Son dört yıldır NASA astronotu olma hayalimi dünya genelindeki çocuklarla ve yetişkinlerle paylaşıyorum. Son 50 yılda profesyonel astronot olmayı başaranların sayısı oldukça az olsa da, yıldızlara ulaşma hayalinin çocuklara ilham verdiğine inanıyorum.
Bu hayalin en güzel tarafı çok çalışırsanız, profesyonel astronotlardan biri olamasanız bile, harika deneyimler yaşayacak olmanızdır. NASA, ESA, Roscosmos’da veya Lockheed Martin, OrbitalATK ve diğer özel şirketlerde çalışan sayısız mühendis ve bilim adamı ile tanıştım. Bu insanlar yaptıkları işi seviyorlar ve uzay alanında çalışmaya başlamalarının sebebi astronot olmak olsa bile şu anda bulundukları konumlardan oldukça memnunlar.
Uzay endüstrisinde astronot olarak çalışan veya uzay keşfini destekleyen herhangi bir pozisyonda çalışan birinin sırrı ne? NASA’nın ve diğer uzay ajanslarının zorunluluklarını aşağıda bulabilirsiniz. Ayrıca başvuruya giden yolda avantaj sağlayacak bir takım bilgileri de sizlerle paylaşacağım.
Uzaya meraklı olmak ve hayallerinizden bahsetmekten korkmamak ilk adımdır. Harekete geçmek, hayallerinizi gerçeğe dönüştürecek bir plan yapmak ve daha sonra her gün bu plan üzerinde çalışmak ise ikinci adımdır. Bu plan üzerinde çalışırken, değişikliklere karşı hazırlıklı olun ve hayatınızdaki değişikliklere göre ufak düzenlemeler yapın.
Nasıl astronot olunur?
Astronot olma hayalinizden bahsedin
Hayalinizden bahsedin derken, benim yaptığım gibi online konuşmadan bahsetmiyorum. Günlük yaşamınızdaki insanlarla konuşun. Anneniz, babanız, öğretmenleriniz, antrenörünüz, arkadaşlarınız, büyükbabanız, büyükanneniz, kuaförünüz, berberiniz, bankacınız… Ne demek istediğimi anladınız. Mümkün olduğunca çok insanla konuşun. Sohbeti yönlendirmeye çalışmayın veya iddialı olmayın. Ancak insanlar bunun sizin hayaliniz olduğunu ve bir planınızın olduğunu bilsinler. İnsanlara ne yaptığınızı, ne yapmak istediğinizi ve başarılı olmak için neye ihtiyacınızın olduğunu anlatırsanız, size yardımcı olurlar. Anlatmazsanız size nasıl yardımcı olabilirler ki?
Astronot olma hayalinizden online olarak da bahsedebilirsiniz ve diğerlerinden destek alabilirsiniz. Ancak öncelikle hayallerinizi online olarak konuşma nedeninizi netleştirin. Sizi destekleyecek bir topluluk arıyorsanız, bu iyi bir yaklaşım. Ancak bir sürü takipçinizin olmasının size yardımcı olacağını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. NASA, astronotları online veya offline olarak ne kadar popüler olduklarına bağlı olarak seçmiyor. En iyi olanları ve ihtiyaçlara en çok uyanları seçiyor. Ben bir taraftan astronot olma hayalimi paylaşıyorum, bir taraftan da NASA ve uzay keşfi ile ilgili ilgi çekmeye çalışıyorum. Neden mi? Marsa gitmek için NASA’nın daha fazla finansmana ihtiyacı var ve daha fazla finansman bulabilmek için halkın dikkatini çekmek gerekiyor.
Esnek bir plan yapın ve bu plana sadık kalın
Hayal ve hedef arasındaki farkı biliyor musunuz? Hayal ulaşması neredeyse imkansız olan bir şeydir. Hedefse bir plan yaparsanız ve gerçekleştirmek için her gün çalışırsanız ulaşabileceğiniz bir şeydir. Akıl hocam astronot Luca Parmitano’nun makalesinde tam olarak böyle yazıyordu. Bende böyle düşünüyorum. Astronot olmayı istemek bir hayal ancak kariyer tercihi olarak bilim adamı olmayı istemek bir hedef. Bilim adamı olmak astronot olma hayalinin bir parçası ve bu önemli çünkü 50 yıllık kariyerimin odak noktası.
