Teknoloji girişimcisi Elon Musk, şu sıralar teknoloji dünyasına ışık tutan bir meşale gibi.
Elon Musk’ın şirketi SpaceX, uzaya bir roket fırlattı ve bu roketi, Atlantik Okyanusu’ndaki bir robot gemiye indirerek uzay uçuş teknolojisinde yeni bir çağ başlattı.
Elon Musk’ın elektrikli araba üreten şirketi Tesla da, yeni çıkartacağı “Model 3” serisi için yaklaşık 14 milyar Dolarlık ön sipariş alarak otomobil tarihine geçti.
Musk, iddia edildiği üzere “iş” kelimesine inanmıyor olsa da; kendisi, 2016 yılının Nisan ayı itibarıyla yaklaşık 14.3 milyar Dolar değerinde bir adam ediyor.
Musk, çabalarını neye yöneltirse yöneltsin, kendisini; internet üzerinden ödeme servisleri, uzay aracı yapımı ve fırlatması, dünyayı güneş panelleriyle kaplama fikri gibi girişimlere entegre etmiş durumda.
Onun ilgilendiği alanların genişliği öylesine büyüleyici ki; bu alanlar, diğer herkesin kendisini bitkin hissetmesine yeter de artar bile.
Bu karışıklığı yok etmek için; Musk’ın kurduğu, ortak olduğu, yatırım yaptığı veya bir şekilde desteklediği belirtilen 19 kuruluşu ele aldık.
1- Musk’ın İlk Şirketi, 1995 Yılında Kurduğu Zip2 Corporation’du. Yani İnternet’in İlk Sarı Sayfaları…
Musk, internet gazetelerine harita ve işyeri adresi rehberleri sağlayan ilk internet şirketi Zip2 Corporation’u kurmak için Standford Üniversitesi Fizik bölümünü bıraktığında henüz 24 yaşındaydı.
Navteq’ten sağladığı dijital internet haritalarını, işyeri adresi rehberlerine bağladı ve internet’in ilk sarı sayfalarını yarattı.
Dört yıl sonra yani 1999 senesinde; Musk, şirketini bilgisayar üreticisi Compaq’a 307 milyon Dolar karşılığında sattı. Bu miktar, o zamanlar bir internet şirketi için ödenen en yüksek ücretti.
2- İnternet Üzerinden Ödeme Olanağı Sağlayan ve Sonunda PayPal ile Birleşen, X.com Şirketini 1999 Yılında Kurdu.
Musk; Zip2’yi sattığı sene, satıştan aldığı paranın 10 milyon Dolarıyla bir online finansal servis şirketi olan X.com’u kurdu.Ödemeleri elektronik posta aracılığıyla yapmayı sağlayan yeni bir teknoloji üzerinde yoğunlaşmak isteyen Musk; şirketini, internet üzerinden para transfer etme işlemi olan PayPal’ı geliştiren rakibi Confinity şirketi ile birleştirdi.
Ancak kişilik çatışması ve hararetli bir ego savaşından sonra; Confinity kurucuları, Musk’ı yönetim kurulundan kovdu ve şirketin ismini PayPal olarak değiştirdi.
Online alışveriş şirketi eBay, Paypal’ı 2002 yılında 1.5 milyar Dolar ödeyerek satın aldı.
3- 1998 Yılında, enformasyon teknolojileri şirketi Everdream Corporation’ı kurdu.
1998 yılında Musk ve kuzeni Lyndon Rive’ın birlikte kurdukları Everdream şirketi, küçük işletmelere masaüstü yönetim hizmetleri sağlıyordu. Everdream şirketi, ayrıca virüsten koruma yazılımı yönetip geliştiriyor, veri yedekleme işlemi gerçekleştiriyor ve veri şifreleme işlemi uyguluyordu.
Rive ve ikiz kardeşi Russ, şirketi 2007 yılında Dell şirketine sattı.
4- 2002 Yılında SpaceX Olarak da Bilinen Space Exploration Technologies (Uzay Keşif Teknolojileri) Şirketini Kurdu.
