Eğer siz de her işi sürekli olarak erteleyenlerdenseniz, geciken ve biriken şeylerin verdiği stres ve sıkıntıyı bilirsiniz. Bir şeyi bitirmeyi çok istiyor olabilirsiniz ama başlayacak motivasyonunuz olmayabilir. Neyse ki, kafaya koyduktan sonra üstesinden gelemeyeceğiniz iş yok.
İşleri ertelememek için
1.Yapılacaklar listesi çıkartın. Eski moda gibi gelebilir ama yapacağınız şeyleri bir kağıda sırayla yazın. Gün boyunca yapmanız gereken irili ufaklı işleri, önem sırasına göre dizin. Daha sonra teker teker tamaladığınız işlerin yanına işaret koyun. Listedeki görevler birer birer azaldıkça bunu görmek size keyif verecek.
- Listeyi hazırlarken ertelemeye eğiliminiz olan işlere odaklanın, normalde rahatça yapıp bitirdiklerinize değil.
- Eğer gerekiyorsa bazı görevler için zaman dilimi belirleyin. Örneğin; ”Köpeği dolaştır” yazman yerine ”12:30’da köpeği dolaştır” yazabilirsiniz.
- Günü yarıladığınızda listedekileri öncelik sırasına göre yeniden ele alın. En öncelikli görevden devam edin, ufak işleri daha sonra yapın.
- Her zaman yanınızda bir not defteri bulundurun. Mesai saatlerinde aklınıza gelen her şeyi bu deftere yazın. O an aklınıza gelen ve yapmak istediğiniz şeyleri yalnızca not alın. Bu şekilde ”erteleme döngüsüne” girmekten kurtulursunuz.
2.Önce zor olanları bitirin. Gözünüzde büyüyen ve çıkmaza girmiş bir iş varsa ve sizin diğer alanlarda verimli olmanızı engelliyorsa ilk önce onu aradan çıkarın. En çok zaman alacak olan işi bitirmek daha üretken olmanızı sağlar ve bir süredir ertelediğiniz diğer işleri bitirmek için gereken motivasyonu verir.
- Eğer bu önemli iş, bir oturuşta halledemeyeceğiniz bir şeyse küçük bölümlere ayırıp güne yayın. Her aşamayı tamamlamak, içinizi ferahlatır ve işi bitirmeye bir adım daha yaklaşırsınız.
- Bu ilk başta yapılacak olan işe özel, ayrı bir liste hazırlayın ve sürekli görebileceğiniz bir yer koyun. Her maddenin üzerini çizdikçe, geriye kalan görevleri tamamlayacak motivasyona sahip olacaksınız. Sürekli görebileceğiniz bir yerde durması ise düzenli olarak yapmanız gereken görevler olduğunu size hatırlacaktır.
3.İki dakikanızı alacak görevleri bitirin. Yapmak istemediğiniz veya erteleyebileceğiniz bir şey çıkarsa hemen kendinize sorun ” Bu işi yapmak iki dakikadan fazla vaktimi alır mı?”. Bunlar çöpü dışarı çıkarmak veya çiçekleri sulamak gibi ufak tefek ev işleri olabileceği gibi, hayatın başka alanlarında da böyle basit işler çıkar. İki dakikadan fazla vakit almayan ama ertelemek istediğiniz her ne varsa o anda yapın bitsin. Kendinizi iki dakika boyunca verimli olmaya zorlayın ve günün geri kalanını işgal etmeden aradan çıksın.
