Kendi Enerjinizi Üretme Yöntemleri

Son günlerde evde enerji üretimi bir hayli popüler bir konu haline geldi. Peki, evinizde kendi enerjinizi üretme fikrini  bu denli düşünmeye değer kılan ne? Tabi ki enerji üretmek, üstelik bu sayede enerji tasarrufu yapabilecek olmak!

Evinizde kendi enerjinizi üretmekle hem bütçeniz hem de çevre için kayda değer bir adım atmakla kalmıyor, muazzam boyutlarda  tasarruf etmiş de oluyorsunuz. Anlayacağınız, bu sayede bir taşla iki kuş vurmanız, hatta katliam yapmanız mümkün!

Ancak unutmayın, kendi enerjinizi üretseniz dahi geleneksel enerji kaynaklarına ihtiyacınız olacak. Fakat şu anda kullandığınız miktarlardan çok daha azını kullanacağınız kesin. Artık yüklü faturalara hoşça kal demenin vakti geldi de geçiyor!

Kendi Enerjinizi Üretmenin Yolları

Kendi enerjinizi veya ısınızı üretmenin farklı pek çok yolu var. Paradan tasarruf edebilmek için kendi enerjinizi nasıl üretebileceğiniz hakkında daha fazla bilgi edinmeniz yararınıza olacaktır. O halde başlayalım:

 

1.Güneş Enerjisi

Elektriğinizi üretmek veya suyunuzu ısıtmak için güneş enerjisinden faydalanabilirsiniz.

Güneş paneli elektrik sistemleri, fotovoltaik paneller olarak da bilinir (PV), fotovoltaik hücreler yardımıyla güneşin enerjisini yakalarlar.

Bu hücreler direkt olarak güneş ışınlarına maruz kalmaya ihtiyaç duymazlar. Bulutlu bir günde de bir miktar enerji üretebilirler.

Hücreler güneş ışığını ev aletleri ve aydınlatmada kullanılabilecek elektriğe çevirirler.

Güneş enerjisinden elektrik üretmenin faydalarını şöyle sıralayabiliriz:

• Elektrik faturalarını azaltırlar. Güneş ışığı için herhangi bir ücret ödemeniz gerekmez.Panellerin kurulum ücretini ödedikten sonra  elektrik harcamalarınız otomatik olarak düşecektir.
• Karbon ayak izinizi azaltır. Güneş elektriği yeşil ve yenilenebilir enerjidir; karbondioksit veya diğer çevre kirliliğine yol açan maddelerin salınımına sebep olmaz. Güneş paneli bulunan tipik bir ev yılda 1.2 ila 1.7 ton karbonun salınımını engelleyebilir.
• Uygulanan şebekeye satış tarifesi ile ürettiğiniz elektriğin kullanmadığınız kısmını devlete satabilir, bu sayede ek gelir elde edebilirsiniz.

 

Güneş Panelleri Nasıl Çalışır?

PV hücreleri yarı iletken madde katmanlarından, genellikle silikondan, oluşur.

Işık hücreye girdiğinde katmanlar arasında elektriksel alan oluşturur. Güneş ışığı ne kadar güçlüyse o kadar fazla elektrik üretilir.

Hücre grupları panel ve modüllerin içine takılır. Bu panel ve modüller çatınızın üzerine veya yere monte edilirler.

Bir PV hücresinin gücü kWp (kilowatt peak) cinsinden ölçülür. Bu, en üst performansta, yani yazın direkt güneş aldığı zamandaki enerji üretimidir.

PV hücreleri şekil ve büyüklük olarak değişiklik gösterirler.

Çoğu güneş enerjisi sistemi var olan çatınıza sığacak şekilde hazırlanmış panellerden üretilmektedir fakat siz  bunun yerine cam tuğlaları da tercih edebilirsiniz.

Cam Tuğlalar ve Arduvazlar

Cam tuğlalar sıradan çatı kiremitleri yerine kullanılmak için tasarlanmışlardır.

Sistem cam tuğlalardan oluşmaktadır ve maliyeti dengi olan panel sistemlerine göre iki kat daha fazladır.

Anlayacağınız, cam tuğlalar panel sistemleri kadar uygun maliyetli değildir ve genellikle yalnızca panellerin estetik görünmeyeceği veya evin mimari yapısına uygun olmadığı zamanlarda kullanılmaktadır.

 

Maliyet ve Tasarruf

Bir 4kWp sistemi ile yıllık 4,200 kWh elektrik (Şehrin ortasına dikilmiş devasa bir dönme dolabı 56 defa döndürmek için gerekli olan enerji miktarıdır bu) üretebilmektedir. Aynı sistem yıllık olarak 1.6 tonluk karbondioksit tasarrufu yapabilmektedir; örneğin, 4kWp’lik bir sistem ile yıllık olarak 3,400 kWh elektrik üretebilir ve ortalama olarak 1.3 ton karbondioksit tasarrufu yapabilirsiniz.

Ortalama bir güneş enerjisi sistemi 4kWp’dir ve maliyeti 30.000 ile 48.000 TL arasındadır.

Güneş sistemi kurulum maliyetini etkileyen diğer faktörler şunlardır:

• Yüksek enerji üreten sistemler daha masraflıdır fakat daha fazla tasarruf etmeyi sağlar.
• Büyük sistemler küçük sistemlere kıyasla, genellikle, daha uygun maliyetlidir (4kWp’ye kadar).
• Güneş panelleri kWp başına neredeyse aynı fiyattadır fakat cam tuğlalar panel sistemlerine kıyasla çok daha fazla maliyetlidir.
• Çatının içine kurulan paneller, çatının üstüne oturtulan panellere göre daha masraflıdır.

