Jack Ma Çin’in ve dünyanın en zengin işadamlarından biri. Dünyanın en büyük online alışveriş platformlarından biri olan Alibaba Group’un kurucusu Ma’nın ne babadan kalma bir serveti ne de iyi bir eğitimi var.
Bunlara rağmen Jack Ma’nın yılmak bilmeyen azmi onu bugünlerde “Asya’nın Bill Gates’i” olarak bilinen bir iş adamı haline getirdi. Lakabı konusunda ise kendisi şöyle diyor: “Bill Gates ile hiçbir ortak noktamız yok. Tek bir şey dışında. İkimiz de çok çekici adamlarız.”
Bu yazımızda kendisini biraz daha yakından tanıyacağız. İşte kendi fırsatlarınızı yakalayabilmeniz için Jack Ma’dan 7 tavsiye.
Jack Ma’nın Geçmişi: Alibaba İmparatorluğu ve Korsanlık Skandalı
Jack Ma 52 yaşında ve kendisi için Çin’in en güçlü iş adamı demek abartı olmaz. Ma aynı zamanda Forbes’ın kapağına çıkan ilk Çinli iş adamı.
Belki de Jack Ma gibi bir adamın bugüne kadar her istediğini elde etmiş olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak kendisi büyüdüğü şehir olan Hangzou’daki 3 farklı üniversiteye başvurmuş ve hiçbirine alınmamış. Daha da kötüsü Harvard’a tam on kez başvuran Ma 10 seferinde de red cevabı almış. Tüm hayal kırıklığına rağmen akademik kariyerini yine Hangzou’da bulunan görece daha az prestijli bir üniversitede tamamlamış.
Bir süre az kazançlı düzensiz işlerde çalıştıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri’ne giden Jack Ma hayatının şansı olan internetle bu yolculukta tanıştı. İnternetin yavaş yavaş yayılmaya başladığı zamanlarda, 1994 yılında, Jack Ma’nın bilgisayarlar konusunda o kadar az bilgisi vardı ki klavye kullanmayı bile tam olarak bilmiyordu. Ancak bir gün internet sayesinde büyük işler yapacağı o zamandan belliydi. Fikir aklına çok çabuk geldi. Çin’de birçok tüccar mallarını yurtdışına ihraç etmek istiyordu ancak bunu yapacak bir aracıları yoktu. Büyük firmalar dünyanın en prestijli fuarlarına katılırken küçük üreticilerin dış pazara erişimi yok denecek kadar azdı. Sorundan şikayet etmenin ötesine geçmek isteyen girişimci Jack Ma, bir online satış platform kurmaya karar vererek Çinli üreticilerin tüm sorunlarını çözebilecek bir projenin ilk adımını atmış oldu.
Jack Ma’nın girişimi ilk etapta birçok kesimin tepkisini çekse de kurduğu ilk platform bugün Alibaba Group olarak bildiğimiz dev şirket haline evrilmeyi başardı. Tabii bu dönüşüm oldukça yavaş gerçekleşti. 1999 yılında kurulan şirket ilk 3 yılında hiç kar etmedi. 2001 yılında finansman arayışına girişen Ma 3 ila 5 milyon dolar arasında bir yatırımın şirketi devleştireceğine inanıyordu fakat yatırımcı bulması hiç kolay olmadı. Ta ki 2005 yılında Yahoo’nun kurucularından Jerry Yang Alibaba’nın potansiyelini görene kadar. Yang’ın 1 milyar dolarlık yatırımıyla adeta şahlanan şirketin büyümesi bugüne kadar hiç durmadı. 2014’te halka açılan şirketin hisseleri Wall Street’te hızla tavan yaptı ve böylece Jack Ma Asya’nın en zengin 10 insanından biri oldu.
Jack Ma’nın apartman dairesinde 18 çalışan ve 60.000 dolar sermaye ile kurulan Alibaba günümüzde 3000 çalışanı ve 350 milyar dolarlık değeriyle gerçek bir dünya devi. Sahibi Ma’nın ise 39 milyar dolardan fazla bir kişisel serveti bulunuyor.
Alibaba ve Jack Ma için 2015’e kadar her şey yolunda gitti. 2015’te ise Çin hükümeti ilginç bir istatistik açıkladı: Alibaba üzerinden satılan ürünlerin %60’ından fazlasını korsan mallar oluşturuyordu. Forbes’da yayınlanan bu açıklama çok ses getirdi ve Alibaba’nın korsan ürünlerle mücadelesi o günden beri sürüyor.
Jack Ma, birçok başarılı girişimci gibi tökezlese de düşmüyor ve iş hayatında gösterdiği başarıyı günlük hayatına da yansıtmaya çabalıyor. Bu yüzden bu azimli girişimcin hayattaki fırsatlar ve mutluluk hakkında verdiği tavsiyelere bir göz atalım istedik:
1) İyi Bir İş Bulamıyorsanız İyi Bir İş Yaratın
“İşinizden şikayet etmek hiç bir işe yaramaz.” diyen Jack Ma ayrıca ekliyor: “Tüm başarılı girişimciler geleceğe iyimserlikle bakanlardır. Asla şikayet etmezler. Her zaman diğerlerinin şikayetlerine çözüm ararlar. Sadece şikayet ederek gelecekten beklentisiz olmayın, her zaman iyimserlikle düşünün.”
