Bu yazımızda dünyanın en büyük şirketlerinin CEO’larını ele aldık ve onları şirketlerini büyütme, kurumsal ve kişisel saygınlık bağlamında 10 puan üzerinden değerlendirdik.
Şimdi dilerseniz son 20 yılın en başarılı CEO’larını biraz daha yakınan tanıyalım.
21. Indra Nooyi, Pepsi
Görev süresi: 2006-2017
Büyüme: 3
Kurumsal saygınlık: 4
Kişisel saygınlık ve şöhret: 8
2006 yılından beri Pepsi’nin CEO’su olan Indra Nooyi, şirketin tarihindeki 5. CEO’su. Aynı zamanda şirketin ilk kadın CEO’su olan Nooyi, 2000 yılına kadar Pepsi’nin finans işlerinden sorumluydu ve şirketin kazancını görev süresi boyunca %72 artırmayı başardı.
2010 yılında şirketin şişeleme işlemi için 7.8 milyar dolarlık bir şirket satın alma gerçekleştiren Nooyi yine Wimm-Bill-Dann adlı şirketi bünyesine katarak Rusya’nın en büyük yiyecek-içecek şirketi oldu.
Şu an 110 milyar dolardan daha değerli bir şirket olan Pepsi’nin başında yer alan Nooyi şöyle diyor:
“Yeni bir iş modeli yarattığınız zaman süreniz kısıtlıdır, çünkü illa biri o modeli kopyalar.”
Mutlaka okuyun: Pepsi’nin Başarı Hikayesi
20. Alan Mulally, Ford
Görev süresi: 2006-Bugün
Büyüme: 3
Kurumsal saygınlık: 5
Kişisel saygınlık ve şöhret: 7
2006 yılında CEO koltuğuna oturan Mulally’i hem iyi hem de kötü şans karşıladı. İşe başladığında şirketin ve otomotiv dünyasının durumu çok iyiydi ancak 2008 ekonomik krizi işleri kötü duruma getirdi.
Bu süreçte General Motors ve Chrysler gibi rakipleri zorlanırken o üretim sürecini sadeleştirdi ve %10’luk bir işten çıkarma gerçekleştirdi.
2006-2008 yılları arasında 30 milyar dolar kaybeden Ford, 2009’dan bu yana yükselişine devam ediyor.
Şirketin finans müdürü Lewis Booth, onun hakkında şöyle diyor:
“Alan Mullally, inatçı biridir. Karşılaştığı sorunlara yönelik endişe etmez, sorunları nasıl çözebileceği konusuna kafa yorar.”
19. Bob Iger, Disney
Görev süresi: 2005-Bugün
Büyüme: 3
Kurumsal saygınlık: 5
Kişisel saygınlık ve şöhret: 8
Iger, Disney’e 2005 yılında CEO olarak katıldı.
Şirket içindeki sancılı bir süreçten sonra stratejik kontrolü ele alan Iger, karar verme mekanizmasını kendinde topladı. Şirketin kurucuları ve mevcut yönetimi arasındaki tatsızlığa da son verdi.
Pixar’ı 7.5 milyar dolara bünyesine katarak en büyük hamlesini yapan Iger, Disney’i animasyon alanındaki liderliğe yeniden oturttu.
Mutlaka okuyun: Walt Disney Kimdir? Hayatı ve Başarı Öyküsü
18. James Sinegal, Costco
Görev süresi: 1983-Bugün
Büyüme: 6
Kurumsal saygınlık: 6
Kişisel saygınlık ve şöhret: 4
Costco’nun kurucu ortaklarından olan James Sinegal, toptan satış alanında dünyanın en büyük markalarından birinin CEO’su.
Sinegal yönetiminde Costco, taze gıda, akaryakıt, ilaç ve kozmetik ürünlerini toptan satan ilk şirket oldu. Costco şu anda 36 milyar dolar değerinde ve toptancılık sektörünün satış anlamında en büyük şirketi.
