Tanınan ve beğenen bir marka şirketin sahip olduğu en değerli varlıklardan biridir.
Nielson araştırmasına göre tüketicilerin %59’u bildikleri markalardan alışveriş yapıyor.
Küçük bir işletme olarak sadık müşterileri ve sınırsız pazarlama bütçesi olan büyük markalarla rekabet ediyor olabilirsiniz. İşte tam da bu nedenle aradan sıyrılmanın yollarını bulmalısınız. Burada kendi marka yaratma süreciniz önemli olacaktır.
Peki kendi markanızı nasıl oluşturabilirsiniz?
Marka oluşturmak havalı bir logo ya da iyi yerleştirilmiş bir reklamdan daha fazlasıdır.
Daha fazlasını yapmanız gerekir.
Marka oluşturma sürecinin özüne girmeden önce size hemen markanın ne olduğunu tanımlayayım.
Marka nedir?
Basitçe söylemek gerekirse markanız, müşterinin işiniz hakkındaki algısıyla tanımlanır.
Başarılı bir marka, iletişim ve tecrübe konusunda tutarlı olmalı ve bunu pek çok konuda devam ettirmelidir:
- Çevre (vitrin ya da ofis)
- İmza, paketleme
- İnternet sitesi & online reklamcılık
- İçerik pazarlaması & sosyal medya
- Satış & müşteri hizmetleri
Şimdi marka oluşturmak gözünüze daha kolay görünüyor mu? Doğrusunu söylemek gerekirse markanızı bir gecede hatta birkaç ayda oluşturamazsınız.
Marka oluşturmak kesinlikle uzun bir süreçtir. Ancak çabalamaya devam ederseniz müşterilerinizle kalıcı bir ilişki kurmayı başarırsınız. Bu da satışlarınızın, projelerinizin, referanslarınızın artmasını ve ürünlerinizin ya da hizmetlerinizin desteklenmesini sağlar.
Daha sadık müşteriler elde etmek için şirketinize ve ya da kişisel markanıza yardımcı olmak için marka oluşturma sürecini aşağıda sizler için özetledik.
Marka oluşturmak için nereden başlayacağınızı merak ediyorsanız bu adımları takip edebilirsiniz:
Adım Adım Marka Oluşturma Süreci
1. Markanızın hedef kitlesini belirleyin.
Marka oluşturma sürecinizin temeli, odaklanacağınız hedef kitlenizi belirlemek olmalı.
Sonuçta herkesin yardımına koşamazsınız, değil mi?
Marka oluştururken ulaşmak istediğiniz kitleyi net olarak belirleyin. Ve bu kitlenin ihtiyaçlarını tam olarak karşılayabilmek için misyonunuzda ve mesajınızda değişikliğe gidin.
Burada önemli olan kesin olabilmek. Tüketicilerinizin öne çıkan davranışlarını ve yaşam tarzlarını belirleyin.
Örnek hedef kitleleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- evden çalışan bekar anneler
- teknoloji delisi amatörler
- yurt dışında okuyan üniversite öğrencileri
- işe alım yapan yöneticiler
Tüketicilerinizin profilini oluşturun, daha sonra da onların anlayabileceği ve kendilerini ait hissedebileceği bir marka yaratmaya çalışın.
Marka oluştururken hedef kitlenizi daraltmanın rekabet avantajı olacağını fark edeceksiniz. Bu şekilde markanızın mesajının herkese net ve açık bir şekilde ulaşmasını sağlayabilirsiniz.
Hizmetlerinizden veya ürünlerinizden yararlanacak hedef kitlesini belirlemeniz marka oluşturma sürecinizin her bir adımını, özellikle de pazarlama stratejinizi doğrudan etkileyecektir. İçeriğinizden faydalanan, reklamlarınıza tıklayan, email listenize kaydolan kişilerin haklı olarak doğru insanlar olmasını istersiniz.
Mutlaka okuyun: Niş Pazarınızı Belirlemede Atılacak 7 Adım
2. Marka misyonunuzu açık bir şekilde belirleyin.
Misyonunuz hakkında hiç düşündünüz mü? Şirketinizin en tutkulu olduğu konuyu açık bir şekilde belirtmeniz gerekir.
Hedef kitlenizin güvenebileceği bir marka yaratmadan önce işinizin nasıl bir değer kattığının farkına varmalısınız.
Misyonunuz var olma amacınızdır. Marka oluşturma sürecinin diğer adımlarına da etkisi olacaktır.
Logonuzdan marka sloganınıza, iletmek istediğiniz mesajınızdan kişiliğinize kadar her şeyiniz bu misyonu yansıtmalı.
Marka Oluşturma Örneği: Nike
Nike’ın sloganını hepimiz biliyoruz: Just Do It. Ama asıl misyonlarını biliyor musunuz?
