Hayatınızda kaç defa katıldığınız toplantılarda birileri size “Bu harika bir fikir, ilk adımı atmalı ve bu fikri hayata geçirmelisin.” dedi? Muhtemelen birçok kez böyle bir şeyle karşı karşıya kalmışsınızdır. Maalesef bugün fikirlerin birçoğu fikir sahibinin cesareti, gerekli kaynağı, zamanı ve/veya parası olmadığı için zamanla ölü bir fikre dönüşüyor. Fikirleri için aksiyona geçen insanların ise maalesef büyük bir çoğunluğu yeterince hazırlıklı olmadığı için süreci hatalı şekilde yürütüyor, en sonunda da değerli zamanlarını ve paralarını boş yere harcamış oluyorlar.
Bir iş fikrini hayata geçirmek (bunun için gereken zaman ve paradan bağımsız olarak) düşünüldüğü kadar kolay bir iş değil, aksine son derece zorlu bir süreçtir. İster girişimci olun ister kurumsal bir işletmenin yöneticisi, “iş fikirlerine hayat vermek” bir bebeğe hayat vermekle eşdeğerdir. Koşullar ne olursa olsun tüm sorumluluğu yüklenmeniz gerekir. Kimse hiçbir zaman fikrinizi ve onun dinamiklerini sizin kadar iyi anlamayacaktır. Sözün kısası, bu yolculukta tek başınasınız ve yol kendinizle ilgili her gün yeni şeyler keşfetmenizi gerektirecektir. Belki de kariyeriniz boyunca öğreneceklerinizden çok daha fazlasını.
Eski bir söz vardır: “Bir şey bu kadar kolay olsaydı, şimdi herkes onu yapıyor olurdu.”
Bu konu ile ilgili sayısız makale yayınlandı. Fakat şimdiye kadar girişimcilere iş fikirlerini hayata geçirirken zihinsel, fiziksel ve entelektüel olarak nelere ihtiyaç duyabilecekleri konusunda derin bir içgörü sağlayan herhangi bir yazı ile karşılaşmadım. Bunun belki de en büyük sebebi fikrin hayata geçirilmesi sürecinin gerçekte daha karmaşık olmasıdır. Bu nedenle bir fikri zamanın hızla değişen koşulları karşısında hayatta tutabilmek için bu süreci düşünüldüğünün aksine doğrusal değil döngüsel şekilde kurgulamak gerekiyor. Örneğin, günümüzde sık sık, iş modellerinin harika fikirler üzerine kurulduğu birçok şirketin daha sonra yenilikçiliğini ve rekabet avantajını sürdüremeyerek pazardaki lider konumunu kaybettiğine tanık oluyoruz.
Aynı şey çalışma ortamı için de geçerli. Yakın zamanda yapılan bir çalışmaya göre günümüz çalışma alanlarında çalışanlar yeterince yenilikçi değil çünkü hepimiz şimdiye kadar bize söylenen işleri başarılı şekilde yürütmek için eğitildik ve şartlandırıldık. Pek çoğumuzun en acil işleri kısa sürede ve mükemmel şekilde yerine getirme yetkinliğinin yüksek olduğu su götürmez bir gerçek. Oysa yapılan çalışma gösterdi ki, çalışanlar kendilerinden tamamlanması istenen işlerde gizlenen fırsatları keşfetme konusunda bu kadar yetkin değil. Evet, hem bireysel bazda hem de çalıştığımız kurumlarda rekabet kabiliyetimizi arttırmamız gerekiyor.
Bugünün güçlü rekabet ortamı bizleri kendi iş fikirlerimizi hayata geçirmeye ya da başkalarının benzer süreçlerine katılmaya zorluyor. Fakat siz ikisine de dâhil olmak istemiyorsanız, hayatta amaçladığınız ve arzu duyduğunuz şeyleri yeniden gözden geçirmeniz faydalı olacaktır. Herkes gece gündüz yeni inovasyonların peşinde ya da onun bir parçası olmalı. Sahibi ya da çalışanı olduğunuz kurumun yeni fırsatlar yakalaması ve daha fazla büyüme sağlamasu için girişimci yaklaşımı bir an önce benimsemeye başlamanız gerekiyor.
Girişimcilik artık iş dünyasına has bir terim olmaktan çıktı, bir hayat biçimine dönüştü. Girişimci yaklaşıma sahip olmak için artık bir girişimci olmanıza gerek yok.
