Yemyeşil bir doğa ya da masmavi gökyüzü sizi de sakinleştiriyor mu? Peki, kırmızı rengin neyi temsil ettiğini ya da dur işaretine bakarken neden az da olsa endişelendiğinizi merak ettiniz mi?
Renkler psikolojimizi ve davranış biçimimizi etkiler. Bu etki “renk psikolojisi” adı verilen bilimsel çalışmaların kaynağını oluşturmuştur.
Renk Psikolojisi Nedir?
Renk psikolojisi, farklı renklerin insan davranışları üzerindeki etkisini inceler. Renk psikolojisinden özellikle satış, reklam ve pazarlama alanında- tüketicide istenen duygusal tepkiyi uyandırmak adına- yararlanılır.
Renklerin insan davranışı üzerindeki etkisine ya da birbirinden farklı reaksiyonları/duyguları nasıl olup da ortaya çıkarabildiğine değinmeden önce renk tarihinde hızlı bir yolculuk yapmaya ne dersiniz?
17. yüzyılda Isaac Newton güneş ışığını kristal bir prizmadan geçirmiş ve ışığın tıpkı gökkuşağı misali 7 ayrı renk yansıttığını keşfetmişti. Newton bu deneyin sonucunda 6 ayrı renk dalgası tanımladı: Kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, lacivert ve mor. Tabi araştırmalar bununla sınırlı kalmadı, bundan yıllar sonra dahi güneş ışığını oluşturan bu yedi rengin görkemi sayısız incelemeye konu oldu. İşte “renk bilimi” tam da böyle doğdu.
Ancak renk psikolojisi Newton’ın zamanından binlerce yıl önce dahi gündemdeydi. Mısırlılar renklerin ruh hali üzerindeki etkisini bundan yıllar yıllar önce incelemiş ve bütünsel faydalar elde etmek adına renklerin gücünden yararlanmışlardı.
Renklerin psikolojimizi etkilediğine ilişkin bu algı uzunca bir süre geçerliliğini korudu. Öyle ki Newton ya da Mısırlılardan asırlar sonra dünyaya gelmiş İsviçreli psikiyatrist Carl Jung(1875-1961) dahi renkleri “bilinçaltının ana dili” olarak tanımlamıştı. Hatta bu alanda yaptığı çalışmalar onu bir çeşit sanat terapisi geliştirmeye dahi yönlendirmiş ve Jung hastalarının görüntüler veya renkler aracılığıyla kendilerini çok daha rahat ifade edebileceklerine, böylece travma veya sıkıntılardan kurtulabileceklerine inanmıştı.
Peki, renklerin moda dünyası üzerindeki etkisine ne dersiniz? Örneğin, 1970’lerde toprak tonları popülerdi, ancak 80’lere geldiğimizde toprak rengi yerini turkuaza ve leylak rengine bırakmıştı. Sonraları moda dünyasının yıldızları pembeler ya da mavi-griler oldu.
Anlayacağınız, renkler eski çağlardan beri hayatımızın her alanına nüfuz etmiş durumdalar.
Bu nedenle, günümüz işletmeleri/markaları renklerin psikolojimiz üzerindeki etkisinden en işlevsel şekilde yararlanmanın yolunu bulmak zorundalar.
Satış ve Pazarlamada Kullanılan Renkler İnsanları Nasıl Etkiler?
Renklerin ifade ettiği anlam ya da yaratacağı psikoloji davranışlarımızı olduğu kadar karar verme mekanizmamızı da derinden etkiler. Zira insanlar, herhangi bir kişi, çevre veya ürün hakkındaki kararlarını daha ilk bakışta verirler. Hatta konuya ilişkin bilinçaltının ürünü çıkarımlar dahi yaparlar. Renkler de bu ilk izlenimin dışa vurumunda kritik bir rol oynar.
Dahası markalar ve reklamcılar da bu gerçeğin farkındadırlar. Belirli renklerin insanlardaki belirli duyguları açığa çıkaracağını ve nihayetinde onları harekete geçireceğini bilirler. Bu güçlü etki aynı zamanda ince bir zekanın ürünüdür.
Markalar; logo, ambalaj, tabela ve reklamlarında kullandıkları renkler yoluyla tüketicileri dürtü satın alımına teşvik eder veya tüketicinin rakip firmalardan ziyade kendi markalarını tercih etmelerini sağlayabilirler.
