Orta Doğu’daki krallığın arkasındaki güç olarak yükselen Prens Muhammed Bin Salman, dünyanın en güçlü insanlarından biri olarak değerlendiriliyor.
Prens henüz 32 yaşında olmasına rağmen, Suudi Arabistan’ın askeriyesi, dış politikası, ekonomisi ve hatta ülkedeki gündelik dini ve kültürel yaşam üzerinde etkileri olduğu görülüyor.
Prens Muhammed, Suudi Arabistan’da geçtiğimiz günlerde başlayan yolsuzluk operasyonlarının da arkasındaki güç olarak karşımıza çıkıyor. Tahtın varisi olan Prens, ülkenin onlarca yıldır tanık olmadığı bir şekilde güç kazanıyor.
Orta Doğu’yu yeniden şekillendirebilecek güce sahip prensi yakından tanıyalım;
Kral Salman’ın üçüncü eşinden en büyük oğlu olan Muhammed, hayatının çoğunu babasının gölgesinde geçirdi denilebilir. Bu nedenle olsa gerek, prensin gençlik yılları ile ilgili pek fazla şey bilinmiyor.
Hükümette üst düzey konumlar için değerlendirilen, oldukça başarılı özgeçmişlere sahip üç üvey abisi varken Muhammedin yükselmesi sürpriz oldu. Bu beklenmedik yükseliş ile ilgili 2015 senesinde New York Times’ta bir de makale kaleme alındı.
Prens Muhammed Riyad’daki Kral Saud Üniversitesi’nin Hukuk bölümünden mezun olmasının ardından babasına danışmanlık yaptı.
Yine New York Times’ta Prens Muhammed ile ilgili yayımlanan yazıda, su kayağı ve diğer su sporlarını çok sevdiği belirtilirken, en sevdiği ülkenin de Japonya olduğu ve balayı için Japonya’ya gittiği yazıldı.
Yetersiz bir özgeçmişe sahip olduğu iddia edilen prensin, buna rağmen hükümetteki yeri için çaba harcadığı kaydediliyor. Kraliyet ailesine yakın bir kaynak prens için “Bana göre gelecekle ilgili planları olduğu çok açık, imajını bozmak istemiyor ve bu konuda çok dikkatli” diyor. Bu açıklamayı destekler şekilde Prens Muhammed, içki ya da sigara kullanmıyor. Prens imajına dikkat etse de, bu düşüncesizce gösteriş yapmadığı anlamına gelmiyor. Prens Muhammed, Fransa’nın güneyinde tatil yaparken gözüne kestirdiği 500 milyon Euro yani yaklaşık 2,3 milyar TL’lik Serene adlı yatı satın aldı.
Kral Abdullah’ın ölümünün ardından Salman’ın kral olmasıyla boşalan Savunma Bakanlığı koltuğuna, 2015’in Ocak ayında Prens Muhammed geçti. Prens uluslararası alanda ilk kez bu görevle ortaya çıktı. 29 yaşında göreve başlayan Prens Muhammed, şu anda 32 yaşında ve halen dünyanın en genç Savunma Bakanı unvanına sahip.
Savunma Bakanı Prens, Yemen’de Husilere karşı yürütülen savaşın baş aktörü.
Prens Muhammed’in ayrıca, Körfez ülkelerinin Katar’ı yalnız bırakma çabalarının arkasındaki isim olduğu belirtiliyor. Öte yandan, Suudi Arabistan’a yakınlığıyla bilinen Lübnan Başbakanı Hariri’nin istifasında da Prens’in rolü olduğu iddia ediliyor. Atılan bütün bu adımların ise, Suudi Arabistan’ın bölgedeki rakibi İran üzerindeki baskıyı arttırmak için atıldığı düşünülüyor.
Savunma Bakanlığı görevinin yanında, Prens Muhammed’e Suudi Arabistan hükümetine ait Aramco petrol şirketinin de kontrolü verildi. 2016 yılında Prens Muhammed, “2030 Vizyonu” adı ile uzun vadeli ekonomik bir planı duyurdu. Bu plana göre, 2030 yılına kadar Suudi Arabistan’ın ekonomisi petrole bağımlı olmaktan kurtulacak. Geçtiğimiz yılın sonlarında ise Prens, yeni projesi NEOM’u tanıttı. NEOM 500 milyar dolarlık ve tamamen yenilenebilir enerji kullanılan bir mega şehir.
Yakın zamanda Suudi Arabistan’ın sosyal hayatı ile ilgili planlarıyla gündeme gelen Prens Muhammmed “Ilımlı İslam”a geri dönüş sinyalleri verdi. Tüm dünyanın ilgisini çeken, kadınların araba sürmeleri için izin verilmesinin arkasındaki isim de yine Prens Muhammed.
Prens Muhammed’in etkisi arttıkça, ülkedeki güç sahibi birçok kişiyi de kenara itmeye başladı. 2017’de Muhammed yerini alana kadar, Prens Muhammed Bin Nayef tahtın varisi ve İçişleri Bakanıydı. Diğer taraftan da, yolsuzluk davasındaki en büyük isimlerden biri olan Prens Mutaib bin Abdullah Suudi Arabistan Ulusal Muhafızları’nın başındaki isimdi. Bu iki ismin denklemden çıkmasıyla, İçişleri Bakanlığı, Ulusal Muhafızlar ve Savunma Bakanlığı’nı elinde tutmaya başlayan Prens Muhammed, eşi benzeri görülmemiş bir güce sahip oldu.
Suudi Arabistan 2015’te Körfez birliğinden ayrılmasının ardından Kral Salman, Prens Muhammedi ABD’ye gönderdi. Prens o günden bu yana ABD ile ilişkileri güçlendirmeye çabalıyor. Dönemin ABD Başkanı Barack Obama, Suud basınına verdiği demeçte Prens Muhammed ile ilgili “Son derece bilgili ve akıllı biri, yaşının oldukça ötesinde bilgeliğe sahip.” sözlerini kullandı. Yeni yönetimle de güçlü ilişkiler içinde olan Prens, Trump’ı Başkanlık Ofisi’ndeki ilk günlerinde ziyaret etti. Prens Savunma Bakanı olarak ABD’li meslektaşı Jim Mattis ile de birçok kez görüştü. Prens Muhammed’in ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı ile de güçlü ilişkileri olduğu ileri sürülüyor.
Prens Muhammed, babası öldüğünde, Suudi Arabistan’ın hiç görmediği bir Kral olacağa benziyor. Uzun yıllar ülkeyi yönetecek güçlü, genç bir Kral.