Girişimci yaklaşımı benimsemeye nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız, sizler için hazırladığımız, düzenli olarak uyguladığınız takdirde fikirlerinizi hayata geçirmenize yardımcı olacak 12 tavsiyeye göz atmanızı öneririz:
1. Kendinize Güvenin
Verdiğiniz kararların sonuçları ile başa çıkabilecek denli kendinize güvenmiyorsanız harekete geçemezsiniz. Ne zaman daha önce var olmamış bir şeyi gerçeğe dönüştürme sorumluluğunu üstlenirseniz o zaman eylemlerinizden de sorumlu hale gelirsiniz.
Sorumlu olmak ise işinizi yüzde yüz tamamlayabilmek için kendinize yeterince güvenmenizi gerektirir. Birçok insan genelde başa çıkabileceklerini düşündüklerinden daha fazla güçlükle karşı karşıya kaldıkları için fikirlerini hayata geçirme noktasında başarısız oluyor. Bu yüzden de daha fazla bu işten sorumlu olmak istemiyorlar. Bütün bir süreci baştan sona kadar görebilmek için gereken özgüveni kaybetmiş oluyorlar.
2. Kendi Kişisel Danışmanlarınızı Bulun
Yapmaya çalıştığınız işi daha önce yapmış olan insanlardan bir şeyler öğrenmeye çalışın. Sırf iş fikriniz size ait olduğu için tüm cevapların da yine sizde olduğunu sanmayın. Çünkü fikir üretme ve o fikri uygulamaya koyma süreçleri bütünüyle birbirinden farklıdır.
Bırakın kişisel danışmanlarınız kendi hataları ve başarılarından edindikleri bilgelikle yolunuzu aydınlatsın. Benim de bu konuyla ilgili şimdiye dek bir dizi girişimci ile görüşme imkanım oldu ve hepsi de kendi deneyimleri ışığında bana kıymetli şeyler öğrettiler. Bu kişilerin arasında yer alan ve şimdilerde başarılı bir şirketin CEO’su olan Doruk Bey’e göre: “Eğer başarılı bir girişimci olmak istiyorsanız, insanların söylediklerine kulak kesilin çünkü iyi bir fikri ne zaman duyacağınızı asla bilemezsiniz. Paydaşlarınızdan tavsiye almak çoğu kez anlamlı olsa da her zaman gerekli değildir. Çünkü çok az insan yapmaya çalıştığınız şeyi tam olarak anlayacaktır. Yine de bu kişilerin yorumlarını sizin için daha anlamlı hale getirebilmek için sentezlemeye ve negatif yorumların arkasındaki gizli nedenleri anlamaya çalışın ve daha sonra kendi seçiminizi yapın.”
Görüştüğüm bir diğer girişimci ise konuyla ilgili şöyle diyor: “Her ne kadar kişisel danışmanlara sahip olmak önemliyse de, bu kişilerin sizi vizyonunuzdan uzaklaştırmamasına özen gösterin. Steve Jobs’ın danışmanı kendisine zamanında cep telefonu sektörüne giriş yapmasının delice olduğunu söylemişti çünkü pazarın doygun olduğunu ve ortaya konacak çabaların sonuçsuz kalacağını düşünüyordu.”
Diğer bir deyişle, danışmanlarınızdan aldığınız her bir yorumu dikkatlice değerlendirmeye özen gösterin fakat kendi içgüdülerinizi hiçbir zaman görmemezlikten gelmeyin.
3. Karşınıza Çıkan Riskleri Kucaklayın
Bir fikri hayata geçirmek niyetindeyseniz riski en büyük dostunuz olarak kabul etmelisiniz. Bunu yaptığınız takdirde sürece olan yaklaşımınız hayallerinizi ve isteklerinizi aynı doğrultuda tutmak ve takibini sürdürmek üzerine olacaktır. İşler planladığınız şekilde gitmediğinde, daha önce belirlediğiniz misyonunuza odaklanın ve olumsuz sonuçların sürecinizi geriye götürmesine izin vermeyin. Risklerle karşı karşıya olmanız son derece doğaldır ve yukarıda bahsedilen 1. ve 2. adımlar aşama kaydetmenizde size yardımcı olacaktır.
Sık sık çevrenizden bir fikri hayata geçirmek için “çok çalışmak” gerektiğine ilişkin sözler duymuşsunuzdur. Oysa, çok çalışmak daha çok risk yönetimini üstelenebilmek için yerine getirilmesi gereken bir yükümlülüktür. Bu yüzden, girimcilik yolculuğunuzu sürdürmek istiyorsanız mutlaka bu yükümlülüğü yerine getirmenin bir yolunu bulmalısınız.
