Twitter’ın kurucularının söyledikleri ile gerçekte Twitter’ın nasıl kurulduğu arasında farklar bulunuyor. Yani yaklaşık 40 milyar dolarlık bu şirketin kuruluş hikayesi biraz karışık.
Resmi açıklamaya göre Twitter şöyle kuruldu:
Google eski çalışanlarından Evan Williams, Odeo adında bir startup kurdu. Podcast platformu olması düşünülen bu şirkete daha sonra yine Google çalışanlarından Biz Stone da katıldı. Apple, iTunes podcast uygulaması çıkarınca Odeo’nun geçerliliği ortadan kalktı. Bunun üzerine Evan Wlliams, Biz Stone ve Twitter’ın ilk çalışanlarından Jack Dorsey, Twitter adında bir site kurmaya karar verdiler.
Yapılan röportajlara göreyse şirketin ilk yatırımcıları Twitter’ın Noah Glass tarafından kurulduğunu ifade ediyorlar…
Gelin Twitter’ın kuruluş hikayesine birlikte bakalım…
Twitter’ın Gerçek Tarihçesi
Odeo’nun ilk çalışanlarından Ray McClure şöyle diyor:
“Noah’ın aklındaki fikir bir telefon numarasını arayınca mesajınızı MP3 dosyasına çevirmekle alakalı bir şeydi. Noah, Odeo’ya böyle bir fikir sunmuştu.”
Noah Glass’ın Odeo’daki ilk yatırımcılarının arasında ise eski Google çalışanı Evan Williams vardı. Willaims, Odeo ile çok ilgileniyordu. Hatta sonunda Odeo, Noah’ın evinden Williams’ın evine taşındı. O dönemde ise Williams, Blogger’ı, Google’a satmış ve kendine güzel bir ev satın almıştı. Bu nedenle eski dairesini faydalı bir amaç için kullanmak istiyordu.
McClure şöyle devam ediyor: “Evan Wiliams, Noah’ın projesiyle çok yakından ilgileniyordu. O zamanlar ben, Evan, Evan’ın eşi Gabba ve Noah, birlikle çalışıyorduk.”
Daha sonra Odeo kendi ofisine taşındı ve işe yeni insanlar alındı. Web tasarımcısı Jeff Dorsey ve yazılım mühendisi Blaine Cook da bu çalışanlardan bazılarıydı. Evan Williams ise Odeo’nun CEO’su olmuştu.
Haziran 2005’te Odeo podcast hizmeti sunmaya başladı.
Ancak aynı yılın sonbaharında beklemedik bir şey oldu ve Apple, podcast yapmaya da imkan sağlayan iTunes’ı kurdu. O zamanlar Noah ve Williams da podcast ile yeterince ilgili olmadıklarını fark ettiler.
Blaine Cook şöyle diyor: “Odeo’yu kurduk, çalışır hale getirdik, ancak hiçbir zaman kendimiz kullanmadık.”
Bu noktada Odeo’da 14 kişi çalışıyordu. Bunların arasında Evan Williams ve onun Google’dan arkadaşı Biz Stone da vardı.
Daha sonra Williams, Odeo’nun podcast işinden vazgeçtiğini açıkladı. Aynı yıl içinde çalışanlardan yeni iş fikirleri bulmalarını istedi. Çalışanlar gruplar halinde yeni iş fikirleri ve modelleri araştırıyorlardı.
Odeo kurucu ortaklarından Noah Glass, Jack Dorsey’in “insanların durumlarını ifade ettikleri bir web sitesi” kurma fikrini açıklamasıyla ilgili olarak şöyle diyor:
“Odeo’daki durumlardan pek memnun değildi. Bu, durum bildirme fikrini benle paylaştı. Gerçekten bu fikre epey inanıyordu. Ben de bu fikrin neresi orijinal diye düşünüp duruyordum. Bir gün Jack ile arabada giderken bu fikir birden bire aklıma yatmaya başladı.”
Şubat 2006’da Noah, Jack ve Alman tasarımcı Florian Weber, Jack’in fikrini Odeo’daki herkese anlattılar ve sunum yaptılar. Yani “Twttr” fikri böylece somutlaştı.
Noah Twttr ismini bulmak için çok uğraştığını ancak sonradan ismin Twitter olarak belirlendiğini söylüyor.
Bu sunumdan sonra Evan Williams, bu fikrin tutup tutmayacağı konusunda emin değildi. Ancak Noah Glass’ı bu projenin başına atadı. Ara sıra Biz Stone da Twitter ekibine destek verdi.
