İyi liderler örnek olmak, kendi alanlarında bilgili olmak ve saygın olmak zorundadırlar. Liderlik yapmanın bir sürü yolu vardır.
İş ortamında liderlik
1 – İyi örnek olun. Saygı görmek istiyorsanız çalışanlarınıza alanınızda uzman olduğunuzu göstermelisiniz. İnsanlar alanınızda uzman olduğunuzu anlarlarsa, size saygı duyarlar ve sizi dinlerler.
Deneyimlerinizden bahsedin. Hava atmadan, çalışanlarınızın ne kadar süredir bu işi yaptığınızı ve neleri başardığınızı anlamalarını sağlayın. Bu sayede neden patron koltuğunda olduğunuzu anlayacaklardır, ekibinizin bir parçası olmaktan mutluluk duyacaklardır ve size hayran olacaklardır.
Profesyonel davranın. Patron olsanız bile çalışanlarınızla ilişkinizi sıcak tutmalısınız. Düzgün giyinmek, işe ve toplantılara zamanında gelmek ve profesyonel bir tavırla iletişim kurmak gibi profesyonelliğin temel standartlarını devam ettirmelisiniz.
2 – Kurallarınız ve beklentileriniz konusunda net olun. İster bir şirketin CEO’su olun ister dört kişilik bir ekibin müdürü olun beklentilerinizin baştan itibaren net olması çok önemlidir.
Bir proje üzerinde çalışıyorsanız hedefleriniz ve beklentileriniz baştan itibaren net olmalıdır. Bu sayede çalışanlarınızın motivasyonu artar ve kafaları karışmaz. Hedeflerinizi yazılı bir şekilde sunmanız başarı şansını arttırır.
Talimatlarınızı projenin ortasında değiştirmeyin. İş ortamında bazı düzeltmeler yapılabilir. Ancak beklentileriniz konusunda net olmanız ve istikrarlı olmanız gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. Toplantının ortasında fikrinizi değiştirirseniz çalışanlarınız sizi ciddiye almayabilirler veya hüsrana uğrayabilirler.
3 – Girdi için açık kapı bırakın. Net olmak önemlidir. Ancak diğerlerinin düşüncelerini dinlemeniz de çok önemlidir. Bu sayede aşırı otoriter biri gibi görünmezsiniz.
Geri bildirim isteyin. Bir projeyi tamamladıktan, toplantı esnasında önerilerde bulunduktan veya bir hayır etkinliği düzenledikten sonra geri bildirim isteyin. Bunu çalışanlarınızı korkutmadan yapın. E-posta göndererek veya isimsiz bir anket düzenleyerek geri bildirim isteyin.
Yüz yüzeyken görüş isteyin. Toplantının sonunda, çalışanlarınıza soruları veya görüşleri olup olmadığının sorun. Bu sayede çalışanlarınız üzerinde çalıştıkları işle ilgili düşünmeye başlarlar. Ayrıca projeyle ilgili konuşmak için çalışanlarınızı kenara çekebilir veya ofisinize davet edebilirsiniz. Onlara bakış açılarının başarınız açısından çok önemli olduğunu söyleyin.
4 – Çalışanlarınızı ödüllendirin. İyi bir lider olmak için ekibin moralini yüksek tutmanız ve hedeflerini zamanında gerçekleştirmeleri için onları motive etmeniz gerekir. Ödülleriniz çekici ve eğlenceli olmalıdır.
Tamamlanan hedefleri kutlamak için aylık ekip yemeği düzenleyebilirsiniz. Bu hem lezzetli olur hem de eğlenceli olur.
Yeri geldiğinde teşekkür edin. Çalışanlarınızdan biri harika bir şey başardığında, e-posta aracılığıyla veya toplantı esnasında başarısından bahsedin. Bu davranış utanmasına neden olsa bile, yaptığı işe saygı duyduğunuzu görmesini sağlayacaktır.
Çalışkan çalışanlarınızı hediyelerle ödüllendirin. İster teknolojik bir alet olsun, ister bedava sinema bileti olsun çalışanlarınızı ödüllendirmeniz motivasyonlarını arttıracaktır ve sizin havalı bir patron olduğunuzu düşünmelerine neden olacaktır.
5 – Samimi olun. Çalışanlarınızın size saygı duyması önemlidir ancak sizinle vakit geçirmeye değer biri olduğunuzu düşünmelerinin de bir zararı olmaz. Bu sayede hem daha büyük bir heyecanla çalışırlar hem de sizin gibi bir lidere sahip oldukları için mutlu olurlar.