Nike’ın misyonu şudur: ” Dünyadaki bütün atletlere ilham ve yenilik sunabilmek.”
Nike’ın misyonunu her yerde görebilirsiniz. Kendilerini geliştirmek için Nike ürünlerini kullanan her spor branşından atletleri destekliyorlar.
Hatta misyonlarına şöyle bir dipnot ekleyerek de misyonlarının çok ötesine geçiyorlar: “Eğer bir vücudun varsa atletsin demektir“. Böyle bir sloganla hedef kitlelerinin ne kadar genişlediğini bir düşünün!
Şirket öyle bir itibar ve hedef kitlesi oluşturdu ki hedef kitlelerini “vücudu olan herkese” genişletebildi.
Kendi markanız üzerinde mantıklı düşünün ve ilk olarak şirketinizin özüne uyan hedef kitlesine ulaşmaya çalışın. Zaman içinde sadık müşterileriniz olabilir ve böylece hedef kitlenizi genişletebilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Misyon ve Vizyon Nedir? Örnekleri Nelerdir?
3. İçine gireceğiniz sektördeki markaları inceleyin.
Hiçbir zaman aynı sektördeki büyük markaları taklit etmemelisiniz. Amacınız rekabetten sıyrılmak olmalıdır. Müşterileri onlardan değil de sizden alışveriş yapmaya ikna etmelisiniz. Bu yüzden önemli rakiplerinizi ve markaları araştırın. Onların marka oluşturma sürecinde nerelerde başarılı, nerelerde başarısız olduğunu bulmaya çalışın.
Marka isminin etkili olabilmesi için müşterilerin hatırlayacağı ve tanıyacağı bir şey olması gerekir.
Marka rakiplerinizi araştırırken tablo hazırlamak:
Marka rakiplerinizi araştırırken bir tablo hazırlayın. Google, Excel veya bir defter kullanabilirsiniz.
Sonra şu temel soruları cevaplayın.
- Rakibim mesajında ve sanal kimliğinde tutarlı mı?
- Rakibimin ürünlerinin ya da hizmetlerinin kalitesi nedir?
- Rakibimin, okuyabileceğim müşteri ya da sosyal medyada paylaşılmış yorumları var mı?
- Rakibim hem internette hem de gerçek hayatta ürünlerini nasıl pazarlıyor?
Çok değil, 2-4 tane rakip seçin ve bu cevapları karşılaştırmaya çalışın. Diğer yerel markalara bakabilir, hatta büyük markaları karşılaştırabilirsiniz.
4. Markanızın sunduğu temel nitelik ve faydaları yararları belirleyin.
Sektöre yön verecek ve daha fazla bütçesi ve kaynağı olan markalar her zaman olacaktır.
Ürünleriniz, hizmetleriniz ve faydalarınız sadece size aittir.
Başkalarının sunmadığı ama sizin sunabileceğiniz şeyleri derinlemesine düşünmelisiniz.
Şirket markanızı eşsiz kılan nitelik ve faydalara odaklanın.
Hedef kitlenizin tam olarak kim olduğunu belirlediğinizde diğer markaları değil de sizi seçmesi için onlara bir sebep sunmalısınız.
Unutmayın bu sadece, müşterilere sunduğunuz ürün ya da hizmetlerin basit bir listesi olmamalı. Müşterinizin hayatını iyileştirecek hangi katkılarda bulunabilirsiniz onu düşünün.
Size birkaç örnek verelim:
- Daha gerçekçi ve şeffaf bir müşteri hizmeti
- Üretkenliği desteklemenin daha iyi bir yolu
- Daha ekonomik bir çözümle maliyetleri düşürme
- Günlük görevlerde zaman kazanma
Marka Oluşturma Örneği: Apple
Apple da sıradan bir bilgisayar şirketi değil. Ürünlerinin en önemli niteliği tasarımları ve en önemli faydası da kullanım kolaylığıdır.
Yaratıcı paketleme seçimlerinden lansman etkinliklerine kadar Apple, ürünlerinin bambaşka amaçlarla kullanılabileceğini müşterilerine hatırlatmayı hiçbir zaman ihmal etmiyor.
Apple’ ın 1997- 2002 yılları arasında kullandığı sloganı hatırlıyor musunuz? “Farklı Düşünün.” Bu anlayış bugün de geçerliliğini koruyor.
Mutlaka okuyun: Sektörünüzde Rekabet Üstünlüğü Sağlamanın Yolları
5. Marka logonuzu & sloganınızı oluşturun.
Marka oluşturma sürecinin en heyecanlı (ve en önemlilerinden bir tanesi) adımı şirketinizin marka logosunu ve sloganını oluşturmaktır.
