E-ticaret devi Amazon, işten çıkmak isteyen personeline 5000 dolar veriyor.
Şirket yılda bir kere olmak üzere Amazon Fulfillment Center’da tam zamanlı çalışan ve işten ayrılmak isteyen kişilere 5000 dolar ödüyor. Şirkette en az 1 yıl çalışmış kişiler için geçerli olan bu uygulamanın bir şartı daha var: Bu kişiler bir daha Amazon’da işe giremiyor.
Amazon sözcüsü Melanie Etches bu konuda şöyle diyor:
“Biz sadece Amazon’da gerçekten çalışmak isteyen insanlarla yola devam etmek istiyoruz. Uzun vadede bir insanın sevmediği bir yerde çalışması hem şirket hem de bu insan için sağlıklı olmaz.”
Esasında sistem tam olarak şöyle: Şirkette en az bir yıl çalıştıktan sonra ayrılmak isteyen kişilere 2000 dolar ödeniyor. Çalıştığı ekstra her bir yıl için de 1000 dolar ödeniyor ve ayrılan kişi maksimum 5000 dolar alabiliyor.
“Pay to Quit” adı verilen bu program ilk olarak bir diğer e-ticaret platformu Zappos tarafından gerçekleştirildi. (Ki Zappos’u 2009 yılında Amazon satın aldı.) Zappos işe yeni giren insanlara bir ay mühlet veriyordu. Eğer bu kişi Zappos ortamında çalışmaktan memnun olmazsa 1000 dolar ödeme yaparak bu kişiyle ilişiğini kesiyordu.
Jeff Bezos, 2014 yılında yatırımcılarına gönderdiği mektupta şöyle diyor: “Bizim amacımız insanlara derin nefes alıp gerçekten ne istediklerini düşünme fırsatı yaratmak.”
Personel işe alım ve işten çıkarma maliyetlerinin yüksek olmasını dikkate alırsak, insanları işten çıkmaları için ödüllendirmek mantığa aykırı gibi geliyor ilk başta. Ancak iş yeri kültürü alanında uzman olan Michael Burchell şöyle diyor: “Bu uygulama çalışan etkileşimini olumlu etkiler ve şirkete uzun vadede düşük bir maliyete sahip olur.”
Burchell konuşmasına şöyle devam ediyor:
“Çalışan etkileşimi temel olarak iki konuyla ilgilidir. Kalmak istemek ve isteğe bağlı çaba. Amazon’un bu uygulaması çalışanları daha sıkı çalışma konusunda teşvik ediyor diyemeyiz. Ancak şirkette gerçekten kalıp çalışmak isteyenlere bir mesaj veriyor. Eğer parayı reddedip çalışmaya devam etmek isterseniz, bu şirkete bağlı olduğunuzu ve işinizi sevdiğinizi gösterir. Bu da şirket ve çalışanlar arasındaki pazarlık ve psikolojik sözleşme çerçevesini belirler.”
Diğer bir deyişle teklifi reddederek işte kalmak isteyen kişiler, bu durum nedeniyle daha iyi ve daha üretken bir şekilde çalışmaya devam eder. “Madem buradan gitmiyorum, o halde burada çalışmanın hakkını vermeliyim.” diye düşünür insanlar. Bu da uzun vadede Amazon’un karlı çıkması anlamına gelir.
Araştırmalar da bunu kanıtlıyor. Gallup tarafından yapılan bir çalışmaya göre çalışan etkileşiminin yüksek olduğu şirketler, rakiplerine göre %21 oranında daha iyi performans gösteriyor. North Carolina Üniversitesi tarafından yapılan bir başka araştırmaya göre ise çalışanların üstün bir bağlılık duyduğu firmaların 3 yıllık büyüme oranı, diğer firmalara göre 2.3 kat daha yüksek.
Amazon’un işten çıkmak isteyenlere para ödemesi konusunda gelirsek; işini sevmeyen ve çalışma ortamından memnun olmayan kişiler bu teklifi kabul ediyor. Bu kişilerin Amazon’a uzun vadede ödenen miktardan çok daha yüksek bir maliyete neden olacağı da belirtiliyor. İşinde mutsuz ve verimsiz olan bir kişi kazandığı her 10.000 dolar için şirkete 3.400 dolar zarar ettiriyor. Bu da yıllık 70.000 dolar kazanan bir insanın şirketine 23.800 dolar zarar ettirmesi anlamına geliyor.
Yani Amazon böyle bir teklif sunarak ilgisiz ve işini sevmeyen kişileri şirketten uzaklaştırıyor ve yola sadece işini ve Amazon’u seven çalışanlarıyla devam ediyor. Bu durum ilk bakışta şirkete para kaybettiriyor gibi görünse de uzun vadede Amazon, üstün performans gösteren ve işini seven çalışanlarıyla daha yüksek başarılar kazanacaktır.