Hatalarınızı kabul edin. Mükemmel değilsiniz. Ara sıra da olsa hata yaptığınızı kabul etmeniz sizin de bir insan olduğunuzu anlamalarını sağlayacaktır ve size daha fazla saygı duymaya başlayacaklardır. Tabi ki, sürekli olarak hata yaptığınızı kabul etmeyin. Aksi halde, sizi ciddiye almazlar.
Ara sıra kişisel hikayeler anlatın. Çalışanlarınızın en yakın arkadaşı olmak zorunda değilsiniz ancak ailenizden veya geçmiş deneyimlerinizden bahsetmeniz sizi insan olarak görmelerini ve size açılmalarını sağlayacaktır.
Etkileşimleriniz tutarlı olsun. Grup toplantısında çok samimi davranıp, bir çalışanınızın yanından geçerken soğuk olursanız çalışanlarınızın kafası karışabilir ve sizden hoşlanmayabilirler. Her zaman samimi olmaya özen gösterin.
Bunun yanı sıra aşırı çenebaz veya sosyal de olmayın. İş yerinde arkadaşlık kurmak sağlıklıdır ancak yaptığınız tek şey kahve makinesinin önünde sohbet etmek olursa, yanlış anlaşılabilirsiniz ve çalışanlarınız sizi lider olarak görmeyebilirler.
İşyerinde romantik ilişkilerden kaçının. Bu genellikle kötü sonuçlanır ve diğerlerinin saygısını yitirmenize neden olur.
Sporda liderlik
1 – Sportmenliğinizi her zaman gösterin. Takımın kaptanı ve en iyi oyuncusu olsanız bile, alçakgönüllü ve kibar olun. Takımınızın oyuncularıyla antrenman yaparken, onları cesaretlendirmelisiniz. Hata yaptıklarında hava atmak ve kaba davranmak yerine, kendilerini nasıl geliştirebileceklerini göstermelisiniz ve yeri geldiğinde onları övmelisiniz.
Maç gününde rakiplerinizin gözlerine bakın, ellerini sıkın ve diğer takımın oyun kurucusu ahmak olsa bile oyuna odaklandığınızı gösterin. Diğer takımın oyuncularından birinin adil davranmadığını hissettiğiniz zaman, lakap takmadan veya küfürlü konuşmadan durumu hakeme anlatın.
Onurunuzla kaybedin. Liderler sulu göz değil, olgun olmalıdır. Diğer takıma yenildiyseniz, gözünüzü kırpmadan onları tebrik edin. Tutumunuz olumlu olursa, ikinci bir şans yakalayabilirsiniz.
2 – Takım arkadaşlarınıza becerilerinizi hatırlatın. Neden takım kaptanı olduğunuzu hatırlatmaktan ve övünmekten korkmayın.
Antrenmanlar esnasında antrenörünüze yardımcı olun.
Takım arkadaşlarınız nasıl becerikli ve yardımsever olduğunuzu gördüklerinde etkileneceklerdir.
Maç gününde, elinizden gelenin en iyisini yapın. Kaptan olduğunuz için gevşemeyin. Maç esnasında elinizden gelenin en iyisini yapmanız çok önemlidir.
3- Takım çalışmasından hoşlandığınızı gösterin. Hala takımın bir parçasısınız ve diğerleriyle uyum içinde çalışmanız gerekiyor. Diğerleriyle uyum içinde çalışabilme yeteneğine sahip olduğunuz için lider olarak seçildiniz.
Takımı bir araya toplarken veya talimatlar verirken oyuna dahil olması için herkese şans verdiğinizden emin olun. Maç dışında da yardımcı olun. Malzemelerin takım otobüsüne yüklenmesine ve yoklama alınmasına yardımcı olun. Bu birlikte çalışmayı ne kadar önemsediğinizi gösterir.
4 – Takım arkadaşlarınızla arkadaş olun. Takım kaptanı olmak patron olmaya göre daha geçicidir ve diğerleriyle arkadaş olmak için çaba göstermeniz gerekir. Bu sayede çalışırken eğlenebilirsiniz.
Sosyal etkinliklerde eğlenceli olun. Takım yemeklerine ve sosyal etkinliklere ilk giden ve son çıkan siz olun. Takımın lideri olmaktan memnun olduğunuzu gösterin. Bu takım arkadaşlarınızı daha yakından tanımanıza ve bağınızın derinleştirmenize yardımcı olacaktır.