Logo, şirketinizle ilgili her şeyin üzerinde yer alacaktır. Kimliğiniz, kartvizitiniz ve vaatlerinizin görsel kanıtı olacaktır.
Şirketinizin görsel kimliğini güçlendirmek için orijinal bir şey üretmeye hem zaman hem de para harcamaya razı olmalısınız.
Marka oluştururken yardıma mı ihtiyacınız var? Markanızın öne çıkmasını sağlamak için logo tasarlayacak profesyonel tasarımcılarla çalışın.
Onların uzmanlığı sayesinde şirketiniz için hem eşsiz hem de kalıcı bir kimlik yaratmış olacaksınız.
Tasarımcılar aynı zamanda logonun ve renk paletinin nasıl kullanacağı konusunda da size yardımcı olacaktır.
Güçlü bir marka yönetimi stratejisi şunlardan oluşur:
- Logo büyüklüğü ve yerleştirilmesi
- Renk paleti
- Baskı ve yazı puntosu
- İkonografi
- Fotoğraf/ resim seçimi
- İnternet sitesinde yer alacak noktalar
Mutlaka okuyun: İşiniz İçin Doğru Logo Seçimi Nasıl Yapılmalıdır?
6. Markanızın bir sesi olsun.
Markanızın sesi, şirketinizin misyonuna, hedef kitlesine ve sektörüne uygun olmalı.
Müşterilerinizle nasıl iletişim kurduğunuzu ve onların size nasıl tepki verdiğini gösterir.
Markanızın sesi şöyle olabilir:
- Profesyonel
- Arkadaşça
- Hizmet odaklı
- Otoriter
- Teknik
- Etkileşimli
- Bilgilendirici
Mesajınızı hedef kitlelenize duyuracak sesi pek çok şekilde tanımlayabilirsiniz.
Sonuç olarak, hedef kitlenizle uyuşan ve mantıklı bir marka sesi oluşturmalısınız.
Eğer markanızın sesini doğru bir şekilde oluşturduğunuzda tüketicilerinizle en iyi ilişkiyi kurduğunuzu göreceksiniz.
Bu, özellikle blog yazarken ya da sosyal medya gönderilerinde önemlidir. Tutarlı bir ses yakaladığınızda marka imajınızda farklı kanallarda tanınır hale gelecektir. Tüketiciler içeriğinizle ilgilenirken tanıdıkları marka sesini ve kişiliğini görmek isteyecektir.
Marka Oluşturma Örnekleri: Virgin America
Virgin America arkadaşça ve güvenilir müşteri hizmetleriyle biliniyor ve marka sesi şirketin görünürlüğünü artırıyor.
Örneğin, Twitter’da esprili paylaşımları takipçileri tarafından beğeniyle karşılanıyor. Ayrıca müşterilerine olan katkılarını da sürekli güçlendiriyorlar.
Mutlaka okuyun: Müşteri Hizmetleri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
7. Marka hikayesi oluşturun.
Marka oluştururken müşterilerinize kısaca kim olduğunuzu anlatmalısınız. Daha önceden belirlediğiniz marka sesinizi burada kullanın.
Hikayenizin markanızla ilgili olması ve 1-2 cümleyi geçmemesi gerekir.
Marka oluşturma sürecinin bu kısmı logo ve slogan oluşturmaktan farklıdır ve şunları belirler:
- kim olduğunuzu,
- ne sunduğunuz ve
- insanların size niye ciddiye alması gerektiği.
Marka hikayesi tüketicilerinizle doğrudan duygusal bir bağ kurmanızı sağlar. Yani kullandığınız cümlelerin aynı zamanda duyguları da harekete geçirmesi gerekir.
Mesajınız basit ve anlaşılır olmalıdır. En önemlisi de, marka mesajınızı oluştururken ürününüzün ne yapabildiğinden değil de müşteriniz için öneminden bahsedin.
TOMS markası olumlu marka algısı konusunda büyük bir takipçi kitlesi kazandı.
Mesajları ana sayfalarının girişinde, net bir şekilde belirtiliyor: “Hayatları güzelleştirmek. Aldığınız her üründe TOMS ihtiyacı olan birine yardımda bulunacaktır. ”
Mutlaka okuyun: 10 Muhteşem Marka Hikayesi
8. Marka kişiliğinizin öne çıkmasını sağlayın.
Müşterilerin herkesin yaptığını yapan başka bir şirkete ihtiyacı yok.
Kendi ihtiyaçlarını karşılayan, içten iletişim kuran şirketlere ihtiyacı var.
Markanızı diğerlerinin arasından sıyrılmasını nasıl sağlayabilirsiniz? Marka oluşturma sürecinin her adımında kişiliğinizin öne çıkmasını sağlayın.
Marka kişiliğinizi hiçbir zaman değiştirmeyin.
