J. K. Rowling Harry Potter serisinin yaratıcısı olarak ünlenen, dünyanın en ünlü fantastik kitap yazarlarından bir tanesi. Bu ününü de, Harry Potter serisinin kitaplarının ve filmlerinin popülerliğine borçlu elbette. Peki, J. K. Rowling aslında kim?
Joanne Rowling, 31 Temmuz 1965’te İngiltere’de doğmuş bir yazar. Eserlerini J. K. Rowling ismiyle kaleme alan sanatçı, hem kitaplarıyla, hem de kitaplarının film uyarlamaları için yazdığı senaryolarla ünlendi.
İlk kitabı yayınlanmadan önce Edinburgh, İskoçya’da yaşayan ve yalnız bir anne olarak çocuklarını yetiştirmek için elinden geleni yapan Rowling, bu yıllarda bir ilhamla ilk kitabı Harry Potter ve Felsefe Taşı’nı yazarak edebiyat dünyasına ilk adımını attı. Kısa sürede dünyada bir hit haline gelen fantastik çocuk romanı, kısa zamanda Rowling’in hayatını değiştirecekti. Tarihler 1999’u gösterdiğinde 2. ve 3. kitapları da yayınlanmış olan Harry Potter serisinin ilk 3 kitabı New York Times çok satanlar listesinin başında yer aldı. Üstelik Rowling’in bu başarısı sadece Amerika’ya özel değildi, Avrupa’da ve İngiltere’de de en çok satan kitaplar arasında yer alan Harry Potter serisinin ünü gittikçe yayıldı. 450 milyondan fazla satılan seri birkaç yıl içinde bir film serisine dönüştürüldü, Harry Potter evreni gittikçe büyüyordu!
Rowling yazarlığı sürdürmeye kararlıydı. 2012 ve 2013 yılında da kitaplar yayınlamaya devam eden yazar, ardından 2016 yılında Harry Potter ve Lanetli çocuk adı altında bir tiyatro oyunu da yazdı. Harry Potter evrenini genişletmeye devam eden Rowling’in bir sonraki adımıysa seride de adı geçen kitaplardan biri olan “Fantastik Canavarlar”ı beyaz perdeye dökmekti.
Sunday Times gazetesinin 2017 yılında yayınladığı dünyanın en varlıklı insanları listesine göre J.K. Rowling’in isim değeri yaklaşık 850 milyon dolar! Bu miktar, ünlü yazarı İngiltere’nin şu anki kraliçesi olan 2. Elizabeth’ten bile daha zengin yapıyor! Forbes dergisinin de 2017 yılında dünyanın en zengin insanları listesine dahil ettiği Rowling, servetini sonradan yazdığı film senaryolarıyla katladı (Fantastik canavarlar serisi, şimdiye dek gişede 7.7 milyar dolar topladı, ki serinin henüz sadece 2 filmi gösterime sunuldu). Bu noktada bahsedilmesi gereken bir diğer nokta da, Rowling’in gerçek bir hayırsever olduğu. Şimdiye kadar çeşitli vakıflara ve kurumlara neredeyse 150 milyon dolar değerinde bağış yapmış olan Rowling, bu bağışları yapmamış olsaydı o listelerde çok daha üst basamaklarda yer bulabilirdi.
2017 yılının ilk yarısında gösterime giren tiyatro oyunu Harry Potter ve Lanetli Çocuk ve Fantastik Canavarlar sinema filmi sayesinde Rowling’in servetine yaklaşık 95 milyon dolar daha eklediği söyleniyor.
Kitapları
Yeni eserleri: 2017 yılında kendi web sitesinde açıklama yapan J. K. Rowling, İngiliz kütüphanesinde Harry Potter ve Felsefe Taşı’nın 20. yılına özel açılacak serginin hatırına iki yeni kitap yayınlayacağını açıkladı. Yine Harry Potter serisine odaklanan kitaplar, sihir tarihini konu alacaklardı. Yetişkinler için Harry Potter: Sihir Tarihi ve çocuklar içinse Harry Potter: Sihir Tarihine Bir Yolculuk isimli kitaplar yayınlayan Rowling’in, 20 Ekim’de satışa sunulan kitaplarında, Harry Potter karakterlerinin sihirli güçlerini nasıl keşfettiğine dair hikayeler, tanımlamalar ve el çizimi illüstrasyonlar yer alıyor.
Harry Potter ve Felsefe Taşı: Çeşitli yayınevlerinden aldığı redlerden sonra, ilk kitabının taslağını 4000 dolar karşılığında bir yayın evine satmayı başaran Rowling, bu sayede kendisini bu günlere getiren ilk adımı atmış oldu. 1997 yılında raflara çıkan Harry Potter ve Felsefe taşı, yedi kitaplık bir seri olan Harry Potter serisinin temelini oluşturuyordu. Seride, genç büyücü Harry Potter ve arkadaşları Ron Weasley ile Hermione Granger’ın Hogwarts büyücülük okulundaki maceraları anlatılıyordu.
