Etkili Odaklanma Yöntemleri

Nasıl Odaklanabilirim?

Odaklanmanızı geliştirmek sizi daha iyi bir öğrenci ya da çalışan yapar, bunun yanı sıra daha mutlu ve düzenli bir insan olursunuz. Odaklanmanızı geliştirmek istiyorsanız dikkat dağıtıcı etkenlerden kaçınmalı ve bir işe girişmeden önce işe odaklanmanızı sağlayacak bir plan yapmalısınız. Odaklanmanızı geliştirmek istiyorsanız sadece aşağıdaki adımları takip edin!

1. Kısım: Odaklanmanızı Geliştirmek

Odaklanma gücünüzü artırın.

Herkesin belli bir odaklanma gücü vardır, ancak bu güç zamanla artırılabilir. Odaklanma gücünüzü artırmak için belli bir iş üzerinde kendinize 30 dakika ayırın. 30 dakika geçtikten sonra ister 5 dakika ister yarım saat olsun, ne kadar devam edebildiğinizi gözlemleyin.

• Eğer bu süreci her gün tekrarlarsanız belli bir işe düşündüğünüzden çok daha uzun süre odaklanabildiğinizi göreceksiniz. Durmanız gerektiğini hissedene kadar devam edin, ertesi gün daha uzun bir süre odaklanmaya çalışın.

Meditasyon yapın.

Meditasyon sadece rahatlamak için yapılmıyor. Eğer her gün 10 ila 20 dakika meditasyon yaparsanız odaklanmanızı geliştiğini fark edeceksiniz. Meditasyon yaptığınızda kafanızı boşaltmaya, bedeninize ve nefesinize odaklanırsınız. Bu becerileri kolayca işinize uygulayabilir, bir iş üstünde çalışırken kafanızı boşaltıp tamamen işinize kendinizi verebilirsiniz. İster uyandığınızda ister yatmadan önce meditasyon yapabilir, hatta ikisini birden yapmayı da tercih edebilirsiniz.

• Gürültünün dikkatinizi dağıtmaması için görece sessiz bir ortam tercih edin.
• Oturacak rahat bir yer bulun ve ellerinizi dizlerinize koyun.
• Her seferinde vücudunuzun tek bir yerine odaklanarak vücudunuzun her bir yerini rahatlatın.

Mutlaka okuyun: Meditasyon Nasıl Yapılır?

Daha çok okuyun.

Okumak odaklanmayı artırmak için harika bir yoldur. Yarım saat boyunca hiç durmadan okumaya çalışın, daha sonra yavaş yavaş dayanıklılığınızı artırın ve bir saat hatta iki saat boyunca sadece küçük aralar vererek okumaya çalışın. Önünüzdeki materyale odaklanabilmek işinize odaklanmayı öğrenmenizi de sağlayacaktır.

• Okurken bir kaç sayfada bir kendinize okuduğunuz şeyle ilgili sorular sorarak okuduğunuzu anladığınızdan ve bütün konsantrasyonunuzu ve enerjinizi okumaya verdiğinizden emin olun.
• Sabahları okumak zihninizi açar, yatmadan önce okumak ise size rahatlatacaktır.
• Her gün 30 dakika daha fazla kitap okuyup 30 dakika daha az televizyon izlemeye çalışın. Televizyon izlemek, okumayla kazandığınız konsantrasyona zarar verebilir.
• Okurken dikkatinizi dağıtacak her şeyi engelleyin. Telefonunuzu sessize alın, aile üyelerine okurken rahatsız edilmek istemediğinizi söyleyin. Bu sadece konsantrasyonunuzu ve odaklanmanızı artırmayacak, aynı zamanda okuduğunuz kelimeleri daha iyi anlamanızı sağlayacaktır.

Mutlaka okuyun: Etkili Kitap Okuma Tekniği: Bir Ceo Gibi Okuyun!

Aynı anda birkaç iş yapmayı azaltın. 

Çoğu kişi aynı anda bir kaç iş yapmanın hedeflere daha hızlı ulaşmak için harika bir yol olduğunu düşünse de aynı anda bir kaç iş yapmak konsantrasyonunuza zarar verir. Aynı anda bir kaç iş yaparken daha fazla şey yaptığınızı düşünebilirsiniz, ama aslında yaptığınız hiç bir işe tam anlamda odaklanmamış olursunuz. Bu da konsantrasyonunuza zarar verir.