Amerikan işletme dergisi Inc. ile yapılan bir röportajda Musk, bu projenin neden Dünya’nın 4.5 milyar yıl önceki doğumundan bu yana gerçekleşen en önemli projelerden biri olduğunu şu şekilde açıkladı:
“Dünyada; tek hücreli yaşam, çok hücreli yaşam, bitkilerin gelişimi ve sonrasında da hayvanların gelişimi gibi dönemler yaşandı. Bu zaman zarfında; başka bir gezegendeki yaşamın tükenişini incelemeyi, okyanustaki yaşamın karaya geçişini incelemekten biraz daha önemli bulurum.”
Musk, bu hedefe ulaşabilmek için roketleri daha ucuz yapmak amacıyla Hawthorne Kaliforniya’da, hava araçları üretim şirketi olan SpaceX’i kurdu. 8 Nisan 2016 tarihinde, bir Falcon 9 roketini fırlatıp hedeflenen noktaya tekrar indirmeyi başardı.
SpaceX’in Dragon uzay aracı, 2012 senesinde Uluslararası Uzay İstasyonu ile Dünya arasında yük taşıyan ilk ticari uzay aracı oldu. Musk, insanları da Dragon kapsülüyle uzaya göndermek istiyor ve Mars gezegenini kolonileştirmek için Mars’a insan gönderme planları yapıyor.
5- 2002 Senesinde Küçük Kardeşi Kimbal ile birlikte Musk Vakfı’nı Kurdu.
Musk Vakfı’nın kuruluş amacı; yenilenebilir enerji, uzay keşifleri, bilim ve mühendislik dallarında eğitim, çocuk hastalıkları gibi konulardaki araştırmalar için destek ödenekleri sağlamaktı.
İnternet sitesi Inside Philanthropy’e göre Musk Vakfı, Japonya’da 2011 senesinde gerçekleşen tsunami felaketi sonrası Fukushima bölgesindeki Soma City’de güneş enerjisi sistemi kurmak için yaptıkları 250,000 Dolar bağış da dahil olmak üzere toplamda 783,700 Dolar bağışta bulunmuştur.
Musk Vakfı’nın cesur isteklerini ve amaçlarını göz önüne aldığınızda, vakfa ait düşük teknolojili internet sitesi fazlaca ironik ve komik kaçıyor.
6- Elektrikli Araba Dünyasını Değiştirmek Amacıyla 2004 Senesinde Tesla Motors’a Yatırım Yaptı.
Martin Eberhard ve Mare Tarpenning tarafından 2003 yılında kurulan Tesla Motors’a fazlaca yatırım yapan Musk, sonrasında şirketin yönetim kuruluna da katıldı.
Şirketin ürettiği ilk araba olan the Roadster’ın, sadece spor arabalarda görülen sıfırdan 96 km hıza dört saniyeden az bir sürede ulaşabilme özelliğine sahip olması ve tek seferlik şarjla 400 kilometre yol kat edebilmesi müşterileri adeta büyüledi.
2008 senesinde piyasaların çökmesinden sonra; Musk, şirkette daha aktif bir rol oynamaya başladı ve bugün hâlâ elinde tuttuğu pozisyon olan, şirketin CEO’luğuna getirildi.
Model S arabaları o kadar iyiydi ki; aldığı olumlu oylarla Comsumer Reports oylama sistemini çökertti. Şirketin uygun fiyatlı yeni arabası Model 3 sedan, insanlar arasında öylesine fazla çoşku yarattı ki 14 milyar Dolarlık ön sipariş alarak tarihe geçti.
Mutlaka okuyun: Tesla Nasıl Kuruldu?
7- Küçük Bir Uydu Şirketi Olan Surrey Satellite Technology Şirketinde de Hisse Sahibi.
Musk SpaceX şirketine, dünyanın en ucuz uzay aracı tedarikçisi olma yolunda yeni bir bakış açısı kazandırması amacıyla küçük bir uydu şirketi olan Surrey Satallite Technology şirketinden, 2005 senesi başlarında %10’luk bir hisse alımı gerçekleştirdi.
Surrey Satellite Technology şirketi, amatör radyo uyduları yaparak işe başladı. Şimdi ise hava gözlemleri, iletişim ve diğer amaçlar için küçük uzay araçları yapıyor ve fırlatıyor.