Güneş enerjisinden yararlanmanın size faturalardan tasarruf etmenizin yanı sıra sağlayacağı  bir diğer kazanç ise devletin ürettiğiniz elektrik miktarı başına size ödeme yapacak olması. Yani ürettiğiniz enerjinin kullanamadığınız kısmının ücretini alacak veya bir sonraki faturanıza yansıtacak, hem tasarruf hem de ek gelir elde etme imkanı bulacaksınız.

 

Fotovoltaik (Güneş Paneli) Sistem Bakımı

Fotovoltaik sistem çok az bakım gerektirir. Yapmanız gereken tek şey panelleri olabildiğince temiz tutmak ve ağaçların gölge oluşturmasını engellemektir.

Kurulduktan sonra kurulumu yapan kişi size yazılı olarak bakım kontrollerini vermelidir. Belge, invertör(çevirici) hata sinyallerini ve ana sorun giderme kılavuzunu da içermelidir. İdeal olan, kurulumu yapan kişinin ürün tesliminden önce size tüm bunları uygulamalı olarak göstermesidir.

Sistemi yakından gözlemlemek ve ürettiği elektriğin takibini yapmak sizi sisteme alıştırır ve her şeyin yolunda olup olmadığını daha kolay anlamanızı sağlar.

Paneller en fazla 25 yıllık olmalıdır. Fakat bu süreç içerisinde invertör muhtemelen yaklaşık 5000 TL’lik ücrete mal olacak bir yenilenmeye ihtiyaç duyacaktır.

Güneş sistemini kullanmaya başlamadan önce kurulumu yapacak firmaya bakımla alakalı tüm bilgileri edinmek üzere danışmanız yararınıza olacaktır.

 

Güneşle Su Isıtma

Güneş enerjisi su ısıtma sistemleri veya güneş termal sistemleri güneşin bedava ısısı ile evinizdeki suyu ısıtmaktadır. Geleneksel kazanlar veya daldırma su ısıtıcıları suyu daha da ısıtmak için veya güneş enerjisine ulaşım olmadığı zamanlarda sıcak su sağlamak için kullanılabilir.

Güneş enerjisi ile su ısıtmanın avantajlarını da şöyle sıralayabiliriz:

• Yıl boyunca sıcak su sağlar. Sistem tüm yıl boyunca çalışır. Fakat kış aylarında kazanlar veya daldırma tipli su ısıtıcılarla suyu daha da ısıtmanız gerekebilir.
• Faturalarınız azalır. Güneş enerjisi bedavadır. Sistem kurulumunu ödedikten sonra sıcak su faturalarınız düşecektir.
• Karbon ayak izinizin azalmasını sağlar. Güneş enerjisi yeşil ve yenilenebilir enerjidir. Bu sistemi kullanarak karbondioksit salınımınızı azaltabilirsiniz.

 

Güneş Enerjili Su Isıtma Sistemi Nasıl Çalışır?

Güneş enerjili su ısıtma sistemleri, toplayıcı adı verilen ve çatınızın üzerine yerleştirilen güneş panelleri yardımıyla çalışır. Paneller güneşten yansıyan ısıyı toplar ve bu ısıyı sıcak su silindirinde bulunan suyu ısıtmak için kullanır. Kazan veya daldırma tipli su ısıtıcıları ısıyı artırmaya destek olmaları açısından kullanılabilir. Böylelikle istediğiniz su sıcaklığına ulaşabilirsiniz.

Su ısıtma panellerinin iki çeşidi vardır:

1. Boşaltılmış tüplü olanlar
2. Düz panel toplayıcılar (Çattıların üzerlerine veya içlerine yerleştirilebilir)

Büyük güneş panelleri ev ısısına destek olmak için de kurulabilir. Fakat ürettiği ısı yeterince fazla olmadığı için çoğunlukla kayda değer bir ısıtma yöntemi olarak görülmezler.

 

Güneş Enerjili Isıtma Sistemi Evinize Uygun Mu?

Bu soruya cevap bulmak istiyorsanız aşağıda sıralayacaklarımızı düşünmeniz gerekiyor:

• Güneş panellerini koyabileceğiniz yeterince güneş alan bir alanınız var mı? 5 metrekarelik, doğu batı ve güneye bakan ve günün çoğunda güneş ışığını direkt alan bir alana ihtiyacınız olacak. Neyse ki paneller çatılara yerleştirilmek zorunda değil; düz bir alana çerçevelenebilir veya duvara asılabilirler.
• Büyükçe veya fazladan bir sıcak su silindirini koyacağınız alanınız var mı? Eğer evinizde bir güneş enerjili sıcak su silindiri yoksa muhtemelen yeni bir silindir almanız veya var olan silindire güneş enerjili ısıtma bobini eklemeniz gerekecek.
• Hali hazırda var olan kazanınız güneş enerjili ısıtma sistemine uyumlu mu? Çoğu geleneksel kazan ve sıcak su silindiri sistemleri güneş enerjili sisteme uyumludur. Eğer kazanınız kombiyse ve sıcak su tankınız yoksa o zaman güneş enerjili sıcak su sistemi uyumlu olmayabilir.

 

Maliyet ve Tasarruf

Maliyetler

Tipik bir güneş enerjili ısıtma sistemi kurulumu 14.000 ila 30.000 TL arasında tutmaktadır. Tasarruf miktarı ise ortalamadır; yaz aylarında sıcak suyunuzun çoğunu karşılarken kış aylarında ise çok daha azını karşılayabilirsiniz.

Tasarruf

Güneş enerjili su ısıtma sistemi enerji faturalarınızda tasarrufa yardımcı olabilir. Saha araştırması sonuçlarına göre iyi kurulmuş ve düzgün kullanılan bir sistem gaz kullanımına göre yıllık 2000 TL tasarruf sağlayabilir. Fakat tasarruf miktarı kişiden kişiye değişebilmektedir.