17. Mickey Drexler, Gap
Görev süresi: 1983-Bugün
Büyüme: 6
Kurumsal saygınlık: 6
Kişisel saygınlık ve şöhret: 4
Gap ve J.Crew gibi markalarının CEO’su olan Mickey Drexler, iş dünyasının en önemli geri dönüş karakterlerinden biri olarak kabul ediliyor. Giyim markalarını ikonik Amerikan ürünleri haline getirme konusunda bir numara kabul edilen Drexler, CEO’luk koltuğuna ilk kez Ann Taylor firmasında oturdu.
1983’te Gap’e katılan Drexler, markayı yeniden konumlandırdı ve Amerikan casual giyim sektöründe bir numara oldu.
J.Crew şirketiyle ise sofistike giyim alanında önemli bir yerde olan Drexler, çalışanlarına sadece insanların deli gibi istedikleri ürünleri pazarlamalarını söylüyor.
Gap’i yıllık 480 milyonluk satıştan 13.6 milyar dolar satışa taşıyan Drexler, aynı şeyi J.Crew için de yaptı ve şirketin yıllık satış ortalamasını 10 yıl içinde 700 milyondan 1.7 milyar dolara taşıdı.
16. Ted Turner, TBS ve CNN
Görev süresi: 1970-1996
Büyüme: 5
Kurumsal saygınlık: 8
Kişisel saygınlık ve şöhret: 4
Turner Broadcasting System’i 1970 yılında kuran Ted Turner kablolu televizyon sektörünün lideri oldu ve 10 yıl sonra dünyanın ilk 24 saat yayın yapan kablolu haber kanalı olan CNN’i kurdu.
CNN büyük olay oldu ve Turner’a 1991’de Time Yılın İnsanı ödülünü kazandırdı. CNN’in şu an 40’tan fazla yurt dışı bürosu ve 900’den fazla iş ortağı var.
Turner Broadcasting System’i 1996’da Time Warner ile birleştirdi. Bu şirket daha sonra AOL tarafından satın alındı.
15. Meg Whitman, eBay
Görev süresi: 1998-2008
Büyüme: 5
Kurumsal saygınlık: 6
Kişisel saygınlık ve şöhret: 7
Whitman, Ebay’e 1998 yılında CEO olarak katıldı ve şirketi 30 çalışandan 15.000 çalışana çıkardı. Yıllık kazancı 10 yıl içinde 4 milyon dolardan 8 milyar dolara yükseltti.
Şirketin yönetim sistemini baştan aşağı yenileyerek Paypal ve Skype’ı eBay bünyesine kattı.
eBay’deki başarısı üzerine sayısız ödül kazanan Whitman, Harvard Business Review tarafından yaşayan en büyük 10 CEO arasında gösterildi, Fortune dergisi tarafından da yaşayan en güçlü 5 kadından biri seçildi.
14. Fred Smith, FedEx
Görev süresi: 1971-Bugün
Büyüme: 6
Kurumsal saygınlık: 7
Kişisel saygınlık ve şöhret: 5
ABD ordusunda bir dönem deniz subaylığı da yapan Fred Smith, burada edindiği tecrübeleri kargoculuk sektörüne yansıtmak için 1971’de FedEx’i kurdu.
Havayoluyla entegre kargoculuğu ilk kez uygulamaya sokan FedEx, kuruluşunun 2. yılında 14 uçakla 25 şehirde hizmet vermeye başladı. Bu iş modeli kargo ve teslimat sektöründe devrim niteliğinde bir ses getirdi ve bir gün içinde sipariş verilen ürünü teslim almak norm haline geldi.
FedEx şu anda dünyanın en büyük kargo şirketlerinden biri ve değeri 30 milyar doların üstünde.
Mutlaka okuyun: Bir Gecede İflasın Eşiğinden Dönen FedEx Nasıl Kuruldu?
13. Lou Gerstner, IBM
Görev süresi: 1993-2002
Büyüme: 1
Kurumsal saygınlık: 9
Kişisel saygınlık ve şöhret: 9
Gerstner, IBM’e CEO olarak 1993 yılında katıldı ve şirketin kaderinin değişmesinde başrol oyuncusu olarak kabul edildi.
Şirketin bilişim alanındaki temel değerlerine tekrar dönmesi konusunda büyük emekleri olan Gerstner, kurumsal kültürü de yeniden yapılandırdı. Ancak bu yenilenme sürecinde şirketi sadece %3.2 oranında büyütebildi.