8- Güç Şebekesi Problemlerimizi Çözmek İçin Güneş Enerjisiyle Çalışan SolarCity Adındaki Bir Kuruluşa Yatırım Yaptı.
Elon Musk, sürdürülebilir ve yeşil teknolojinin uzun zamandan beri sıkı bir taraftarıydı.
Musk, Tesla şirketinin enerji tasarrufu anlayışına uygun olarak ülkenin en büyük ev güneş enerjisi panelleri montajcısı olan ve 2006 yılında kuzenleri Lyndon ve Peter Rive tarafından kurulan SolarCity’e yüklü bir yatırım yaptı. Şu anda şirketin başkanlığını yapıyor.
SolarCity, güneş enerjisiyle çalışan temiz enerji sistemleri tasarlayıp montajını yapıyor. Ayrıca elektrikli araçlar için şarj istasyonları kurup denetimini gerçekleştiriyor. Nisan 2015’de SolarCity, Tesla akülerine güneş enerjisiyle çalışan yedek akü sistemi dahil etmek için Tesla şirketiyle ortak olduklarını açıkladı.
9- Soru-Cevap Sitesi Mahalo.com’a yatırım yaptı.
Crunchbase’e göre Elon Musk, Mahalo sitesine 2007 yılındaki kurulum aşamasında yatırım yaptı.
Mahalo sitesi; Wikipedia, Ask Jeeves ve Quora sitelerinin tek bir sitede toplanmış hali gibi. Site, insanların soru sormalarına ve cevaplamalarına olanak tanıyor.
Ancak Google kendi arama fonksiyonunu elden geçirdikten sonra Mahalo, 2011 senesinde elemanlarının %10’luk kısmını işten çıkarmak zorunda kaldı. Mahalo sitesi, sonrasında; orijinal ne nasıl yapılır tarzı videolar, canlı yayınlar, kullanıcılar tarafından gerçekleştirilen soru cevap oturumları yaratarak stratejisini değiştirdi.
Musk, web sitesiyle birlikte 2011 yılında bir video serisi yaptı.
10- 2010 Senesinde Açılan ve İnternet Üzerinden Ödeme Şirketi Olan Stripe’a Yatırım Yaptı.
Musk, artık bir PayPal yatırımcısı değil; ama PayPal’ın en büyük rakiplerinden biri olan Stripe isimli online ödeme şirketinin yatırımcılarından biri.
Stripe Şirketi, Lyft ve Facebook gibi internet uygulamalarının herkesten her yerde ödeme kabul edebilmesini amaçlıyor.
Stripe’ın değeri son zamanlarda 5 milyar Dolar çıtasına ulaşmış durumda. Ayrıca tweetlere “satın al” butonu ekleyen Twitter ile yeni bir ortaklıkları var.
11- 2012 Senesinde Kapılarını Kapatan DNA Şirketi Halcyon Molecular Inc., Musk’ın Birkaç Başarısızlığından Biri.
Bu hırslı ve gelecek odaklı genetik biyoteknoloji şirketi, William ve Michael Andregg kardeşler tarafından DNA’daki gizli kalmış sırları keşfetmek amacıyla 2008 senesinde kuruldu.
Giagom’un haberine göre şirket, 2009 yılında 10 dakikadan kısa bir sürede ve 100 dolardan az bir tutara ” İnsan genomunu %100 başarıyla sıralamak” istiyordu.
Fierce Biotech’e göre en hızlı ve en ucuz DNA sıralama teknolojisi şirketi olan Halycon Molecular 2012 yılında kapılarını kapattı.
12- Musk’ın Kişisel Bilim Aşkı, 2014 Senesinde Onu New York’daki Tesla Blim Merkezi’ne Bağış Yapmaya Sürükledi.
Musk, internet karikatür sitesi olan The Oatmeal öncülüğünde yapılan ve tarihin en önemli kaşiflerinden biri olan Nikola Tesla’ya adanan yeni bilim müzesine 2014 yılında 1 milyon Dolar bağış yaptı.