 

Bakım

Güneş enerjili su ısıtma sistemlerinin bakım masrafları genellikle oldukça düşüktür.

Çoğu sistem 5 ila 10 yıllık garanti sunmaktadır ve çok az bakıma ihtiyaç duymaktadır.

Bir kere kurulduktan sonra, kurulumu yapan kişi size gerekli bakımlar ve kontrollerle alakalı yazılı bir kağıt bırakmalıdır.

Süreç içerisinde kontrol edilmesi gereken en önemli unsurlardan biri herhangi bir sızıntının olup olmadığıdır.

Antifriz sızıntısı oldukça yoğun bir koku bırakır. Siz herhangi bir sıvı göremeseniz bile böyle bir koku aldığınızda yetkili kişiyle görüşmeyi ihmal etmemelisiniz.

Eğer sıcak su alamıyorsanız veya pompa sıcakta çalışıyorken borular soğuksa yetkili kişiyle görüşmelisiniz.

Kimi firmalar tüm bu olasılıkları göz önünde bulundurarak yıllık servis kontrolü opsiyonu sunmaktadır.

Sisteminizi her 3 ila 7 yılda bir yetkili bir kişiye kontrol ettirmelisiniz.

Belli bir müddet sonra sisteminizi koruyan antifrizin yenilenmesi gerekebilir. Antifriz zamanla parçalanır ve sisteminizin performansının düşmesine sebep olur.

Antifriz tüm yıl boyunca kullanılırsa, yalnızca yaz aylarında kullanılmasına kıyasla daha uzun süre dayanır.

Antifriz değişimi yaklaşık 600 TL tutar.

Kontrol edilmesi gereken bir diğer şey ise pompadır. Bakımı iyi yapılmış bir sistemde pompalar 10 yıldan uzun süre dayanır. Pompaların değişimi ise 500 TL civarında tutmaktadır.

 

2.Rüzgar Enerjisi

Rüzgar türbinleri rüzgar enerjisini kullanarak elektrik üretirler.

Küçük boyutlu rüzgar türbinleri kullanarak kendi elektriğinizi üretebilirsiniz. Tipik, açık alanda bulunan bir rüzgar türbin sistemi, aydınlatmanın ve elektrikli aletlerin harcadığı elektrikten çok daha fazlasını üretebilir.

 

Rüzgar Türbinleri Nasıl Çalışır?

Rüzgar türbinleri büyük yapraklarını kullanarak rüzgarı yakalar. Rüzgar estiğinde yapraklar dönmeye zorlanır; tribünü döndürerek elektrik üretir. Rüzgar ne kadar kuvvetliyse o kadar çok elektrik üretilir.

Ev tipi rüzgar türbinleri iki çeşittir:

• Direk üzerindekiler: Bu tipteki türbinler açıkta, dikili halde dururlar. 5kW ila 6kW civarındalardır.
• Bina üzerindekiler: Direk üzeri tipinden daha küçük olan bu tip, rüzgara ulaşımı olan her çatı üzerine monte edilebilir.1kW ila 2kW arasında değişmektedirler.

Evde rüzgar türbini bulunmasının avantajları şunlardır:

• Elektrik faturalarınızı azaltır. Rüzgar bedavadır. Kuruluma para ödedikten sonra masraflarınız düşmeye başlayacaktır.
• Karbon ayak izinizi azaltır. Rüzgar elektriği yeşil ve yenilenebilir enerjidir ve doğaya zararlı hiçbir maddenin salınımına sebep olmaz.
• Durgun bir günde elektrik depolayabilirsiniz. Eğer eviniz ulusal şebekeye bağlı değilse fazladan elektriği bataryalarda depolayabilir, böylelikle rüzgarsız bir günde de kullanabilirsiniz.
• Ürettiğiniz enerji miktarının fazlası için ödeme alabilir, veya bir sonraki fatura kullanım miktarınıza yansıtılmasını sağlayabilirsiniz.

 

Maliyet ve Tasarruflar

Sistem kurulumu maliyeti, kurulan sistemin büyüklüğüne ve kurulum tipine göre değişmektedir. Binaya monte olan sistemler direk üzerindeki sistemlere göre daha uygun maliyetlidir fakat daha az verimlidir.

Ekipman ve kurulum için tahmini rakamlar şunlardır:

• Çatıya monte 1kW mikro rüzgar sistemi için 6,000 TL
• Direğe monte 2.5kW rüzgar sistemi için 20.000-40.000 TL
• Direğe monte 6kW rüzgar sistemi için 40.000-60.000 TLdir.

Binaya monte türbinler direğe monte olanlara göre daha az verimlidir. İyi kurulmuş 6Kw bir türbin yıllık 10,000 kWh elektrik üretebilir ve 3.8 ton karbondioksit tasarrufu yapar.

Rüzgar enerjisinden sağlayacağınız kazanç miktarı ise, kuracağınız sistemin büyüklüğüne göre yıllık ortalama 9000 TL’yi bulabilir.

 

Rüzgar Türbini Bakımı

Bakım kontrollerinin her birkaç yılda bir yapılması zorunludur ve yıllık ortalama olarak, türbin büyüklüğüne göre değişerek, 600 ile 1500 TL arasında tutar.

Bakımı iyi yapılmış bir türbin 20 yıldan uzun süre dayanır. Fakat süreç içerisinde invertörün(çeviricinin)değiştirilmesi gerekebilir ki bu işlem de büyük sistemler için 6000 ila 12,000 TL arasında tutar.

Şebeke dışı sistemler için bataryaların her 6 ila 10 yılda bir yenilenmesi gerekmektedir. Bu değişimse sistemin tasarımına göre farklılık göstermektedir.