Takımın her üyesiyle samimi olun. Taraf tutmayın ve yıldız oyuncudan en yavaş oyuncuya kadar takımınızdaki herkesi tanımaya çalışın. Bu, takımı eşsiz ve güçlü yapan herkesi önemsediğinizi göstermenize yardımcı olacaktır.
5 – Antrenörünüzle uyumlu olun. Takım arkadaşlarınız antrenörünüzü eleştirse bile takım ruhunun güçlü olması için bu davranıştan kaçınmanız gerekir.
Takım arkadaşlarınızın önünde antrenörünüzü eleştirmeyin. Antrenörünüzün hareketlerini onaylamıyorsanız bunu onunla konuşun. Takımınızla bunu tartışmanız herkesin sinirlenmesine ve takımın güçlü liderlikten uzaklaşmasına neden olur.
Sınıfta liderlik
1 – Uzmanlığınızı gösterin. Alanında uzman biri olarak öğrencilerinizin size güvenebileceklerini bilmeleri önemlidir.
Kendinizi tanıtırken, kaç senedir alanınızda çalıştığınızı ve neler başardığınızı söylerseniz işinizin ehli olduğunuzu anlarlar.
Kaç senedir öğretmenlik yaptığınızı söyleyin. Uzun süredir aynı dersi veriyorsanız, onlara bunu söyleyin. Ancak yeniyseniz öğrencileriniz bunu bilmesin. Aksi halde sizi ciddiye almazlar.
2 – Kurallarınızı ilk günden belirleyin. Başlangıçlar olağandışı olsa bile öğrencilerinizin beklentilerinizi bilmesi önemlidir.
Ders süresince onlardan neler beklediğinizi gösteren iyi düzenlenmiş bir ders programınız olsun. Kafalarının karışmasını engellemek için sorulan her soruyu cevaplayın.
İster çocuklara ister yetişkinlere ders anlatın, sadece beklentilerinizi gösteren değil aynı zamanda cezaları da gösteren net davranış kodlarınız olsun. Yaygın davranış kuralları karşılıklı saygı göstermeyi ve mesajlaşma, telefonla konuşma veya sınıfın arka tarafına seslenme gibi kötü davranışlardan kaçınmayı kapsar.
3 – Değerlendirmeleriniz adil olsun. İster ara sınav ister final sınavı olsun, değerlendirmelerinizin adil ve öğrencileriniz için faydalı olduğundan emin olun.
Çalışma rehberiniz olsun. Sınav öncesi, öğrencilerinize onlardan ne beklediğinizi anlatın ki sınav günü herhangi bir sürprizle karşılaşmasınlar.
Benzer problemler çözün. Sınav gününe kadar kendilerini geliştirmeleri için öğrencilerinize problemleri verin.
4 – Yaratıcı olun. İyi bir sınıf lideri olmak istiyorsanız sıkıcı eski konuları öğretmenin yeni yollarını bulmanız gerekir. Bunu yapmazsanız öğrenciler sıkılırlar, kafaları karışır ve size olan saygılarını yitirebilirler.
Güncel olayları sınıfta tartışın. Tarih dersi vermiyor olsanız bile, siyaset veya sporla alakalı güncel olayları derse entegre etmenin bir yolunu bulun.
Öğrencilerinizin hareket etmelerini ve düşünmesini sağlayacak faaliyetler olsun. Öğrencilerinizin kendi paragraflarını, panolarını, skeçlerini veya eski konsepti yeni bir yolla anlamalarına yardımcı olacak herhangi başka bir şeyler yaratmalarına izin verin.
5 – Onları önemsediğinizi öğrencilerinize gösterin. İyi bir sınıf lideri olmak istiyorsanız, öğrencilerinizin başarısını önemsediğinizi kanıtlamanız gerekir. Sınıfta nazik ve cana yakın olun. Bu sayede size saygı duyarlar ve soru sormaktan korkmazlar.
Yazılı değerlendirmeler aracılığıyla ve aynı zamanda öğrencilerinizin sınıf içindeki cevaplarıyla geri bildirim alın
Onlara teşekkür edin. Dersin son gününde onlara özel davranın veya onlarla aynı sınıfta olmaktan ne kadar büyük keyif aldığınızı söyleyin.
Ailede liderlik
1 – Kendinizi otorite figürü olarak konumlandırın. Hanenin patronu olduğunuzu ve kurallarınıza uyulması gerektiğini net bir şekilde ifade edin.
Büyüklere karşı her zaman saygılı olunması gerektiğini çocuklarınıza öğretin. Ebeveynleriniz hayatınızda aktif rol oynuyorsa, çocuklarınıza ebeveynlerinize saygı duyduğunuzu gösterebilirsiniz.