Bundan olacak ki her marka belirli bir rengi ön planda tutmuştur. En sevdiğiniz markaları ve kullandıkları renkleri düşünün. You Tube veya Netflix gibi parlak kırmızı renkteki logolar mı dikkatinizi çeker? Yoksa Nike markasındaki siyah ve beyazın asaletine kapılanlardan mısınız? Belki de sarı ren tutkunu olup bu rengi kullanan markalara düşkünsünüzdür, kim bilir?
Kulağa ne denli basit gelse de renkler bir ürünün satın alınmasının yegane nedeni olabilir. Araştırmalar, alıcıların yüzde 93’ünün satın alım esnasında görselliğe odaklandıklarını ortaya çıkarmıştır. Yüzde 85’e yakını ise satın alma davranışlarının birincil nedeni olarak renkleri göstermiştir.
O halde şimdi renklerin ifade ettiği anlama ve satış ile pazarlamada kullanılacak en iyi, en geçerli renk seçeneklerinin neler olduğuna bir bakalım.
1) Kırmızı Renk Psikolojisi
Kırmızı renk aciliyet algısı yaratır. Ayrıca iştah uyandırıcı bir etkiye de sahiptir. Bu nedenle, fast-food zincirleri tarafından sıklıkla tercih edilir. Kırmızı, kan basıncını artırıp kalp ritmini hızlandırmak suretiyle insan vücudunu fiziksel olarak da uyarır. Harekete geçme, heyecan ve tutku ile ilişkilendirilir. Kırmızı kullanımı insanların söz konusu markadan alışveriş yapmak için sabırsızlanmalarına sebep olur ve markanın sunacağı büyük fırsatları/trend ürünleri kaçırmamak adına acele etmelerini,yani bir an evvel harekete geçmelerini sağlar. İşletmelerin web sitelerindeki harekete geçirici mesaj düğmelerinde bu rengi kullanmaları tam da bu yüzden önemlidir.
McDonald’s fast food zincirini düşünün. McDonald’s, yüksek enerjili kırmızı renk ile sarının kombinasyonundan oluşan, özellikle çocuklara hitap eden, iştah açıcı ve aciliyet duygusu yaratabilen bir marka logosuna sahiptir. Kırmızı renk kullanımı tamamen duygular ve tutkular ile ilgilidir. McDonald’s tüketicilerin bu lezzete tutkuyla bağlanmasını ister. Reklam kampanyalarında “I’m lovin’ it(Bunu seviyorum)” sloganını kullanmaları boşuna değildir.
2) Yeşil Renk Psikolojisi
Yeşil renk, sağlık, huzur, güç ve doğa ile ilişkilendirilir. Mağaza tasarımlarında müşterileri rahatlatmak ve çevreci bir işletme algısı yaratmak için kullanılır.
Uyum ve ahengi ön plana çıkarır, kararlı olmanızı sağlayacak sağlam bir zihinsel denge kurmanıza yardımcı olur.
Pazarlamada yeşil renge ağırlık veren firmalara örnek olarak Starbucks ve BP verilebilir.
Starbucks, yeşil tonlarını kullanan en önemli küresel markalardan biridir. Yeşil renk sayesinde kafelerine gelen insanların kendilerini huzurlu hissetmelerini sağlar ve müşterileri günün stresinden bir nebze de olsa uzaklaştıracak bir kahve molasına davet ederler.
İlginç bir şekilde petrol şirketi BP de çevreyi çağrıştırmasından ötürü yeşil rengi kullanmaktadır.
3) Mor Renk Psikolojisi
Mor renk soyluluk, bilgelik ve saygınlık ile ilişkilendirilir. Yaratıcılığı körükler, problem çözmeye teşvik eder. Bundan olacak ki güzellik ve yaşlanma karşıtı ürünlerde de sıklıkla kullanılmaktadır.
Örneğin, Amerika kökenli bir tebrik kartı şirketi logosunda mor renkli bir kral tacı kullanır. Tebrik kartlarının içerdiği yaratıcılık ve bilgelik düşünüldüğünde bu hiç de şaşırtıcı bir renk seçimi değildir. Yahoo da bu renk şemasını kullanır. Amaç işletmenin yaratıcı yanına vurgu yapmaktır.
