İnternetin getirdiği olanaklar sayesinde, insanlar artık sadece bir dizüstü bilgisayar ve internet bağlantısıyla dünyanın herhangi bir köşesinden para kazanabiliyor. Ancak kolaylıkla gelen her şeyin, mutlaka bir riskli tarafı da bulunuyor: Kimlik hırsızlığı, dolandırıcılık, veri sızıntıları…
Evet, online kazançlar kulağa hoş geliyor, gerekli özeni göstermezseniz cüzdanınızla birlikte dijital itibarınızı da kaybedebilirsiniz. Bu yazımızda sizlere, online güvenli işlemler yapma konusunda dikkat etmeniz gereken 8 önemli noktadan bahsedeceğiz.
1. Güçlü ve Benzersiz Şifreler Kullanın (Ve Onları Asla Tekrarlamayın)
Basit bir şifre = Kolay hedef.
Bir siber güvenlik araştırmasına göre, kullanıcıların %53’i tüm hesaplarında aynı şifreyi kullanıyor. Bir kez çözülmesi yeterli. Evet, sadece 1 kez. Bir anda büyük bir servet kaybedebilir ya da yıllarca emek verdiğiniz sosyal medya hesaplarınızdan olabilirsiniz.
Peki öyleyse ne yapmalı?
- Her platform için farklı şifreler oluşturun.
- En az 12 karakter içeren, büyük-küçük harf ve sembollerle karıştırılmış şifreler tercih edin.
- Parola yöneticisi kullanmayı düşünün.
2. İki Aşamalı Kimlik Doğrulama (2FA) Zırhınızı Giyin
Sadece şifre de yetmez.
Bir dolandırıcı şifrenizi çözse bile, ikinci bir doğrulama aşamasıyla giriş yapması gerekir. Bu yüzden 2FA, çevrimiçi dünyada neredeyse görünmez bir zırhtır.
Kısaca:
- 2FA aktif değilse, aktif hale getirin.
- Kod gönderen uygulamaları (Google Authenticator, Microsoft Authenticator) tercih edin.
- SMS tabanlı doğrulamalarda dikkatli olun: SIM kart klonlama saldırılarına açıktır.
3. Güvenilir Platformlarda Kazanç Elde Edin
“Evde oturarak saatte 3000 TL kazan!” tarzı gerçek olamayacak kadar iyi tekliflerden uzak durun. Bu tarz işler birilerini zengin edebilir ancak o kişi asla siz olmazsınız.
Peki bir işin gerçek mi sahte mi olduğunu nasıl anlarız?
- Alan adı yeni mi? Dikkat.
- SSL sertifikası var mı? (adresin başında “https” olup olmadığına bakın.)
- Kullanıcı yorumları nasıl? Aşırı olumluysa, bot olabilir.
- Ödeme yöntemleri güvenilir mi?
Unutmayın: Para kazanmak istiyorsanız öncelikle para kaptırmamanız gerekir.
4. VPN Kullanımıyla Dijital Ayak İzlerinizi Azaltın
Vpn kullanmadığınızda herkes sizin hangi IP’den ve hangi cihazdan giriş yaptığınızı bilebilir. Bu sadece gizlilik ihlali değildir, aynı zamanda güvenlik açığı da oluşturur. PC için VPN indirerek kişisel bilgilerinizi ifşa etmek isteyip istemediğinize kendiniz karar verebilirsiniz. Bilgisayarınıza VPN kurduğunuzda, bölgesel kısıtlamaları aşmak için dünyanın farklı ülkelerindeki herhangi bir sunucuya bağlanabilirsiniz. VeePN gibi güvenilir sağlayıcılar çoğu sitenin engellemesini kaldırabilir. VPN uygulamalarının amacı:
- IP’nizi gizler.
- Trafiğinizi şifreler.
- Coğrafi sınırlamalardan sizi kurtarır.
5. Phishing (Oltalama) Saldırılarına Karşı Her Zaman Şüpheci Olun
Mail geldi: “Tebrikler. Çekilişimizden 10.000 TL kazandınız. Kazancınızı hemen çekmek için tıklayın.”
Durun. Tıklamayın.
Çünkü büyük ihtimalle bu posta, sizi kimlik bilgilerinizi paylaşmaya ikna etmeye çalışan bir tuzak. Dahası, VeePN’in ücretsiz VPN‘leri bile kimlik avını tanıyabilir. Oltalama saldırılarının 2024’te %30 arttığına belirtmekte fayda var. (Kaynak: APWG Phishing Raporu)
Phishing saldırılarında korunmak için dikkat etmeniz gerekenler:
- Gönderici adresi.
- Dil bilgisi hataları.
- Acele ettiren cümleler.
- Şüpheli bağlantılar.
6. Sadece Güvenli Ödeme Sistemlerini Tercih Edin
“IBAN atın, hemen ödeme yapalım” mı dediler? Dikkatli olun.
Her ne kadar transfer kolaylığı sağlasa da, doğrudan banka bilgisi paylaşmak risklidir.
Bunun yerine:
- PayPal, Stripe, iyzico gibi aracı ödeme sistemlerini kullanın.
- Kripto para ile ödeme alıyorsanız, cüzdan adresinizi doğru verdiğinizden emin olun.
- İşlem sonrası mutlaka dekont isteyin.
7. Kazançlarınızı Bölerek Güvende Tutun
Bütün yumurtaları aynı sepete koymayın. Dijital cüzdanlar için de geçerli bu.
Ana hesabınızı bir “kazanım hesabı” gibi kullanın; gelirleri buraya aktarın.
- Günlük harcamalar için ayrı bir dijital cüzdan oluşturun.
- Kripto kazançlarınızı soğuk cüzdanlarda saklayın.
- Gereksiz bakiyeleri sistemde tutmayın.
Finansal çeşitlilik, sadece yatırım için değil, para koruma stratejisi olarak da son derece değerlidir.
8. Siber Hijyen Alışkanlıkları Edinin
Tıpkı fiziksel temizlik gibi, dijital ortamlar da temizlik ister.
- Tarayıcı geçmişinizi düzenli olarak silin.
- Güncellemeleri ertelemeyin.
- Bilgisayarınıza antivirüs yazılımı kurun.
Bunlar küçük görünebilir ama zincirin ilk halkası genelde en zayıf olanıdır.
Özellikle freelance çalışanlar, e-ticaretle uğraşanlar veya dijital içerik üreten bireyler için bu maddeler hayati önem taşır.
Sonuç: Dijital Dikkatsizlik, Fiziksel Felakete Dönüşmesin
Güvenli bir şekilde internetten para kazanma, sadece gelir elde etmek değil; o geliri sürdürülebilir halde ve güvende tutabilmektir. Her tıklama, her şifre, her işlem… hepsi sizi biraz daha ileri taşır ya da biraz daha derine çeker.
Dijital ortamda para kazanmanın özgürlüğü varsa, bir bedeli de vardır: Dikkatli olmak ve gerekli güvenlik önlemlerini almak.
Kimliğinizi koruyun, paranıza sahip çıkın. Unutmayın, dijital dünyada “küçük bir hata”, “büyük bir kayıp” anlamına gelebilir. Ve şunu da unutmayın, güvenlik olmadan hiçbir şey sürdürülebilir değildir.