Ekonomik krizler iş kurmak için mükemmel bir zamanlama olabilir mi? Geleneksel mantığa göre ekonominin kararsız olduğu dönemlerde iş kurmak çok iyi bir fikir değildir ama tarih, ekonominin en berbat olduğu zamanlarda kurulan işlerin bile sağlam temellere oturabileceğini kanıtlayan hikayerle doludur. Ekonomik sıkıntılar sırasında kurulmuş olan şirketlerden dünya çapında en ünlü olanlarını bu yazıda bir araya getirdik.
Microsoft
1973-1975 krizi sırasında Harvard’dan ayrılan Bill Gates, Albuquerque N.M’de bilgisayar programlama dili üzerine uzmanlaşan küçük bir şirket kurdu. Microsoft’un hasılat rekorları kıran ilk ürünü olan MS-DOS’u, IBM şirketi satın aldı. Günümüzdeki bilgisayarların büyük çoğunluğunda Microsoft Windows ve Office ürünleri bulunuyor. Bununla beraber diğer birçok ürünü ile bu şirket, yılda 22 milyar doların üzerinde gelir sağladı.
FedEx
FedEx, 1971 yılında Federal Express olarak kuruldu fakat 1973 krizine dek faaliyet göstermedi. Federal Express, Frederick Smith tarafından yazılan bir dönem ödevi projesinden doğmuştu. Frederick Smith, büyüklü küçüklü şehirlere hızlı teslimat yapmaya yönelen bir şirketin çok değerli ve niş bir işletme olacağını düşünüyordu. Başlangıçta 389 çalışanı ve 25 kente teslimat yapan 14 uçağı vardı. Günümüzde ise FedEx, 628 uçağı, 90.000’in üzerinde teslimat aracı ve 300.000’den fazla çalışanı ile yılda 40 milyar dolarlık kazanca sahip.
General Electric
General Electric 1873 krizi sırasında, akkor ampulü icat eden mucit Thomas Edison tarafından kuruldu. Ekonomik kriz sebebiyle ülkedeki demiryollarının yarısı iflas etti ve demir fırınlarının yarısı kapandı. Tek bir yatırım bankasının kapanmasıyla başlayan olaylar paniğe sebep oldu ama Edison, 1876’da daha sonra adını General Electric koyacağı ufak bir laboratuar açtı. Günümüzde GE’in 300.000’den fazla çalışanı ve 88 milyar doların üzerinde nakit serveti bulunuyor.
Revlon Cosmetics
Dünyada en çok tanınan kozmetik firmalarından biri olan Revlon, 1932’deki Büyük Buhran zamanında kuruldu. Charles ve Joseph Revlon kardeşler, yalnızca altı yıl içinde multi milyon dolarlık bir girişime öncülük eden opak tırnak cilasını dünyaya tanıttı. Günümüzde Revlon yılda 1 milyar doların üzerinde kazanç sağlıyor ve şirketin dünya çapında 5.200’ün üzerinde personeli bulunuyor.
Hyatt Otelleri
Ekonomik durgunluk döneminde lüks bir otel açmak pek iyi bir iş fikri gibi görünmese de Hyatt Otelleri tam da böyle bir zamanda, 1957’de Jay Pritzker, Los Angeles Uluslararası Havaalanı’nın yanındaki bir moteli satın aldığında kuruldu. Bu kriz dönemi iki yıl sürdü. Bugün Hyatt şirketinin 46 ülkede faaliyet gösteren 524 mülkü ve 50.000’in üzerinde çalışanı var. Hyatt’ın 2012 yılındaki toplam cirosu 3.95 milyar doların üzerindedir.
Sonuç
Dünyanın en büyük ve başarılı şirketlerinden bazıları ekonomik krizler sırasında kurulmuştur. 1800’lerde kurulan GE’den, 70’lerde kurulan FedEx’e kadar uzanan bu şirketler günümüzde hala sağlam duruşlarını koruyorlar. Çoğu insan ekonomik durgunluk dönemlerinde iş kurmanın kötü bir fikir olduğunu düşünebilir ama bu şirketler bu düşüncenin her zaman için geçerli olamayacağını kanıtlamıştır.