Bu arada bu ekip Noah Glass’ın ekibiydi, Jack Dorsey’in değil.
Herkes ilk fikrin Jack Dorsey’den geldiğini kabul ediyor. Öyle ki Dorsey, Odeo’ya bile girmeden yıllar önce Twitter’ı andıran bazı çizimler yapmış defterine.
Ancak o dönemki yatırımcılar dahil bu süreci birebir yaşayan herkes, Twitter fikrine en çok inanan kişinin Noah Glass olduğunu ifade ediyor.
Blaine Cook şöyle diyor örneğin: “Glass Twitter projesinin ruhani lideri gibiydi. Onun motivasyonuyla Twitter kuruldu.”
Ray McClure ise şöyle diyor: “Gerçekten bu fikre kendi vizyonunu koymuştu Noah.”
Odeo yatırımcılarından George Zachary ise şu ifadeyi kullanıyor: “Jack ve Noah gerçekten bu projeye çok inanıyorlardı. Noah ise Twitter’dan başka bir şey düşünmüyordu. Evan ve Biz ise gelişmeleri uzaktan izlemekle yetiniyorlardı.”
Zachary, Glass’a şöyle dedi: “Sanki Twitter aşık olduğun bir insanmış gibi tutkuyla seviyorsun bu fikri.”
“Twitter başlarda IBM Thinkpad marka bir laptopta ve Verizon marka bir telefon hattıyla çalışıyordu. Twitter’ı yanıma alıp istediğim yere götürebiliyordum.” diyor Glass.
Glass, Twitter’ın tek sahibi olduğunu iddia etmiyor. Ancak kendisine ve Florian Weber’e haksızlık yapıldığını da düşünüyor.
“Bazı insanlar Twitter nedeniyle övgüleri topladı, bazıları da toplayamadı. Aslında Twitter bir takım ruhuyla kuruldu. Twitter’ı tek başıma kurmadım. Takım içi konuşmalarımız neticesinde ortaya çıktı. Anak ben olmasam Twitter diye bir platform asla var olamazdı.”
Temmuz 2006’da TechCrunch, ilk kez Twitter’dan bahsetti. Aynı yaz Odeo çalışanları Twitter’ın çok fazla SMS kullanarak telefon faturalarını kabarttığını fark ettiler. Şirket, çalışanların faturalarını ödemeyi kabul etti. Ağustos ayında ise Twitter San Francisco olmak üzere tüm dünyada yayılmaya başladı.
“Bu noktadan sonra Odeo ve Twitter, aynı çatı altında faaliyet gösteren iki platform haline geldiler. Ancak herkes Twitter üzerinde çalışmak istiyordu.” diyor Ray McClure.
Odeo Kapandı, Twitter Devri Başladı
Aynı yaz Odeo yönetim kurulu toplantısında Noah Glass, Twitter’ı Odeo yöneticilerine detaylı şekilde anlattı.
Eylül 2006’da Odeo’nun CEO’su Evan Williams Odeo yatırımcılarına bir mektup yazdı. Mektupta Odeo’nun iyi gitmediğini, dilerlerse onlardaki hisse senetlerini iade alabileceğini ifade etti.
Twitter’da bu konu hakkında Evan şöyle yazdı:
“Bu arada Twitter da Odeo’nun önemli unsurlarından biri. Ancak Twitter hakkında net bir şey söylemek için henüz erken. Kurulduktan 2 ay sonra Twitter’ın 2000’den az üyesi var. Ancak yine de Twitter’a yatırım yapmaya devam edececeğim.”
Evan’ın teklifini yatırımcılar kabul etti ve paralarını geri aldılar. Bu sayede Evan şirketin ve Twitter’ın sahibi oldu. Ödenen miktar hiç açıklanmadı. Bazı yatırımcılar Odeo’ya 5 milyon dolar yatırmıştı ve onların paraları da iade edildi.
5 yıl sonra Odeo yatırımcılarının 5 milyon dolarlık yatırımları ise Twitter sayesinde 5 milyar dolara ulaşmıştı.
Acaba o yatırımcılar bugün nasıl hissediyorlardır?
Odeo’nun ilk yatırımcılarından James Hong şöyle diyor: “Uzun bir süre Twitter adını dahi duymak istemedim. Gerçi Williams’ın kötüye giden Odeo hisselerini geri almasını o zaman minnetle karşılamıştık.”
Mitch Kapor gibi bazı yatırımcılar ise “Keşke bize Twitter projesinden bahsetseydi. Yatırımlarımızı oraya kaydırırdık.” gibilerinden veryansın ediyorlar.