Çocuklarınıza size karşı saygılı davranmaları gerektiğini söyleyin. Siz otorite figürüsünüz ve gergin durumlarda bile sorunu en iyi şekilde çözmelisiniz.
2 – Net kurallar koyun. Çocuklarınız beklentilerinizi bilmelidir. Sinirli olmaz ve net olursanız ne istediğinizi anlarlar.
Ev işleriyle alakalı beklentilerinizi söyleyin. Çocuklarınız ister bulaşıkları yıkamak olsun, ister masayı hazırlamak olsun, isterse de çöpü çıkarmak olsun hangi işlerini yapacaklarını bilmelidirler. Ev işlerinin dönüşümlü yapılması haksızlığı ortadan kaldırır ve tek bir hane üyesinin sürekli istenmeyen bir işi yapmasını engeller.
Uymaları gereken davranış kurallarını anlatın. Küfürlü konuşmamaları gerektiğini, yemeği yemek masasında yemeleri gerektiğini ve olumlu tutumlar sergilemeleri gerektiğini çocuklarınıza anlatın. Bu kuralları ve diğerlerini sık sık tekrar ederseniz çocuklarınız uymaları gereken kuralların neler olduğunu ve neleri yapmamaları gerektiğini öğrenirler.
İstikrarlı olun. Belirli kurallar çocukların yaşlarına göre değişebileceğinden genel ev kurallarına ilişkin net olun. Beklentilerinizin her kardeş için aynı olduğundan emin olun ki taraf tutuyormuş gibi görünmeyin.
3 – Ödüller ve cezalara ilişkin faydalı bir sisteminiz olsun. Her olay için bir ödül olsun. Çocuğunuz sınavda başarılı olduysa, ehliyet kursunu geçtiyse, maçta gol attıysa veya önemli bir şey başardıysa bu olayı kutlayın. Çocuğunuzun istediği bir yerde yemek yemeniz, eğlence parkına veya sinemaya gitmeniz veya çocuğunuzu tatil götürmeniz onu önemsediğinizi ve başarısını devam ettirmesini istediğinizi gösterecektir.
Kötü davranışları engellemek için net cezalar belirleyin. Çocuklara arkadaşlarla vakit geçirmeme veya en sevdiği faaliyete katılamama cezası vermek sokağa çıkmama veya derse girmeme cezası vermekten daha etkilidir. Çocuğunuz daha küçükse en sevdiği programı izlemesine izin vermemek kurallara uymadığında neler olabileceğini görmesini sağlayacaktır.
4 – Yardımcı pilotunuz ile uyumlu olun. Eşinizin veya liderliği paylaştığınız diğer kişinin beklentileriyle sizin beklentilerinizin aynı olduğundan emin olun.
Kızınızın yeni bir arkadaşının evine gitmesine izin vermek gibi önemli kararları tek başınıza almayın.
Hem iyi polis hem kötü polis olun. Çocuklarınızın bir tarafın hoşgörülü olduğunu düşünmesini engelleyin. Neler yapılması ve neler yapılmaması gerektiğine ilişkin beklentileriniz aynı olmalıdır.
5 – Ailenizle keyifli vakit geçirin. Belirlediğiniz kurallar sevdiklerinizle eğlenceli vakit geçirmenizi engellemesin.
Her hafta ailenize vakit ayırın. İster İtalyan yemeği pişirin, ister korku filmi izleyin ister ailecek oyun oynayın. Ailenizin her üyesiyle kaliteli zaman geçirmeniz önemlidir.
Eşinize ve çocuklarınıza sevginizi ve ilginizi gösterin. Otorite figürü olsanız bile, aynı zamanda annesiniz veya babasınız ve çocuklarınıza onları ne kadar çok sevdiğinizi söylemeniz, onlara sarılmanız ve onlara özel olduklarını söylemeniz önemlidir.
İpuçları
Talimat verirken veya birine emir verirken asla patronluk taslamayın. İştirakleri için her zaman teşekkür edin.
Fazla zorlayıcı olmayın. İyi bir liderin kuralları vardır ancak bu kurallar yumuşaktır.
Ne iş yaparsanız yapın her zaman istekli olun.
Planınızı takip etmek için, not defterinize notlar alın ve hedefler belirleyin.
Liderlerin başkalarından da bir şeyler öğrenmesi gerekir. Bu nedenle sabit fikirli olmayın.
Uyarılar
Herkesin peşinizden gelmesini beklemeyin. Ne kadar denerseniz deneyin, herkese ulaşamayabilirsiniz.
