Jeff Bezos, hem iş hayatındaki hem de sosyal hayatındaki başarılarıyla tanınan birisi. Dünyadaki sayılı milyarderlerden birisi olan Amazon CEO’sunun işi elbette kolay değil. Bir yandan hızla değişen sanal ticaret dünyasına öncülük eden Amazon’un liderliğini yapan Bezos, diğer bir yandan da çocuklarına, arkadaşlarına ve kendisine de zaman ayırarak hayatını zorlu bir dengede yürütmeyi başarıyor. Bezos’nun dikkate değer başarısının altındaysa, belirli kuralları kendine ilke edinmesi yatıyor. Her sabah işe yepyeni bir heyecanla giden Bezos’nun, bu parıltılı yaşamının altındaki ilkelerinden bahsedeceğiz bugün size. Bu yazımızın konusu, Bezos’nun çalışanlarına, girişimcilere ve çocuklarına verdiği tavsiyeler olacak. Hepimizin Bezos’dan öğrenecek bir şeyleri olduğunu kabul edelim. Hazırsanız, başlayalım!
Çalışanlara Tavsiyesi: Jeff Bezos, Amazon’da çalışanlarına özel hayat-kariyer dengesini kurmaya çalışmaktan vazgeçmelerini söylüyor!
Amazon’un kurucusu ve CEO’su olan Bezos, özel hayat-kariyer dengesi kavramından rahatsız oluyora benziyor. Kendisiyle yapılan birçok röportajda olayın yanlış şekilde ele alındığını ifade eden Jeff Bezos, yakın zamanda yaptığı bir konuşmada Amazon çalışanlarına nasıl da bu kavramın tam tersi yönünde bir tavsiye verdiğinden bahsetti.
2018 yılının Nisan ayında bir ödül töreninde konuşan Bezos, çalışanlarına hayatlarını düzene koymak için bambaşka bir yol gösterdiğini anlatmıştı. Bezos’a göre, Amazon çalışanları profesyonel hayatları ve özel hayatları arasında bir denge kurmaya çalışmaktan vazgeçmeliydi. Zira, denge kurmak fikrinin altındaki ana fikir aslında oldukça negatifti, birisini daha önceliklendirmek için diğerinden vazgeçilmesi anlamına geliyordu, bu Bezos’nun felsefesine oldukça ters bir durumdu. Bezos, bunun yerine günün ne kadarının işte, ne kadarınınsa ofis dışında geçeceğine yönelik kararı, daha bütünselci bir yaklaşımla vermek taraftarıydı. Ana fikir denge değil, simetri olmalıydı.
Bezos konuşmasını yaparken dünyanın en zengin adamının (2018 yılında henüz eşiyle boşanması kesinleşmemişti, şu an mal varlığı paylaşımı yapıldığından dolayı Bezos hala dünyanın en zengin adamı mı değil mi bilmiyoruz) hayatına yönelik oldukça geleneksel bir yaklaşım benimsediğini anlatmıştı. Sabahları kalkıp ailesiyle kahvaltı yapıyor, yatmadan önce alarm kurmuyor, ajandasını çok doldurmamaya çalışıyor ve bir şekilde kendi bulaşıklarını yıkayıp markete uğramaya da vakit bulduğunu söylüyordu.
Bu bütünselci yaklaşımın altındaysa Bezos’a göre, iş hayatında ve profesyonel hayatındaki ana parçalar arasındaki sağlıklı simetri yatıyordu. İş ve hayat dengesi diye bir şey yoktu, iş ve hayat uyumu diye bir şey vardı.
“Tüm bu iş ve hayat uyumunu Amazon’da yeni işe aldığım genç çalışanlarıma, hatta kıdemli yöneticilerime de öğretmeye çalışıyorum. Ama ilk önceliğim, yeni işe aldıklarım.
“Her röportajda bana işim ve özel hayatım arasındaki dengeyi nasıl kurduğumu soruyorlar. Tekrar söyleyeyim, denge kelimesinden hoşlanmıyorum. Denge kurmak demek, bana birisini seçerken diğerinden ödün vermek gibi geliyor. Hayır, ne işimden, ne de özel hayatımdan ödün vermek istemiyorum. Bu ikisinin arasında bir denge olmalıymış gibi görmektense, ikisini bir bütün olarak, hayatımın iki ana ögesi olarak görüyorum ve buna göre hareket ediyorum. Bence bu bir çember, denge değil. Eninde sonunda, her şey birbirine bağlı, entegre. Birisinde bir şey yapıp diğerini etkilememesini bekleyemezsiniz. Ben iş hayatımı da, özel hayatımı da sınırlara ve saat kısıtlamalarına bağlı yaşamayı sevmiyorum.
