İnsanların geçimlerini sağlamak için nasıl yöntemlere başvurdukları hep ilgimizi çekmiştir. Bu yönde benzersiz bir iş fikrini daha sizlerle paylaşmak istiyoruz. Hindistan’ın başkenti Delhi’de bulunan Yamuna Nehrine dalan bozuk para avcıları bunlardan biri. Bir grup adam yıl boyunca yaz kış demeden buz gibi soğuk sularda bile nehrin dibinden bozuk para topluyor. Bunlar nehir tanrıçasına adak için teknelerden atılan bozuk paralar. Böyle bir işte kazanç ne kadardır merak ediyorsunuzdur. Bazen günde 100-200 rupi (2-3 $) kadar ve bazense pırlanta yüzük alacak kadar.
22 yaşındaki Sartaj Ahmed son 6 yıldır bozuk para toplama işinde. Cesur, genç adam daha çocukken dalmaya başlamış fakat bozuk para toplama işine 18’inde başlamış. “Bazı günler 100-200 rupi topluyorum şanslı günlerimde küçük takılar bulabiliyorum. Hatta bir keresinde altın bir yüzük bulmuştum.” diyor. 34 yaşındaki Sajad Ahmed 20 uzun yıldan beri bu işin içinde. İşin her geçen gün daha da zorlaştığını söylüyor fakat bu işi yapmaktan başka şansları yokmuş. Bu işi 10 yıldan beri yapan 21 yaşındaki Amit Kumar “Nehire dalıyoruz ve bozuk para, pirinç, bakırdan eşya, hatta bazen gümüş ve altın bluyoruz. Bozuk para aramak için nehre dalmak tek gelir kaynağım. Elden ne gelir ki yaşamak için bu işi yapmak zorundayım. Zaten nehrin yanında yaşıyorum.” diyor. Başka bir genç dalgıç Vicky ise “Nehre dalıyorum ve yevmiyemi çıkarıyorum.” diyor. Raju bir patronun emrinde çalışmaktansa nehre dalmayı tercih ettiğini söylüyor.
Söylediklerine göre bozuk paraların tam olarak nerede olduklarını bildiklerinden iş çok kolay. Bazen nehre bozuk para atanları görüyorlar ve o kişi gittikten sonra hemen nehre atlıyorlar. Nehrin üzerindeki köprüden geçen trenlerden para atıldığında köprünün 8.-9. ayağı arasına denk geliyor bu nedenle hep bu noktadan dalıyorlar. Dalgıçlar nehirdeki paraları toplamanın kendilerine kötü şans getireceğine inanmıyorlar çünkü kutsal suların onları koruduğuna inanıyorlar. Başlarından geçen birçok tehlikeyi de sağ salim atlatmışlar. Dalma teknikleri eşsiz. Nehre, elleri ve ayaklarını gererek balıklama atlıyorlar. Aradıklarını gözleri kapalı bir şekilde el yordamıyla buluyorlar. Her dalış 20-30 dakika sürüyor, ondan sonra dışarı çıkıyor ve başka bir noktadan dalıyorlar. Bozuk para avcıları işe sabah 7-8 gibi başlıyorlar öğle yemeğine kadar çalışıyorlar bazen köprünün altından bazen kıyıdan dalıyorlar. Hazine avcılığı öğle yemeğinden sonra akşam olana kadar devam ediyor.
Bozuk para dalgıçları o kadar yetenekliler ki bazen birileri onları tutarak başka amaçlarla dalmalarını istiyor. Örneğin Delhi polisi nehirden ceset çıkarmak için onlardan yararlanıyor. Polis onlara “resmi dalgıç” kimlik kartları çıkarttırmış. Sajad işinin bu yanını seviyor. “Meftayı nehirden kurtarıp doğru düzgün bir cenazesinin yapılmasını sağlıyorum.” diyor.
İlginçtir ki dalgıçlar çok zekiler ve nehirden bozuk para çıkarmanın ilginç yollarını bulmuşlar. Eğer su çok soğuksa ve dalamazlarsa bir ipin ucuna mıknatıs bağlayarak bu ipi dibe sarkıtıyorlar, yeni paralarda bu yöntem çok işe yarıyor. Bozuk para avcılığı Hindistan’daki ilginç para kazanma yollarından sadece biri. Eğer Delhi’ye yolunuz düşerse ve canınız değişik birşeyler görmek isterse nereye bakacağınız biliyorsunuz.
Ülkemizde bu tarz bozuk para atılan yerlerin sayısı da oldukça fazla. Sizce böyle bir iş Türkiye’de yapılabilir mi?
