Gerilla pazarlama geçtiğimiz yıllarda bazı çevrelerde kötü bir şöhretle anılmaya başladı. Ancak bunun tek sebebi bazı kişilerin bir hayli etkili pazarlama ve iş stratejilerini ‘hile yapmak’ olarak görmesi. Ne derler bilirsiniz, ‘aşkta ve savaşta her şey mübahtır’ ve hiç şüpheniz olmasın ki pazarlama işi savaş anlamına gelir.
İşinize fayda sağlayacak sayısız gerilla pazarlama fikri mevcut. Günümüzde çoğu kişi bu fikirleri internet sitelerinin trafik akışını, e-postalarının görüntülenme sayısını, cevap oranını artırmak ve başka birçok şey için kullanıyor. Günümüzün dünyasında işletmenizin ya da markanızın başarılı olmasını istiyorsanız yaratıcı olmalısınız. Ve gerilla pazarlama stratejileri tam da bu noktada devreye giriyor.
Aşağıda gerilla pazarlamasını doğru bir şekilde uygulamayı öğrenmeniz için farklı türlere, unsurlara, örneklere ve fikirlere değineceğiz. Ancak örneklere ve fikirlere geçmeden önce temel bilgilere değinmemiz gerekiyor.
Gerilla Pazarlama Nedir?
Gerilla pazarlama düşük maliyetli pazarlama kampanyaları yürütmenizi sağlayan sıra dışı pazarlama taktikleri ve iş stratejileridir. Aynı sonuçları verecek normal bir kampanyaya göre çok daha düşük bir maliyetle harika pazarlama kampanyaları yapabilirsiniz.
Daha az şeyle çok daha fazlasını başarmanızı sağlayan bir büyüteç gibi düşünün. Gerilla pazarlama fikrinize yüz lira yatırıp, bin lira kazanç elde edebilirsiniz; iyi bir gerilla pazarlama stratejisi böyle çalışır.
Gerilla pazarlamadan bahsedilirken genelde etkili, yaratıcı, alternatif, ucuz, karlı ve interaktif gibi sıfatlar kullanılır. Bunun sebebi bu tarz bir pazarlama stratejisinin, sıradan pazarlama stratejilerine kıyasla, güçlü mesajlar kullanarak insanlarla doğrudan etkileşime geçmeye odaklanmasıdır.
Neden Gerilla Pazarlama?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, gerilla pazarlama sıra dışı bir pazarlama stratejisidir. İnsanları şaşırtır ve güçlü bir mesaj vererek akılda kalır.
Kapıdan kapıya satış gibi sıradan stratejiler yerine sosyal medyayı ve gerçek dünyayı kullanarak insanlara ulaşır. Gerilla pazarlamada e-posta, reklam panoları ya da diğer platformları kullanarak kitlenize ve potansiyel müşterilerinize güçlü ve yaratıcı bir mesaj verebilirsiniz. İyi bir stratejiyle birleştirildiğinde harika sonuçlara ulaşmak çok ucuza gelecektir.
Gerilla Pazarlama Türleri Nelerdir?
Bir pazarlama stratejisini uygulamanın ve insanlarla etkileşime geçmenin çok çeşitli yolları vardır. ‘Gerilla pazarlama türleri’ dediğimizde bahsedilenler bunlardır. Aşağıdaki pazarlama türlerini hiçbir pazarlama kitabında bulamazsınız. Ayrıca aşağıdaki kategorilerden işinize yarayacak fikirler bulabileceğinize eminiz.
- 1. Sokak pazarlaması. Söz konusu gerilla pazarlama olduğunda en çok kullanılan stratejilerden biri budur. Adından da anlaşılabileceği gibi pazarlama açık alanda, sokakta yani gerçek dünyada gerçekleşir.
- 2. Ambiyans pazarlama. Sıra dışı yerlere reklam yerleştirerek veya gerçek dünyadaki bir ortamdan faydalanılarak bir ürünü tanıtan pazarlama stratejilerine verilen addır.
- 3. Etkinlikte tuzak pazarlama. Pazarlamacıların belirli bir etkinliği kullanarak kendi ürünleri yada fikirlerini tanıtmasıdır.