Bunlara ek olarak her destek jeneratörünün kendine ait yakıt ve bakım masrafı bulunmaktadır.

 

3.Toprak veya Hava Kaynaklı Isı Sistemleri

Toprak kaynaklı ısı pompası bahçeye gömülmüş olan boruları kullanarak topraktan ısıyı çeker. Bu ısı evdeki radyatörleri, merkezi ısıtma sistemini, hava ısıtma sistemlerini veya sıcak suyu ısıtmak için kullanılabilir.

Hava kaynaklı ısı pompaları ise dışarıdaki havanın ısısını emer. Bu ısı radyatör, merkezi ısıtma sistemi, sıcak hava konvektörlerini ve sıcak suyu ısıtmak için kullanılabilir.

Toprak kaynaklı ısı pompası su ve antifriz karışımını bahçeye gömülü olan borularda döndürür. Borulardaki sıvı yerdeki ısıyı emer ve sonrasında ısı alışverişi yaptığı ısı pompasına ilerler.

Toprak, yüzey altında olabildiğince sabit bir ısıdadır. Böylelikle ısı pompası tüm yıl boyunca çalışabilir.

Yer altındaki döngü yapan boruların uzunluğu, evinizin büyüklüğüne ve ihtiyacınız olan ısıya göre değişiklik gösterir.

Uzun borular yerden daha çok ısı çeker fakat gömülmek için de daha fazla yere ihtiyaç duyar. Eğer alan kısıtlıysa dikine bir gömme de yapılabilir.

Toprak kaynaklı ısı pompası kullanmanın avantajları şunlardır:

• Enerji faturalarınızı azaltır (özellikle eğer geleneksel elektrikle ısınma yöntemiyle değiştirirseniz.)
• Kullandığınız sisteme göre karbon salınımınızı azaltabilir.
• Yakıt dağıtımına ihtiyaç duymazsınız.
• Suyunuzla birlikte evinizi de ısıtabilirsiniz.
• Çok az bakım gereklidir

Gazın ve yağ kazanlarının aksine ısı pompaları daha düşük derecedeki ısıyı çok daha uzun süre boyunca verebilir.

Kış ayları boyunca evinizi etkili olan ısıtabilmeniz için sürekli açık kalması gerekebilir. Radyatörlerin dokununca, gaz ve yağ kazanlarına kıyasla, o kadar da sıcak olmadığını fark edebilirsiniz.

Hava kaynaklı ısı pompaları toprak kaynaklı sistemlere göre daha kolay kurulmaktadır çünkü toprağı kazma gibi işlemlere ihtiyaç duyulmaz. Fakat genellikle toprak kaynaklı ısıtma pompalarına göre daha az verimlidirler.

Su kaynaklı ısı pompaları, nehir ve göl yakınlarındaki evler için ideal ısıyı sağlayabilir.

 

Toprak Kaynaklı Isı Pompaları Nasıl Çalışır?

Topraktaki ısı düşük derecelerde borular içindeki sıvı tarafından emilir. Sıvı daha sonrasında kompresöre girer ve orada daha yüksek derecelere ulaşır. Sonrasında ise suyu ısıtabilir veya ev içindeki sıcak su dolaşımını sağlayabilir.

Soğumuş sıvı borular aracılığıyla tekrar yerin altına döner ve yerden enerji almaya devam eder. Isıya ihtiyaç duyulduğu sürece süreç devam eder.

Normalde borular yatay olarak 2 metre derine gömülürler. Fakat eğer yer sıkıntısı mevcutsa normal bir evde borular dikey olarak (100 metre derine kadar) gömülebilir.

Isı pompaları çevreye etki ederler çünkü çalışmak için elektriğe ihtiyaç duyarlar. Fakat yerden, sudan veya havadan çekilen ısı doğal olarak devamlı yenilenir.

 

Toprak Kaynaklı Isı Pompası Bana Uygun mu?

Bu soruya yanıt verebilmek için aşağıdaki birkaç önemli noktanın düşünülmesi gerekmektedir:

• Bahçeniz yer altındaki borular için uygun mu? Bahçenizin büyük olmasına gerek yok fakat kazmak ve yerleştirmek için yapısının müsait olması önemli.
• Eviniz yalıtımlı mı? Toprak kaynaklı ısı pompası düşük sıcaklıklarda daha iyi çalıştığı için evinizin iyi bir şekilde yalıtılmış olması oldukça önemlidir.
• Hangi yakıtın yerine bu sistemi koymak istiyorsunuz? Eğer elektrik veya kömürle çalışan sistemle değiştiriyorsanız bu istem yatırımınızı kısa zamanda size geri ödeyecektir. Fakat gaz kullanan evler için çok da karlı olmayabilir.
• Ne tür bir ısınma sistemi kullanıyorsunuz? Toprak kaynaklı ısı pompa sistemleri merkezi ısıtma ve sıcak hava ısıtıcıları için daha iyi çalışırken, düşük sıcaklıklarla çalıştığı için radyatör ile yeterince verimli olmayabilir.
• Sistem inşa halindeki bir ev için mi kurulacak? Sistem kurulumunu inşaatla birlikte yaparsanız kurulum masraflarını azaltabilirsiniz.

 

Masraflar ve Tasarruflar

Masraflar

Tipik bir sistem kurulumu 20,000- 60,000 TL arasında değişmektedir. İşletim ücretleri ise çeşitli faktörlere (evinizin büyüklüğü ve ne kadar iyi yalıtıldığı gibi) göre değişir.