4. Fazlasıyla Sabırlı Olun
Yolculuğun keyfini çıkarmak için kendinize zaman tanıyın ve işlerin nasıl yürüdüğünü anlamaya çalışın. Ne yazık ki, insanların pek çoğu bu süreçte arzu ettikleri sonuçlara ulaşamayacak denli kaygılı olurlar ve gittikçe daha fazla kötü seçimler yapmaya başlarlar.
Kesin olan bir şey var ki o da bu yolcuğun sizi henüz baş etmeye hazır olmadığınız birçok beklemedik sonuçla karşı karşıya bırakacak olmasıdır. Bunların motivasyonunuzu zedelemesine izin vermeyin, her zaman ayakta kalmaya, içinde bulunduğunuz sürece ve sizi getirdiği evrelere saygı duymaya çalışın. Risk ve kabiliyet sınırlarınızla ilgili bir dolu şey öğreneceksiniz. Aynı zamanda, yolunuza çıkabilecek ve sizi demotive etmeye çalışacak olan bazı şüpheci insanlara karşı da hazırlıklı olun çünkü böylesi dönemler yolculuğunuzun keyfini kaçırabilecek dönemler olacaktır. Son olarak, bu yolculuğa beraber çıkacağınız kişileri tekrar tekrar değerlendirin.
5. Vizyonunuzu Diğer İnsanlara Aktarabilmenin Yollarını Bulun
Fikrinizi hayata geçirmek vizyonunuzun başkaları tarafından anlaşılmasını gerektirir. Bu, pazara herhangi bir ürün ya da hizmeti sunmadan önceki sürece benzer. Diğer bir deyişle, değer önerinizi ve ne şekilde gelir yaratacağınızı belirlemeniz gerekiyor. Çevrenizdekilere beraberinde getireceği finansal sonuçları anlamaksızın büyük iş fikirlerinden bahsetmek size doğru bir dinleyici kitlesi getirmeyecektir. Önemli olan herkesin ilgisini çeken şeyin ne olduğunu bilmektir.
Bu noktada yalınlık, vizyonunuzu başkalarına anlatırken anahtar rol oynar. “Dışarıdan” birinin başarmaya çalıştığınız şeyi daha kolay anlamasını sağlamak fikrinize olan ilgiyi ve potansiyel müşteri sayısını artıracaktır. Bu özelliğiniz özellikle potansiyel yatırımcılarınız karşısında size büyük avantaj sağlayacaktır. Bir an önce vizyonunuzu başkalarına aktarabilmenin yollarını bulun.
6. Yolculuğunuz Boyunca Olaylar Arasında Bağlantılar Kurmaya Çalışın
Her şey bir başka şeyle bağlantılıdır. Bu nedenle siz de yolculuğunuz boyunca gerekli bağlantıları kurmanın yollarını bulun. Bugünkü “çekirdek fikriniz” ve onun ilişkili olduğu diğer doktrinler arasında bağlantı kurabildiğiniz ölçüde fikrinizi daha büyük şeylere dönüştürebilirsiniz.
7. Hedefinize Giden Yolda Tutkunuzu Asla Kaybetmeyin
Hedeflerinize giden yoldan sapmamak tutkunuzu hiçbir zaman kaybetmemeyi gerektirir. Bu tutkuyu yaptığınız her işe dahil edebildiğiniz takdirde güçlü bir yenilikçi olmaya o denli yaklaşmış olursunuz. Fikrinizi hayata geçirmeye ilişkin duyduğunuz tutku sizin için sonsuz olasılıklar dünyasında yepyeni kapılar açacaktır. Yapmak istediğiniz şeylerle ilgili beslediğiniz tutkuyu sürdürebilme kabiliyetiniz fikrinizin başarıya ulaşmasında rol alan nihai etkenlerden biridir.
8. Amacınızı Asla Kaybetmeyin
Fikrinizle ilgili yapmaya niyetlendiğiniz şeylerin bir amacı ve anlamı olmalı. Aksi halde, başladığınız işi tamamlayamama olasılığınız son derece yüksek olacaktır. Aynı zamanda gereksiz bahanelerle kendinizi oyalama riskiniz de artacaktır.
Girişimcilerin tutku duyması ve yaptıkları şeye inanması gerekir yoksa başarısızlık onlar için kaçınılmazdır. Sizler de kendinize yapacaklarınız ile ilgili söz vermeli, fikrinizi destekleyen insanlara karşı sorumluluk duymalısınız. Diğer bir deyişle, amacınız fikrinizi hayata geçirmek ve diğerlerinin fikrinize ve size inanmasını sağlamaktır.