- 4. Gerilla projeksiyonları. Yüksek binalara yada trafik yoğunluklu sokaklara gizlice yerleştirilen projeksiyonların kullanılmasıyla görünürlük ve tanınma sağlanmasıdır. Ancak bu pazarlama stratejisinde ülkeden ülkeye ve alınabilecek izinlere göre değişecek şekilde türlü hukuki sıkıntılarla karşılaşılabilir.
- 5. Deneyimsel pazarlama. ‘Katılım pazarlaması’ ya da ‘canlı pazarlama’ olarak da bilinir. Bu pazarlama türü kişiyi içine alan pop-up deneyimleri yaratmaya, kullanıcıların markayı ilk elden deneyimlemesine ve bu şekilde tanıtım yapmaya odaklanır.
- 6. Viral pazarlama. Markanın da bir şekilde etkisinin olduğu belirli bir konu üzerine kamuoyunda yankı yaratan yaratıcı reklamlardır. Bu stratejinin genel problemi halkın viral pazarlama pek haz etmemesidir. Bir şeyin viral olup olmayacağı pazarlamacılara değil izleyicilere bağlıdır. Günümüzde artık herkes standartlarını yüksek tuttuğundan ve pazarlama kampanyalarının viral olmasını istediğinden viral pazarlama gerilla pazarlama türü olmaktan çıkmaktadır.
Gerilla Pazarlamasının Unsurları Nelerdir?
Gerilla pazarlamasında stratejiyi oluşturan belirli unsurlar vardır. Kampanyanın başarısı pazarlamacının bu unsurları nasıl uyguladığına bağlıdır. Çoğu gerilla pazarlama stratejisi aşağıdaki unsurları içermektedir.
- Gerilla pazarlama kampanyaları söz konusu coğrafi konum olduğunda son derece hedef odaklıdır.
- Kampanyalar orijinal ve inanılırdır.
- Gerilla pazarlama kampanyaları pahalı değildir.
- Zamanlama çok önemlidir ama aynı zamanda kitleyi de şaşırtmalıdır. Tatlı bir sürpriz olmalıdır.
- Gerilla pazarlama stratejileri yinelenebilir ya da ölçeklendirebilir değildir. Ne olursa olsun her marka iyi bir gerilla pazarlama stratejisinin meyvelerini uzun süre toplayacaktır.
- Bir gerilla pazarlama kampanyası tanıtım planının ya da geleneksel reklamların yerini almaz. Gerilla pazarlama kampanyasının odak noktası marka hakkında konuşulmasını sağlamak ve insanlarla yaratıcı ve akıllıca yollarla etkileşime geçmektir.
En İyi Gerilla Pazarlama Örnekleri
Gerilla pazarlama yeni ve hızla yükselen start-up’ların yanı sıra iyi bilenen markaların ve kuruluşların da kullandığı bir pazarlama stratejisidir. Bazıları için çekici gelen tarafı düşük maliyetle harika sonuçlara ulaşmaktır. Diğerleri için ise güçlü bir mesaj vererek çok sayıda kişiye ulaşabilmektir. Aşağıda gerilla pazarlamanın bu iki yönüne dair örneklere yer vereceğiz.
Gerilla pazarlama umut vaat etse de tam olarak nasıl uygulamanız gerektiğini bilmelisiniz. Yasaları çiğnemediğinizden yada diğer markaları taklit etmediğinizden emin olmalısınız. Bu işi doğru yapmayı istiyorsanız ilhama, güçlü bir mesaja, yaratıcılığa ve elbette bir hedef kitleye ihtiyacınız vardır.
İşte sizlere en yaratıcı 27 gerilla pazarlama örneği:
1. RaisingTheRoof’un kampanyası topluluklarla etkileşime geçti.
Reklam için kötü bir yer. Genç evsizler içinse çok daha kötü…
Bu gerilla pazarlama kampanyası bir sivil toplum kuruluşu olan RaisingTheRoof için bağış toplama konusunda oldukça etkili oldu. İnsanların sokakta sadece görmek istediklerini görmesine ve çoğu zaman diğerlerinin ihtiyaçlarına kayıtsız kalmalarına odaklanıyordu.
Bu kampanyanın amacı genç evsiz sorununu azaltmak ve insanları harekete geçirmekti. Kampanyanın bu kadar başarılı olmasının sebebi verdiği mesaj ve posterlerin sokaklarda doğru noktalara asılmasıydı.