Markaları bir kenara bırakalım. Sevdiğiniz bir güzellik salonu veya spa merkezine ait logoları düşünün. Lila, menekşe veya fuşya tonlarında renklerin kullanıldığına şahit olmanız muhtemeldir.
4) Mavi Renk Psikolojisi
Mavi renk barış,su,huzur ve güvenilirlik ile ilişkilendirilir. Güven verir, aç gözlülüğü dizginler ya da iştahı bastırır ve kişiyi üretkenliğe teşvik eder. Bu nedenle, ürünlerine duyulacak güveni artırmak isteyen korumacı markalarca sıklıkla kullanılır
Mavi pazarlama dünyasında Honda ve American Express şirketleri ile özdeşleşmiş bir renktir.
Honda’nın mavi renk tercihinin perde arkasında güvenilirlik fikri yatar. Marka, müşterisini bir Honda ile kilometrelerce yol katedebileceğine, yani aracın bu denli güçlü ve donanımlı olduğuna inandırmak ister. Dünyaca ünlü kredi kartı şirketi American Express ise güvenlik ve istikrar hissi vermek adına mavi rengi kullanır. Çünkü müşteri bir işletmeye ancak bu iki şartı eksiksiz sağladığı vakit para yatırır.
Zeka, iletişim ve güvenin rengi olarak da tanımlanan mavi sosyal medyada da sıklıkla kullanılır.Çünkü renk şemaları içinde iletişim ile en çok ilişkilendirilen renk mavidir.
5) Turuncu ve Sarı Renk Psikolojisi
Bu iki sıcak renk neşeyi ve iyimserliği simgeler. Ancak onları reklamda kullanırken dikkatli olmak gerekir. Sarı renk bebeklerin daha fazla ağlamasına sebep olabilir, turuncu ise tedbiri elden bırakmama halini gereğinden fazla körükleyebilir. Ancak aşırı ihtiyattan kaynaklı bu huzursuzluk hissi dürtü alımına meyilli tüketicileri-ya da vitrin bakma meraklılarını- markaya çekebilecek bir endişe duygusu yaratmak için de kullanılabilir.
Pazarlama faaliyetlerinde turuncu ve sarının hakim olduğu marka ya da işletmelere Harley Davidson ve Snapchat’i örnek gösterilebiliriz.
Harley Davidson macera, heyecan ve canlılığı yansıtmak adına turuncu renkten yararlanır- ki bunlar her motosiklet sürücüsünün peşinde olduğu en temel duygulardır. Snapchat’in logosu ise sarı olup sosyal medyanın müdavimi olduğu mavi temasından farklıdır. Çünkü sarı renk mutluluk, heyecan ve yaratıcılık fikirleri ile dolu olan genç kitlelere hitap edecek bir renktir.
6) Siyah Renk Psikolojisi
Teknik olarak renk sayılmasa da (ışığı yansıtmak yerine emdiği için) siyahı da renk olarak algılarız. Otorite, güç, istikrar ve güven ile ilişkilendirilen siyah renk aynı zamanda zekanın sembolüdür, ancak çok sık kullanıldığında ezici bir etki yaratabilir. Bu rengi satış ve pazarlama faaliyetlerine taşımak zordur, ancak bazı markalar bunu başarılı bir şekilde gerçekleştirebilmiştir. Nike ve Chanel markalarını ele alalım.
Siyah ve beyazın birleşimi olan Nike’ın logosu güç, dayanıklılık ve dengeyi temsil eder. Chanel ise markanın vaat ettiği lüks, zarafet, ince bir zevk anlayışı, zamansızlık ve gizemi tam anlamıyla yansıtabilmek adına siyah rengi kullanmayı tercih etmiştir.
7) Gri Renk Psikolojisi
Gri renk kullanışlılığı, olgunluğu ve dayanışmayı simgeler. Ancak, bu rengin aşırı kullanımı kişide hiçlik ve depresyon duygularına yol açabilir. Gri çok sık kullanıldığında yaratıcılığı da söndürebilir.
Pazarlamada dünyasında bu rengi en sık tercih eden markalar ise Lexus ve Apple’dır.