Bunun çok karmaşık olmasına gerek yok:
- iletişim kurarken daha arkadaşça bir ton kullanmak (“Ben” ve “sen” kullanmak)
- herkesin bilmediği bilgiler paylaşmak
- müşterilerden gelen hikayeleri paylaşmak
- ürünlerinizi/ hizmetlerinizi ilginç bir şekilde açıklamak
9. Markanızı şirketinizin her alanına dahil edin.
Marka oluşturma süreci asla bitmez.
Markanızın görünür olması ve müşterilerinizin gördüğü, okuduğu ve duyduğu her şeye yansıması gerekir.
Şöyle açıklayalım:
Müşterileriniz ofise ya da mağazanıza geldiğinde marka imajınızın hem o ortamda hem de konuşmanızda görünür olmalıdır.
Dijital platformlarda da markanızın hep aynı şekilde göründüğünden emin olun. Renk, logo kullanımı, yazı puntosu, resim vb. görseller konusunda tutarlı olabilmek için marka yönetimi stratejinizden yararlanın.
İnternet sitenizi tasarlarken marka mesajınızı ve kişiliğinizi mutlaka yansıtın.
Sosyal medya hesaplarınızda da markanızın görünür olması gerekir.
Elbette videoları da unutmayın! YouTube, Facebook Video ve Facebook Canlı Yayını, Snapchat ve Instagram Hikayeleri gibi platformlarda markanızın eşsiz sesini ve kişiliğinizi düzgün bir şekilde yansıtmalısınız.
Eğer podcast yayınları yapacaksanız marka mesajınızı, değerlerini ve sesini destekleyen konular seçin.
Warby Parker, hızlı bir şekilde eşsiz ve mükemmel bir marka kurmayı başardı. Yenilikçi ürünleri, perakende ortamı ve dijital pazarlama çabaları sayesinde markayı hedef kitlelerinin hayat tarzına göre şekillendirebildiler.
10. Oluşturduğunuz markaya sadık kalın.
Müşterilerinizden gelen tepkilere göre markanızı daha etkili hale getirmeye karar vermediyseniz tutarlılık ana hedef olmalı.
Marka sesinizi oluşturduktan sonra bunu her ürününüzde kullanmaya çalışın.
Marka yönetimiyle ilgili bir rehber hazırlayın ve şirket içindeki herkesle paylaşın.
Sürekli markanızı değiştirmeyin. Tutarsızlık müşterilerinizin kafasını karıştıracak ve uzun vadede markanızın önünü tıkayacaktır.
Marka Oluşturma Örneği: Starbucks
Dünyanın önde gelen kahve zinciri Starbucks, her zaman insanları bir araya getirmek üzerine oluşturulmuştur.
Peki Starbucks’ın misyonu nedir?
“İnsanlara ilham vermek. Bir kerede bir insan, bir kupa ve bir mahalle.”
Bu nedenle her mağazada ücretsiz Wi-Fi servisi, büyük masalar ve insanların iletişimini kolaylaştırmak için dinlendirici müzik var. Ayrıca her zaman isminizi kahve bardağınızın üzerine de yazmayı ihmal etmiyorlar.
2011 yılında logoda değişikliğe gitmiş olsalar da Starbucks markası hala güçlü. Yeşil deniz kızı logosunu gördüğünüzde ne düşünüyorsunuz? Büyük ihtimalle güzel şeyler geliyor aklınıza.
Mutlaka okuyun: Starbucks’ın Başarı Stratejileri
11. Markanızın en büyük destekçisi olun.
Küçük işletmeniz için kurduğunuz markayı oluşturduğunuzda siz ve çalışanlarınız markanızı en çok destekleyen kişiler olmalısınız.
Markanızı sizden iyi kimse bilmez o nedenle onu en iyi siz anlatırsınız.
Çalışanlarınızı işe alırken bu kişilerin markanızın misyonuna, vizyonuna ve değerlerine uygun olmasına dikkat edin. Çalışanlarınızı şirket markanızla birleştirebilmek için kendi markalarını oluşturmaya teşvik edin, böylece daha fazla insana ulaşırsınız.
Sadık müşterileriniz sizin sesiniz olsun. Onlardan ürünlerinizle ilgili yorumlarını ve sizin içeriklerinizi sosyal medya hesaplarında paylaşmasını isteyin.
Sonuç
Marka oluşturmak yeni kurduğunuz ya da mevcut şirketiniz için en önemli adımlardan birisidir.
Sağlam bir marka oluşturma süreci küçük çaplı işinizi başarılı bir rakibe dönüştürebilir.
Bunu yaptığınızda müşterilerinizin size daha çok güvendiğini ve ürünlerinizi daha çok almak isteyeceğini göreceksiniz.