IBM ve bilişim sektörüne hizmetlerine nedeniyle duayen olarak kabul edilen Lou Gerstner 2002 yılında IBM CEO’luğunu bırakıp global yatırım şirketi The Carlyle Group’a katıldı.
12. Rupert Murdoch, News Corporation
Görev süresi: 1979-Bugün
Büyüme: 8
Kurumsal saygınlık: 8
Kişisel saygınlık ve şöhret: 5
Murdoch tam bir haberci. Haber yaratmak ve servis etmek onun en iyi bildiği iş.
Haber imparatorluğunu Avustralya’da ufak bir gazete kurarak başlayan Murdoch, daha sonra ABD, İngiltere ve Asya’da birçok medya kuruluşunu kurdu ve satın aldı.
1985’te Century Fox’u satın aldı ve 1986’da Fox’u kurdu.
2007 yılında ise 5 milyar dolar karşılığında Wall Street Journal’i satın aldı ve New York Times’ın en büyük rakibi oldu.
Kısa bir süre sonra ise sahibi olduğu News of the World gazetesinin editörleri, ölmüş bir kızın cep telefonundaki bilgileri çalmakla suçlanınca Murdoch çareyi gazeteyi tamamen kapatmakta buldu.
11. Eric Schmidt, Google
Görev süresi: 2001-2011
Büyüme: 9
Kurumsal saygınlık: 5
Kişisel saygınlık ve şöhret: 7
Schmidt şanslı mıydı, yoksa gerçekten başarılı mıydı?
Larry Page ve Sergey Brin, Google yönetimine her daim katkıda bulundular ancak onlar Eric Schmidt’in kendilerinde olmayan bir uzmanlığa sahip olduğunu çok iyi biliyorlardı.
Schmidt yönetimindeyken Google halka arz edildi ve bundan 27 milyar dolar elde etti. Onlarca yeni Google ürünü piyasaya sunuldu. Bugün şirket kültürü denince akla ilk Google geliyorsa bunda en önemli faktör Eric Schmidt olmuştur diyebiliriz rahatlıkla.
Sansüre, sayısız davaya ve rekabete karşı kurduğu yetenekli ekiplerle mücadele eden Schmidt döneminde Google bünyesine Youtube’u kattı.
Eric Schmidt en büyük pişmanlığı olarak ise Facebook’un yükselişini zamanında fark edemeyişini gösteriyor.
Mutlaka okuyun: Eric Schmidt Kimdir? Hayatı ve Başarı Hikayesi
10. Howard Schultz, Starbucks
Görev süresi: 1987-2000 ve 2008-Bugün
Büyüme: 5
Kurumsal saygınlık: 9
Kişisel saygınlık ve şöhret: 8
Avrupa kahve kültüründen esinlenerek Amerika’da kahveci kültürünü yaygınlaştıran Schultz, insanların bir bardak kahveye 10-15 lira vermesinin önünü açtı. Il Giornale adıyla kurduğu şirketin ardından birkaç yıl sonra Starbucks’ı satın alan Howard Schultz, 2000 yılında şirketin CEO’luğundan ayrıldı ancak yine de şirketle bağını koparmadı.
Şirketin yönetiminden memnun olmadığı için 2008 yılında tekrar CEO koltuğuna oturdu ve şirketin gidişatını olumlu bir seyre soktu.
Howard Schultz’ın şu sıralar ABD başkanlığı için nabız yoklama turunda olduğunu da dipnot olarak belirtelim.
Mutlaka okuyun: Howard Schultz Kimdir?
9. Larry Ellison, Oracle
Görev süresi: 1997-Bugün
Büyüme: 9
Kurumsal saygınlık: 7
Kişisel saygınlık ve şöhret: 6
Ellison yazılım şirketi Oracle’yi 1977 yılında rekabetin epey yoğun olduğu bir ortamda kurdu.
IBM, veritabanı alanında bir numaraydı ancak orta segment piyasasındaki açığı dolduramıyordu. Tam bu noktada Oracle devreye girdi. Informix ve Sybase gibi şirketlerle giriştiği uzun rekabetin adından Oracle sivrilmeyi başardı.