Lexus’un açık gri ağırlıklı logosu istikrarla dengelenmiş üst düzey bir lüksü ve zarafeti ön plana çıkarır. Aynı zamanda başarılı işlere imza atanların olgunluğunu da temsil eder. Apple’ın logosu ise gerçek bir gökkuşağını andırmasına rağmen, marka tanıtımında tamamen gri bir elma kullanılır. Bu sayede, hem markanın yenilikçi ve heyecan verici yanı vurgulanmış hem de düşünmeye sevk edecek bir marka anlayışı yaratılmıştır. Gri renk Apple’ın geleceğin ürünlerini yaratma veya bugünün mevcut teknolojisini daha da ileriye taşıma konusundaki kararlılığını gözler önüne serer. Üst düzey teknolojinin tartışmasız lideri olan Apple için gri renk seçimi asla bir tesadüf değildir.
8) Beyaz Renk Psikolojisi
Beyaz, temizlik, zarafet, saflık ve güven ile ilişkilendirilen bir renktir. Ayrıca renksizliği veya nötr olma durumunu yansıtmak adına da kullanılabilir. Beyaz, henüz yazılmamış, boş ve temiz bir sayfa olarak algılanabileceğinden yaratıcılığın fitilinin ateşlenmesine de yardımcı olacaktır. Ancak beyazın her türden işletme için en uygun renk seçeneği olduğu söylenemez.Bu rengin en işlevsel ve en etkili kullanımı minimalist marka veya yaklaşımlardır.
Pazarlamada beyazın gücünden yararlanan firmalara Subway ve Lego’yu örnek gösterebiliriz.
Subway’in beyaz kullanımı boş sayfa kavramını destekler niteliktedir. Markanın beyaz kullanımı, taze, temiz malzemelerle sunulan sonsuz olanaklarla dolu bir sandviç oluşturma imkanını yansıtır. Lego’nun kırmızı beyaz yazılmış marka adı ise çocuklara aklın hayal edebileceği hemen her şeyi inşa edip yaratabilecekleri sonsuz fırsatlar sunan bir ürünü ve bu ürünle oynarken duyulacak heyecanı simgeler.
Renkler Ruh Halimizi/Modumuzu Nasıl Etkiler?
Renklerin ruh halimizi ne şekilde etkilediğini biliyor musunuz? Örneğin sarı renk çoğu insanı mutlu eder. Çünkü güneş ile ilişkilendirilir; hatta “yüzünü güneşe dönmek” veya “yaşamın güneşli tarafı” gibi ifadelerin kullanımı da güneşin görkemini yansıtır niteliktedir.
Mavi rengin ise tıpkı “durgun denizler”de olduğu gibi sakinleştirici ve huzur verici bir etkisi vardır. Ancak mavi kişide üzüntü vb. farklı bir ruh hali de uyandırabilir. Hangi etkinin geçerli olacağı ise rengin kullanım alanına ve koşullara bağlı olarak değişecektir.
Satın alımda veya harekete geçirici bir mesajı takip etme sürecinde de aynı derecede etkili olan renk seçimi bir ürünü diğerinden üstün kılmanızı dahi sağlayabilir. Müşteriler kimi zaman sırf renk tercihlerindeki farklılıklar nedeniyle bir ürünü diğerlerine kıyasla çok daha iyi bir seçenek olarak algılayabilirler. Renklerin taşıdığı anlam ve renk tercihlerindeki bu çeşitlilik algılamada belirgin bir fark yaratır.
Renkler Beynimizi Nasıl Etkiler?
Eski insanlar ruh halimizin akıbetini hayati organlara (kalp, karaciğer, safra kesesi ve dalak) bağlamış olsalar bugün modumuzu oluşturan asıl kaynağın eşit derecede gerekli başka bir organda saklı olduğunu öğrendik: Beynimizde!
Sinir bilimciler bugünlerde renk, ışık ve ruh hali arasında doğrudan ve fizyolojik bir bağlantının varlığından söz ediyorlar.
Bu nedenle,satış ve pazarlamada renk kullanımı asla boşuna bir uğraş değil ve pazarlamacıların renk psikolojisinin marka bilinirliğinde ve tüketicilerin ürünler ile şirketlere ilişkin tutumunda ne denli etkili olabileceğinin farkında olmaları gerekiyor.