Tasarruflar

Ne kadar para tasarruf edeceğiniz şimdi kullandığınız sisteme ve yerine hangi sistemi kuracağınıza göre değişir. Tasarrufunuz aşağıdaki faktörlerden etkilenir:

• Isı dağıtım sisteminiz:Merkezi ısıtma sistemi radyatörlerden daha verimli olabilirler çünkü suyun o kadar da sıcak olmasına gerek yoktur. Eğer merkezi sistem kullanımı mümkün değilse kullanabileceğiniz en büyük radyatörleri kullanmaya çalışın. Kurulumu yapan kişi size bu konuda öneride bulunmalıdır.
• Yakıt masraflarınız:Yakıt faturaları ödemeye devam etmek zorundasınız çünkü ısı pompaları elektrikle çalışırlar. Fakat yine de yerine koyduğunuz yakıta göre tasarrufta olacaksınız. Eğer güncel olarak kullandığınız yakıt pahalıysa, tasarruf yapma olasılığınız daha yüksektir.
• Eski ısıtma sisteminiz: Eğer eski ısıtma sisteminiz etkili değilse, yeni ısı pompasıyla daha düşük işletim faturaları görebilirsiniz.
• Su ısıtma:Eğer ısı pompanız sıcak su sağlıyorsa bu genel etkinliğini kısıtlayacaktır. Isı pompanızın etkisini artırmak istiyorsanız güneş enerjili su ısıtma sistemini beraberinde kullanmayı düşünebilirsiniz.
• Sistem Kontrolü Yapmak: Sistemi nasıl kontrol edeceğinizi öğrenerek en yüksek verimi elde edebilirsiniz. Muhtemelen uzun süreler boyunca çalıştırmanız gerekse de termostatı düşüğe ayarlayarak dengeyi bulabilirsiniz. Kurulumunuzu yapacak kişi en yüksek verim için size sistemi nasıl kullanmanız gerektiğini öğretmelidir.

 

Bakım

Isı pompa sistemleri tipik olarak 2 ila 3 yıllık garanti sunmaktadırlar. İşçilik garantisi 10 yıla kadar çıkabilmektedir.

Pek çok üretici firma garanti süresini uzatmak için ücretli opsiyonlar da sunmaktadır.

Isı pompa sistemleri 20 yıldan uzun süre çalışabilir. Fakat düzenli olarak bakıma ihtiyaç duyarlar.

Sizin tarafınızdan gerçekleştirilebilecek yıllık bakım ve her 3 ila 5 yılda bir bir profesyonel tarafından yapılacak bakım yeterli olacaktır.

Kurulumu yapan kişi size yazılı olarak sistem bakımıyla ilgili bilgilendirme yapmalıdır. Kurulumu yapmadan önce bir satıcı ile görüşüp detaylı bilgi alın.

 

Sonraki Adımlar

Yetkili birimlerle görüşüp toprak kaynaklı ısı pompası kurulumu için izniniz olup olmadığını öğrenin.

 

Hava Kaynaklı Isı Pompaları

Hava kaynaklı ısı pompaları dışarıdaki havadan ısıyı emer. Bu ısı, radyatörlerde, merkezi ısıtmada veya sıcak hava konvektörlerinde ve sıcak suyu ısıtmada kullanılabilir.

Toprak kaynaklı ısı pompalarından farklı olarak, hava kaynaklı ısı pompası ısıyı havadan, buzdolaplarının içerideki ısıyı çekmesiyle aynı yöntemle, alır. Dışarıdaki sıcaklık -15 C kadar düşük dahi olsa ısı emebilir.

Isı pompaları elektrikle çalıştıkları için çevreye etkide bulunurlar. Fakat ısısını aldıkları toprak, hava veya su sürekli ve doğal olarak yenilenir.

Hava kaynaklı ısı pompalarının avantajları şunlardır:

• Yakıt faturalarını azaltırlar (özellikle elektrikli ısıtmadan geçiş yapıyorsanız).
• Karbon salınımınızı (güncel olarak kullandığınız yakıta göre değişmekle birlikte) azaltır.
• Yalnızca suyunuzu değil evinizi de ısıtabilir.
• Çok az bakım gereklidir
• Toprak kaynaklı ısı pompasına göre kurulumu çok daha kolaydır.

Gazın ve yağ kazanlarının aksine ısı pompaları daha düşük derecedeki ısıyı çok daha uzun süre boyunca size verir.

Kış ayları boyunca evinizi etkili olan ısıtabilmeniz için sürekli açık kalması gerekebilir. Radyatörlerin dokununca, gaz ve yağ kazanlarına kıyasla, o kadar da sıcak olmadığını fark edebilirsiniz.

 

Hava Kaynaklı Isı Pompaları Nasıl Çalışır?

Havadaki ısı düşük sıcaklıklardayken sıvı tarafından emilir. Sıvı daha sonrasında kompresöre doğru ilerler ve orada ısısı artar. Sonrasında en yüksek ısısını ısıtmaya veya evi dolaşan sıcak suya aktarır.

Hava kaynaklı ısı pompalarının iki ana tipi bulunmaktadır:

• Havadan suya: Havadan suya sistemi ısıyı merkezi ısıtma sistemi yoluyla dağıtır. Isı pompası düşük sıcaklıklarda normal bir kazan sisteminden çok daha verimli çalışır. Bu onu, ısıyı düşük sıcaklıklarda uzun sürede veren merkezi ısıtma sistemi veya büyük radyatörler için daha uygun kılar.
• Havadan havaya. Havadan havaya sistemi fanlar yardımıyla evi dolaşarak ısıtan sıcak havayı üretir. Sıcak su sağlaması pek mümkün değildir.

 

Hava Kaynaklı Isı Pompası Benim İçin Uygun Mu?