4.Çok yoğun çalışacak zaman dilimleri yaratın. Eğer düşünceler ve hayaller sizi alıp götürüyorsa yalnızca iş yapacağınız ufak bir zaman dilimi belirleyin. Mesela on dakika için etrafınızdaki bütün dikkat dağıtıcı şeyleri, telefonunuzu, dergileri ve hatta ilgi bekleyen sevgilinizi uzaklaştırın. On dakika boyunca yalnızca işe konsantre olun. Kendinizi verimli çalışmaya adayın. Süre bittiğinde ise ne istiyorsanız onu yapmaya devam edebilirsiniz. Yoğun çalışma akışına kapılıp süre bittiğinde bile hala devam etme isteği duyabilirsiniz. Uzmanlar disiplinli çalışma alışkanlığı edinebilmek ve ertelemeyi önlemek için saat kurarak çalışmayı öneriyor. Çalışma zamanının yönetiminde, en bilinen metotlardan biri zaman kısıtlamasıdır ve işe yine görev listesi yaparak başlanır. Sonra her görev için yaklaşık bir süre belirlenir. Eğer belirlenen sürede bir görevi bitiremezseniz sıradaki göreve geçersiniz. Bu düzenleme ile işleri götürmek hem sizi aksiyon almaya iter hem de vakit öldürmenize engel olur.
5.Mola verin. Eğer yaptığınız işe odaklanamaz duruma geldiyseniz ve gönülsüzce devam ediyorsanız kısa bir ara verin. Saati on dakikaya kurun ve bir şekerleme yapın, veya biraz kitap okuyun, bir arkadaşınıza telefon açın. Aklınızı çelip çalışmanıza mani olan şey neyse onu yapın ve bu hevesten kurtulduktan sonra hemen işe geri dönün. Alarm çalana dek, sürenin biteceğinin farkında olarak çalışın.
6.Dikkatinizi dağıtan şeylerden kurtulun. Annenizi aramak veya okumakta olduğunuz kitabı bitirmek de yapılacaklar listenize bulunuyor olabilir. Ama daha önemli olan görevlerinizi tamamlayana dek bunlar aklınızı dağıtabilir. Belki telefonunuzu bir süreliğine kapatabilir, karşı koyamadığınız şeyleri gözden uzak bir yere kaldırabilir (kitap,gitar vs.) ve ses geçirmez kulaklık takmayı deneyebilirsiniz.
- Eğer internette fazla vakit öldüren biriyseniz, bilgisayarda internet kullanımını kısıtlayan bir uygulama indirebilirsiniz. Bazı web sitelerine girişimi engelleyen veya belli bir zaman dilimi içinde erişimi kısıtlayan çok çeşitli uygulamalar üretildi. Üstelik siz bilgisayarı kapatana dek bu uygulamalar etkin olarak çalışıyor.
- Eğer bir rapor veya yazı yazarken odaklanma sorunu yaşıyorsanız yazım programı kullanmayı deneyin. İnternette biraz araştırma yaparak size uygun kelime işlem yazılımını edinebilirsiniz. Bu programlar yazı yazarken alttaki görev çubuğu da dahil olmak üzere bütün ekranı bloke ediyor. Bir yandan da yoğunlaşabilmeniz için hafif bir enstrumental müzik çalıyor. Bu programların en basit seviyedeki versiyonlarını internetten ücretsiz indirebilirsiniz.
7.Mükemmeliyetçi davranmayın. Eğer mükemmel zamanı, mükemmel materyalleri bekliyor veya projeniz kusursuz olana dek işi sonlandırmıyorsanız o işi tamamlayamazsınız. Bu mükkemmeliyetçi bakış açısından biraz uzaklaşmak için, nitelikten ziyade niceliğe odaklanın. Eğer projenizin kusursuz olması şart değilse ama siz kusursuza ulaşmadan duramıyorsanız, o işi bırakıp sıradaki işi yapmaya geçin. Elinizdeki her iş bitince yeniden projeye döner ve kusursuzca tamamlarsınız.
8.Kendinizi motive edin. Çoğu insan baskı altındandayken çok iyi performansla çalıştığını öne sürüyor. Eğer proje için son teslim tarihi yoksa ne yapacaksınız? Siz kendiniz bir son teslim tarihi belirleyebilirsiniz. Projeyi bitirmeniz gereken bir zaman belirleyin ve eğer bu sürede bitirebilirseniz kendinizi ödüllendirin. İşi yetiştiremezseniz ise kendinize bir ceza verin.
