Elon Musk’ın kim olduğunu size anlatmamıza gerek yok sanırım. Kendisinin büyük bir hayranı olarak ben iş dünyasına getirdiği enerjiden ve rekabetten her gün bir parça daha etkileniyorum. Birden fazla şirketi olan Musk, çalıştığı her kurumda harikalar yaratıyor: Tesla, SpaceX, Boring Company, HyperLoop, Solar City ve Giga Factory.
Musk’ın yürüttüğü tüm şirketlerin ortak bir teması var: Hepsi geleceğe dönük bir bakışla ve teknolojiyle yönetiliyorlar. Tüm bu şirketler sınırları zorluyor, yeni bir şeyler üretiyor ve geleceğe yön veriyorlar. Hatta inovasyon kelimesi bugünlerde piyasada Musk’ın ismiyle eşleşmiş durumda.
Elon Musk’ın vizyonu kısaca: “Son teknoloji makineler ile yaşadığımız hayatı geliştirme tutkusunu birleştirmek.” Bu da dünyayı ve insanlığı yeni çağa taşıyacak en değerli şeylerden biri.
Musk’ın şu sözü onun hayata bakışını özetlemek için yeterli aslında: “Eğer bir sabah uyandığınızda geleceğin daha iyi olacağını düşünüyorsanız o gün parlak bir gündür. Eğer düşünmüyorsanız o zaman kötü bir gün sizi bekliyor demektir.”
Musk, bugünlerin en etkileyici girişimcisi
Elon Musk yeni jenerasyon girişimciler arasında en etki sahibi olanlardan birisi olabilir. Onun hayata ve gelişime olan yaklaşımı birçok farklı girişimciyi yeni şeyler denemek için harekete geçirdi ve dünyada bir farklılık yaratmak yolunda onlara ilham verdi. Peki, onun yönteminde bu kadar özel olan şey ne?
Mutlaka okuyun: Fark Yaratmak İçin Elon Musk Olmanıza Gerek Yok
Aslına doğrusunu söylemek gerekirse formül o kadar da karmaşık değil. Musk’ın stratejisini belli birkaç ana noktaya bölerek anlamlandırabilirsiniz.
Musk gelenekleri değiştirmek konusunda kararlı
Elon Musk’ı kendi döneminin en etkili girişimcilerinden birisi yapan şeylerin ilki insan doğasını anlamak yönünde keskin bir görüşe sahip olması. Esasında, insan doğası evrensel olarak kabul edilmiş statükolardan çok daha fazlasını ifade ediyor, daha anlamlı yönlerini içinde bulunduruyor. Başka kelimelerle ifade edecek olursak hepimizi birleştiren bir şeyler, düşünceler ve duygular var. Musk’ın inovasyon formülü günlük hayatımızda bize sorun çıkartan ama çok kanıksadığımız kimi etmenlerin ne olduğunu ve nedenini sorguluyor. Kısmen yeni sayılabilecek girişimlerinden birisi olan SpaceX havada seyahat etmeye yönelik algılarımızı değiştirmeyi amaçlıyor örneğin.
Peki kanıksadığımız bu gerçekler neler?
Havada seyahat hakkında kabullendiğimiz gerçeklerden en temeli aslında gökyüzünde küçük bir kapsülden ve kanatlardan oluşan uçakların içinde oturarak saatler geçirmekten hoşlanmadığımız gerçeği. Elbette seyahat eden herkes varacakları yere en kısa zamanda ve en iyi koşullarda ulaşmak istiyor ama ne yazık ki günümüz şartlarında bu kimi zaman küçük bir kabin içerisinde 11 saat oturmak anlamına gelebiliyor. Musk’ın hedefiyse devrimsel bir roket sistemi yaratarak yolcuları bir şehirden diğerine 1 saatten kısa zamanda ulaştırabilmek.
Örneğin, bu yolla New York’tan Los Angeles’a uçmak yaklaşık 25 dakika alıyor. Türkiye için hesaplayacak olursa İstanbul’dan Erzurum’a uçmak sadece 12 dakika alıyor! Bu planın en güzel yanıysa, biletlerin normal bir ekonomi sınıfı uçak biletiyle aynı miktarda tutacak olması. Eğer konuyla alakalı daha çok şey öğrenmek istiyorsanız Musk’ın devrimsel planını anlatan şu yazımızı inceleyebilirsiniz.
Elbette bu Musk’ın geleneksel yöntemleri sorguladığı tek alan değil. Musk’ın her bir girişiminde onu harekete geçiren şey geleneksel yöntemlerde gördüğü verimsizlikler ve problemler. Bu problemlerin kaynağından ilham olarak daha önce hiç denenmemiş, akla bile gelmemiş çözümler üretiyor ünlü girişimci. Musk sahneye çıkmadan önce şu anki girişimlerini dillendirecek birisine deli gözüyle bakılacakken şu an bu fikirlerin bir bir hayata geçmelerini izliyoruz.
Mutlaka okuyun: Nasıl Daha Yenilikçi/İnovatif Olunur?
Musk sürece katılan herkesin başarıda bir payının olduğunun farkında
Yakın zamanlarda HubSpot’ın kurucu Dharmesh Shah bir akşam yemeğinde Musk’la tanışıp sohbet etme şansı yakaladı. Birçok benzeri gibi, Shah da Musk’ın gizli formülünü bilmek istiyordu: nasıl oluyordu da şirketleri bu kadar başarılıydı. Shah sonunda kendini tutamadı ve sorusunu sordu: “Her gün büyüyen bir şirket kurmak için ne yapmamızı önerirsiniz?”
