Bugüne kadar kurum kültürünün farklı yönlerini vurgulayan çok fazla şey yazıldı çizildi fakat kurum kültürünün tam olarak ne ifade ettiğine ve bu kültürün kurumların kimliklerinde nereye oturduğuna ilişkin ortaya çıkarılan yazıların sayısı bir hayli az.
Peki, kurum kültürü dediğimiz bu mefhum tam olarak nedir? Wikipedia kurum kültürünü, “bir organizasyon içerisindeki insanların davranış biçimleri ve insanların bu davranış biçimlerini kazanma yollarının toplamı” olarak tanımlıyor. Bu tanım bir miktar bu kavramı anlamamıza yardımcı olacak nitelikte, dolayısıyla bu tanımı, kurum kültürüne katkıda bulunan faktörlerin bir listesi ile zenginleştirmişler. İşte size söz konusu listenin tamamı:
Kurum vizyonu, değerleri, normları, sistemleri, sembolleri, dili, varsayımları, inançları ve alışkanlıkları.
Fakat bu noktada en ayırt edici olan kurum kültürünün kurumun genetik kodlarında çok önceden beri var olan bir şey olmasıdır. Bu, çalışanların işe girdiklerinde kuruma kazandırdıkları bir şey değildir. Tam tersine, tek bir çalışana sahip herhangi bir kurum bile hala bir kurum kültürüne sahip olacaktır.
Peki sadece bu mu var? Diğer temel faktörler ise “vizyon, değerler ve varsayımlar”dır. Bu faktörler çalışanların kuruma kazandırabileceği şeyler değildir. Aksine, kurumlar, sahip oldukları vizyonları ile uyum sağlayabileceklerini düşündükleri çalışanların arayışı içerisindedirler.
Bu durum ise karşılıklı bir özveri ihtiyacı doğurur. Siz kurumunuzun gelişimi için kendi planlarınızı yaparsınız, kurumdaki çalışma takımınız büyüdükçe de kurumunuzun beklenmedik ve mükafatlandıran şekillerde değişebileceğini ve büyüyebileceğini öğrenirsiniz.
Kurum Kültürünüzü Değerlendirmek
Her kurum yönetimi, kurum büyümesi ve kültürü için dört başı mamur uzun vadeli bir plan oluşturacak kadar önsezili değildir. İşin gerçeği, bunu sadece istisnai olarak çok az kurum yapabilmektedir çünkü bunu yapabilmek kurumun uzun vadede hayatta kalacağına ilişkin kesin bir özgüven gerektirmektedir, hele bir de ekonomik koşulların böylesine belirsiz olduğu bir dönemde.
Dolayısıyla, son zamanlarda zamanınızı büyük bir kısmını büyümeye ve yeni iş alımlarına odaklanmaya harcıyorsanız bir adım geriye çekilip ne tür bir kurum kültürünün oluşmakta olduğu anlamaya çalışmanın da zamanı gelmiş demektir.
Şirket çalışanlarınız mesai saatlerinde nasıl davranışlar sergiliyor? İyi ya da kötü, hakim olan ortak bir davranış biçimi var mı? İş tanımları şirket çalışanlarınıza ne ifade ediyor, şansları olsaydı başka bir kurumda çalışmak isterler miydi?
Bu sorulara vereceğiniz cevaplar kurum kültürünü doğrudan açıklayacak şeyler değildir fakat bu kültürün sağlıklı ya da sağlıksız olduğunu gösterebilecek semptomlardır. Unutmayın; kurum kültürünüz siz daha ilk çalışanınızı işe almadan çok önce zaten şekillenmişti. Bu nedenle, kurumunuzun sıçrama yapabilmesi için sizin inşa ettiğiniz şeye çalışanlarınızın tepki gösterme biçimlerini anlayabilmek son derece önemlidir.
Geleceği Planlamak
Kurum kültürünüzü gerçekten ciddiye almalısınız. Kurum içerisindeki tüm iş birimlerinin misyonlarını, değerlerini, kısa dönem ve uzun dönem hedeflerinizi oluşturmalı ve periyodik olarak gözden geçirmelisiniz. Bunun yanında kurum geneli için değerleri ve hedefleri de belirmelisiniz. Fakat bu noktada farklı iş ekiplerinin birbirinden farklı rollere sahip olduğunu göz ardı etmemelisiniz. Bu durum, her bir iş biriminin dengeli ve iyi araştırılmış bireysel değer setlerine sahip olduğundan emin olmanızı gerektirmektedir.