2000 yılında Heinz marka ıspanak yeşili ketçap üretimi ile yakaladığı başarıdan örnek verelim. Heinz bu ürünü artık üretmiyor olsa da ilk yedi ayda 10 milyondan fazla şişe satmış ve bu süreç toplamda 23 milyon dolarlık bir satışla sonuçlanmıştı – markanın tarihindeki en yüksek satış oranı buydu.
İşletmelerde Renk Kullanımı Nasıl Olmalıdır?
Artık renklerin anlamı ve yaratacakları duygular konusunda bir nevi uzman sayılırsınız. Peki,işletmelerde daha doğrusu işletmelerin pazarlama ve reklamcılık faaliyetlerinde renklerden nasıl yararlanırız?
Renk seçiminiz markanızın kişiliğini yansıtmalıdır. Ama nasıl?
Başlangıç aşaması için şu adımları izleyebilirsiniz:
1)Marka imajınızı en iyi yansıtacak rengi belirleyin. Renk teorisine göre kırmızı gücün rengidir. Pembe, kadın demografisine ulaşmak için kullanılacak en ideal renktir, ancak cinsiyetsiz bir yaklaşım sergilemek istiyorsanız, bu rengi tercih etmeniz doğru olmaz. Yeşil, sıcak, davetkar ve sağlıklı yaşamı çağrıştıracak bir renktir. Çevre dostu bir yaklaşımı yani iyi niyeti de simgeler. (Aynı zamanda paranın rengidir, bu yüzden zenginlik algısı da yaratır.) Mor kraliyet rengidir; prestiji ve zarafeti temsil eder. Turuncu enerjik, kahverengi ise rahatlatıcı bir renk olarak anılır.
Anlayacağınız her renk farklı bir noktaya parmak basar. Dolayısıyla markanıza uygun rengi belirlerken açığa çıkarmak istediğiniz duyguya göre hareket etmek ilk ve en önemli endişeniz olmalıdır. Kötü bir renk seçimi markanızı olumsuz etkileyecektir, bu nedenle bu konuda kesin bir karara varmadan önce etraflıca düşünmelisiniz.
2)İki ana renk kullanın. Markalaşma aşamasında iki ana renge bağlı kalmalısınız.(metinlerde kullanacağınız siyah veya koyu gri renkler hariç olmak üzere). Neden mi? Çünkü kullanacağınız bu iki renk müşterinin zihninde üç, dört veya beş adet renge kıyasla çok daha kolay yer edinecektir.
Logo tasarımı için de aynı şey geçerlidir. Büyük markaların renk şemasını düşünün. FedEx, McDonald’s ve Best Buy logolarını iki renkle sınırlamıştır ve renk yelpazelerini bu iki renk ekseninde oluştururlar.
Renk seçiminizi yaptınız mı? O halde artık bu renkleri çeşitli pazarlama ve reklam kanallarına nasıl uyarlayacağınıza bir bakalım.
İnternet Siteleri
Web sitenizin renklerinin genellikle sol üst köşede görünecek marka logonuzla eşleşmesini istersiniz. Logo renklerine körü körüne bağlanmanız şart değildir, ancak bu renkleri baz alan seçimler yapabilirsiniz.
Renk seçimindeki bu tutarlılık yalnızca logonuzla sınırlı olmamalı, sunduğunuz ürünler veya hizmetleri de kapsamalıdır.
Enerji deposu trambolinler mi satıyorsunuz? Renk teorisi bu durumda kırmızı, yeşil ve sarı gibi canlı renkler seçmek isteyeceğinizi varsayar. Profesyonel bir işletmenin sahibi misiniz? O halde mavi veya yeşil gibi çok daha açık tonları tercih edersiniz.
Renk seçiminizin ne olacağı hedef kitlenize bağlı olarak değişebilir. Kadınlar daha çok mavi, mor ve yeşili; erkekler ise mavi, yeşil ve siyahı tercih ederler.
Harekete Geçirici Mesaj(Call To Action) Düğmeleri
Web sitenizde harekete geçirici mesaj düğmeleri kullanmanız muhtemeldir. Peki, sizce müşteriyi satışa yönlendiren bu düğmeler için en iyi renk seçeneği hangisidir?