Yani tutku çok önemli. Ve hedef belirleme de aynı derecede önemli. Peki, hedeflerinizi nasıl belirleyeceksiniz? Büyük hedeflerinizi ve hayallerinizi yazın. “Astronot olmak istiyorum” demek aşağıda yer alan bazı temel öğelere sahip olmak gerektiği anlamına geliyor. Astronot olma hayalimi gerçekleştirmeden önce bilim adamı olma hedefimi gerçekleştirmeliyim. Bu da okula gitmem gerektiği anlamına geliyor. Ben planlama sürecine yedinci sınıftayken başladım. Üniversite de ileri düzey matematik ve bilim dersleri aldım. Benim hedeflerim şöyle sıralanıyordu: lise, üniversite, lisansüstü eğitim, kariyer ve astronotluk başvurusu. Ve bu hedefleri daha spesifik hedeflerle doldurdum. Lisedeyken doğru derslere odaklandım ve liseden sonra üniversiteye gittim. Bir sonraki üniversitede hedeflerim daha da sağlamlaşacak. Zaman ilerledikçe boşlukların içini dolduracağım. Bu planı odamdaki panoya astım ve her gün bu plana bakıyorum. İhtiyaç olursa değişiklikler yapıyorum ama her ne olursa olsun planıma sadık kalıyorum. Yaptığım her seçim hedeflerime ve hayallerime bir adım yaklaşmamı sağlıyor veya hedeflerimden ve hayallerimden bir adım uzaklaşmama neden oluyor. Hayalimin peşinden gitmeye devam ediyorum ve planım odaklanmama ve doğru seçimler yapmama yardımcı oluyor.
Ancak şunu da aklınızdan çıkarmayın ki astronot olabilmek için sağlığınızın iyi olması gerekiyor ve fiziki anlamda da uygun olmanız gerekiyor. Bütün bunları planınıza dahil edin.
NASA’nın belirlediği zorunluluklar
Aşağıda yer alan zorunlulukları yerine getirdiğiniz taktirde NASA’ya online olarak başvurabiliyorsunuz. Başka bir ülke yaşıyorsanız, ülkenizin uzay ajansını kontrol edin. NASA’nın kılavuzunu takip edebilirsiniz ancak her ajansın farklı zorunlulukları olduğunu aklınızdan çıkarmayın. NASA haricindeki ajanslardan bazıları:
Avrupa Uzay Ajansı
Japonya Uzay Araştırma Ajansı
Kanada Uzay Ajansı
Rusya Federal Uzay Ajansı
Çin Ulusal Uzay Yönetimi
Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olma zorunluluğu
NASA astronotu olmanın ilk gerekliliği Amerikan vatandaşı olmak. Ancak Amerikan vatandaşı olarak doğmamış olsanız bile ümidinizi kaybetmeyin. Franklin Chang-Diaz, 1981 yılında NASA’nın ilk sonradan vatandaşlığa kabul edilen astronotu olmuştu. Chang-Diaz, Costa Rica’da doğdu ve hala çifte vatandaş. NASA’da 25 sene boyunca büyük başarılara imza attı ve yedi uzay aracı görevinde yer aldı. Onun arkasından gelen, sonradan vatandaş olan diğer dokuz kişide büyük başarılara imza attılar: Gregory E. Chamitoff, Kalpana Chawla, C. Michael Foale, Gregory H. Johnson, Michael E. Lopez-Alegria, Carlos I. Noriega, Nicholas J.M. Patrick, Piers J. Sellers ve Andrew S.W. Thomas. Branşlarında en iyi olan kişiler astronot olarak seçilirler.
NASA uzay programında 3 tip astronot var: 1- Pilot veya komutan astronot, 2- Görev uzmanı ve 3- Yükleme uzmanı. Pilot veya komutan astronotlar araçtan, mürettebattan, görev güvenliğinden/başarısınden, uyduların yerleştirilmesinden ve araç dışı faaliyetlerden sorumlu oluyorlar. Görev uzmanı astronotlar sarf malzemelerinin kullanımından, mürettebat faaliyetlerinin planlamasından ve deneylerden sorumlu oluyorlar. Yükleme uzmanları ise özel görevlerden sorumlu oluyorlar.
Aşağıda listelenen zorunluluklar NASA’nın internet sitesinden alındı. Ancak belirtmek isterim ki bunlar minimal zorunluluklar. Herhangi bir astronotun biyografini incelerseniz eğitimlerinin ve başarılarının NASA’nın minimum zorunluluklarının çok üstünde olduğunu anlarsınız. NASA’ya 2023 yılında 6000’den fazla kişi astronot olabilmek için başvuru yaptı ve sadece 8 kişi seçildi. Yani seçilme şansınız 0,13%.
Pilot/komutan astronotlar için minimal zorunluluklar
Pilot astronotların mühendislik, biyoloji bilimi, fizik bilimi ya da matematik alanlarında minimum lisans derecelerine sahip olmasları gerekiyor. Aynı zamanda jet uçakta minimum 1,000 saatlik “kaptan pilotluk” yapmış olmak gerekiyor.