Bu soruyu yanıtlamak için aşağıdaki konular üzerinde düşünülmesi gerekmektedir:

• Sistemi koyacak yeriniz var mı? Yere konulabilecek veya duvara asılabilecek ünite için evinizin dışında bir yer bulmanız gerekiyor. Ünitenin konulacağı alanın geniş olması, iyi miktarlarda hava akışı için önemli bir etmen. Güneşli bir duvar ideal olabilir.
• Eviniz yalıtımlı mı? Hava kaynaklı ısı pompası geleneksel kazanlara göre düşük ısılarda en yüksek verimi sergilediği için evinizin iyice yalıtılmış olması önemli.
• Hangi yakıtı değiştiriyorsunuz? Sistem yatırımınızın karşılığını en iyi şekilde, eğer elektrik veya kömür sisteminden geçiş yapıyorsanız verecektir. Gaz ile çalışan evler içinse iyi bir seçenek olmayabilir.
• Ne tür bir ısıtma sistemi kullanıyorsunuz? Hava kaynaklı ısı pompaları görece düşük ısıyla çalıştıkları için radyatör bazlı sistemlere kıyasla merkezi ısıtma sistemlerinde daha iyi performans gösterirler.
• Sistem yeni inşa edilecek binaya mı uygulanacak? Sistem kurulumunu bina inşası sırasında yaparsanız, kurulum maliyetini düşürebilirsiniz.

Maliyet ve Tasarruflar

Maliyet

Tipik bir sistemin kurulumu 36,000-50,000 TL arasında değişmektedir. İşletim ücreti ise ulaşmak istediğiniz sıcaklık, evinizin büyüklüğü ve yalıtımı gibi faktörlerden etkilenmektedir.

Tasarruf

Paradan ne kadar tasarruf edebileceğiniz şu anda kullandığınız sisteme bağlıdır. Tasarruflarınızı etkileyecek olan faktörler şunlardır:

• Isı dağıtım sisteminiz: Eğer imkanınız varsa merkezi sistem radyatörlere oranla  daha etkili olacaktır. Çünkü merkezi ısınma sistemleri radyatörler kadar çok ısıya ihtiyaç duymazlar. Eğer merkezi sistem mevcut değilse bulabildiğiniz en büyük radyatörü kullanmaya çalışın.
• Yakıt masraflarınız: Hala fatura ödemeye devam edeceksiniz çünkü sistem elektrikle çalışıyor. Fakat değiştirdiğiniz sisteme göre tasarruf edebileceksiniz.
• Eski ısıtma sisteminiz: Eğer eski ısıtma sisteminiz etkili değilse yeni ısı pompasıyla daha düşük işletim maliyetiyle karşılaşabilirsiniz.
• Su ısıtma: Eğer ısı pompanız sıcak su sağlıyorsa bu genel verimliliğini etkileyebilir. Güneş enerjili su ısıtma sistemini destek olarak düşünebilirsiniz.
• Sistem kontrolü yapmak: Sistemi nasıl kontrol edeceğinizi öğrenerek en yüksek verimliliği sağlayacak şekilde çalıştırabilirsiniz. Kurulumunuzu yapacak olan firma sizi bu alanda bilgilendirmelidir.

 

Bakım

Isı pompaları sistemleri 2-3 yıllık garantiye sahiptirler. İşçilik garantisi ise 10 yıla kadar çıkabilir.

Birçok üretici firma belirli bir ücret karşılığında garanti süresini uzatma seçeneği sunmaktadır.

Bir sistemin 20 yıldan uzun süre çalışmasını bekleyebilirsiniz. Fakat sistem düzenli olarak bakıma girmelidir. Senede bir sizin yapabileceğiniz bir bakım ve her 3-5 senede bir profesyonel tarafından yapılacak bakım yeterli olacaktır.

Kurulumu yapan kişi size yazılı olarak bakımlar hakkında bilgilendirme belgesi bırakmalıdır.

Kurulumu yapmadan önce yetkili firmayla bakımı hakkında bilgi almak için ulaşın. Hava girişinin olduğu ızgarayı yapraklardan ve diğer atıklardan temizlemek için yıllık bir bakım yaptırmanız size tavsiye edilecek şeylerden biri olacaktır.

Isı pompa ünitesine yakın olan her bitki temizlenmelidir.

Kurulumu yapan kişi tarafından zaman zaman merkezi ısıtma basıncını kontrol etmeniz önerilebilir. Eğer önerilirse nasıl yapılacağı size gösterilmelidir.

Soğuk havavalarda ısı pompasının donmasını engellemek için antifriz kullanılır. Antifriz seviyeleri ve konsantrasyonu profesyonel kişinin kontrol için geldiğinde kontrol etmesi gereken şeylerden ikisidir. Eğer ısı pompanızın harici soğutma boruları varsa (ki ev tipinde pek bulunmaz), yıllık olarak bu boruların kontrol edilmesi gerekmektedir.

Planlama İzni

Hava kaynaklı ısı pompası sisteminin kullanılması için izin gerekip gerekmediğinin araştırılması, bu anlamda yetkili otoritelere başvurulması gerekmektedir.

 

4.Biyokütle

Biyokütle olarak da bilinen odun yakıtlı ısıtma sistemleri; odun parçaları, talaş veya ağaç kütüklerinin bir odayı ısıtmak için ya da merkezi ısıtma sistemini ve sıcak su kazanlarını çalıştırmak için yakılmasına denir.

Bir  ocak bir odayı ısıtmak için kütük ve odun parçaları yakar. Ocağa sıcak su sağlaması için arka bölümüne bir kazan da yerleştirilebilir. Bir kazan ise kütük, talaş ve odun parçaları yakar ve merkezi ısıtma sistemine ile sıcak su sistemine bağlıdır. Bir odun yakıtlı biyokütle kazanı eski elektrikli ısıtma sistemine göre yılda 5000 TL’ye kadar tasarruf sağlayabilir.