Mutlaka okuyun: Başarılı Girişimciler Neden Bahanelere İhtiyaç Duymazlar?
2) Fırsatı Sorunun Olduğu Yerde Arayın
Bu tavsiye aslında tam da Jack Ma’nın Alibaba’yı kurarken yaptığı şey. Mallarını ihraç edememekten şikayetçi üreticiler gördü ve onların sorunlarını bir internet platformuyla çözerek zengin oldu.
3) Ne Yaptığını İyi Bil ve Her Zaman Sana Güvenen Bir Ekibin Olsun
Jack Ma’ya göre bir projeye canı gönülden inanan insanlarla çalışmak büyük önem taşıyor. Tam da bu sebeple ekip arkadaşlarına ne yapmak istediğini iyi anlatmanın da önemli olduğunu savunuyor. Ona göre başarının anahtarı hayallerine inanmak ve bu yolda takım arkadaşlarının güvenini kazanmak. Kendi ağzından söylemek gerekirse: “Yatırımcılarınızın ne düşündüğü önemli değil, ailenizin ne düşündüğü önemli değil, arkadaşlarınızın ne düşündüğü de önemli değil. Önemli olan sizin inanmanız ve size inanan bir ekiple gece gündüz çalışmanız.”
Mutlaka okuyun: Mükemmel Bir Ekip Nasıl Kurulur?
4) Girişimin Temelleri Yenilikçi Ruh ve Çalışkanlıktır
Bir iş modelinde yeniliği esas alan Jack Ma için büyüklük önemli değil. Önemli olan şey kararların yenilikçi bir zihniyetle alınması. Bir şeyleri nasıl değiştirebilirim düşüncesiyse her şeyin temelidir. Bu yüzden bir iş ortaya atmadan önce getirebileceği değişiklikler hakkında enine boyuna düşünmek en iyisi. Yenilikçi bir ruha çalışkanlık kadar değer veren Ma 1999’da küçük firmasının çalışanlarına şöyle demiş: “Eğer bir gün sabah 8, akşam 5 çalışma rutinine girersek, burayı kapatıp başka şeylerle uğraşmanın zamanı gelmiş demektir.
5) İş Modeliniz Başkalarına Yardım Etmek Üzerine Olmalıdır
Ancak başkalarını mutlu ederek başarıya ve mutluluğa erişilebileceğini düşünen Jack iş modelinin amacının her zaman yardım olması gerektiği görüşünde. Bunun hayatındaki örneğiyse apaçık ortada. Küçük üreticiler Ma’nın şirketinden oldukça memnunlar. Alibaba Group’un sitelerini günde 100 milyon kadar müşteri ziyaret ediyor. Onun sayesinde ürünlerini yurtdışına satma imkanı bulan işletmelerin sayısı is 50 milyon civarında.
Mutlaka okuyun: İlham Verici 9 Farklı İş Modeli
6) Tüm Fırsatların Çoktan Kaçmış Olduğunu Düşünme
Jack Ma’ya göre her zaman bir fırsat vardır. Yalnızca nasıl bulacağınızı bilmeniz gerekir. İnternetse en hızlı büyüyen fırsat alanlarından biri. Tabii internet balonu da gittikçe şişiyor ancak Jack Ma’ya göre değerlendirilecek daha çok fırsat var. Verdiği konferanslardan birinde internetin evrimi hakkında şöyle diyor: “Benim bilgim var sizin bilginiz yok çağını geride bırakıyoruz. Artık sizin bilginiz var, benim bilgim yok. Benim bilgiye ihtiyacım yok. Yeni çağ bir paylaşım çağı. Bu gelecek için bir sorumluluk alma ve geleceğe tutkuyla bakma duygusu. Artık hepimiz eşitiz çünkü aynı başlangıç çizgisindeyiz.”
7) Kendi İşinizi Kuracaksanız Artık Sabit Bir Geliriniz Olmayacağını Kabullenin
İş dünyasında risk faktörü her zaman mevcuttur. İşinizin bir döneminde para kazanmayacak olmanız çok muhtemel. Ancak eğer yapmak istediğiniz şeye sonuna kadar güveniyorsanız endişelenmenize gerek yok demektir. Ma özetle şöyle diyor: “Bugün her şey karmakarışık ve sıkıntılısınız, yarın daha kötü olacak ama sonraki gün her şey çok güzel olacak.”
Jack Ma iş dünyasının en büyük isimlerinden biri. Onun için müşteriler her zaman öncelikli. İkinci sırayı da çalışanlarına layık gören Ma’nın en son önceliği kendisine ve ortaklarına para kazandırmak. Hepsinin ötesinde iyimserliği şaşırtıcı. Bir konferansında butik şirketlerin yakın gelecekte global ekonominin yeni liderleri olacaklarını söylediğini de ekleyelim. Onun vizyonu ve tavsiyelerinin sizlere faydalı olmasını diliyoruz.
