2010 yılından bu yana milyarder hayırsever Bill Gates, ölümcül bir pandemi riskine karşılık insanlığın hazırlıklı olmadığına ilişkin uyarılarda bulunmaktadır. Hatta bu durum hakkındaki endişelerini Amerikan Devlet Başkanı Donald Trump’la bile paylaşmıştır.
Pek çoğumuz için, korona virüsün sebep olduğu pandemi kaynağı belirsiz, beklemediğimiz, dolayısıyla da hazırlıklı olmadığımız bir krizden ibaret. Buna rağmen, bazı insanlar yıllardır küresel ölçekli bir salgının yaşanması halinde hazırlıksız yakalanacağımıza dair (görünen o ki, korona virüs salgını da bize böyle bir durum için hazırlıklı olmadığımızı gösterdi) uyarılarda bulunmaktadır. Bu kişilerden bir tanesi de Bill Gates’dir. Kendisi neredeyse son 10 yıldır dünyanın olası bir salgın karşısında hazırlıksız olduğunu dile getirmektedir. Bill Gates’e ait, daha fazla dikkate alınması gerekirdi diye düşündüren bu uyarılardan bazıları aşağıda sıralanmaktadır.
2010
Ocak 2010 tarihinde kendi bloğunda Bill Gates, bir önceki yıl yaşanan İnfluenza A H1N1 salgınını gündeme getirerek medyanın dikkatini bu olaya toplamak istemiştir. Durum o kadar tehlikeliydi ki, şu cümleleri yazmıştı: “Burada konu aslında H1N1 virüsünün ne kadar tehlikeli olduğu değildir, esas konu neredeyse tamamen hazırlıksız olmamıza rağmen durumun beklediğimiz kadar kötüye gitmediğini görecek kadar şanslı oluşumuzdur.” Aynı zamanda, ölümcül bir salgın durumunu yönetme ve izleme kapasitemizi arttırabilmek için gerekli yatırımların yapılması gerektiğini de eklemiştir. “Önümüzdeki on yıllarda daha fazla salgın tehlikesi ile karşılacağız ve o zamanlar geldiğinde de bu denli şanslı olacağımızın herhangi bir garantisi bulunmamaktadır.” demeyi de ihmal etmemiştir.
2015
https://www.youtube.com/watch?v=FotlMQzKlmw
Yıllık TED konferansında, Gates de “Bir Sonraki Kriz? Henüz Hazır Değiliz.” başlıklı bir TED konuşması yapmıştır. Bu konuşma yapıldığında dünya Ebola salgınını yaşamaktaydı fakat Gates konuşmasında şu sözler ile, buna ek olarak gelecekte dünyanın karşılaşacağı daha ölümcül pandemilere de dikkat çekmeye çalışmıştır: “Önümüzdeki birkaç on yıllık donemde herhangi bir şey 10 milyon insanın ölümüne sebep olursa, bu şey çok büyük bir ihtimalle bir savaş değil, insanları hızlıca enfekte edebilen tehlikeli bir virüs çeşidi olacaktır.” Bill Gates’e göre, hazırlıklanmak için bir şeyler yapılmadığı takdirde bir sonraki salgının Ebola’nın verdiği hasara göre çok daha yıkıcı etkileri olacaktır. Sözlerini de bununla uyumlu olarak şu şekilde sürdürmüştür: “İnsanların enfekte iken kendilerinizi iyi hissettikleri, bu sebeple sosyal hayatlarını sürdürdükleri, uçağa bindikleri, alışverişe çıktıkları bir yerde siz de kolayca enfekte olabileceksiniz.”
2016
BBC ile yaptığı bir röportajda, Bill Gates önümüzdeki yıllarda dünyanın tehlikeli bir grip türünün sebep olacağı bir salgın ile karşılaşmamasını dilediğini, zira dünyanın bu risk karşısında bir hayli kırılgan olacağını belirtmektedir. Hem Ebola hem de Zika krizleri, ona göre, acil durumlar karşısında küresel sistemlerin verdiği reaksiyonların yeterli derecede güçlü olmadığını ortaya koymuştur.
2017
Munih’te gerçekleştirilen yıllık uluslararası güvenlik konferansında konuşmasına, sağlık güvenliği ile uluslararası güvenliğin birbirine ne kadar sıkıca bağlı olduğunu vurgulayan cümleler ile başlamıştır. Epidemiyologların, havada hızlıca hareket etme kabiliyeti olan patojenlerin bir yıldan daha az bir sürede 30 milyondan daha fazla sayıda insanı öldürebileceğini belirttiklerini söyleyerek, bunun ise önümüzdeki 10 ila 15 yıl içerisinde yaşanabileceğini sözlerine eklemiştir. Aynı zamanda şu cümleleri söylemiştir: “Ölümcül bir pandemi riskini en az nükleer savaş ve iklim değişikliği riski kadar önemli buluyorum. Küresel bir salgın için hazırlıklı olmak nükleer bir kaçağı ya da iklim değişikliğini önlemek için planlanan hazırlıklar kadar kritik önemdedir.”
2018
Masschusetts Medical Society’nin organize ettiği, her yıl Nisan ayında verilen seminerde, Gates dünyanın büyük bir kısmı için hayatın güç gittikçe daha iyi hale gelmesine rağmen, bu gelişimi dünyanın olası bir pandemi riski karşısında hazırlıklı olma seviyesi için göremediğini belirtmiştir. Ona göre, bu durum hepimizi endişelendirmeliydi, çünkü tarihten alınan önemli derslerden bir tanesi de şuydu ki, o da ileride ölümcül salgınlar yaşayacak olmamızdı.
Bill Gates’e göre 2014 Ebola krizi bir uyanıştır, dünya böylesi bir kriz karşısında aksiyon alırken gerekli olan hızı gösteremediğini anlamıştır. Bu nedenle, koordineli biçimde küresel bir yaklaşım geliştirmek gerekmektedir. Bu konu ile ilgili “Askeri kurumlar olası savaş ihtimallerine karşı nasıl hazırlık yapıyorsa, dünya da ölümcül salgın riskleri karşısında o denli hazırlık yapmalıdır.” sözlerini ekliyordu. Aynı tarihlere denk gelen başka bir röportajında ise tekrar bu endişesini dile getirmiş, hatta bununla ilgili endişelerini Donald Trump’a bile aktardığını belirtmiştir. (Buna rağmen 2018 Mayıs ayında Trump Beyaz Köşk’teki pandemi ofisini kapatmıştır.)
Küresel salgına ilişkin endişeleri düşünüldüğünde, Bill Gates elbette sadece bunu dile getirmekle kalmadı. Kuruculuğunu yaptığı Bill&Melinda Gates Foundation isimli kurum ile, olası küresel salgınların önüne geçebilmek için yapılan pek çok yeni aşı çalışmalarına fon sağlamıştır. Kurum aynı zamanda 2017 Davos’ta uluslararası olacak şekilde kurulan Epidemi Hazırlık Koalisyonuna parasal destekte de bulunmuştur. Bill Gates hatta bir sonraki olası salgın krizinin önüne geçebilmek içi bir yol haritası bile hazırlamıştır. Her ne kadar tüm dünyanın hazırlıklı olmasını istese de gelinen süreçte ne yazık ki dünya Covid-19 ile bir kez daha böylesi bir kriz karşısında ne denli hazırlıksız olduğunu deneyimlemektedir.