- Olumlu teşvik, bireyin motivasyonu üzerinde çok etkili bir araçtır. Yapmak için can attığınız bir aktivite belirleyin ve sıkı çalışmanın ödülü olarak kendinize bunu hediye edin. Bu belki gitmek istediğiniz bir film, arkadaşlarınızla dışarı çıkmak veya bir çikolata yemek olabilir. Size moral verecek her neyse onu belirleyin.
- Bir de olumsuz teşvik yöntemi var. Ödül olarak canınızın hiç istemediği bir şeyi yapmaktan vazgeçin. Örneğin eğer rapor hazırlamayı Cuma akşamına kadar bitirmeyi başarabilirseniz, gözünüzde büyüyen getir götür işleri veya ev işlerini yapmayın.
- Eğer bu teşvik yöntemleri sizin işinize yaramıyorsa, cezalandırma yöntemini deneyin. Sevdiğiniz bir şeyden kendinizi mahrum edin ve daha sıkı çalışın. Kısa bir mola vermeyin, akşam yemeği yemeyin veya elinizdeki iş bitene kadar en sevdiğiniz kitabın kapağını bile açmayın.
- Çok sert bir seçeneğe ihtiyacınız varsa ortaya para koyun. Mesela en çok güvendiğiniz insana 50 TL verin. Eğer görevi gereken zaman dilimi içinde bitirmeyi başaramazsanız o parayı diledikleri gibi harcasınlar. Bu şekilde paranın cebinizde kalması için çok daha fazla çaba sarfedersiniz.
9.Bir suç ortağı bulun. Eğer kendi başınıza adam akıllı çalışamıyorsanız bir arkadaşınız veya ailenizden yardım isteyin. Disiplinli çalışmak için ihtiyacınız doğrultusunda size yardım etsinler. Yapmanız gerekelerden başkalarına söz ederseniz daha sıkı çalışırsınız. Çünkü eğer başaramasanız onlara itiraf etmenin verdiği utanca katlanmak zor olacaktır.
- Bir arkadaşınıza gidin ve birkaç saat süreyle onun yanında çalışarak bütün işlerinizi tamamlayın. Böylece siz çalışırken sizi denetleyip, odaklanmanızı sağlayan biri olur.
- Arkadaşlarınızın ilerleme sürecini denetlemesi için bazı kontrol noktaları oluşturun. Bu, görevleriniz için belirlenen son teslim süresi olabilir ve bu şekilde çalışma sürecinizle ilgili övgü alabilir ya da eleştirilebilirsiniz.
10.Sonuca odaklanın. Bazen önünüzde uzayıp giden bir yapılacaklar listesi görmek sizde kaygı uyandırabilir. Bu kaygının yerine, liste bitince yaşayacağınız rahatlık hissini düşünün. İşler bittiğinde elinize geçecek boş vakti, parayı hayal edin. Bu şekilde, hedefe odaklanarak çalışmaya devam edebilirsiniz.
11.Aynı andan birden fazla iş yapmayın. Birkaç işi aynı anda yapmak vakit kazandırıyormuş gibi gelebilir ama iki işi aynı anda yapanlar aslında çok daha verimsiz ve az çalışır. Elinizi birçok taşın altına sokarak yorulmayın, her şeyi sırayla yapın. Yapılacaklar listesindekileri tek tek sırayla yapmak, bir işten öbürüne atlayarak yarım yamalak iş çıkarmaktan çok daha verimlidir. Dikkatimizi dağıtan ve ve bizi odaklanmaktan alıkoyan birçok faktör olduğu doğru. Yakınımızda duran bir ödül, daha uzak bir gelecekte elde edeceğimiz ödülden daha iyidir. Televizyon izlemek, facebooka girmek vb. ufak ödüller daha hızlı sonuç verir.