• Tek seferde sadece bir iş yapın. İşi daha hızlı bitirdiğinizi fark edeceksiniz.
• İş yaparken internetten arkadaşlarınızla konuşmak üretkenliğinizi yarı yarıya azaltır.
• Evden çalışıyorsanız ev işlerini yapma isteğinizi dizginleyin. Bulaşıkları yıkayabilirsiniz ama kendinizi oldukça yavaşlatmış olacaksınız.

Mutlaka okuyun: Aynı Anda Birçok İş Yapmak(Multitasking) Hakkında Şaşırtıcı Gerçekler

2.Kısım: Hazırlıklı Olmak

Düşünüp taşının.

Tüm gün ‘çalışıp’ nasıl olur da hiç bir işinizi bitiremediğinizi merak ettiniz? Eğer bunu daha önce yaşadıysanız, üretken geçmeyecek bir başka güne atlamak yerine önce bu deneyiminiz üzerine düşünün. Çalışmaya başlamadan önce çalışma süreciniz boyunca işinize yarayan ve yaramayan şeyleri yazın. Bu sayede daha iyi bir çalışma deneyimi yaşayabilirsiniz.

• Ders çalışmanız gerekirken arkadaşınızla dedikodu mu yaptınız? O zaman bir sonraki sefere yalnız başınıza ders çalışın.
• Ofiste çalışıyorsunuz ve bütün günü iş yapmak yerine iş arkadaşlarınıza yardım ederek mi geçirdiniz? O zaman bir sonraki sefer daha az yardımsever ve daha bencil olun.
• Tüm gününüzü Facebook’ta paylaşılan makaleleri okuyarak, arkadaşlarınızla internette sohbet ederek ya da o akşam ne yapacağınızı planlayarak mı geçirdiniz? Böyle şeyleri iş günü bittikten sonra yapın.
• İş gününüze başlamadan önce hedeflerinize ulaşmanızı engelleyen şeyi bir yere yazın. Bu sayede aynı hatayı tekrarlama olasılığınız düşer.

Sağlam bir çalışma öncesi rutininiz olsun. 

İster kütüphaneye ister ofise gidiyor olun güne doğru başlamak ve her işi halledecek motivasyona sahip olmak için sağlam bir rutininizin olması çok önemlidir.

• Yeterince uyku çekin. Her gün aynı saatte yatın ve kalkın. Bu sayede uyandığınızda vücudunuz dinlenmiş ve tetikte olacaktır, uyku sersemi ve yorgun hissetmeyeceksiniz.
• Sağlıklı bir kahvaltı yapın. Kahvaltı günün en önemli öğünüdür. Çalışmaya başlamak için gerekli enerjiyi alacak kadar yemelisiniz, fazla yerseniz miskin hissedebilirsiniz.  Yulaf ezmesi gibi sağlıklı karbonhidratlar, yumurta ve yağsız hindi eti gibi proteinler ve biraz da meyve ve sebze yemelisiniz.
• Hızlı bir egzersiz için zaman ayırın. 15-20 dakikalık bir yürüyüş, hafif jimnastik ve karın egzersizleri sizi yormadan kanın pompalanmasını sağlayacaktır.
• Kafein tüketiminize dikkat edin. Kafein her ne kadar enerji verse de, günde bir bardaktan fazla kahve tüketmeyin, yoksa öğlen kendinizi çok yorgun hissedersiniz. Bunun yerine düşük kafeinli çaylara yönelebilir veya gerçekten üretken bir gün geçirmek istiyorsanız kahveyi hayatınızdan tamamen çıkarabilirsiniz.

Mutlaka okuyun: Gününüzü Daha Verimli Yapacak 11 Rutin

Doğru zamanı ve yerin seçin.

Eğer geleneksel anlamda bir ofiste çalışıyorsanız iş gününüze ne zaman başlayacağınızı seçemezsiniz, ancak az da olsa esnekliğe sahipseniz kendinizi en tetikte hissettiğiniz zaman çalışmaya başlayın ve çalışmanıza yardımcı olacak bir yer seçin.