En yüksek dönüşüm oranını sağlayan renkler arasında kırmızı, yeşil, turuncu ve sarı yer alır. Kırmızılar dikkat çekicidir. Sarı renk genellikle uyarı niteliği taşı r(“ıslak zemin” tabelalarını düşünün). Yeşil renk çevreye duyarlı ya da dış mekan ürünleri için en iyi seçenektir. Mavi rengin ise güveni temsil ettiğine inanılır. En kötü seçimler ise siyah (kasvetli ve negatif), beyaz (renksiz olduğundan) ve kahverengi olacaktır(donuk ve çirkin).
Verebileceğimiz en mantıklı tavsiye farklı renkleri denemeniz ve hangisinin satış dönüşüm oranlarınızı en çok artırdığını belirlemenizdir.
Tabela
Logolar ve web siteleri için geçerli olan renk teorisinin bir benzeri de tabelalar için geçerlidir. Tek fark bu aşamada dikkat çekmenin her zamankinden daha önemli olmasıdır. Bu nedenle, hiç değilse kalabalığın içinden sıyrılmanızı sağlayacak renkleri kullanmanız yararınıza olacaktır.
Mutlaka okuyun: Tabela Tasarımı Nasıl Yapılır?
Araç Kaplamaları
Araç kaplamaları söz konusu olduğunda renk seçimi için şu sıralamayı takip etmeniz yerinde olacaktır: Öncelik sırasına göre: Parlak Renkler> Zengin ve Koyu Renkler> Açık Renkler> Gri Tonlamalı veya Yumuşak Renkler.
Sosyal Medya Profilleri
Pazarlama ve reklamcılıkta renk teorisinin kullanımına ilişkin bir diğer tavsiyemiz ise sosyal medya profiliniz veya kapak resminizle alakalı olacaktır. Kural oldukça basittir. Sosyal medya hesaplarınızda ağırlıklı olarak marka renklerinizi kullanmalısınız, bu sayede marka imajınızı güçlendirebilirsiniz.
Bu, yalnızca seçtiğiniz iki ana renge bağlı kalmanız gerekeceği anlamına gelmez. Renk yoğunluğunu değiştirmek adına aynı renklerin farklı tonlarından ya da gölgelerden yararlanabilirsiniz, ancak bunu belirli bir bütünlük içinde yapmanız gerekir.
Kurum İçi Düzenlemeler
Renklerden kurumsal binaların düzenlenmesinde de yararlanabilirsiniz. Örneğin, işletmeniz bünyesindeki farklı departmanlar için farklı renkler kullanabilir, satışları artırmak ve müşterinin dikkatini çekmek adına farklı renkteki fiyat etiketlerinden yararlanabilir ya da personellerinize renkli üniformalar giydirmeyi tercih edebilirsiniz.
Renk Çemberi: Ana, Ara ve Üçüncül Renkler
Renkleri anlamada kullanılacak en iyi araç renk çemberidir. Basit bir renk çemberi ana, ara ve üçüncül renkler ile bu renklerin birbirleri ile etkileşimleri sonucu oluşturulan renk paletlerini- ve bu renk paletlerinin sanat, dekorasyon ve pazarlamada nasıl kullanıldığını- gözler önüne serer.
Ana renkler, diğer tüm renklerin kaynağı olan üç temel renktir. Ara renkler, iki ana rengin eşit oranda karışımı ile elde edilen bir diğer üç rengi ifade eder. Ana ve ara renklerin eşit oranda karışımı ise son grubu yani üçüncül renkleri oluşturur-altı adet üçüncül renk vardır.
Diğer tüm renkler –ki bu liste sonsuzdur – bu renklerin farklı miktar ve doygunluktaki karışımlarından doğmuştur, bazen de söz konusu renklere bir miktar siyah veya beyaz ekleyerek oluşturulurlar.
Bu üç temel renk “kategorisi”, bir işletmenin/markanın özel ya da genel amacına ulaşmasında kritik rol oynar, bunun yanı sıra güçlü bir marka imajı yaratılmasındaki katkıları da yadsınamaz. Oluşturulan farklı kombinasyonlar sayesinde renklere dayalı bir markalaşma ve pazarlama stratejisi geliştirilebilir.
1)Ana Renkler: Ana renkler kırmızı, sarı ve mavidir. Ana renkler diğer tüm renklerin temelini oluşturur ve insanların Dünya’ya ilişkin deneyimlerinin temeli olan şu üç unsura ait renkleri içerir: ateş, su ve güneş.