O dönemden beri Oracle sektörün bir numarası konumunda. Sun Microsystems, BEA Systems, Hyperion, Siebel Systems ve PeopleSoft gibi şirketleri Oracle bünyesinde toplayan Larry Ellison ise bu süreçte devasa bir servetin sahibi olmayı başarmış durumda.
Mutlaka okuyun: Larry Ellison Kimdir?
8. Mark Zuckerberg, Facebook
Görev süresi: 2004-Bugün
Büyüme: 8
Kurumsal saygınlık: 10
Kişisel saygınlık ve şöhret: 8
Harvard’daki yurt odasında geliştirdiği Facebook’u bugün milyonlarca insan için internet ile eşdeğer kılan Zuckerberg dünyanın en genç milyarderi unvanını kazandı.
İnsanların birbiriyle etkileşime girme biçimini devrim niteliğinde yeniliklerle değiştiren Zuckerberg, 2009 yılında Time dergisi tarafından Yılın İnsanı seildi.
Zuckerberg’in 2006 yılında Yahoo’nun 1 milyar dolarlık satın alma teklifini reddettiğini de belirtelim.
Dönemin Yahoo CEO’su Terry Semel bu görüşmeyi şöyle anlatıyor:
“Bir milyar dolarlık bir teklifi reddeden kimseyi görmemiştim. O dönem Mark 22 yaşındaydı sanıyorum. Bana meselenin fiyat olmadığını, Facebook’un onun bebeği olduğunu ve bebeği kendi başına büyütmek istediğini söyledi. O an duyduklarıma inanamamıştım.”
Mutlaka okuyun: Mark Zuckerber’in Hayatı
7. Steve Schwarzman, Blackstone Group
Görev süresi: 1985-Bugün
Büyüme: 8
Kurumsal saygınlık: 8
Kişisel saygınlık ve şöhret: 8
ABD’nin en büyük yatırım şirketlerinden birinin başında olan Steve Schwarzman 400.000 dolarlık bir sermaye ile kurduğu BlackStone Group’u yaptığı stratejik satın alımlar neticesinde sektöründe anahtar bir oyuncu konumuna getirdi.
2000’li yılların ortasında Hilton oteller zincirini satın alınca daha popüler bir hale gelen Schwarzman, 2007 yılında şirket halka arz edildiğinde “Wall Street’in Yeni Kralı” olarak adlandırıldı.
Şirket şu anda 200 milyar dolarlık bir yatırımı yönetiyor.
6. John Chambers, Cisco
Görev süresi: 2004-Bugün
Büyüme: 8
Kurumsal saygınlık: 7
Kişisel saygınlık ve şöhret: 9
Chambers, bilgi teknolojileri şirketi Cisco’ya 1991 yılında üst düzey yönetici olarak girdi ve 1995 yılında CEO koltuğuna oturdu.
Derhal büyüme stratejisi geliştirerek görevinin ilk yılında 10’dan fazla şirketi bünyesine kattı. Sonraki 10 yıl ise Cerent ve Linksys gibi milyar dolarlık şirketleri satın aldı.
Bugün Cisco dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden biri.
5. Jamie Dimon, JP Morgan
Görev süresi: 2004-Bugün
Büyüme: 8
Kurumsal saygınlık: 8
Kişisel saygınlık ve şöhret: 8
Jamie Dimon, ABD’nin en az nefret edilen bankacısı olarak görülüyor.
JP Morgan yatırım bankasının başında olan Dimon, bankasını 2008 yılındaki krizden en az yarayla çıkarmayı başardı. Ekonomik krizdeki başarılı manevraları onu dönemin ABD Başkanı Barack Obama’nın övgülerine mazhar etti.
“Bugün iyi yönetilen pek çok banka var. Mesela JP Morgan ve Jamie Dimon’un başarısı takdire şayan. Bu kadar büyük bir portfolyoyu yönetmek gerçekten önemli bir iş.”
