Birçok kişi Warren Buffett’i bilir. Bu yazıda ise akıl almaz bir zenginliğin sahibi olan başka bir adam, borsadan nasıl milyarlarca dolar kazandığını anlatıyor.
Borsadan para kazanmak mı istiyorsunuz? Milyarlarca doların sahibi bir adam başarısının sırrını bizlerle paylaşıyor.
Adını duymadığınız bir adam
Warren Buffet uzun zaman boyunca emekliliğe hazırlık için sabırla birikim yapmanın ve düşük maliyetli yatırım fonu almanın önemini vurguladı. Ancak borsada yatırım yapmak isteyenler, bilgeliğini paylaşmaktan memnuniyet duyan başka birinden de büyük dersler öğrenebilir.
Ray Dalio, dünyanın en büyük yatırım fonu olan Bridgewater Associates’in yöneticisi. Elinin altında kullanıma hazır 165 milyar dolar var ve kendi şahsi hesabında 14 milyar dolar bulunuyor. Firmasının yatırımcılarına %45 kazanç sağladığı 2010 yılında kendisi de 3 milyar dolar gelir elde etti.
Ertesi yıl bilinirliği büyük ölçüde arttıktan sonra Dalio, kendisine hayatta ve yatırımcılıkta başarı getirdiğine inandığı şeyleri anahatlarıyla anlattığı 123 sayfalık “Prensipler” adında bir belge yayımladı. Daha sonra bu belgeleri kitap haline dönüştürerek iş hayatında onu başarılı yapan sırları herkesle paylaştı.
Piyasayı alt etmenin yolu
Tıpkı Warren Buffett gibi Dalio da yatırımcılık kariyerine çocuk yaşta başladı. Long Island’ın orta sınıf bir mahallesinde büyüdü. Gazete dağıttı, çim biçti, hatta golf kurslarında malzeme taşıdı. Borsa kelimesini de ilk bu kurs esnasında duydu. Refahın arttığı 1960’larda borsa ile ilgili çok tartışma yapılıyordu. Nihayetinde Dalio da parasını borsaya yatırmayı düşündü.
Dalio, ilk yatırımını Northeast Airlines’a yaptığını ifade ediyor. Bu şirket ilk olarak Storer Broadcasting Company, daha sonra da Delta’ya satıldı. Bu havayolları şirketine yatırım yapmasının nedeni de Dalio’nun sadece bu şirketin 5 doların altında bir paraya hisse senedi sattığını duymasıydı.
Dalio bu yatırım sayesinde parasını 3’e katladı, ancak bunun tamamen acemi şansı nedeniyle olduğunu da belirtiyor. Ancak yatırımcılık hayatının ilk yıllarında o bile başarısızlıklara uğradı:
Borsada para kaybetmem çok zaman almadı. Bu da bana doğru seçeneği bulmanın ne kadar zor olduğunu ve yanlış seçim yapmanın maliyetini öğretmiş oldu.
Aynı zamanda küçük yaşta öğrendiği 3 basit şeyin ona borsada nasıl başarı getirdiğinden de bahsediyor.
1- Tevazu çok önemlidir
Düşüncelerimin doğru olduğundan emin olmak benim için kolay değildir. Borsada devasa boyutlarda işlem yapabilir, ancak yine de hata yapabilirsiniz.
Büyük başarı yakalayacağı düşünülen yatırımlar feci şekilde başarısız olabilir. Ray Dalio bir yatırım yapmaya karar verdiği zaman, tanıdığı en zeki insanlara yatırım fikrini anlatarak fikri test ettiğini belirtiyor. Ayrıca “kendinden aşırı emin olmaya karşı sürekli tetikte” olduğunu da ifade ediyor.
2- Hata yapmanın maliyeti yüksektir
Kötü fikirlerin maliyeti yüksek olabilir. İnsanların fikirleri olabilir, bunun onlara bir maliyeti yoktur. Ancak borsada işler öyle değildir. Bu nedenle tedbirli hareket etmeyi öğrendim. Ne sıkı çalışırsam çalışayım, tamamen emin olamıyorum.
Öğle yemeği için yanlış mekan seçmek hoş değildir. Ancak borsada yapılan bir yanlış binlerce ya da milyonlarca dolar kaybetmenize neden olabilir. Bu gerçeği anlamak, yatırımcıların daha dikkatli olmalarını sağlar.
3- Bağımsızlık esastır
Konsensus, yani fikir birliği çoğu zaman yanlış sonuçlar doğurur. Bu nedenle bağımsız düşünmem gerekir. Para kazanmak için sizin haklı, diğerlerinin haksız olması gerekir.
Kore’deki ekonomik kriz hakkında şöyle diyor:
Sürünün yanlış istikamete gittiği anlaşılıyor. Yatırımcılar düşüşe geçen hisse senetlerini satın alıp yükselişe geçen hisse senetlerini satsalardı daha çok kazanç elde etmiş olacaklardı.
Ekim 2008’deki finansal krizin en yoğun olduğu dönemde Warren Buffett şöyle dedi:
Basit bir kural benim satın alma şeklimi özetliyor: Başkaları açgözlüyken endişeli ol. Başkaları endişeliyken açgözlü ol.
Ray Dalio da bu görüşe şüphesiz katılıyor, zira araştırmalar da bunu kanıtlıyor.
Bilgisini paylaşmaktan mutlu olan bir milyarderden öğrenecek çok şey var ve o borsayı alt etmek için bu üç prensibi benimsiyor.