Kırmızı, güçlü duygularla ilişkilidir, harekete geçirme gücüne sahip olup tüketicilerin karar verme biçimini etkileyen fizyolojik değişikliklere neden olabilir.
Sarı, mutluluğun, parlaklığın ve olasılığın rengidir. Coşkuyu artırır ve müşterileri bir ürüne veya hizmete yönlendirir. Mavi, huzurun ve sükunetin rengidir. Tüketiciler bu renkteki bir ürünün sunacağı dengeye ve tutarlılığa gözü kapalı güvenebilirler.
2)Ara Renkler: Ara renkler turuncu, yeşil ve mordur. Kırmızı ve sarının karışımından doğan turuncu, sarının iyimserliği ile kırmızının heyecanını bir araya getirir. Bu yürekliliği ve cesareti çağrıştırır ki bu duygular çoğu zaman olumlu sonuçlara gebedir. Üstelik bunlar aynı zamanda insanların herhangi bir kategoriye ilişkin marka seçimde de sıklıkla aradıkları bir özelliktir.
Sarı ve mavinin karışımı olan yeşil ise doğanın rengidir. Tazelik ve rahatlığı simgeleyen yeşil renk aynı zamanda büyümenin, kök salmanın ve şansın rengidir. Müşterilerde bolluk ve ferahlık bilinci yaratacaktır. Kırmızı ve mavinin karışımı olan mor, asaletin ve sihrin rengidir. Lüksü, zengin bir hayal gücünü ve bilgeliği yansıtır ve müşteriye bu rengi kullanan bir markanın sunduğu ürünlerin olabilecek en üst kalitede olacağı fikrini aşılar.
3)Üçüncül Renkler: Üçüncül renkler ana ve ara renklerin eşit miktarda karıştırılmasıyla elde edilir. Örneğin mavi ve yeşilin birleşiminden oluşan deniz mavisi veya camgöbeği üçüncül renk kategorisindedir. Magenta-kızılımsı mor- kırmızı ve morun birleşimidir. Amber ise sarı ve turuncu rengin birleşiminden oluşur.
Üçüncül renkler renk psikolojisinde önemli bir rol oynamaktadır-bu renkler sayesinde markanızın renk paletine çok daha derin ve farklı renkler ekleyebilirsiniz.
Renk Tonları, Gölgeler ve Nüanslar
Renk tonları, gölgeler ve nüanslar renklere sırasıyla beyaz, siyah veya gri eklemek suretiyle elde edilen açıklık, koyuluk ve yoğunluğu ifade eder. Bu türden renk oyunları ana renklere körü körüne bağlanmanızı önler, dahası bu renklerin tamamlayıcısı yeni renkler yaratmanıza yardımcı olurlar.
1)Nüanslar:Nüanslar bir renge beyaz eklemek suretiyle elde edilir. Bu sayede çok daha açık bir renk oluşturulur ve ana rengin karanlık yapısı ve yoğunluğu azaltılmış olur.
2)Gölgeler:Gölgeleri yaratmanın yolu bir renge siyah eklemektir. Gölgeleme ile eskisinden çok daha koyu bir renk elde edilir, ışık azalır ancak renk yoğunluğunu artar.
3)Tonlar:Ton ise bir renge siyah ve beyazın bir kombinasyonu olan gri eklenmesinin sonucunda elde edilir. Tonlama, kullanılan grinin siyah/beyaz oranına bağlı olarak bir rengin parlaklığını veya yoğunluğunu azaltıp artırabilir.
Sıcak ve Soğuk Renkler
Sıcak renkler kırmızı, sarı ve turuncunun çeşitli kombinasyonlarından oluşur. Sıcak olarak kabul edilirler, çünkü ateş, güneş ışınları ve lav gibi ısı ile ilişkili elementleri çağrıştırdıklarına inanılır. Tutkuyu üst seviyeye çıkardıkları söylenir. Ayrıca sevinç, coşku, eğlence ve yaratıcılık duygularını körüklerler.
Örneğin ev geliştirme markalarından Koçtaş’ın logosunda yer alan turuncu, sıcak renk kullanımının mükemmel bir örneğini oluşturur, çünkü hemen herkesin evinde aradığı şey sıcaklık ya da mutluluktur.