Harry Potter ve Sırlar Odası: Serinin ikinci kitabı olan Harry Potter ve Sırlar odası, ilk kitabın hemen ardından, 1998 yılının temmuzunda okuyuculara sunuldu. İkinci sınıfa geçen Harry Potter ve arkadaşlarının okuldaki bir gizemin ve canavarın peşine düşüşünü anlatan fantastik roman sayesinde, serinin ünü büyümüştü.
Harry Potter ve Azkaban Tutsağı: Aynı hızla kitap yazmaya ve yayınlamaya devam eden Rowling’in seriye dair üçüncü kitabı olan Harry Potter ve Azkaban Tutsağı, 1999 yılının Temmuzunda satışa çıkmıştı. Gelecek yaza kadar serinin ilk üç kitabı 3 sene gibi kısa bir sürede neredeyse 480 milyon dolarlık kar elde etmiş, uluslararası bir hit haline gelerek 35 dilde 35 milyondan fazla kopya satmıştı.
Harry Potter ve Ateş Kadehi: Serinin ilk üç kitabının yaktığı ateş, Harry Potter ve Ateş Kadehi’nde iyice canlanmıştı: Kitap 2000 yılının Temmuz ayında satışa sunulduğunda tarihte en hızlı satılan kitaplardan birisi halne gldi. İlk basımı 5.3 milyon kopya içeren kitap 1.8 milyonun üzerinde ön sipariş aldı!
Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaşlığı: 5. kitap olan Zümrüdüanka Yoldaşlığı, diğer kitaplara oranla daha geç satışa sunuldu, kitabın raflarda yer alacağı tarih birkaç kez ertelendikten sonra 2003 yılının haziranı olarak belirlenmişti. Bu kitap hakkındaki en önemli detaylardan bir diğeri de serinin diğer dört kitabından çok daha uzun oluşuydu, Türkçe baskısı neredeyse 1000 sayfa olan kitap, okurların uzun bir süre beklemesinin karşılığını verir nitelikteydi.
Harry Potter ve Melez Prens: Serinin altıncı kitabı Melez Prens, 2005 yılında satışa sunulduğunda ilk 24 saat içerisinde sadece Amerika Birleşik devletlerinde 6.9 milyon kopya satmıştı. Basım tarihini açısından bir rekor kıran Melez Prens, en büyük açılış olarak tarihe de geçmiş oldu.
Harry Potter ve Ölüm Yadigarları: Ölüm yadigarları serinin 7. Ve son kitabı olarak okuyucuyla buluştu. 2007 yılının temmuz ayında satışa sunulmadan önce Amazon.com’da ve Barnes&Noble’da en çok ön sipariş alan kitap ünvanına sahip olan kitap, Harry Potter ve arkadaşlarının yedi yıllık hikayesinin finalini oluşturuyordu. O yıllarda açıklama yapan Rowling, seriyi devam ettirmeyi düşünmediğini, ancak yine de asla diyemeyeceğini söylemişti.
Ozan Beedle’ın Hikayeleri: Rowling, Harry Potter serisinde sözü geçen bazı kitapları da yayınlayarak evreni daha da genişletmeye karar vermişti. Seri boyunca bahsi geçen kitaplardan birisi olan Ozan Beedle’ın hikayeleri de bu devam kitaplarından birisiydi. 5 fabldan oluşan kitap 4 Kasım 2008 yılında Edinburgh’da bulunan İskoçya Ulusal Kütüphanesinde 200 çocuk için verilen bir çay partisinde raflara çıkmıştı. Rowling kitaptan elde edilecek tüm geliri çocuklar için kurulan bir yardım kuruluşu olan Lumos’a (kurumun ismi Harry Potter serisindeki ışık büyüsünden esinlenerek seçilmişti) bağışlamıştı.
Boş Koltuk: Rowling’in yetişkinler için yazdığı ilk kitap olan Boş Koltuk 2012 yılının Eylül ayında raflara çıktı. Küçük bir İngiliz kasabası olan Pagford’da yapılan yerel seçimleri konu alan bir karanlık komedi olan Boş Koltuk, hem olumlu hem olumsuz birçok kritik aldı. New York Times’da yazan eleştirmenlerden birisi kitabın onu hayal kırıklığına uğrattığını ve oldukça sıkıcı olduğunu söylerken The Telegraph gazetesinde yazan bir diğer eleştirmen kitaba beş üzerinden beş yıldız vererek Rowling’in çağdaş dönemin en iyi yazarlarından birisi olduğunu söylemişti.