• Herkesin en üretken saatinin farklı olduğunu unutmayın. Bazıları yeni uyandıklarında en üretken saatlerini yaşarken diğerlerinin biraz daha zamana ihtiyacı olabilir. Vücudunuzun en hazır olduğu zamanı seçin.
• Kendiniz için doğru çalışma ortamını seçmek önemlidir. Bazıları evden çalışmayı tercih eder çünkü kendilerini en rahat hissettikleri yer ev ortamıdır, diğerleri ise bir kahve dükkanında ya da kütüphanede çalışmayı tercih edebilir.

İhtiyaçlarınızı karşılayın.

Eğer mümkün olduğunca fazla odaklanmak ve üretken olmak istiyorsanız çalışmaya başlamadan önce ihtiyaçlarınızı belirlemelisiniz. Yoksa bedeniniz çalışmayı istemezken zihniniz de başka yerlere kayacaktır.

• Abur cubur yemek yerine yanınızda kuruyemiş, elma, muz gibi sağlıklı atıştırmalıklar olsun.
• Bol bol su için. Nereye giderseniz gidin yanınızda bir şişe su taşıyın.
• Bir kaç kat giyinin ya da yanınızda kıyafet taşıyın. Eğer çalıştığınız ortam çok sıcak ya da çok soğuksa, kıyafetlerinizi çıkarabilmeli ya da üzerinize bir hırka giyebilmelisiniz. Terlediğiniz ya da soğuktan titrediğiniz için konsantrasyonunuzu kaybetmek istemezsiniz.

3. Kısım: Düzenli Olmak

Yapılacaklar listesi hazırlayın.

Eğer odaklanmanızı artırmak istiyorsanız her gün bir yapılacaklar listesi hazırlamalısınız. Böylece bitirmeniz gereken işlerin bir listesi elinizde olur ve hedeflerinize ulaşabilmek için yolunuzu daha kolay bulursunuz. Boş boş oturmak yerine elinizde hedeflerinizin bir listesi olacak ve, bitirdiğiniz işleri listeden kaldırdıkça kendinizle gurur duyacaksınız.

• O gün yapmanız gereken en az üç şeyi yazın, aynısını ertesi gün ve içinde bulunduğunuz hafta için de hazırlayın. O gün önceliği olan işlerinizi bitirin ve zamanınız kaldığı için diğer işlere başlayın. Bu sayede başarı hissini de yakalayacaksınız.
• Kendinizi ara vererek şımartın. Yapılacaklar listenizden tamamladığınız her işin sonunda kısa bir ara verin.
• Market alışverişi gibi küçük görevleri en kısa zamanda tamamlayın. Bu listenizi kısaltacaktır. Diğerlerine başlamadan tüm küçük görevleri bitirmiş olacaksınız.  Tembel olmayın ve küçük işleri ertelemeyin!

Görevlerinizi öncelik sırasına koyun.  

Yaratıcılık isteyen zor işleri sabah enerjiniz ve motivasyonunuz yerindeyken yapmaya dikkat edin. Toplantı ayarlamak, eski belgeleri dosyalamak ya da çalışma alanınızı temizlemek gibi kolay işleri kendinizi daha yorgun hissedeceğiniz öğleden sonraya bırakın.

• En zor görevinizi sakın günün sonuna bırakmayın, yoksa ertesi güne sarktığını görebilirsiniz.

Mutlaka okuyun: 80/20 Kuralı(Pareto Prensibi) Nedir? Hayatınızı Nasıl Değiştirebilir?

Alanınızı düzenli tutun.  

Düzenli bir çalışma alanı odaklanmanın anahtarıdır. Ofisinizde, çalışma masanızda, sırt çantasında ya da genel çalışma alanınızda neyin nerede olduğunu bilirseniz odaklanmak çok daha kolay olacaktır. Düzenli olmak aradığınız bir şey olduğunda size zaman kazandıracaktır ve iş bitirme motivasyonunuzu artıracaktır.

• İşle alakalı olmayan eşyaları çalışma alanınızdan kaldırın. Masanızda tuttuğunuz bir kaç fotoğraf dışında kaleminden kağıdına her şey işinizle ilgili olmalı.
• Çalışmak için gerçekten telefonunuza ihtiyacınız yoksa, telefonu masanızdan kaldırın. Bir iki saatte bir telefonunuzu kontrol edebilirsiniz ama masanızın üstünde tutmayın, yoksa her dakika telefona bakmak isteyeceksiniz.
• Düzenli bir dosyalama sisteminiz olsun.Tüm belgelerinizin nerede olduğunu bilmek size gün içerisinde oldukça fazla zaman kazandıracaktır.