Bunun bir gerilla pazarlama stratejisi olduğu bellidir. Amaca uygundur, güçlü bir mesaj vermektedir, orijinal ve yaratıcı bir yaklaşım sergilemektedir ve maliyeti düşüktür. Bu ilham alabileceğiniz örneklerden sadece bir tanesi. Kendi gerilla pazarlama kampanyanız için kendi vizyonunuzu ve yaratıcılığınızı kullanarak gerçek dünyayı değiştirmeye ve etkilemeye çalışın.
2. Jeep’in gerilla pazarlama stratejisi.
Bu gerilla pazarlama stratejisinin güzelliği çoğu gerilla pazarlama stratejisinde bulacağınız bir şeydir. Mesaj vermek ve insanlarda tepki yaratmak için dış dünyayı kullanmaktadır, elbette bu tepki markayı olumlu etkilemektedir.
Park ve topluluk kuralları yüzünden bu örnek biraz riskli de olsa Jeep için oldukça başarılı bir kampanya olmuştur. Gerilla pazarlamasının ‘adil oynaması’ ya da ‘kurallarına göre oynaması’ gerekmez. Amacı mesaj vermektir ve insanların ilgisini çekecek şekilde yerleştirme yapılmasıdır.
Bu örnekte Jeep kendisini iyi konumlandırmış ve markasını hatırlatmak konusunda başarılı olmuştur. Eğer bu pazarlama kampanyasından ilham alacaksanız hedef bölgedeki kuralları ve düzenlemeleri kontrol etmeyi unutmayın.
3. Çevre sorunları için gerilla pazarlama.
Güçlü mesajlardan bahsediyorsak çevresel sorunlara değinen mesajlar kadar güçlüsü yoktur. Bu kampanya sadece açık alanları kullanmakla kalmıyor aynı zamanda ağaçları her an kırılıp düşeceklermiş görüntüsünü vermek için kullanıyor. Bu güçlü mesaj halk arasında yankı uyandırarak amacına ulaştı.
Bir gerilla pazarlama kampanyasında aradığınız şey burada tam da gözünüzün önünde. Herkes bir reklam alanı kiralayıp doğayla ilgili akılda kalıcı bir slogan bulabilirdi. Ancak bir adım daha ileri gidecek cesareti gösterirseniz insanların kesinlikle aklında kalırsınız. Bu örnekte ise bir adım daha ileri gitmek ağaçları sanki kırılıp düşeceklermiş görüntüsünü verecek şekilde giydirmek oldu. Üstelik herhangi bir yere reklam vermekten çok daha ucuza geldi.
İnsanların süpermarketler ya da alışveriş merkezleri önünde bekleyip ‘doğa için bir dakikanız var mı?’ diyerek broşür dağıttıkları günler çok eskide kaldı. Bu gerilla pazarlama kampanyası insanlara çevrelerindeki yeşil alanlara olan bitenlere tepki göstermezlerse karşılaşacakları sonuçları yaratıcı bir şekilde gösteriyor.
4. Snapchat’in reklam kampanyası.
Bu örnek alışılagelmiş bir reklamcılık yaklaşımı olarak dursa da Snapchat için bir gerilla pazarlama stratejisi olarak iş gördü. Unutmayalım ki Snapchat’in içinde bulunduğu dijital ortam Facebook gibi başka şirketler ve markalar tarafından domine ediliyor. Bu reklam kampanyasında ise dijital kalıplardan sıyrılıp insanlara gerçek dünyadan bir reklamla yaklaşıyorlar.
Bu reklam kampanyası marka farkındalığını ve kullanıcı sayılarını artırarak başarısını kanıtladı. Sadece bu da değil, insanlar markayla daha fazla temas halinde oldukları hissetti. Gerilla pazarlama kampanyalarını harika kılan şey de bu zaten. İnsanların markanızla daha elle tutulur bir şekilde etkileşime geçmesini sağladığınızda yeni bir şey sunmuş olursunuz. Bunu internetteki herhangi bir markanın pazarlama kampanyasında hissedemezler. Markayla insanlar arasında bir bağlılık duygusu gelişir.
