Bir iş görüşmesinde sorulan en “zor” sorulardan biri budur: “Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?”
Kolay bir soru gibi gözükse de aslına her şey görüşmeye gelen adaya bırakılmıştır. Yani aday kendi cümleleriyle ve kendi düşünceleriyle baş başa kalır bu soru karşısında.
Böyle açık uçlu bir soruya cevap vermek için herhangi bir bağlam olmadığı için çoğu aday bu soruya cevap verirken tıkanır, zorlanır. “Nelerden bahsetsem acaba?” diye düşüncelere dalar ve çoğu zaman kırık dökük birkaç cümleyle cevap verir.
- Acaba eğitim hayatımdan mı bahsetsem?
- Hobilerimden mi bahsetsem?
- En son çalıştığım şirketten mi bahsetsem?
Bu durum sınıflarda ve workshop’larda da yaşanır. İnsanlara “Sorusu olan var mı?” diye sorulduğunda insanlar kendi zihinleriyle baş başa kalır. Neyi, nasıl soracaklarını bilemez hale gelirler.
İş görüşmesi açısından olaya bakarsak sizi işe alacak kişi sizin temel bir meseleye değinmenizi ister aslında. Bu iş için en ideal aday olduğunuzu gösterecek bir cevap vermenizi bekler. Bu bakımdan “Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?” tarzı açık uçlu bir soruya spesifik ve nokta atışı bir cevap vermek gerekir.
CV’nizi Tekrarlamayın
Kendinizden bahsetmeniz istendiğinde karşınızda oturan kişinin CV’nizi halihazırda okuduğunu, hangi okullara gittiğinizi, hangi işlerde çalıştığınızı bildiğini aklınızdan çıkarmayın. İş görüşmelerinde beceri ve donanım kadar “psikolojik açıdan uyum” kavramının da önemli bir konu olduğunu unutmayın. Yani bu iş için yeterli beceriniz ve donanımınız olmasaydı zaten iş görüşmesine çağrılmazdınız.
Kariyer danışmanı John Lees iş görüşmesine bir tür “audition, tiyatro seçme sınavı” gibi yaklaşmak gerektiğini ifade ediyor:
“İş görüşmesi yapan kişilerin kafalarında bir film oynadığını düşünün: Bu filmde sizin şirkette çalışmanız canlandırılır. Patronla tanışmanız, müşterilerle iletişim kurmanız, verilen görevleri yerine getirmeniz konulu sahneler canlanır.”
Yani iş görüşmesinde kendinizden bahsetmeniz istendiğinde ailenizden, yaptığınız tatillerden, gittiğiniz ülkelerden ziyade iyi bir ilk izlenim bırakmak gerekir. Bu detaylara daha sonra da değinebilirsiniz. Görüşmeyi yapan kişileri “tavladıktan sonra” diğer detaylara geçebilirsiniz, ancak ilk olarak onları tavlamanız gerekiyor.
Bu noktada iyi bir izlenim bırakmanın iki aşamalı olduğunu ve bir ön hazırlık gerektirdiğini belirtmek gerek. Öncelikle şirketin bu pozisyon için neye ihtiyaç duyduğunu tespit edin v sonra bu pozisyon için en ideal aday olduğunuzu gösterin.
İhtiyacı Tespit Edin
Bir şirketin ihtiyacını tespit etmek için iş ilanındaki ifadeleri iyi analiz etmek gerekir.
“Adayların mutlaka taşıması gereken özellikler” ile “tercihen” ifadesi arasında fark vardır mesele. Biri olmazsa olmaz düzeyindedir, diğeri ise “olursa çok iyi olur ama ille de şart değil” anlamına gelir.
Kariyer danışmanı Tammy Johns şöyle diyor: “Eğer iş ilanında farklı bir şekilde ifade edilen koşulları taşıyorsanız bunu iş görüşmenizde mutlaka belirtin. İlandaki koşulları sağladığınızı göstererek profilinizi ve şansınızı yükseltin.”