Polisiye Romanlar: 2013 yılının Nisan ayında yepyeni bir türde yazmaya başlayan J. K. Rowling, Robert Galbraith adı altında polisiye suç romanları yayınlamaya başladı. Bu türdeki ilk kitabı olan Guguk Kuşu yayınlandığı ilk birkaç ayda mütevazı satış rakamlarına ulaştığı gibi eleştirmenlerden de pozitif geridönütler aldı. Temmuz ayında yazarın gerçek kimliği keşfedildiğinde satışları patlayan Guguk kuşu, J. K. Rowling’in tek polisiye romanı olarak kalmayacaktı.
Bloomberg News’in haberine göre J. K. Rowling isminin bir süre daha gizli kalmasını dilemişti. “Robert Galbraith olmak çok güzel bir deneyimdi. Özgürleştiğimi hissettim, kimsenin benden bir beklentisi yoktu, kimse heyecanla bir sonraki kitapta ne olacağını beklemiyordu, kimse kitabımı değil beni yargılamıyordu. Yepyeni bir isim altında objektif eleştiriler alabilmek çok tazeleyici bir duyguydu, çok hoşuma gitti.” demişti.
Polisiye suç romanları yazmaya devam eden Rowling, Guguk Kuşunun ardından 3 farklı polisiye roman daha yayınlamıştı. 2014 yılında yayınlanan İpekböceği ve Kötülük Kariyeri isimli iki kitabı 2018 yılının Eylül ayında yayınlanan ve henüz Türkçe’ye çevrilmeyen Lethal White izledi.
J. K. Rowling’in Ailesi
26 Aralık 2001’de bir anestezi uzmanı olan doktor Neil Murray’le evlenen J. K. Rowling İskoçya’ya yerleşti. İki çocuk sahibi olan çift, çocuklarına David (2003) ve Mackenzie (2005) adını verdi. J. K. Rowling’in önceki evliliğinden de adı Jessica (1993) olan bir kızı daha vardı.
Jk Rowling Ne Zaman Doğdu?
Yazımızın başında da bahsettiğimiz üzere, 1965 yılının 31 Temmuzunda İngiltere’de doğan Rowling, bugünlerde tanındığı J. K. Rowling kısaltmasını yazarlığa başladıktan sonra edindi. İsminin kısaltmasındaki K, büyükannesi Kathleen’den gelmekteydi, zira kendisinin ikinci bir ismi yoktu.
Hayatının İlk yılları
İngiltere’de geçen çocukluk yıllarından sonra Exeter üniversitesinden mezun olan Rowling, 1990 yılında Portekiz’e taşınarak İngilizce öğretmenliği yapmaya başladı. Portekizli bir gazeteci olan ilk eşi Jorge Arantes ile burada taşınıp evlenen Rowling, bu ilk evliliğinden 1993 yılında doğan kızına Jessica adını verdi. Sorunlar yaşadığı evliliğini sonlandırmayı tercih eden Rowling, boşanmanın ardından kızıyla beraber Edinburgh’a taşınarak küçük kız kardeşi Di’ye yakın bir ev tutup orada yaşamaya başladı.
Hem kızı Jessica hem de kendi için kaliteli bir yaşam standardı sağlamaya çalışırken geçim sıkıntısı çeken Rowling, Harry Potter serisinin ilk kitapları üzerine çalışmaya tam olarak da bu yıllarda başladı. Sonradan yaptığı röportajlarda, bir kitap yazma fikrinin aklına ilk defa Manchester’dan Londra’ya giden bir trende, 1990 yılında geldiğini söylemişti.
Harry Potter Filmleri
Rowling’in ilk kitabı Harry Potter ve Felsefe Taşı’nın film versiyonu 2001 yılının Kasım ayında beyazperdede seyirciyle buluştu. Chris Columbus tarafından yönetilen filmde Harry Potter’ı Daniel Radcliffe, Hermione Granger’ı Emma Watson, Ron Weasley’i ise Rupert Grint canlandırıyordu.
Filmin lansmanın yapıldığı ilk haftada Amerika Birleşik Devletlerindeki gişe rekorlarını kırarak 8200 den fazla sinemada gösterime girdi ve neredeyse 93.5 milyon dolar gişe karı elde etti. Bu rakam, rekorun bir önceki sahibi Jurassic Park: Kayıp dünya filminin karından neredeyse 20 milyon dolar daha fazlaydı. Harry Potter ve Felsefe taşı, 2001 yılını o yılın en çok kazanan filmi olarak kapattı.