Soğuk renkler farklı kombinasyonlardaki mavi, yeşil ve mor renkleri ifade eder. Soğuk olarak adlandırılırlar, çünkü su, çimen ve ağaçlar gibi soğukla ilişkili elementlerle ilişkilendirilirler. Bu elementlerin sakinlik, rahatlama ve yeniden doğma duygularını güçlendirici bir etkiye sahip olduğuna inanılır.
Örneğin, dünyaca ünlü market zinciri Walmart logosunda ağırlıklı olarak mavi rengi kullanır, böylece müşterisine parasını güvenle harcayabileceği bir yerde olduğu fikrini aşılar. Sarı renk ise oradan yapacağınız alışverişe ilişkin heyecanı simgeler, ancak verilmek istenen temel mesaj tüketicinin her kuruşunu bin bir zorlukla elde ettiği gelirin karşılığını en iyi alacağı yerin Walmart olacağı gerçeğidir.
Yeşil renk ise limonun saf, doğal lezzeti ile harmanlanan hafif, ferahlatıcı bir içecek olan Sprite’ın rengidir. Nedeni sizce de açık değil mi?
Yüksek veya Düşük Kontrast
Renk teorisi pek çok yönüyle kontrastla alakalıdır. Kontrast kavramı tamamlayıcı renkler, renk doygunluğu veya sıcak ya da soğuk renkleri de kapsar. Yüksek veya düşük kontrasttan bahsederken aynı zamanda değerden de bahsediyoruz.
Kontrast, yakın tonlar arasındaki farkı- bir görüntünün en parlak bölümü ile en sönük bölümü arasındaki fark-ifade eder. Kontrastı etkili bir şekilde kullanmanız markanızı ya da işletmenizi rakiplerinden ayıracak ve sunduğunuz içeriğin erişilebilir olmasını sağlayacaktır.
Kontrasttan etkili şekilde yararlanmayı başarmış pek çok markadan söz edilebilir. Örneğin, FedEx bu konuda mükemmel bir örnek oluşturur. Marka logosu tasarımında turuncu ve moru bir araya getirecek çok az insan vardır. Ancak bu kombinasyon, bu ünlü marka için mükemmel bir seçim olmuştur.
Tamamlayıcı Renkler
12 parçalı renk çemberi tamamlayıcı renkleri anlamanın ve kullanmanın en kolay ve etkili yolunu sunar. Tamamlayıcı renkler, renk çemberinde birbirine zıt olarak konumlanmış renkleri ifade eder. Örneğin, sarının tamamlayıcı rengi, kırmızı ve mavinin karıştırılmasıyla elde edilen mordur.
Markalardan örnek verecek olursak Fanta’nın mavi ve turuncunun tamamlayıcı renklerini göz alıcı şekilde kullanabildiğini söyleyebiliriz-öyle ki marka müşterisine heyecan verici ve neşeli olmanın yanı sıra serin ve ferahlatıcı olma hissini de aynı başarıyla yansıtmaktadır.
Son olarak, bazen RGB, CMYK ve PMS kısaltmalarını göreceksiniz. Bunlar grafik/görsel tasarımla alakalı renk terimleridir. RGB, dijital ortamdaki renk düzenlemeleri içindir, CMYK ise baskı için kullanılır. PMS (Pantone), farklı pek çok endüstride yaygın olarak kullanılan bir palettir.
Son Söz
Pazarlama ve reklamcılıkta farklı anlamlar yaratmak adına renklerden nasıl yararlanırsınız? Markanız, reklamlarınız ve pazarlama faaliyetleriniz için mümkün olan en iyi renkleri seçtiğinizden emin misiniz?
Sorun şu ki – şimdiye kadar tahmin edebileceğiniz üzere – pazarlamada kullanılacak “en iyi” renk diye bir şey yoktur. Renk seçimi tamamıyla yaratmak istediğiniz marka imajına ve müşteride ne gibi bir duygu uyandırmak istediğinize bağlıdır: Cesaret, zarafet, seçkinlik, samimiyet, güvenilirlik veya yaratıcılık. Seçiminizin ne yönde olacağı da size kalmıştır, ancak bir şey kesindir. Her zevke,stile ve duyguya uyacak bir renk, nüans, gölge veya ton mevcuttur.
