Diyelim ki iş kurmak için iyi bir ürününüz, platformunuz veya hizmetiniz var. Bu durum kendi firmanızı kurmanız ve idare etmeniz açısından oldukça heyecan verici bir fırsattır. Ancak bu süreç stresli ve sıkıntılı olacağından izlediğiniz yolda engellerle ve karışıklıklarla dolu olacaktır.
Evet, her şeyin bir sırası var: iş planınızı hala yapmadınız mı?
Kulağa klişe gibi gelse de iş planı gerçekten başarılı olmanın yol haritasıdır. Bütün yönleriyle doğru hazırlandığı takdirde sadece işletmenizi büyütmenize ve stratejileri rayına oturtmanıza yardımcı olmaz aynı zamanda potansiyel yatırımcılara firmanızı en iyi şekilde takdim etmenize de yardımcı olur.
İşte sizlere işletmeniz için doğru iş planını hazırlamanıza yardımcı olacak ipuçları. Şunu aklınızdan çıkarmayın: bütün işler benzersizdir ve kendine özgü zorlukları vardır. Ancak sabırlı bir şekilde çalışma devam ederseniz başlangıç noktanızın daha da ilerisine gidebilirsiniz.
İş planınızın olmazsa olmaz özellikleri neler?
1 – İş planınız kısa ve öz olsun
İnsanların çoğu iş planının bütün hayallerin, umutların ve sayfalarca süren tahmini kar beklentilerinin yer aldığı ideal bir yol haritası gibi olması gerektiğini düşünür. Ancak açık konuşmak gerekirse kimse bunları okumaz. İş planınıza aklınıza gelen her şeyi yazmanız gerekmez. Kısa ve net olması yeterli olacaktır.
İnsanlar iş planlarının çok sayfalı dokümanlardan oluşması gerektiğini düşünüyor olabilik. İhtiyacınız olan işinizle alakalı önemli detayları anlatmaktır.
İş planının uzun olması gerektiği ile ilgili bir mit vardır ancak bu gerçeği yansıtmamaktadır. Bunun yerine işletmenizin izleyeceği yolu açık bir şekilde anlatmak ve sizin veya ekibinizin nasıl yol alacağı ile ilgili temel bilgileri anlatmak yeterli olacaktır.
İş planı uzmanlarına göre iş planındaki aylık istatistikler veya yoğun veri tahminleri gibi gereksiz detaylar sadece firmanın üstüne yük bindirmez aynı zamanda yatırımcıların gerçekçi olmayan beklentilere de kapılmasına neden olur. Yapılan başka bir hata da kısıtlayıcı gizlilik anlaşmasıdır.
2 – Kusursuz olmaya devam edin
Basit demek az demek anlamına gelmez. İyi bir iş planının firmanın en karakteristik özelliklerini ana hatlarıyla göstermesi gerekir.
İş planının faydalı bir belge olması için aşağıdakiler gibi bazı önemli detayları içermesi gerekir:
- İşi anlatın.
- Ürünü veya hizmeti anlatın.
- Ürünün rekabet ortamını tanımlayın.
- İş modeliniz doğrultusunda nasıl para kazanacağınızı anlatın.
- İşletmenizi nasıl pazarlayacağınızı anlatın.
- Ürünü nasıl üreteceğinizi anlatın.
- İster tek kişi olun ister küçük bir ekip olsun iş ekibinden bahsedin.
- Finansal tahminlerinizi yazın. ( ne kadar paraya ihtiyacınızın olduğu ve ne kadar kar elde edebileceğiniz gibi tahminlerde dahil )
Yukarıda bahsettiklerimiz iş planının çatısıdır ve bazıları için oldukça nettir. Ancak Schenck’e göre insanların çoğu iş planlarında bu maddelere yer vermemektedir.
Birçok işletme bu bilgiler olmadan yola çıkar ve bu bilgiler olmadığı için de başarısız olur.
Klişeymiş gibi görünse de “yol haritası” benzetmesi iş planı gelişimini anlatan en doğru yaklaşımdır. Bütün önemli noktaların ana hatlarını belirlerseniz ve detayları ön plana çıkartırsanız gereksiz detaylara ihtiyaç duymadan sağlam bir yol çizebilirsiniz.
Adımlarınıza rehberlik edecek bir iş planınızın olması gerekir. Gerçek şu ki iş planının gerçek bir değerinin olması gerekir. İş planı A adımından B adımına daha sonra da C adımına atlamak değildir. İş planı sayesinde detayları kağıda aktardıktan sonra daha önceden görmediğiniz esasları fark edersiniz.
3 – Benzersizlik kendini açıkça belli eder
İşletmeler birbirine benzemez ve bu nedenle herkese uyacak kalıpta bir iş planı yoktur. Basmakalıp bir iş planını almak veya başarılı bir işletmenin planını kopyalamak çekiciymiş gibi görünse de firmanızın benzersiz sorunlarının üzerine gitme kabiliyetinizi kaybetmenize neden olur. Daha da kötüsü kendi başarısızlığınıza zemin hazırlamanın en kolay yoludur.
İş planının önerilen iş yatırımının aynası olması gerekir. Bu nedenle girişiminiz ister şeker dükkanı ister yüksek teknolojiyle alakalı bir iş olsun önermeyi net bir şekilde anlatmak için gerekli olan her şeyden bahsetmelisiniz.
İş planı yazarken hedef kitlenizi belirtmeniz oldukça önemlidir. İş planı hem iç hem de dış belgedir. Firma performansını ve büyümesini devam ettiren bir iç belge olduğu için dahili bilgileri vurgulaması gerekir. Dışsal bir belge olduğu için de yatırımcıların dikkatini çekecek nitelikte olması gerekir.
İşin doğasını anlamak iyi bir iş planı hazırlamanın anahtarıdır. Kurucuların; işletmenin hedeflerini, neleri satacağını, hedef kitlesinin kim olduğunu ve nasıl para kazanacağını dikkatli bir biçimde düşünmesi önemlidir. İşletmelerin birçoğu bu soruların cevaplarını doğru biçimde vermese de bu soruların cevaplarını kağıt üzerinde göstermeniz gerekir.
Cevapları nereye yazdığınızın bir önemi yoktur isterseniz peçetenin arkasına yazın ancak netice de cevaplayın. Bu soruların cevapları ne yaptığınızı, kimin için yaptığınızı, nasıl yaptığınızı ve nasıl para kazanacağınızı anlatacaktır.
Unutmayın işiniz eşsizdir ve özel olarak alaka göstermeniz gerekir. İhtiyaçlarınız doğrultusunda adil bir değerlendirme ve planlama yapmanız başarılı bir çıkış yapmanıza yardımcı olacaktır.