5. Yine doğaya dair güçlü mesajlar.
Otoyolda araba kullanırken başınızı kaldırdığınızda karşınıza aniden sokak lambasının tepesinde uyuyan vahşi bir hayvan gördüğünüzü hayal edin. İşte bu örneğimizdeki gerilla pazarlama stratejisinin de yaratmaya çalıştığı şok etkisi tam da bu oluyor. Endişelenmeyin kampanyada elbette oyuncak hayvan kullanıldı, bu pazarlama stratejisi hayata geçirilirken hiçbir hayvan zarar görmedi.
İnsanları çevresel yıkıma daha duyarlı hale getirmenin harika örneklerinden biri de bu kampanya oldu. Ne de olsa yok olacak olan sadece ağaçlar olmayacak.
6. & 7. Gerilla pazarlamasının lordu olarak NIKE
En önemli, yaratıcı ve güncel gerilla pazarlama stratejilerini NIKE’ta görebilirsiniz. Hayatın içinden olan bu örnekler NIKE’ın bazı pazarlama kampanyalarından alınan gerçek örnekler.
Sloganlarının ‘just do it’ olması son derece akılda kalıcı ve etkili olsa da NIKE daha geniş bir kitleye güçlü bir mesajla ulaşmak istediğinde gerilla pazarlamasını kullanması gerektiğini biliyor.
İnsanları daha fazla egzersiz yapmaya itmek için parktaki banklardan oturma yerlerini kaldırıyor, markalarını tanıtmak için yaratıcı ve akıllıca fikirler kullanıyorlar. En etkili bazı gerilla pazarlama fikirleri biraz kaba ya da uygunsuz görünse de insanlar üzerine uzun süreli etki bırakıyorlar.
NIKE’ı söz konusu pazarlama ve tanıtım olduğunda bu kadar etkili yapan şey tam olarak bu pazarlama stratejileridir. Sloganlarının ‘yapmak’ üzerine olduğunu düşünürsek pazarlama stratejilerinin buna uygun olduğunu görebiliriz. Markanın mesajını bu şekilde pekiştirmek gerilla pazarlamasının bir diğer güçlü tarafıdır ve sizin kitleniz üzerinde de harikalar yaratacaktır.
8- Superette
Kısa şortlar giydiğinizde ve kabartmalı plakaların yerleştirildiği banklara oturduğunuzda yürüyen reklama dönüşüyorsunuz.
9 – Spiderman 2
Dikkat çeken bu pisuvar oldukça zekice tasarlanmış.
10 – Folgers Coffee
NewYork caddelerdeki rögar kapaklarına yerleştirilen bu reklam kahveye benzeyen görüntüsüyle yoldan geçen herkesi şaşırtıyor.
11 – Mr. Proper temizleyici
12- National Geographic shark bus
National Geographic’in optik illüzyon kullanarak hazırladığı bu reklam tasarımı ile otobüse değil de sanki köpekbalığının midesine giriyorsunuz.
13 – Colleston doğal saçlar
14 – Smart, fits everywhere
Büyüklerle aynı kategoride olmamaktan memnun gibi görünüyor.
15 – Deniz ürünleri restoranı
Plajdaki deniz kabukları, sahilde gezenleri yeni balık restoranları keşfetmeye teşvik eden harika bir reklam.
16 – Big Pilot’s watches
Bu saatleri otobüste bile deneyebilirsiniz, insanları mağazaya çekmek için iyi bir fikir.
17 – Axe Exit
Çıkış panoları için yeni bir anlayış.
18 – Casino di Venezia
Bavullarının gelmesini bekleyen yolcular genellikle şanslı olmayı dilerler, harika bir fikir.
19 – Mini Cooper kutuları
Çöp yığınına atılmış Mini Cooper kutuları, Mini Cooper’ların nasıl ufak ve kullanışlı arabalar olduğunu gösteriyor.
20 – Alteco süper yapıştırıcı
Japon yapıştırıcısının gücüne ince bir gönderme.
21- Smart Brabus
Küçük ama güçlü, mesaj yerine ulaşmış gibi görünüyor.
22 – Dental implants
Kaçırılmaması gereken bir reklam, eminiz ki bu bowling salonuna giden herkes bu reklamı her zaman hatırlayacaktır.