Zamanınızı yönetin.  

Odaklanmanın bir diğer önemli parçası da zaman yönetimidir. Her yeni iş gününde hazırladığınız yapılacaklar listesinde görevlerin yanına tahmini olarak ne kadar zaman alacağını da yazın. Böylece gününüzün nasıl geçeceğini kestirebilirsiniz. En çok zaman alan işleri en önce yapın ve aradan çıkarın.

• Her bir görev için mantıklı beklentilere girin. Bir saat sürecek iş için kendinize 20 dakika vermeyin. Aksi takdirde tamamlayamadığınız görevler yüzünden hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz.
• Eğer bir işi erkenden bitirirseniz kalan zamanı hızlı bir ara vermek için kullanın. Bu sizi daha fazla işi bitirmek için motive edecektir.

Mutlaka okuyun: Etkili Zaman Yönetimi Nasıl Yapılır?

Programınıza aralar ekleyin.  

Ara vermek işe devam etmek kadar önemlidir. Eğer gününüze üretkenlik patlamalarını takiben kısa aralar eklerseniz bütün günü hiç ara vermeden çalışır gibi yaparak geçirdiğinizden çok daha fazla işinize odaklanmış olursunuz.

• Her bir saatlik iş için kendinize 10 ila 20 dakika arasında zaman tanıyın ve ara verin. Bu arayı kısa bir telefon görüşmesi yapmak, arkadaşınızın e-postasını yanıtlamak ya da bir bardak çay içmek için kullanabilirsiniz.
• Kendinizi ara vererek ödüllendirin. Araları işlerinizi bitirmek için gerekli motivasyonu sağlamak için kullanın. Eğer ‘bu işi bitirdiğimde bir bardak smoothie içeceğim’ gibi küçük ödüller belirlerseniz kendinizi daha fazla motive etmiş olursunuz.
• Aralardan birini hafif egzersizler yapmak için kullanın. 15 dakika yürüyün ya da beş kat merdiven çıkın. Kanınız daha fazla pompalanacak ve kendinizi daha enerjik ve tetikte hissedeceksiniz.
• Temiz hava almak için ara verin. Tüm günü evinizde ya da ofisinizde geçirmeyin. Temiz hava almak için dışarı çıkın, sabah serinliğini yakalayın ya da güneşin yüzünüze vurmasına izin verin; böylece kendinizi daha fazla odaklanmış hissedecek ve işe dönmeye hazır olacaksınız.

Mutlaka okuyun: İşe Ara Verip Tatile Çıkmanız Gerektiğinin 12 Belirtisi

4. Kısım: Dikkat Dağıtıcılardan Kaçınmak

İnternette dikkatinizi dağıtacak şeylerden kaçının.

İnternet ilginç ve değerli bilgilerle dolu olabilir ancak konu iş bitirmek olduğunda tam bir zaman kaybıdır. Eğer gerçekten işlerinizi bitirmek istiyorsanız, iş günü içerisinde sosyal medyadan ve arkadaşlarınızla internette sohbet etmekten uzak durmalısınız. E-postanızı ise günde sadece bir kaç kere kontrol etmelisiniz.

• Eğer internette karşınıza ilginç bir makale çıkarsa kendinize makaleyi programınızdaki aralardan birinde okuyacağınızı söyleyin, aradan önce okumayın.
• Çalışırken kişisel e-postalar yollamaktan kaçının. Bu dikkatinizi dağıtacak ve düşündüğünüzden çok daha fazla zamanınızı alacaktır.
• Eğer çalışırken internete ihtiyacınız yoksa internetinizi kapatın. Bir-iki saatte bir tekrar bağlanabilirsiniz.
• Internetteki dikkat dağıtıcılardan kaçınmak zaman alacaktır. Eğer Facebook ve e-postanızı 15 dakikada bir kontrol ediyorsanız bunu 30 dakikaya çıkarmayı deneyin. Bu şekilde günde sadece iki üç kere kontrol edene kadar ya da Facebook’tan tamamen kopana kadar devam edin.
• Eğer çalışmak için internete ihtiyacınız varsa tek seferde beşten fazla sekme açmayın. Okumanız gereken şeylere odaklanın ve devam edin. Eğer aynı anda çok fazla sayfa açarsanız beyniniz birden fazla işi aynı anda yaptığı izlenimine kapılacaktır.