Biyokütle yöntemi ile ısınmanın avantajları şunlardır:

1.  Masrafı karşılanabilir ısıtma yakıtı: Odunun fiyatı değişse de diğer ısıtma seçeneklerine göre çoğunlukla ucuzdur.
2. Düşük karbon seçeneği: Yakılan odun, yaşıyorken emdiği karbondioksit kadar karbondioksit salar. Yeni bitkiler ürediği sürece işlem sürdürülebilirdir. Yakıtın yetiştirilmesi, üretimi ve nakliyesi nedeniyle ortaya çıkan bazı karbon emisyonları vardır, fakat yakıt yerel olarak tedarik edildiği sürece, bunlar fosil yakıtların emisyonlarından çok daha düşüktür.

 

Maliyet ve Tasarruflar

Maliyet

Kazanlar için,  ev tipi otomatik beslenen odun parçaçığı yakan kazan kurulumu, yakıtı dahil 10,000 ila 30,000 TL arasında tutmaktadır. Manuel beslenen  kazanlar ise biraz daha ucuzdur.

Bu tip kazanların fiyatları nakliye metodu ve kazan büyüklüğüne bağlı olarak değişmektedir.

Kütükler odun parçalarına oranla daha ucuz olabilirler, fakat fiyatlar odun satıcılarına bağlı olarak değişmektedir. Eğer bir yılda ihtiyaç olandan fazla kütük depolayabileceğiniz bir odanız varsa, sezonluk alışveriş yapmak yerine toptan alışveriş yaparsanız tasarruf edebilirsiniz.

Tasarruf

Karbondioksit salınımındaki tasarruf, eğer biyokütle enerjisi kömür yerine kullanılıyorsa, oldukça önemli miktarlardadır: Yıllık 14.6 ton kadar. Maddi tasarruflar ise daha değişkendir. Eski LPG sistemini odun yakıtlı sistemle değiştirirseniz yılda 1800 TL kadar; eski elektrikli ısıtma sistemini odun yakıtlı sistemle değiştirirseniz ise yılda 5400 TL civarında tasarruf edebilirsiniz. Fakat, şu anda modern bir yoğuşma gazı veya yağ kazanı gibi daha yeni bir sisteme sahipseniz, biyokütle kazanı sizin için karlı olmayacaktır.

 

Bakım

Biyokütle kazanları ve ocakları temiz tutulmalı ve küllerden temizlenmelidir. Kül miktarı genelde düşük olsa da küllük düzenli olarak temizlenmelidir.  Bu temizliğin haftada bir olması iyidir ve günde bir defadan fazla temizlenmemelidir. Kütük ateşi her yanmadan önce kül temizliği ister.

Bazı aletler, özellikle kazanlar, külleri toplayarak kendini temizleyen sisteme sahiptirler. Eğer otomatik olarak temizleyen bu gibi mekanizmalar yoksa düzenli olarak kazanı kapatmalı ve kendiniz temizlemelisiniz. Eğer kül düzenli olarak temizlenmezse birikip ateşi kötü yönde etkileyecek, bu da kazanın çalışmasını engelleyecektir. Kimi kazanlar külü sıkıştırma özelliğine sahiplerdir. Böylelikle külün temizlenmesi gereken zamanları azaltmaktadır.

Otomatik kül temizleme ve ısı eşanjörü temizliği dışında geriye kalan tek bakım gerekliliği düzenli kül temizleme ve yıllık bakım kontrolüdür. Eğer odun yakan bir ocağınız veya kazanınız varsa baca ve baca borusu tüm kurum birikintilerini temizlemek ve tıkanmayı önlemek için düzenli olarak temizlenmelidir.

Uzmanlara göre bu işlem senede iki defa yapılmalıdır:Tercihen biri ısınma sezonu öncesinde kuş yuvası gibi şeyler tarafından borunun tıkanıp tıkanmadığının kontrolü için, diğeri ise ısınma sezonunun sonunda, dinlenme sezonunda kurumun birikmesini engellemek için.

Peki, odun yakan ısıtma sistemlerini nasıl seçeceksiniz?Öncelikle şu sorulara cevap vermeniz gerekiyor:

Kazan mı ocak mı?

Kazanlar evdeki tüm radyatörleri ısıtmak ve sıcak su sağlamak için standart gaz ve yağ kazanları yerine kullanılabilir. Ocaklarsa tek bir odayı ısıtmak için kullanılır ve çoğunlukla diğer ısıtma sistemleriyle işbirliği içindedir fakat belki arka kazan ile sıcak su da sağlayabilir.

Talaş mı, odun parçaları mı yoksa kütük mü?

Talaşlar büyük binaları veya birkaç ev grubunu ısıtmak için kullanılır.

Odun parçaları kütüklere göre daha kolay kullanıma ve kontrole sahiptir. Odun parçaları(pelet) kazanları gaz veya yağ kazanları gibi otomatik olarak çalışabilir. Çoğu odun parçası ve talaş yakan alet kendisini düzenli olarak dolduran otomatik yakıt besleyicilerine sahiptir.

Kütük yakan ocak ve kazanlar ise elle doldurulmalıdır ve bu da daha çok iş demektir. Ayrıca çok fazla kütüğe ihtiyaç duyarsınız. Buna ek olarak odun parçalarına göre daha ucuzdurlar.

Uygun Bir Yeriniz var mı?

Odun kazanları gaz ve yağ kazanlarına göre büyüktürler ve kazanı koymak için daha büyük alana ihtiyacınız vardır. Bu alan aynı zamanda yakıta kolay ulaşım sağlanabilecek bir yerde olmalıdır.

Bacayı koyabileceğiniz bir yeriniz var mı?