Pilot astronotların NASA’nın fiziksel muayenesinden geçmeleri gerekiyor:
Uzak ve yakın görme keskinliği: 20/20, her iki göz için düzeltilmiş olabilir
Tansiyon: 140/90 oturur pozisyonda
Boy uzunluğu: 1.57 cm ile 1.90 cm arası
NASA, pilot astronot olarak başvuran adaylara önceden uçuş testine katılmalarını tavsiye ediyor. Askere gitmeden de bu yeterlilik belgelerine sahip olmak teorik olarak mümkün olsa da, NASA pilot astronotlarının büyük çoğunluğu hava kuvvetleri veya donanma kökenlidir.
Görev uzmanı astronotlar için minimal zorunluluklar
Görev uzmanı astronotların, pilot astronotlarla benzer eğitimleri almış olmaları gerekiyor: mühendislik, biyoloji bilimi, fizik bilimi ya da matematik alanlarında minimum lisans derecesi. Ancak görev uzmanı astronotların minimum lisans derecesini takiben üç yıllık profesyonel deneyim sahibi olmaları da gerekiyor. İleri eğitim hem pilot astronotlara hem de görev uzmanı astronotlara şiddetle tavsiye ediliyor. Yüksek lisans derecesi bir yıllık tecrübeye, doktora derecesi 3 yıllık tecrübeye denk geliyor.
Görev uzmanlığına başvuranların NASA’nın fiziksel muayenesinden geçmeleri gerekiyor:
Uzak ve yakın görme keskinliği: 20/20, her iki göz için düzeltilmiş olabilir
Tansiyon: 140/90 oturur pozisyonda
Boy uzunluğu: 1.48 cm ile 1.93 cm arası
Yükleme uzmanı astronotlar için minimal zorunluluklar
Yükleme uzmanı astronotların NASA personeli olması gerekmiyor. Özel şirketlerden, araştırma üniversitelerinden ve hatta diğer ülkelerden bile seçilebiliyorlar. Yükleme uzmanları NASA astronot seçimi sürecine katılmasalar da, yükleme veya deneme için uygun eğitimleri almış olmaları gerekiyor. Tabi ki uzay yolculuğu için fiziksel olarak da uygun olmaları gerekiyor. Yükleme uzmanları Soyuz görevlerinde kullanılsalar da, uzay mekiği görevlerinde daha çok yer alıyorlar. Soyuz’da sadece üç mürettebat oluyor ve yükleme uzmanları gibi ekstra personel için daha az oda oluyor.
Sağlık durumu
Başvuru yapanların sağlıkla ilgili beklentileri de karşılamaları gerekiyor. İşte Avrupa Uzay Ajansının zorunlulukları:
- Başvuru sahibinin herhangi bir hastalığı olmamalıdır.
- Başvuru sahibi uyuşturucu, alkol veya sigara kullanmamalıdır.
- Başvuru sahibinin bütün eklemlerinin hareket açıklığı ve fonksiyonelliği normal olmalıdır.
- Başvuru sahibinin görüş keskinliği her iki göz içinde 100% (20/20) olmalıdır.
- Başvuru sahibinin herhangi bir psikiyatrik bozukluğu olmamalıdır.
- Başvuru sahibi zihinsel, ruhsal ve kişisel yeteneklerini kanıtlamalıdır.
Genel anlamda başvuru sahiplerinden sağlıklı olmaları bekleniyor.
Başvuru sayısı çok yüksek olduğu için NASA sadece kaymak tabakayı ve en iyileri kabul ediyor. Çoğu astronotun en azından master derecesi ve birçoğunun da doktora derecesi var. Bazı astronotların uçuş eğitimi, SCUBA eğitimi, yabancı dil becerileri, bilimsel deneyimi ve hatta keşif deneyimleri var.
Astronot Abby’den final tavsiyesi
Astronot olmak isteyenlerin yukarıda yer alan zorunluluklara ve aynı zamanda NASA’nın internet sitesinde yer alan kaynaklara göre bir plan hazırlaması gerekiyor. Her adımın altını çizin ve bu adımları nasıl tamamlayacağınızı düşünün. Her şeyden önemlisi tutkunu olduğunuz konuya odaklanın. Sevdiğiniz bir şeyi yaparsanız hem mutlu hem de başarılı olursunuz.
Merhaba ilk öncelikle çok güzel bir yazı olmuş ben 8.sınıf öğrencisiyim ve astronot olmak istiyorum çevreme baktığımda astronot ile ilgili liseler olduğunu duydum nereden başlayacağımı bilmiyorum lütfen yardım edin 🙂
astonotluk hakkindaki yaziniz çok iyi fakat ben yeni mezun oldum ünv hangi bolümu okumayalım bu surecleri ilk adimlari lutfen aciklar misiniz