Serinin ikinci ve üçüncü filmleri olan Harry Potter ve Sırlar odası (2002) ile Harry Potter ve Azkaban Tutsağı (2004) Alfonso Cuaron yönetmenliğinde çekildi. Her iki film de tıpkı serinin ilk filmi gibi gişe rekorları kırdı. Dördüncü film olan Ateş Kadehi ise Mike Newell tarafından yönetilmişti, 2005 yılında beyaz perdede gösterime girdi.
Serinin beşinci filmi, farklı bir senaristle çalışılması açısından ilk dört filmden ayrılıyordu. İlk dört filmde senarist koltuğunu J. K. Rowling’le paylaşan Steve Kloves’un yerine Michael Goldenberg tarafından kaleme alınan film, David Yates yönetmenliğinde çekilerek 2007 yılında izleyiciye sunuldu.
Serinin altıncı kitabı olan Harry Potter ve Melez Prens de David Yates yönetmenliğinde çekilerek 2009 yılının temmuz ayında beyaz perdeye taşındı. 5. Ve 6. Filmlerin başarısından etkilenin Warner Bros, son kitabın filmini iki parçaya bölerek bu parçaların yönetmenliğini de David Yates’e emanet etti. Harry Potter ve Ölüm Yadigarları 1 2010 yılında, 2.’si ise 2011 yılında izleyiciye sunuldu.
Fantastik Canavarlar
Serinin son filminin yayınlanmasının üzerinden 2 sene geçtikten sonra, Rowling Warnes Bros’la beraber yeni bir film serisi üzerinde çalıştıklarını açıkladı. 2013 yılında ortaya atılan iddialara göre Rowling yeni film serisi için Harry Potter evreninde bir Hogwarts ders kitabı olan Fantastik canavarlar kitabından esinlenecekti. Bu seride dünyanın farklı ülkelerinde yaşayan birçok cadı ve büyücüden bahsedileceğini söyleyen Rowling, serinin Harry Potter serisinin öncesinde veya sonrasında geçen bir seri olmaktan daha çok, büyücülük dünyasının yeni bir parçası olarak ele alınması gerektiğini söylüyordu.
Senaryosu Rowling tarafından kaleme alınan ve başrolünü Eddie Radmayne’in oynadığı Fantastik Canavarlar 2016 yılının kasım ayında gösterime girdi. Filmde fantastik canavarların ve büyünün detaylı bir görsel işçilikle işlendiğini gösteren göz alıcı sahneler sayesinde, dünya genelinde 800 milyondan fazla ciro toplayan filmin devam filmleri geleceği de duyurulmuştu.
Devam filminde Johnny Depp’in de yer aldığı Fantastik Canavarların 2. Filmi, tam yayınlanacağı dönemde Amber Heard ile Johnny Depp’in boşanmasının magazinde patlaması üzerine büyük bir beklenti oluşturdu ve uzunca bir süre ardından söz ettirdi. Johnny Depp’in Amber Heard’e şiddet uyguladığı yönünde iddialar olması sebebiyle ikiye ayrılan hayran kitlesinin bir kısmı Depp’in ardında dururken bir kısmı da filmde Johnny Depp’e yer verilmesi sebebiyle hem Warner Bros’u hem de J. K. Rowling’i protesto ediyordu. 2017 yılının sonlarına doğru, hem Rowling hem de Warner Bros Depp’i destekleyen iddianameler yayınlayarak Depp’in arkasında durduklarını dünya kamuoyuna duyurdular.
Harry Potter ve Lanetli Çocuk
2016 yılının temmuz ayında Rowling’in hikayesi temel alınarak Jack Thorne tarafından yazılan iki perdelik bir oyun: Harry Potter ve Lanetli çocuk John Tiffany yönetmenliğinde izleyicilerle buluştu. Londra’da sahnelenen oyunun biletleri satışa sunulduğu anda tükendi: Harry Potter hikayesinin bir devamını oluşturması açısından büyük bir sansasyon oluşturan oyun hala gösterimde.
J. K. Rowling her ne kadar Harry Potter ve Ölüm Yadigarları’nın serinin son kitabını olacağını söylemiş olsa da, oyunun senaryosu bir bakımdan serinin sekizinci kitabı olarak da değerlendirilebilir. Bir yetişkin olarak Harry Potter’ı ele alan Harry Potter ve Lanetli Çocuk, orijinal filmdekilerden farklı oyuncular içermesi bakımından da filmlerden ayrılıyor.
Harry Potter serisi her ne kadar çocuklar için yazılmış bir fantastik kurgu serisi olsa da, onunla büyüyen çocukların hayatlarının bir parçası haline gelmiş durumda! Bugün, yetişkin, genç veya çocuk, milyonlarca hayranı bulunan Harry Potter, birçoklarının kalbinde özel bir yer tutuyor.