Odun yakan cihazlar için yönetmeliklere uyan bir bacaya ihtiyacınız olacak. Bu baca yeni nesil paslanmaz çelikten de yapılmış olabilir, eski tip astarlı baca da.

İzne ihtiyacınız var mı?

Odun yakan sistemler için yetkili birimlerden izin alıp almamanız gerektiğini araştırın.

 

5.Hidro(Su Kaynaklı) Enerji Sistemleri

Küçük bir akıntıdan da büyük bir akarsudan da olsa, küçük veya mikro hidroelektrik sistemleri (hidro enerji sistemleri veya hidro sistemler olarak da bilinir) ortalama bir evin aydınlatma sistemleri ve elektronik aletlerinin çalışmasını sağlayacak miktarda elektrik üretebilir.

Hidro Enerji Sistemleri Nasıl Çalışır?

Bütün akıntılar aşağıya doğru akar. Suyun aşağıya akmadan önce ağırlığı sebebiyle sahip olduğu bir potansiyel enerjisi vardır.

Hidro enerji sistemleri bu potansiyel enerjiyi türbinde kinetik enerjiye çevirir, bu türbin ise jeneratörü çalıştırarak elektrik üretir. Ağırlık ne kadar fazlaysa ve türbinden ne kadar çok su akıyorsa o kadar çok elektrik üretilebilir.

Sistemin ürettiği elektrik miktarı aynı zamanda suyun hareketini ne kadar etkili olarak elektriksel enerjiye çevirdiğine bağlıdır.

Hidro enerji sisteminin avantajları ise şunlardır:

• Bir hidro enerji sistemi 24 saat boyunca ihtiyacınızı karşılayacak kadar hatta daha fazla miktarda elektrik üretebilir. Üstelik ürettiğiniz enerjinin fazlasını şebeke tarifenize yükletebilmeniz de mümkündür.
• Ucuz ısınma ve sıcak su imkanı sağlar. Bir hidro enerji sistemi aydınlatmanın ve elektronik aletlerin elektrik ihtiyacından fazlasını üretebilir. Böylelikle artan elektriği suyunuzu ve evinizi ısıtmak için kullanabilirsiniz.
• Karbon ayak izinizi azaltır. Hidroelektrik yeşil ve yenilenebilir bir enerjidir ve karbondioksit ve diğer zararlı maddelerin salınımına sebep olmaz.

 

Hidro Enerji Sistemi Benim İçin Uygun Mu?

Hidroelektrik mekana özgüdür. Çoğu evin, yakınında akarsu olsa dahi, uygun bir kaynağa ulaşımı yoktur. Hidro yani su alanına uygun bir şekilde erişebilmek tam bir uzmanlık işidir. Eğer evinizin uygun bir konumda olduğunu düşünüyorsanız lisanslı bir uzmanla konuşabilirsiniz.

Elektrik üretimini sağlamak için bir nehir aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:

• Akış– saniyede akan su miktarı, ve
• Kaynak– kısa bir mesafedeki yükseklik farkı

Yaz aylarında nehire ne olduğu da önemli bir faktördür. Bir nehir normal dönemde ne kadar güçlü olursa olsun, kurak dönemlerdeki minimum akış miktarı karar verme ölçütünüz olmalıdır.

Eğer yaşadığınız alanın yakınlarında iyi bir hidro enerji üretim kaynağı olduğunu düşünüyorsanız bunu bir topluluk projesine dönüştürmek, yalnızca bir ev kaynağı olarak görmekten daha anlamlı olabilir.

 

Şebekeye Bağlı Olmayan (Off-Grid) Evler

Eviniz ulusal şebekeye bağlı mı? Eğer değilse hidro tasarımları izole mülkler için en güvenilir alternatiflerden biridir ve kimi zaman yeni bir şebeke bağlamaktan daha uygun fiyatlı olabilir.

 

Maliyet ve Tasarruf

Hidro enerji sistemi kurulum maliyetleri konum ve üretilebilecek enerji miktarına göre değişiklik göstermektedir.

Kimi alanlar kurulumda daha uygun fiyatlıyken kimi alanlar doğal şartlar ve kullanılan ekipmanlar nedeniyle daha maliyetli olabiliyor.

Bakım masrafları da çeşitlilik göstermekle beraber genellikle düşüktür çünkü hidro  enerji sistemleri oldukça dayanıklıdır.

Tasarruf miktarı türbinin yıl boyunca ne kadar çalıştığına, dolayısıyla da akarsuyun ne kadar yüksek seviyede olduğuna, bağlı olarak değişir. Kurulumunuzu yapan kişi bunu sizin için tahmin edebilir ve üretilecek ortalama elektrik miktarını söyleyebilir.

Tıpkı diğer enerji üretim sistemlerinde olduğu gibi hidro sistemlerde de ürettiğiniz enerjinin fazlasını şebekenize yükletebilmeniz mümkündür.

 

Hidro Enerji Sistemlerinde En Yüksek Verimi Elde Etmek

Elektrik üretmek için:

• Evde düşük enerjili ampuller kullanın. Bunlar, normal ampuller kadar ışık üretmekle beraber %80 daha az elektrik harcarlar.
• Enerji verimliliği olan ev aletlerine yatırım yapın.

 

Bakım

Bir kere kurulduktan sonra sistem 40 ila 50 yıl kadar dayanabilir. Çalışma ve bakım masrafları düşüktür ve eğer bakımı düzgün ve düzenli olarak yapılırsa daha da uzun süre dayanabilir.

Atık ve diğer maddelerin akış yönünde aşağıya taşınması olasılığı bulunmaktadır fakat iyi bir yüzey su alımı gözlemiyle bu risk en aza indirilebilir.

 

İlginizi çekebilir

Kendi Elektriğini Kendin Üret!

Enerji Alanındaki Yenilikler