Müzenin merkezi, Tesla’nın mesaj gönderme ve kablosuz elektrik aktarımı deneyleri yapmak için inşa ettiği dev verici kulesiyle aynı yerde, yani Wardenclyffe New York’da bulunuyor.
Hatta Musk, dünyanın en hızlı şarj istasyonu olacak olan Tesla Süperkompresör istasyonunu merkezin otoparkına inşa etmeyi planlıyor.
13- Herkesçe Bilinen Yapay Zeka Korkusuna Rağmen Vicarious İsimli Bir Şirkete Yatırım Yaptı.
Musk, yapay zekaya güvenmiyor. Hatta 2014 yılının sonlarına doğru yapılan MIT’nin yıllık AeroAstra Centennial Sempozyumunda, yapay zekayı “şeytan çağırmaya” benzetti.
Yine de Musk’ın geleceğin akıllı botlarının nasıl daha arkadaş canlısı yapılabileceğini araştıran bir dizi yapay zeka şirketine yatırım yapması kulağa mantıklı geliyor.
Bu şirketlerden bir tanesi olan Vicarious, 2010 yılında kuruldu.Elon Musk, 2014 ilkbaharında şirkete 40 milyon Dolarlık bir yatırımla katkıda bulundu.
Bu şirket, alışılmışın dışında gizli davransa da; Vicarious’un internet sitesine göre şirket “görüş, dil ve temel kontrollerde insan seviyesinde zekaya sahip bir algoritmik mimari tasarlıyor”.
Vicarious’un kurucusu Scott Phoenix hedeflerinin, “insan gibi düşünen fakat yemek yemeye ya da uyumaya ihtiyacı olmayan bir bilgisayar yapmak” olduğunu söylüyor.
14- Musk’ın Yapay Zeka Yatırımlarından Bir Diğeri Olan DeepMind Technologies, Çoktan Google’a Satıldı.
Elon Musk bir televizyon prgramında yapay zeka şirketlerine yaptığı yatırımlar hakkında şunları söyledi:
“Karşılığında gerçek bir yatırım yapmak gibi bir bakış açım yok… Sadece yapay zeka alanında neler olduğuna dikkat etmek istiyorum. Bence burada potansiyel olarak tehlikeli bir sonuç var. Bunun hakkında bildiğiniz üzere “Terminatör” gibi filmler var.”
“Bazı korkutucu sonuçlar var ve biz bu sonuçların iyi olduğundan emin olmamız gerekiyor.”
Yüksek profilli bir yapay zeka yatırımı olan Deep Mind, 2014’de Google tarafından alınarak ismi Google DeepMind olarak değiştirildi.
Şirketin hedefi; makine öğrenimi ve nörobilimi birleştirip güçlü ve çok amaçlı bilgisayar algoritmaları yaratarak insan zekasını çözmek.
15- Musk, Future of Life Enstitüsüne de Para Bağışladı.
Elon Musk Ocak 2015’de, insan benzeri yapay zeka üretimindeki riskleri azaltmak adına yapılan araştırmaları destekleyen the Future of Life Institute(Geleceğin Hayat Enstitüsü)’e 10 milyon Dolar bağışta bulundu.
Future of Life Enstitüsü’nün bazı projeleri, yapay zeka için etik kurallar ve sistemler yaratmayı amaçlarken bazı projeleri, yapay zeka destekli silahları kontrol altında tutmaya odaklanmış durumda.
16- Musk, Kâr Amacı Gütmeyen ve İnsanlık Yararına Buluşlara Ödüller Veren X Prize Foundation’ın Kurul Üyesi.
Organizasyon, insanlığa katkı sağlayacak teknolojik buluşları teşvik etmeyi amaçlayarak halka açık yarışmalar düzenliyor.
Yarışmanın kategorileri çok çeşitli olmasının yanı sıra sürdürülebilir balıkçılık, asteroid sapması, görünmezlik pelerini ve sentetik astrobiyoloji alanlarındaki ilerlemelere para ödülü veriliyor.