Musk aslen bir fizikçi, Shah’a verdiği cevap da köklerini yansıtmak açısından daha başarılı olamazdı. Shah’a tüm süreci kafasında basitleştirmesini ve bir şirketi A noktasından B noktasına götürmek olarak görmesini söyledi. Musk’a göre şirketinde çalışan herkes bir vektördü ve bu hedefe ulaşmak için şirkete enerji sağlıyordu. Herkesin bu yolculukta bir hedefi ve etkisi mevcuttu. Bir şirketin ilerlemesi tüm bu vektörlerin toplamıyla gerçekleşiyordu. Eğer bazı vektörler bir yönde hareket ederken diğerleri farklı bir yönde hareket ediyorsa bu optimal sonuçlara ulaşılmasına engel oluyordu tabii. Örneğin, bir çalışan şirketi bir yönde on birim ilerletirken diğeri de ters yönde on birim ilerletiyorsa total etki sıfır oluyordu, siz sadece bu çalışanlara maaş ödediğinizle kalıyordunuz.
Bir şirketin maksimum etkiye ulaşabilmesi için bütün vektörlerin aynı yönde enerji vermesi gerektiğini düşünüyordu Musk. Kısaca özetleyecek olursak bir şirketin büyümesi için o şirketteki tüm parçaların eforlarını ortak bir vizyon için kullanmaları lazımdı.
Mutlaka okuyun: Çalışanlar, Anlamlı Bir İş İçin Daha Düşük Maaşa Razılar!
Takımlarınızın hedefleri ve müşterilerinizin ihtiyaçları aynı yönde olsun
Bugünün şirketlerindeki en yaygın problemlerden birisi şirketlerin içindeki takımların hedeflerinde oluşan çatışmalar. Söz konusu bu durum olduğunda müşterilerin talepleriyle sizin yapmak istediklerinizin çatışması da işten bile olmuyor tabii. Bir şirket içerisinde ortak hedefler belirlemek şirketiniz büyüdükçe daha da zor oluyor, hele hele üçüncü partiler işin içine girince daha da zorlaşıyor.
Musk’ın iş planlarını hazırlarken göz önünde bulundurduğu en temel gerçeklerden bir tanesi herkesin pozitif bir müşteri deneyimi peşinde olması. Başarılı bir müşteri deneyimi tasarımı mükemmel ürünler, yerinde satış stratejileri ve servis opsiyonları içeriyor elbette. İçerisinde bulunan sektörden ve ürün yapısından bağımsız olarak Musk her girişiminde bu üç etmenin de düzgün yapıldığından emin olmak istiyor.
Bu durumun belki de en önemli örneği ünlü araba şirketi Tesla. Bildiğimiz tüm araba üreticileri benzer bir iş modelini takip ediyorlar. Hepsinin kendi mağazaları olsa da birçoğu ürünlerinin büyük bir kısmını satmak için üçüncü parti anlaşmalardan ve bayiliklerden yardım alıyor. Tüm bu süreç içerisinde markaya özgü olan değerler birden fazla kişinin görüşünden ve yargısından geçiyor haliyle. Bu yüzden de o marka değerlerinin tüm bu süreçte yok olmasına şaşırmamak gerekiyor.
Tesla’da ise markanın ürettiği ürünler sadece markanın kendi mağazalarında satılıyor. Satış sürecine dahil olan başka herhangi bir anlaşma veya bayilik bulunmuyor. Aynı şekilde servis hizmetleri de yalnızca Tesla merkezli servisler tarafından sağlanıyor. Araçların içerisindeki Tesla bilgisayar sistemi kendi güncellemelerini kendisi yaptığı gibi araç sahiplerini en yakındaki Tesla şarj istasyonuna yönlendirmek gibi muhteşem özelliklere de sahip.
Eğer bir kullanıcı aracını satmak isterse bunu Tesla’nın internet sitesi aracılığıyla yapabiliyor. Müşteri deneyiminin hiçbir noktasında kontrol üçüncü partilere bırakılmadan her şey marka ve kullanıcılar arasındaki ikili süreçte hallediliyor. Bu sayede takım hedeflerini, şirket değerlerini ve müşterilerin ihtiyaçlarını aynı yönde tutmak mümkün olurken aynı zamanda şirketiniz isminden ve kalitesinden de ödün vermek zorunda kalmıyor.
Sonuç Olarak
Sonuç olarak, Elon Musk’ın daha şimdiden günlük hayatımızda büyük bir değişiklik yarattığını söyleyebiliriz. Alanına bu kadar hakim oluşu, daha iyi şeyler yapmak için kendini adaması ve başarılı yöneticiliği sayesinde toplum yararına çalışan etkili bir girişimci örneği buluyoruz karşımızda.
Diğer bir yandan, Musk bu alanda yalnız kalmak zorunda değil. İdeolojisi, bakış açısı ve yönetim modeli neredeyse tüm iş modellerine uygulanabilir basitlikte. Belki de gelecekteki 20, 50 ya da 100 yıl içerisinde daha çok kişinin Musk’ın yolunu takip edeceğini ve insanlığın da dünyanın da gelişimini bir üst aşamaya taşıyabileceğini ümit edebiliriz.