23 – 3M yüksek güvenlikli cam
Camı kırabilirseniz 1 milyon doların sahibi olabilirsiniz.
24 – Spor salonu asansörü
Doğru nokta doğru reklam.
25 – İnsani yardım kampanyası
Markette alışveriş yaparken Afrika’daki milyonlarca aç çocuk olduğuna dair farkındalık kazanmanızı sağlayabilecek bir reklam.
26 – Yeni bir barbeküye mi ihtiyacınız var?
Kendi reklamınızı hazırlamak için sokak malzemelerini kullanmak.
27 – Amnesty International
İnsan haklarıyla ilgili farkındalık yaratmak için hazırlanan güçlü bir görüntü.
Gerilla pazarlamasıyla akıllı reklamlacılığı karşılaştırmak
Bu kısımda gerilla pazarlamasının ne olmadığına bir açıklık getirelim. Çok değişik reklamlara ya da posterlere denk gelebilirsiniz ancak bunların çoğu reklam vermenin ya da daha fazla trafik yaratmanın akıllıca bir yolundan başka bir şey değildir.
Örneğin hem yaratıcı hem sıra dışı olan birçok reklamla karşılaşabilirsiniz. Bu reklamlar güçlü bir mesaj vermek için kelimeleri bile kullanmaya ihtiyaç duymayabilirler. Ancak bu durum tek başına o reklamın bir gerilla pazarlama stratejisi olduğunu göstermez.
Eğer söz konusu reklam sektördeki diğer markalarla aynı mesajı veriyorsa, sıradan bir alanı sıra dışı bir şekilde kullanıyorsa, reklam alanına para ödenmişse, verilen mesaj yeni ama yeterince güçlü değilse büyük ihtimalle bir akıllı reklamcılık örneğiyle karşı karşıyasınız demektir. En iyi ihtimalle marjinal bir gerilla pazarlama fikri olabilir ancak bu düşük bir ihtimaldir.
Sadece google kullanarak ücretsiz birçok gerilla pazarlama fikrine ulaşabilirsiniz. Ancak günün sonunda hangi mesajı, nasıl iletmek istediğinize siz karar vermelisiniz. Unutmayın ki düşük olsa da gerilla pazarlamasının da bir maliyeti vardır, bu yüzden bu pazarlama türünü nasıl kullanabileceğinize dair net bir fikrinizin olması gerekmektedir.
Gerilla pazarlama adil olmak zorunda değildir ancak sıra dışı, düşük maliyetli ve etkili olmalıdır. Bu pazarlama stratejisinden para kazanmanın en iyi yolu markanızla ilişkisi olabilecek trend olmuş güncel bir olayı seçip yaratıcı bir şekilde kullanmaktır.
Gerilla pazarlama adil olmak zorunda değildir ancak sıra dışı, düşük maliyetli ve etkili olmalıdır. Bu pazarlama stratejisinden para kazanmanın en iyi yolu markanızla ilişkisi olabilecek trend olmuş güncel bir olayı seçip yaratıcı bir şekilde kullanmaktır.
Gerilla Pazarlama Nasıl Yapılır?
Son olarak gerilla pazarlama kampanyalarında işinize yarayacak püf noktaları paylaşacağız. Her gerilla pazarlama kampanyasının odak noktası etkili olmak, düşük maliyetli olmak ve sıra dışı bir yolla güçlü bir mesaj vermektir.
#1. Hedefinizi belirleyin.
Bu çok bariz bir tavsiye. Pazarlama kampanyanızın kimi hedeflediğini bilmeli ve hedef kitlenizi çok iyi tanımalısınız. Bu yüzden ideal alıcılarınızın kim olduğunu bulmalısınız. Bunu ev ödevi olarak görün ve hedef kitleniz hakkında öğrenebileceğiniz kadar çok şey öğrenin, en azından çoğunluğun neleri sevdiğini bilecek kadar araştırma yapın.
#2. Konum her şeydir.
Reklamınızı yerleştirdiğiniz konum, hele de gerçek dünyayı kullanıyorsanız, sonuçlarınızı büyük ölçüde etkileyecektir. Bir önceki maddedeki gibi araştırma yapmanızı tavsiye ediyoruz. Hedef kitlenizin nerede olduğunu ve çoğunluğa nasıl erişebileceğinizi öğrenmelisiniz.
