Akut stres ve kronik stres arasındaki farkı iyi bilmek gerekir.
Bir çalışanınızla münakaşaya girdiğinizde, topluluk önünde konuşmaya çıkmadan önce, iş yerinde bazı sorunların yaşadığı bir günde akut stres yaşarsınız. Bu durumlar kısa sürelidir.
Ancak kronik stres, adından da anlaşılacağı üzere sürekli yaşanan bir stres türüdür ve vücudun stres nedeniyle daimi olarak uyarılmasıyla ortaya çıkar. Yani kronik stres, spesifik bir olay nedeniyle gelişmez. Kronik stres daha uzun bir birikim sonucu oluşur ve kalıcı bir etki gösterebilir.
Kısa süreli ve uzun süreli olarak ikiye ayırabileceğimiz bu stres türlerini bazen ayırt edebilmek zordur. Çoğu kez akut stres, kronik strese dönüşür. İnsan vücudu akut stresle mücadele edebilme konusunda başarılıdır. Ancak stres uzun bir süreye yayıldığında, yani kronik strese dönüştüğünde vücut bu kadar yoğun stresle baş etmekte zorlanır.
- Aynı çalışanınızla her gün münakaşaya giriyor musunuz?
- Lider ya da patron olarak kendinizi yetersiz hissediyor musunuz?
- Sürekli olarak işlerin yetişmeyeceği korkusuyla mı yaşıyorsunuz?
Bu sorulara yanıtınız evet ise, kronik stres yaşıyorsunuz diyebiliriz. Bir girişimci olarak size stres yaratan şeyler, toplumun geri kalan kısmından daha farklı şeylerdir.
Yapılan bir araştırmaya göre girişimcilerin kronik stres yaşamasına neden olan bazı temel durumlar söz konusu. Şimdi bu durumlara biraz daha yakından bakalım.
1. Kıt Kaynakla Kısa Süre İçinde Çok Şey Yapmaya Çalışmak
Az personelle bir sürü işi yetiştirmeye çalışıyorsanız stres kaçınılmazdır. Belki de mevcut işletmeniz için yeni bir şube açmak istiyorsunuz ve bunun için yeterli bütçeniz yok.
Yeterli bütçeniz olsa bile yeterli zamanınız olmayabilir. İşleri yetiştirme telaşı uyku düzeninizi bozabilir, sosyal ilişkilerinize gölge düşürebilir.
Bu tür bir stresin altından kalkmak için öncelikle konsantrasyon kavramına önem vermek gerekir. Planlama, işleri organize etme ve öncelik sırasına koymak bu noktada sizi stresinizi azaltacaktır. Ya da her görev için nelerin yapılması gerektiğini net bir şekilde bilmek ve çalışanlarınıza bunu söylemek; belli bir zaman programı ile ilerlemek, diğer bir deyişle yol haritasına sahip olmak stresin azalmasına neden olur.
İşlerinizi planlı ve konsantrasyon içinde yaparsanız, zor bir işin altından kalkma stresi de azalır. Üstelik ilerleyen zamanlarda yapacağınız işlerde de stres olma ihtimaliniz düşer. Bu bağlamda planlı bir şekilde ilerlemek, kaynaklarınız kıt olsa bile kendinizi yiyip bitirmenizin önüne geçer.
2. Çalışanlarla İletişim Zayıflığı Yaşamak
İnsanlarla sağlam ve sağlıklı ilişkiler kurmak bir işletmenin başarısı için hayati öneme sahiptir. Çalışanlarınızla sürekli münakaşaya giriyorsanız, onlarla iletişim kopukluğu yaşıyorsanız bu durum ister istemez strese yol açar. Zira çalışanlarınızı eşinizden, çocuklarınızdan daha sık görüyor olabilirsiniz. Hal böyle olunca iş yerinde mutsuzluk ve huzursuzluk ortamı hem verimliliği düşürür ve hem de işten zevk almanızı önler.
