avuçlarınızı ovuşturup ısıtmaya çalışın. Sonra ellerinizi göğsünüze koyun.
Derin bir nefes alıp alıp “yam” deyin. Bu ifade kalp çakrası ile ilgili bir titreşimi işaret eder. Bu esnada göğsünüzden parlak yeşil bir enerjinin yayıldığını hayal edin.
Bu yeşil enerji sevgi, aşk ve pozitif duyguları ifade eder. Hazır hissettiğiniz zaman ellerinizi göğsünüzden çekin ve bu enerjinin dünyaya yayılmasına müsaade edin.
Vücudunuzun içini hissetmeye çalışın. Bacaklarınızın, kollarınızın ve genel olarak vücudunuzun içindeki enerjiyi duyumsamaya çalışın. Böyle bir şey duyumsamıyorsanız da sorun yoktur. Ama bu durumda şunu düşünün. Vücudunuzdaki uzuvları nasıl hareket ettirebiliyorsunuz? Cevap: Bu enerji bedeninizin içinde ve dışında olduğu için hareket ettirebiliyorsunuz. Bu enerjiyi hissederseniz hem bedenen hem de zihnen varlığınızı da hissedersiniz demektir.
Yürüyerek meditasyon yapın.
Yürüme meditasyonu yeryüzünü duyumsadığımız ayaklarımıza odaklanma ve dünya ile olan ilişkimizi hissetme meditasyonudur.
Bu yöntemde sessiz bir bölgede yürüyerek meditasyon yapılır. Yürüyüş yapılacak yerin geniş olması da gerekmez. Ancak en az yedi adım atılabilecek kadar genişlikte olması çok iyi olur. Yalın ayak olmak da gene çok iyi olacaktır.
Başınızı dik tutup tam karşıya doğru bakarak yürümek gerekir bu yöntemde. Adım atarken sadece harekete odaklanmalısınız. Aynı anda tek bir adım atmalısınız.
Yürüme parkurunun sonuna elince sağ ayağınızla geri dönmeli ve yürümeye devam etmelisiniz.
Bu meditasyonda sadece ayaklarınızın hareketine konsantre olmalısınız. Dünya ile ayaklarınız arasındaki bağı hissederek zihninizi temizlemeye çalışarak bu yöntemden yararlanabilirsiniz.
3. Günlük Hayatta Meditasyon
Günlük hayatta farkındalığa önem verin.
Meditasyon sadece belli bir noktada oturup gözleri kapatarak gerçekleşmek zorunda değildir. Gün içinde de meditasyonun temel öğelerine de dikkat etmek gerekir.
Örneğin stresli bir anda, birkaç saniyeliğine bile olsa sadece nefes alıp verişinize odaklanarak zihninizdeki negatif düşünceleri yok edebilirsiniz.
Yemek yerken bile yediğiniz besinleri hissetmeye çalışarak farkındalığınızı artırabilirsiniz.
Kursa gidebilirsiniz.
Meditasyona nasıl başlayacağınızı bilemiyorsanız meditasyon kurslarına gidebilirsiniz. Tecrübeli bir hoca eşliğinde meditasyonun inceliklerini öğrenerek kendi başınıza da meditasyon yapmaya başlayabilirsiniz. Ayrıca farklı meditasyon türleri olduğu için farklı kurslara giderek size en uygun yöntemi keşfedebilirsiniz.
Sağlıklı beslenin.
Sağlıklı beslenme, düzenli uyku ve spor meditasyonun kalitesini artıracaktır. Fazla internet ve televizyon, sigara, alkol gibi şeyler de zihininizi uyuşturacağı için meditasyonun ruhuna aykırı şeylerdir. Bu tür alışkanlıklardan kurtulmak bile zihninizin arınmasını sağlar.
Meditasyonun bir süreç olduğunu unutmayın.
Meditasyonun amacı zihni sakinleştirmek, içsel huzuru yakalamak ve sonunda ruhsal anlamda daha derin bir düzeye ulaşmaktır.
Ancak bu düzeye ulaşmak için acele etmemelisiniz. “Hiçbir şeye yaramıyor.” diye birkaç haftadan sonra meditasyonu bırakmamalısınız.
İstikrarlı bir şekilde meditasyona devam ettiktikçe meditasyonun kalitesinin de artacağını aklınızdan çıkarmayın.