4. Jeff Bezos, Amazon
Görev süresi: 1994-Bugün
Büyüme: 8
Kurumsal saygınlık: 10
Kişisel saygınlık ve şöhret: 8
Amazon.com’u 1994 yılında bir online kitap mağazası olarak kuran Bezos, daha sonra Amazon’u dünyanın en büyük e-ticaret sitesi haline getirdi ve son birkaç yıldır dünyanın en zengin insanı konumunda.
Amazon’un son derece verimli ve etkili bir iş modeliyle çalışmasını sağlayan Bezos’un Amazon’unda bugün neredeyse satılmayan hiçbir şey yok.
Zappos, Audible, Alexa, IMDB, Washington Post gibi kuruluşları da bünyesine katan Bezos şu anda uzaycılık sektörüne de ilgi duyuyor.
Mutlaka okuyun: Jeff Bezos Hakkında Bilmeniz Gerekenler
3. Bill Gates, Microsoft
Görev süresi: 1975-2000
Büyüme: 10
Kurumsal saygınlık: 10
Kişisel saygınlık ve şöhret: 8
Bill Gates’i bilmeyen yoktur. Microsoft’un kurucu ortağı olan Gates dünyanın en büyük teknoloji firmalarından birini yıllarca başarıyla yönetmiş, defalarca dünyanın en zengin insanı unvanını almış biri.
Hırçın yönetim tarzı nedeniyle çokça eleştirilen Gates, şirketin ürün stratejisini tam bir disiplinle belirlemiş, şirketin portfolyosuna büyük önem vermiş bir isim. Microsoft Windows ve Office gibi ürünlerde büyük emeği olan Gates, 2000 yılında CEO’luk görevinden ayrıldı ancak eşiyle birlikte kurdukları Bill-Melinda Gates Foundation ile dünya genelinde sosyal sorumluluk projelerine hız kesmeden devam ediyor.
Mutlaka okuyun: Bill Gates Hakkında Bilmeniz Gerekenler
2. Jack Welch, General Electric
Görev süresi: 1981-2001
Büyüme: 9
Kurumsal saygınlık: 9
Kişisel saygınlık ve şöhret: 9
General Electric’in eski CEO’larından Jack Welch efsane bir yöneticiydi. 1980’lerde General Electric’e büyük bir ivme kazandıran Welch’in temel felsefesi, faaliyet yürütülen sektörün birincisi ya da ikincisi olmak veya sektörden çekilmek şeklindeydi.
1960’lı yıllarda şirkete kimya mühendisi olaran giren Welch 20’li yaşlarında girdiği şirketi 410 milyar dolarlık bir holdinge çevirdi. Dünyanın en değerli ve en büyük şirketlerinden birinin baş mimari olan Welch, 1999 yılında Fortune dergisi tarafından “Yüzyılın CEO’su” seçildi.
Daima hissedarları ön plana alan ve bu nedenle binlerce işçisini işten çıkaran Welch “Bir şirketin en temel sosyal sorumluluğu başarılı olmaktır.” sözüyle biliniyor.
1. Steve Jobs, Apple
Görev süresi: 1976-1985 ve 1996-2011
Büyüme: 10
Kurumsal saygınlık: 10
Kişisel saygınlık ve şöhret: 9
Apple’ı 1976 yılında kuran Steve Jobs, şirketin ilk dönemlerinde yönetimi kurucu kadro dışındaki isimlere teslim etti.
Macintosh’u 1984 yılında piyasaya sunan Jobs, kişisel bilgisayar dünyasında devrim yarattı ancak bundan bir yıl sonra iş karışıklıklar nedeniyle şirketten ayrılmak zorunda kaldı.
NeXT adında kendi bilgisayar şirketini kuran Jobs daha sonra LucasFilms’in grafik tasarım bölümünü (daha sonra Pixar adını aldı) satın aldı. Ve nihayet 1996 yılında tekrar Apple’ın başına geçti.
1996’dan ölümüne kadar ise iMac, iPad, iPhone, iTunes gibi büyük yenilikleri hayatımıza soktu.
Steve Jobs’u gelmiş geçmiş en büyük girişimcilerden biri, hatta birincisi olarak düşünebilmek pek de abartılı olmaz doğrusu.
Mutlaka okuyun: Steve Jobs Hakkında Bilmeniz Gerekenler