#3. Orijinal olun.
Bu gerilla pazarlamasının özüdür. Eğer insanlar sürekli birbirine benzeyen gerilla pazarlama kampanyalarına maruz kalsaydı bu tarz kampanyalar şaşırtma özelliğini yitirerek insanların gözünde normalleşirdi. Orijinal olun ki böyle bir sorunla karşılaşmayın.
Gerilla pazarlama stratejilerinin tekrar kullanılamayacağını unutmayın. Ancak geçmişteki kampanyalardan ilham alabilirsiniz.
#4. İlham alın.
İlham almanız kampanyanızın başarısı için anahtardır. Pazarlama yaklaşımınızı orijinal ve yeni kılacak yaratıcı güç budur.
Markanızın ya da ürününüzün çözebileceği kamu sorunları olup olmadığına kafa yorun. Ne de olsa gerilla pazarlama kampanyaları güçlü ve halka açık bir şekilde mesaj vermektir.
#5. Güncel olun.
Hedef kitlenizdeki her bir kişiye bir değer sunmalısınız. Güncel olmak bundan biraz daha fazlası anlamına gelse de eğer ürününüzü/hizmetinizi ya da markanızı nasıl domine edeceğinizi biliyorsanız işiniz kolay olacaktır. Markanızın/ürününüzün/hizmetinizin müşterilerinize sunduğu değeri nasıl bulduysanız bunu da o şekilde bulacaksınız. Güçlü bir izlenim bırakmak ve mesaj vermek markanızı insanların gözünde sektördeki lider markalardan biri yapacaktır.
#6. Mesajınızı yaratın.
Bu da çok bariz ve orijinal olmakla birlikte ele alınmalı.
#7. İnteraktif bir kampanya yaratın.
Gerilla pazarlama kampanyalarına olumlu tepki veren insanların büyük bir kısmı bunun sebebinin markayla etkileşime geçmek olduğunu söylüyor. İnsanları ürününüze ve markanıza bağlı hissettirerek bunu başarabilirsiniz. Bu konuda ne kadar başarılı olursanız kampanyanız da o kadar etkili olacaktır.
#8. Virale kanmayın.
Viral kelimesi pazarlama alanında çekici görünse de hiç kimse bir şeyin viral olup olmayacağını önceden kesin olarak söyleyemez. Bunu sadece kampanya başladıktan sonra öğrenebilirsiniz. İçgüdülerinize güvenin ve söz konusu insanların tepkisi olduğunda iyi sonuçlanmasını umut edin.
#9. Performansı ölçün.
Bunu yapması oldukça kolay, dikkat etmeniz gereken metrikler şöyle:
- Paylaşımlar.
- Kullanıcı etkileşimi.
- Satışlar.
- Markanın hatırlanırlığı.
Bu metriklere farklı yollarla ulaşabilirsiniz.
Sonuç
Artık gerilla pazarlama kampanyası uygulamak konusunda kendinize güveniyor olmalısınız. En azından gerilla pazarlamasının ne olduğunu, türlerini ve başarılı bir gerille pazarlama kampanyasının püf noktalarını öğrendiniz.
Gerilla pazarlamasını sırf farklı farklı yerlere birkaç tane reklam koymak için bunca zahmete katlanmaya değer görmeyebilirsiniz. Ancak gerilla pazarlaması stratejilerinin marka farkındalığı ve satışlar konusunda çok faydalı olduğunu bilmelisiniz. Hatta bu sıra dışı fikirleri e-posta kampanyalarınızda da kullanarak alıcılarınız daha fazla ilgisini çekebilirsiniz.
Gerilla pazarlamasını kullanmak adil oynamamak gibi gelebilir. Ancak bu pazarlama türüne gerilla denmesinin sebebi de budur. Güzel görünmek ya da basit olmak zorunda değildir, tek önemli şey bıraktığı etkidir. Gerilla pazarlama stratejilerini uygulayarak markanızın alımlanmasını iyileştirebilir ve çok az bir yatırımla oldukça etkili sonuçlar alabilirsiniz. Unutmayın ki aşkta ve savaşta her şey mübahtır ve pazarlama da tam olarak savaş anlamına gelir.