Çalışanlarınızla sağlıksız bir ilişkiniz varsa bu durum hem sizi hem onları hem de müşterilerinizi etkiler. Domino taşı bir gibi siz düştüğünüz zaman onlar da düşer. Bu açıdan iş ortamındaki huzursuzluğun mutlaka ortadan kaldırılması gerekir, aksi halde şirketin geleceği tehlikeye girer.
İnsanlarla iyi ve sağlıklı ilişki kurmak dikkat ve özen gerektirir. Warren Buffett’ın dediği gibi:
“Saygınlık kazanmak 20 yıl sürer. Saygınlığı mahvetmek içinse 5 dakika yeterlidir.”
Çalışanlarınızla ilişkilerinizi iyileştirmek için onları iyi tanımalı, kriz anlarında sakin kalmalısınız. Ekipçe sosyalleşmek için zaman geçirmek, birlikte etkinliklere ve seyahatlere gitmek çalışan-patron ilişkisine sağlıklı bir çehre kazandırır.
Mutlaka okuyun: İş Hayatında Size Başarı Getirecek İletişim Becerileri
3. Aşırı Rekabet ve Takım Ruhu Eksikliği
Toksik insanlara her yerde olduğu gibi iş ortamında da rastlamak mümkündür. Bunların bazıları çevresine zarar verecek kadar hırslıyken bazıları da sorumluluklarını yerine getirmeyenlerdir. İlk grup kariyer basamaklarında hızla yükselmek için her yolu mübah görür. Herkesin arkasından atıp tutmakta beis görmez. İkinci grup ise başkalarının üstünden geçinir, çalışır gibi görünür ancak verimliliği çok düşüktür.
Her iki durum da iş yerinde stresin yükselmesine neden olur. Hem patron hem de işini yapmak için uğraşan iyi insanlar bu durumdan olumsuz etkilenir. Araştırmalara göre insanların %54’ü sırf iş yerindeki toksik insanlar yüzünden işten ayrılmayı düşünüyor. Yani sizin ofisinizde de ekip ruhuna uymayan, dedikoducu, tembel insanlar varsa bunlara yol vermeniz herkesin sağlığı açısından en iyi olacaktır.
Mutlaka okuyun: Sadece Kendinizle Rekabet Etmeniz İçin 6 Sebep
4. Düşük Performans
Beklenen performansı elde edememek hem çalışanların hem de yöneticilerin önemli stres kaynaklarından biridir. Pek çok girişimci ise düşük performans konusuna yeteri önemi vermez. Çalışanlar “çalışıyor gibi gözüktükleri” sürece müsamaha gösterilir ancak orta ve uzun vadede bu durum büyük bir verimsizliğe neden olur. Şirketin faaliyetleri yavaşlar, rekabet ortamında geriye düşer, müşteri kaybeder…
Bazı performans meseleleri insan kaynakları departmanı tarafından ele alınsa bile performans meselesi bizatihi yönetici, patron tarafından ele alınmalı ve beklentiler net bir biçimde ifade edilmelidir.
5. Müşterilerin Mantıksız İstekleri
Müşteri ilişkileri yönetimi zor bir meseledir. Müşterinin her halükarda haklı olduğu gerçeğini öteden beri duymuşuzdur ancak bazı müşteriler hiçbir mantıkla izah edilemeyecek taleplerde bulunur ve şirketin performansına, faaliyetine set vurur. Mantıksız beklentiler ve talepler şirket içinde hem patronun hem de çalışanlarının canını sıkar ve strese neden olur.
Bunun yanında müşteri yönetimi konusunda başarılı şirketler müşterilerin taleplerini karşılayıp üstüne ekstra efor sarf eder. En ufak detaylara dahi önem verip müşteri odaklı bir şirket kültürü inşa eder. Diğer bir deyişle proaktif bir yaklaşım benimseyerek olası sorunları daha ilk dakikadan ortadan kaldırır. Böylece müşterinin şikayet edebileceği bir durum kalmaz.
Velhasıl, iş ortamında kronik stresi önlemek açısında yazımızda ele alınan konulara daha dikkatle yaklaşabilir, zihin ve beden sağlığınız açısından strese neden olan unsurları ortadan kaldırabilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Kötü Müşterilerle İlişiği Kesme Yöntemleri