Bence insanların unuttukları nokta, ikisinin birbirine ne kadar sıkıca bağlı olduğu. Ofiste geçen kötü bir günün ardından eve mutlu gelmek imkansıza yakındır. Diğer bir yandan, güne ailenizle yaptığınız güzel bir kahvaltıyla başladığınızda, işe büyük bir enerji ve hevesle gidersiniz. Ofiste gününüz güzel geçtiyse, eve gidene kadar içinizden şarkı söylersiniz. Herkesin ofisinde gittiği her yerdeki enerjiyi sömüren, toplantıya girer girmez ortamı yoran, herkesin yaşam enerjisini emen bir adam vardır. O adam olmayın.”
Mutlaka okuyun: İş ve Özel Hayat Dengesi Nasıl Sağlanır?
Çocuklara Tavsiyesi: Jeff Bezos çocuklarına; yeteneklerine değil, seçimlerine güvenmeleri gerektiğini söylüyor!
Amazon Ceo’suna göre, çocuklarının hayata atılırken benimsemesi gereken tek bir kural var. Yetenekleriyle değil, seçimleriyle gurur duymak.
Bu tavsiyeyi hayata atılma yolunda ilerleyen her gence verdiğini söyleyen Bezos, şöyle diyor: “Güzel ya da yakışıklı olmak, matematik dehası olmak ya da basketbola yatkın olmak sizi mutlu edebilir evet. Ama, değerinizi bu kişisel yetenekleriniz belirlememeli. Yeteneklerinizle gurur duymamalısınız. Onları benimsemelisiniz, güçlü yönlerinize oynamalısınız evet, ama o kadar. Gurur duyduğunuz şey, çalışmalarınız, başarılarınız, gösterdiğiniz çaba olmalı. Seçimlerinize güvenmelisiniz. Bunu yapmayı başardığınızda başarılı olacaksınız.”
Mutlaka okuyun: Mutlu ve Başarılı Bir Çocuk Yetiştirmek İsteyenlere Bilimsel Olarak Kanıtlanmış Tavsiyeler
Girişimcilere Tavsiyesi: Jeff Bezos, girişimcilere para kazanmaya değil, sevdikleri işi yapmaya odaklanmalarını söylüyor!
Bezos, Amazon.com’u 1995 yılının Temmuz ayında kurduğunda sadece 10 çalışanı vardı, günlük satışları iki haneli basamakları geçmiyordu.
İki ay sonraysa Bezos ve takımı 50 eyalete ve 45 ülkeye yayılarak haftalık 20 bin doların üzerinde bir satış cirosuna ulaşmışlardı. 1997 yılının Mayıs ayında halka hisselerini açan Bezos’nun şirketi borsada 500 milyon dolar değerindeydi.
Bugüne geldiğimizdeyse, Amazon 172 milyar dolarlık bir market payına sahip ve bir müşterinin ihtiyaç duyabileceği neredeyse her şeyi düşük fiyatlar ve hızlı bir kargolama sistemiyle sizlere sunuyor. Bir veri depolama platformu da geliştirmekte olan Amazon’un şirket değeri git gide artıyor.
Tabii bu başarılarda Bezos’nun payı büyük. Bezos bir girişimci olara bu üstün başarısını uzun dönemli düşünmesine ve müşteri odaklı davranışlarına borçlu.
Bezos girişimcilik dünyasına atılmayı düşünen, milyonluk şirketler kurmayı hayal eden genç girişimcilere şu tavsiyeleri veriyor:
“Herkesin peşinde olduğu bir şeyi yakalamak hiç de kolay değil. Bunun yerine, kendinizi stratejik bir şekilde konumlandırın ve dalgaların sizi taşımasını bekleyin. Tabii, böyle dediğimde, nasıl konumlandıracağım diye soracaksınız. Kendinizi, yetkin hissettiğiniz, merakınızı uyandıran, ilginizi çeken bir alanda konumların.
İnsanlara hep söylemişimdir, Amazon olarak yeni bir şirket satın aldığımızda her defasında ilk sorduğum soru, şirketi yöneten kişinin alanında yetkin birisi olup olmadığı olur. İşine hakim mi, yoksa sadece ticaret yaptığını mı düşünüyor? Alanına yetkin birisi müşteriye hitap etmek istediği için sunduğu ürünleri ve servisleri geliştirip şirketini her gün bir adım ileri taşırken ticaret yaptığını düşünenler sadece mevcut durumu korumanın peşinde koşarlar, tam olarak da bu yüzden uzun dönemde unutulup gitmeye mahkumlardır. Değişen, evrilen, ihtiyaçlara cevap veren hayatta kalır.
Hayatın en büyük paradokslarından birisi de budur zaten. Alanına yetkin kişilerin asıl hedefi bu olmasa da, eninde sonunda ticaret için bu işi yapanlardan daha çok para kazanırlar. Tam olarak da bu yüzden tutkunuzu yönlendirin, sevdiğiniz bir iş yapın, para sizi bulacaktır. Benim tek tavsiyem, budur.”
Mutlaka okuyun: 7 Adımda Uzun Vadeli Düşünmek