İş ilanının üslubu da çok şey söyler aslında. Eğer ciddi ve resmi bir üslup varsa orası ciddi bir kurumdur. Ancak kişisel ve mizahi bir dil varsa orası daha rahat ve eğlenceli bir yerdir. Yani ilandan hareketle iş görüşmesinde kullanacağınız üsluba önceden hazırlık yapabilirsiniz.
Görüşmeden önce şirketin web sitesine girip “Hakkımızda” bölümünü okuyarak şirketin kültürü ve misyonu hakkında bilgi edinmelisiniz. Şirketin esas vurgu yaptığı konu ne? Müşteri memnuniyeti mi? Rekabet mi? Çalışan memnuniyeti mi?
Bu iki kaynaktan, iş ilanı ve web sitesindeki bilgilerden hareketle iş için en uygun 3 kişilik özelliğinizi belirleyin.
İhtiyaca Cevap Verin
Daha sonra mesleki hayatınızda bu 3 özelliğinizi kullandığınız bir anı, hikaye, deneyim bulun. Yani şirketin aradığı personel adayında görmek istediği özellikleri karşılayacak ve bizzat yaşadığınız durumlardan bahsedin. Şirket “rekabetten korkmayan, girişkin, hırslı” bir personel ihtiyaç duyuyorsa “Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?” sorusunda bu özelliklerinizi, hırslı ve girişkenliğinizi vurgulayan bir cevap verin.
“Ben ….. önem veren, ……. yapan bir insanım.” gibi bir cümle kurarak bu soruya cevap verebilirsiniz. Ancak görüşmeden önce mutlaka pratik yapmalısınız. Sesli bir şekilde, hatta ayna karşısında bu cümleleri kurmaya çalışmalı, ağzınızı ve zihninizi vereceğiniz yanıta alıştırmalısınız.
“Bize Kendinizden Bahseder Misiniz?” Sorusuna Örnek Cevap
Hadi şimdi bunu kendi uydurduğumuz bir senaryo ile uygulayalım.
KabloTivi diye bir kablolu televizyon şirketinde “müşteri hizmetleri denetmeni” pozisyonu için iş başvurusu yaptınız.
Şirketin web sitesinde en çok “müşteri hizmetleri” kalitesine önem verildiğini gördünüz. Müşteriye satış sonrası destek verme konusunda oldukça iddialı bir konumda olan şirketin iş ilanında da adayların “çok iyi iletişim becerileri”ne sahip olması gerektiğini gördünüz.
İş görüşmesine gittiniz ve o soru soruldu: “Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?”
Vermeniz gereken ideal bir cevap şöyle olmalıdır:
“Ben daima insanlarla iyi geçinen, onların sorunlarını dinleyen bir insan oldum. Okul yıllarımda bile sorun yaşayan kişiler gelip bana anlatırlardı durumu. Onları dinlediğimi ve yapıcı önerilerde bulunduğumu bilirlerdi. Bu özelliğim kariyerimde de devam etti tabii. 4 yıl müşteri temsilcisi olarak çalıştım ve müşteri hizmetlerinde bir kariyer tercih ettim. KabloTivi’nin de müşteri hizmetlerine birincil derecede önem vermesini çok doğru ve başarılı bir karar olarak görüyorum. Ben de bu konuda tutkulu olduğum için KabloTivi’ye çok şey katacağımı ve burada çok şey öğrenebileceğimi düşünüyorum.”
Böyle bir cevap çok iyidir. Çünkü kim olduğunuzu, kişisel hikayenizi, şirketin vizyonunu ve ihtiyaçlarını tek bir potada erittiniz.
Yani iş görüşmesinde kendinizden bahsetmeniz istendiğinde yapmanız gerekeni artık biliyorsunuz. Şirketin ihtiyaç duyduğu özellikleri ve şirketin vizyonunu, kendi kişisel özellikleriniz ve deneyimlerinizle birleştirmelisiniz.
Böylece bu soruya sadece kendiniz hakkında konuşarak cevap vermemiş olursunuz. Şirket için neden ideal bir aday olduğunuzu göstererek cevap verdiğinizde şansınız çok ama çok yüksektir işi kapmak için!