Şu andaki aktfi yarışmalar: Ay’a özel olarak bir robot indirmek üzerine olan ve 30 milyon Dolar dolar ödülü bulunan Google Lunar XPrize yarışması ile okyanus ekosistemlerini eski haline getirmeye yardımcı olmayı amaçlayan ve 2 milyon dolar ödülü bulunan Wendy Schmidt
17- Beyin Sinyallerini Analiz Eden Ürünler Geliştiren NeuroVigil Şirketine Yatırım Yaptı.
2007 senesinde kurulan NeuroVigil, dünyanın ilk taşınabilir beyin monitörü olan iBrain’i geliştirdi. Elon Musk, Mayıs 2015’de şirketin ana yatırımcısı oldu.
NeuroVigil; ilaç şirketlerine, nörolojik ve nörodejeneretif hastalıkları olan hastalara tanı konması ve tedavi edilmesinde olduğu kadar, klinik araştırmalar yapmalarında da yardımcı olmak için beynin elektrik sinyallerini analiz etmeye odaklanıyor.
Ayrıca NASA’ya, astronotlar Uluslararası Uzay İstasyonu’ndayken astronotların beyinlerini kontrol etmek amaçlı yardım etmek istiyor.
18- Yüksek Hızlı Ulaşım Sistemi: Hyperloop
2013 yılında Elon Musk; SpaceX şirketini, yüksek hızlı ulaşım konsepti Hyperloop’u halka duyurmak için kullandı. Aynı zamanda araştırmasını ve fikirlerini halka açık bir kaynak yaptı.
Hyperloop, saatte 800 kilometreyi aşan hızıyla insanları tüpler içindeki kapsüller aracılığıyla taşımayı planlayan bir raylı sistem. Musk, Hyperloop’u başlangıçta San Francisco ve Los Angeles arasında seyahat etmek için hızlı, güvenli ve enerjiden tasarruf edilen bir yol olarak gördü.
Birçok şirket bu teknolojiyi ticarileştirmek için çalışıyor ve yakın zamanda Avrupa’da ilk tam ölçekli sistemi inşa etmeyi amaçlıyor.
19- Yapay Zekaya Karşı Duyduğu Korku Yüzünden Kâr Amacı Gütmeyen OpenAI’ya Yatırım Yaptı.
Elon Musk yapay zeka çok akıllanıp insan gibi düşünmeye ve davranmaya başladığında; potansiyel olarak tehlikeli sonuçlarıyla, kontrollü bir şekilde baş etmeye hazırlıklı olmamız gerektiğini düşünüyor .
Aralık 2015’te kâr amacı gütmeyen OpenAI’yi kurarak OpenAl’in; önde gelen bilim insanları ve kurumlarının katkıda bulunabileceği, işbirlikçi ve açık bir şekilde çalışabileceği, araştırma makaleleri, blog yayınları, kod ve patentlerin bir deposu haline getirilmesini amaçladı.
Şirketin, bağışlardan topladığı 1 milyon Dolarlık bütçeye, Musk’ın kendisi de katkıda bulundu.
Bir Ömür Boyu Başarı.
Musk, son Apple CEO’su Steve Jobs da dahil bazı büyük vizyonerlerle karşılaştırıldı ve eski iş arkadaşları tarafından “zeki, dinamik, karizmatik” ve “doğanın olağanüstü bir ucubesi” olarak tanımlandı.
İnterneti kullanma şeklimizi değiştirdi, çevresel ve sürdürülebilirlik sorunlarına yenilikçi çözümler tasarladı ve toplumun iyiliği için parlak zihinlere dokunan projelere para yardımında bulundu.
Kendisine, geceleri sadece altı saat uyumasına izin veren katı bir uyku programı koymasına ve haftada 100 saat çalıştığı söylenmesine rağmen; Musk’ın o uzun yapılacaklar listesindeki maddelerin hepsini hayatının sonuna kadar bitirebilmesi pek olası görünmüyor.
Yine de kim bilebilir? Belki o zamana kadar çoktan Mars’a gitmiş olduğumuzdan bunların hiç önemi kalmaz.
Eğer Musk’ın yatırım yaptığı ya da dahil olduğu ve burada yer almayan başka şirketler biliyorsanız lütfen yazımıza yorum yapın.