Çalışanlarınıza kurum kültürünü yanlarında taşımamalarını söyleyebilirsiniz fakat bu kurumun geleceğinde bir role sahip olmayacakları ya da olmamaları gerektiği anlamına gelmemektedir. Eğer kurum kültürünüzü başarılı şekilde değerlendirebilmişseniz, kültür içerisine yerleşmekte olan davranış kalıplarını ve çalışanlarınızı işlerin gidişatından dolayı tatmin değillermiş gibi göründükleri alanları da açık şekilde fark edebilir olacaksınız.
İyi haber ise, boş bir sayfa ile işe başlamanıza gerek olmayışı, çalışma ortamında ne tür bir atmosferin oluştuğunu görmek için sadece birkaç alana odaklanmanız yeterli olacaktır. İşte bu alanlardan birkaçı:
- Hedeflerin anlaşılırlığı: Bu konu sizi aldatacak denli basittir. Çalışanlarınız için bir hedef oluşturmak tek başına yeterli değildir, aynı zamanda çalışanlarınızın bu hedefi sahiplenmesini de sağlayabilmelisiniz. Yaptıklarının sonuçlarını gözlemleyebilmeli ve kurumun başarısı üzerinde ölçülebilir bir etkilerinin olduğunu hissedebilir olmalıdırlar.
- Çalışan bağlılığı: Bağlılık çalışan hedeflerinin iki numaralı parçasıdır. Bu noktada, çalışan bağlılığı, çalışanlarınızı hedeflerini yerine getirebilmeleri için ne denli hazırlıklı olduğunuzun bir ölçüsüdür. Kurum ortamında yetersizlikler ve odak eksikliği mi söz konusu? Çalışanlarınız yetkinliklerini sonuna dek devreye sokup, kendilerine verilen rolleri yerine getirecek denli hevesli ve güçlü hissetmiyorsa, bu durum çalışan bağlılığına ilişkin ciddi bir probleminiz olduğu anlamına gelmektedir.
- Güven ortamı: Güven çalışma ortamındaki en kritik faktörlerden biridir. Elbette, güvenilir olduklarına dair güçlü izlenimi olan kişileri işe alabilirsiniz fakat hiçbir istisnai duruma yer vermeden güven kavramını kurum değerine dönüştürmek şirket sahibi olarak sizin başlıca görevinizdir.
- Sürekli öğrenme: Bir kurumun uzun vadede ayakta kalabilmesinin en önemli koşullarından biri de kurum çalışanlarının sürekli kendilerini geliştirebiliyor olmasıdır. Bu noktada, çalışanlarınızın sürekli gelişimi için doğru araçları ve ortamı sağlayabilmek için elinizden gelen tüm çabayı gösteriyor olmalısınız.
Kültür Nakit Demektir
İnsanların büyük bir kısmı işverenini kurum kültürüne göre seçme lüksüne sahip değildir, genellikle bulabildikleri ilk işte çalışmaya başlarlar, şanslı olabildikleri nadir zamanlarda ise buldukları iş kişiliklerine ve kişisel hedefleri ile uyumlu olmaktadır.
Bu noktada, iş sahiplerinin kurumlarını insanların çalışmayı arzulayacakları noktaya taşıyabilmeleri gerekmektedir. Çünkü iş tatmini ve beraberinde mutluluk, insan odaklı olan iş sahiplerinin varlığına bağlıdır. Halihazırda iş arayan ve bu yazıyı okumuş olanlar bilmeliler ki bir kurum hakkında ilk iş görüşmesinde bile fikir sahibi olabilirler. Sizinle iş görüşmesine giren kişi sizinle tanışmış olduğu için mutlu görünüyor mu? Çalışma ortamı samimi bir yer mi? Çalışanlar beraber çalışmaktan dolayı mutlu görünüyorlar mı? Unutmayın; iş görüşmeleri ilk gözlemlerinizi yapabileceğiniz ve sorularını sorabileceğiniz birer fırsattır.
İşverenlerin işlerine yatırdıkları sermayeden alabilecekleri maksimum geri dönüşü sağlamaya çalıştıklarını kimse yadsıyamaz, fakat bu noktada önemli olan bir diğer şey de yapılan her işe alımdan maksimum faydayı yaratabilmektir. Bir de bunun tam tersini düşünelim; maaş dışında çalışanlarınız işe alındıkları için başka hangi kazanımları elde etmiş oluyor?
Bu soru şüphesiz ki, birer şirket sahibi olarak şirket kültürünün en az verdiğiniz maaşlar kadar önemli olduğunu anlayabilmek için sormanız gereken en önemli sorulardan biridir.
