Bir kişi ya da şirket kitle kaynaklı bir çalışma (crowdsourcing) yürüttüğünde insanlardan düşünce, bilgi ve hizmet talep eder. Kitle kaynaklı çalışma ile kişiler ve şirketler, çok geniş bir uzman ve yetenek ağına ulaşma imkanına sahip olur. Yani bir firma, birkaç günlük bir grafik tasarım ihtiyacı için işe bir tasarımcı almak yerine bu alanda uzman bir kişiyle iletişime geçer ve ücret karşılığında bu ihtiyacını birkaç günlüğüne karşılar.
Kitle kaynaklı çalışmalarda büyük projeler ufak ve bireysel görevlere bölünür. Böylece bu projedeki birçok çalışan kendilerine verilen görevi yerine getirir.
Yine şirketler sosyal medya üzerinden insanların fikirlerini ve görüşlerini alarak ürün ve hizmet geliştirme konusunda daha geniş bir perspektife sahip olur. Logo tasarım yarışmaları, jingle tasarım yarışmaları, slogan bulma yarışmaları kitle kaynaklı çalışmalara örnektir.
Kitle Kaynaklı Çalışma Örnekleri
Kitle kaynaklı çalışma (crowdsourcing) kavramını daha iyi anlamak için bu konseptte yapılan bazı örnek çalışmalara bakalım.
a. Waze
Waze insanlar tarafından içerik sağlanan bir GPS, ulaşım ve trafik uygulaması. Dünya genelinde 90 milyondan fazla kullanıcısı olan Waze sayesinde insanlar trafikte gördükleri durumları gerçek zamanlı olarak uygulamaya rapor ediyorlar. Trafik, radar, polis çevirmesi, kaza, yol çalışması, en ucuz benzin istasyonu gibi bilgiler kullanıcılar tarafından belirtiliyor. Kullanıcılar tarafından sunulan bu içerik aracılığıyla A kentinden B kentine giden diğer yolcular da yoldaki çeşitli durumlardan haberdar oluyor.
b. Unsplash
Mikael Cho’nun Tumblr üzerindeki bir yan projesi olarak 1 günde ve 19 dolar maliyetle kurulan Unsplash, bugün internetin en başarılı stok fotoğraf sitelerinden biri konumunda.
İçerik pazarlama alanındaki kaliteli ve ücretsiz stok fotoğraf ihtiyacına büyük bir derman olan Unplash bu nedenle çok hızlı büyüdü. Fotoğrafçıların da kendi sanatlarını tanıtma imkanı bulduğu Unsplash’te bugün 110.000 fotoğrafçının 1 milyondan fazla fotoğrafı yer alıyor. Unsplash kullanıcıları tarafından sağlanan içerikleriyle her ay yaklaşık 9 milyon fotoğraf görüntülenmesine ulaşmış durumda.
c. Contently
Contently, bir içerik yaratım platformu. Freelance çalışanları markalarla buluşturan Contently, freelance ücretlerini hesaplamak için bir çizelge hazırlamış durumda. Bu hesap çizelgesi ise freelance çalışanlara saatlik ücret pazarlığı yapmaları konusunda yardımcı oluyor ve freelance camiasına şeffaflık sağlıyor.
Freelance çalışanların saatlik ücretlerini Contently’de anonim bir şekilde paylaşmaları ise hem piyasanın optimal düzeye gelmesini sağlıyor hem de serbest çalışanların ve şirketlerin ücret politikası konusunda bilgilenmesini sağlıyor.
d. Doritos – Super Bowl Reklamı
Doritos’un “Time Machine” (Zaman Makinesi) reklamı tüm zamanların en popüler reklamlarından biri. Ancak bu reklamın 300 dolarlık bir bütçeyle 6 saat içinde çekildiğini biliyor muydunuz? Zira genç bir yönetmen adayı, Doritos’un “Crash the Super Bowl” adlı reklam filmi yarışmasına katılıyor ve bu yarışmada birinci olarak reklamının dünya genelinde yayınlanmasına hak kazanıyor.
Doritos’un bağlı bulunduğu Frito-Lay grubu, 2007 yılından 2016’ya kadar her yıl bu tür bir reklam yarışması düzenledi. Yarışmanın birincisine ise sağlam bir para ödülü ile Super Bowl maçında reklamının gösterimi imkanı tanıdı. Böylesine büyük bir fırsatı değerlendirmek isteyen sinemacılar ve yönetmen adayları da yarışmaya büyük ilgi gösterdi ve Doritos bir reklam ajansına milyonlarca dolar ödeyip reklam hazırlatmak yerine parlak sinemacılardan aldığı reklam filmlerini kullandı.
Kitle Kaynaklı Çalışma Alanları
Crowdsourcing alanında en popüler iş alanlarını şöyle sıralayabiliriz:
- Pazarlama
- Metin yazarlığı
- Video çekimi
- Grafik tasarım
- Animasyon
- Mobil uygulama geliştirimi
- İçerik değerlendirme
- İmla hataları düzeltme
- Sanal asistanlık
- Yazılı ve sözlü çeviri
- Müşteri hizmetleri
- Ses dosyasını yazıya çevirme
- Veri girişi
- Veri işleme
- Veri araştırması
- Fiyat kontrolü
- İnternet araması
- Lokasyon kontrolü
- Ürün teslimatı
- Köpek gezdirme
- Anket doldurma
- Temizlik
Kitle Kaynaklı Çalışma İçin Faydalı Web Siteleri
Eğer serbest olarak şirketlere ürün ve hizmet satmak istiyorsanız ya da bir şirket olarak sizin için freelance çalışabilecek birini arıyorsanız aşağıdaki web sitelerini mutlaka incelemelisiniz.
a. Fiverr
Fiverr, freelance çalışanların iş bulma platformudur. Esasında daha doğru bir tabirle şirketlerin freelancer bulma platformu diye düzeltsek daha doğru olabilir. Freelance çalışanlar portfolyolarını yükleyip hizmet verebilecekleri alanları ve referanslarını belirtiyorlar. Sonrasında ise kişiler/şirketler serbest çalışanlara ulaşıp alakalı konuda ücret karşılığında yardım istiyorlar.
Fiverr’da en popüler hizmet alanları: grafik tasarım, dijital pazarlama, içerik üretimi, çeviri, video ve fotoğraf çekimi, müzik ve ses tasarımı gibi konular…
b. Upwork
Upwork de Fiverr’a çok benzeyen bir web sitesi. Upwork üzerinde serbest çalışanlar ve şirketler proje bazlı, part-time ya da full-time çalışabiliyorlar. Upwork’te de web ve mobil uygulama geliştiriciler, grafik tasarımcılar, müşteri hizmetleri ve pazarlama uzmanları, çeşitli alanlarda danışmanlık hizmeti veren kişiler yoğunlukta.
c. CrowdSource
Coca Cola, Target gibi büyük müşterileri olan CrowdSource bu şirketlere yönelik serbest çalışmak isteyen kişileri eğitiyor, bu kişilere test uyguluyor. Bunun yanında Fiverr, Upwork gibi şirket – freelancer iletişimini sağlıyor ve çeşitli konularda iş aramaya yönelik bir arayüzü bulunuyor.
d. Contently
Contently bir içerik yaratımı yazılımı. Şirketler ve freelance çalışanları buluşturan Contently’de ücretsiz olarak portfolyo oluşturabilir, web sitesindeki freelance eğitimini tamamlayıp devasa bir freelance ağının üyesi olabilirsiniz.