Bazı yatırımcılar ise Evan Williams’ın onları kandırdığını, altın madeni bulmuşken onlara kıyamet senaryosu anlattığını söylüyorlar.
Evan Williams’ın Karanlık Yüzü
Yatırımcılar sitem etmelerinde belki de en çok Evan Williams’ın saman altından su yürütmesi yer alıyor. Odeo yatırımcılarının ve çalışanlarının çoğu onu “çıkarcı” olarak tanımlıyor.
Williams hakkında bazı suçlamalar daha mevcut. Williams 2003 yılında Blogger’ı Google’a sattıktan sonra çalışanlarının paylarını ödememekle suçlanıyor.
Blogger’ı birlikte kurduğu ortağı Meg Hourihan, “Onu o noktaya taşıyan insanların hakkını ödemedi.” diyor.
Buna karşın Willams ise “Her başarılı girişimci, bu yolda düşmanlar edinir.” diyor.
Gerçi Williams, Twitter fikrini önemsiz gibi gösterip yatırımcılardan hisseleri satın alarak tek mülk sahibi olmak istedi mi istemedi mi bilemiyoruz. Bunu ancak kendisi bilebilir.
Ancak Odeo çalışanlarının çoğu, Evan’ın Twitter’da büyük potansiyel gördüğü için tüm hisseleri satın aldığını ifade ediyorlar.
Buna karşın Evan Williams, Odeo hisselerini topladığı zaman diliminde Twitter’ın sadece 2000 kadar kullanıcısı vardı.
Tim O’Reilly Odeo yatırımcılarından biri olarak şöyle diyor: “Evan göründüğünden daha çıkarcıymış. Ancak o zaman benden batmak üzere olan hisseleri satın alması yine de şık bir hareketti.”
Ancak her halükarda yatırımcıların neredeyse tamamı kendilerini aldatılmış hissediyorlar.
Şok ve İhanet
Evan Williams, Odeo hisselerini yatırımcılardan topladıktan sonra şirketin ismini Obvious Corp. olarak değiştirdi.
Hatta ve hatta Odeo’nun kurucusu ve Twitter’ın fikir babası Noah Glass’ı kovdu.
McClure bu konuda şöyle diyor: “Gece dışarıda eğleniyorduk. Noah gelemeyeceğini söyledi. 2 hafta izin aldığını söyledi. Ben de tatile filan gideceğini sandım. Onun kovulduğunu duyunca tüylerim diken diken oldu.”
Peki bu neden şok etkisi yarattı?
Zira Odeo ve Twitter’ın kuruluşuyla ilgili herkes Noah Glass olmasa Twitter diye bir platformun olmayacağını çok iyi biliyordu.
Odeo çalışanlarından Evan Henshaw-Plath, Twitter’ın gerçek kurucularının Noah Glass, Jack Dorsey ve Florian Webb olduğunu söylüyor ve şöyle diyor:
“Noah Twitter konusunda deli gibi çalıştı. Öyle ki evliliğini bile riske atarak sadece bu projeye odaklandı.”
Blaine Cook ise şöyle konuşuyor: “Twitter’ı en çok Noah umursadı.”
Peki Evan Williams, Noah Glass’ı neden kovdu?
Herkes karakter uyuşmazlığı olarak cevaplıyor bu soruyu. Williams sessiz sakin biri, Noah ise hareketli bir insan. Odeo çalışanları Noah Glass’ın zaman zaman fevri ve aşırı davranışlarda bulunduğunu da belirtiyorlar.
Noah Glass ise bu konuda şöyle diyor: “Tüm işleri ben hallettim. Her şeyi hazır hale getirdim. Galiba bu yüzden ona dahil olamadım. Evan’a farklı bir yöntem uygulamak gerektiğini söyledim. Ancak iktidar sahibine gerçekleri söylerseniz mesele farklı noktalara gidebiliyor.”
Gerçi bu noktada Noah Glass’ın elinde belli bir miktar hisse senedi olsa da Glass kendisine ihanet edildiğini düşünüyor.
“Arkadaşlarım ve şirketim bana ihanet etti. Onlara güvenmiştim. Emeklerimin karşılığı bu mu olacaktı diye çok düşündüm.”
Yani toparlarsak Twitter kuruluş hikayesi ihanet, arkadaşlık, takım çalışması, yatırım gibi konularda pek çok ders verir nitelikte…
Siz ne diyorsunuz bu hikayeye?