Diğer insanların dikkatinizi dağıtmasına izin vermeyin.

İster ofiste ister kütüphanede çalışıyor olun diğer insanlar dikkatinizi dağıtır. İnsanların sizi engellemesine izin vermeyin. Çalışmanız gerekirken sosyalleşmek her ne kadar cezbedici olsa da bu sizi yavaşlatacak ve işlerinizin beklediğinizden uzun sürecektir.

• İster ailenizin ister çalışma arkadaşlarınızın yanında çalışıyor olun, herkese işlerinizi bitirmenizin sizin için ne kadar önemli olduğunu anlatın. İşinize ne kadar bağlı olduğunuzu bilirlerse yanınıza gelip sizi rahatsız etmeyeceklerdir.
• Acil bir durum olmadığı sürece kişisel telefon görüşmeleri yapmayın ve mesajlaşmayın. Ailenize ve arkadaşlarınıza çok önemli olmadığı sürece çalışırken sizinle iletişime geçmemelerini söyleyin, bu sayede çok daha az mesaj alacaksınız.
• Eğer bir ders çalışma grubunuz varsa herkesin derse odaklandığından emin olun. Dersten uzaklaşan biri olursa ellerinizi çırpabilirsiniz, bu sayede herkese odaklanmanın ne kadar önemli olduğunu sürekli hatırlatmış olursunuz.

Çevreniz dikkatinizi dağıtmasın.

Bütün çalışma ortamları izin verirseniz dikkatinizi dağıtacaktır. Ancak doğru bakış açısına sahip olursanız bütün çalışma ortamlarını avantajınıza kullanabilirsiniz. İşte yapılacaklar:

• Eğer gürültülü ve kamuya açık bir alanda çalışıyorsanız, sesi kesen kulaklıklardan satın alabilir ya da enstrümental müzik dinleyebilirsiniz.
• Eğer yanına oturduğunuz kişi telefonda konuşuyorsa, ya da yanınızda iki kişi sohbet ediyorsa, yerinize yerleşmiş olsanız bile oradan uzaklaşın.
• Eğer televizyonun açık olduğu bir yerde çalışıyorsanız televizyona bir saat içerisinde bir kereden fazla bakmayın yoksa televizyona kapılabilirsiniz.

Motivasyonunuzu kaybetmeyin. 

Dikkatinizi dağıtacak şeylerden kaçınmak ve daha fazla odaklanmak istiyorsanız bunun en iyi yolu kendinizi işinizi bitirmeye motive etmektir. İşinizi bitirmek için neden motive olduğunuzu bir kenara yazın ve buna günde bir çok kez tekrar tekrar bakın. Bu sayede kendinize odaklanmanın ne kadar önemli olduğunu ve dikkat dağıtıcı bir şeyin cazibesine kapılmamanız gerektiğini sürekli hatırlatmış olursunuz.

• İşinizin önemini düşünün. Eğer sınav kağıtlarınızı notlandırıyorsanız öğrencilerinize geri dönüş yapmanın ne kadar önemli olduğunu düşünün. Eğer bir projeyi tamamlamak üzereyseniz bunun şirketinizin başarısı için ne kadar önemli olduğunu düşünün.
• Kendinizi düşünün. İşi tamamladığınızda nasıl bir kişisel avantaj sağlayacaksınız? Eğer bir sınava çalışıyorsanız bunun size iyi notlar ve yüksek bir ortalama olarak geri döneceğini hatırlatın. Eğer bir müşteriyle önemli bir satış anlaşması yapmak üzereyseniz bunun sonucunda terfi edebileceğinizi düşünün.
• İşinizi bitirdiğinizde sizi bekleyen eğlenceli şeyleri düşünün. Kendinize işinizi bitirdiğinizde bunları yapabileceğinizi hatırlatın. İster akşam yoga dersine gitmek olsun, ister eski bir arkadaşla görüşmek olsun, ister sevdiğinizle güzel bir akşam yemeği yemek olsun, kendinizi işinizi bitirdiğinizde yapabileceğiniz güzel şeylerle motive etmeye çalışın.

Mutlaka okuyun: Nasıl Motive Olunur?