Amaç dolu olmak tutkunuzu besleyen yegane şeylerden biridir ve fikrinizi hayata geçirme sürecinde daha az yalnız hissetmenize yardımcı olur. Belki de aile şirketlerinin pazardaki değerleri açısından halka açık şirketlere göre %6 daha iyi performans göstermelerini nedenlerinden biri de budur.
9. İvme Kazanmaya Odaklanın
Tüm kaynaklarınızı dikkatlice tanımlayın ve fikriniz için çok daha fazla fırsat alanı yaratmak için ilişkilerinizden, profesyonel ağlarınızdan ve kaynak paylaşımından faydalanın. İvmenizi kaybetmemek fikrinizi hayata geçirebilmeniz için kritik öneme sahip.
Odağınızı kaybetmeyin, planınıza sadık kalın, dikkatinizi dağıtacak şeyleri hayatınızdan çıkarın, zamanınızı akıllıca kullanın ve orijinal fikrinizin beraberinde getirdiği yeni fırsatlarla kendinizi haddinden fazla yormamaya çalışın. Bir adım geride durun, çok hızlı şekilde olayların seyrine kapılmayın ve aralarındaki bağlantıları sakince kavramaya çalışın.
İvme kazanmak zaman ve kaynak yönetimi ile kaynakların dağıtımı konusunda yetkinlik ister. Sahip olduğunuz her kaynak değerlidir. Kaynaklarınızı ne zaman kullanacağınızı ve kullanmamanız gerektiğini bilin ki doğru zaman ve yerde onlardan maksimum seviyede yararlanabilesiniz.
10. Fikrinizi Her Zaman Geliştirmeye Çalışın
Asla fikrinizin ilk hali ile yetinmeyin. Her zaman fikriniz üzerinde geliştirmeler yapabilir ve onu daha iyi bir noktaya taşıyabilirsiniz. Olayların arasındaki bağlantıları görmeye başladığınızda fikrinizi daha iyi bir fikre dönüştürmek için kendinize ve kişisel danışmanlarınıza meydan okuyun.
Steve Jobs’ın sırasıyla Apple, Pixar Animation ve yine Apple’da yaptığı şey tam da buydu. Pazarda yarattığı efsanenin en büyük parçalarından biri de sürekli gelişim gösteriyor olmasıydı. Fikirlerini daha iyi hale getirmenin yollarını aramaktan asla vazgeçmedi. Birçoğumuzun bildiği gibi bu konuda Japonların ortaya attığı bir terim bile var: Kaizen.
11. İş – Özel Hayat Dengesini Öncelikleriniz Arasında Tutun
Ne kadar akıllı, tutkulu ve işimize odaklı olursak olalım, iş-özel hayat dengesi olmaksızın motivasyonumuzu sürdürmemiz mümkün değildir. Zihin, beden ve ruh en verimli şekilde birbiriyle uyumlu çalışmalı. İş – özel hayat dengesini öncelikleriniz arasına alabilmek için kendinize zaman ayırın. Böylece daha açık bir zihne sahip olabilir ve bir şeylerin çizdiğiniz yoldan sapmamasını sağlayabilirsiniz.
Fikri başarı ile hayata geçirme süreci sürat koşusundan öte maraton koşusuna benzer. Sahip olduğunuz misyonu eyleme geçirebilmek için hızınızı asla belli bir seviyenin altına düşürmeyin. Başarmaya çalıştığınız şeyi hiçbir zaman aklınızdan çıkarmayın. Zihninizi verimli kullanın, kendinize nefes alabileceğiniz alanlar yaratın ve yaratıcılığınızın kök salmasına izin verin.
12. Fikrinizi Servete Dönüştürün
Diyelim ki yukarıda saydığımız 11 aşamayla ilgili yapılması gereken her şeyi yaptınız ve son derece büyük bir başarı sağladınız. Orijinal fikrinizi hayata geçirdiniz ve etkileri başlangıçta hayal bile edemeyeceğiniz kadar farklı alanlara yayıldı.
Her şey yolunda gitti ve hem kendiniz hem de diğerleri için yarattığınız fırsatlar harika sonuçlar getirdi. Fikriniz şu anda gerçek bir başarı ve onun sayesinde edindiğiniz serveti sürdürebilir kılmak da yine sizin elinizde.
Unutmayın bir kez fikrinize hayat verdiğinizde, etkisinin sonsuza kadar sürmesi sizin sorumluluğunuzdadır.
