ABD’li hayırsever Andrew Carnegie’in şöyle bir sözü var:
Dünyanın en zengin insanlarından birçoğu da Carnegie’nin bu felsefesine uyarak pek çok alanda yardım yapmaktadırlar.
Biz de bu yazıda Wealth-X adlı araştırma şirketinin yaptığı analiz sonucu dünyanın en hayırsever 20 zenginini paylaşacağız sizlerle. Çok bağışlamak için çok kazanmak gerektiği için Wealth-X ayrıca Cömertlik Endeksi adında bir endeks de hazırlamış durumda. Bu endeks, insanların şu anki varlıkları ile hayattayken yaptıkları bağışların oranından oluşuyor. İşte sizlere toplamda 106 milyar dolarlık bağış yapan dünyanın en hayırsever 20 kişisi:
20. Dietmar Hopp
Yaptığı bağış: 1 milyar dolar
Toplam varlığı: 6.3 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %16
Yazılım alanında pek çok girişimi bulunan Alman girişimci ve çok uluslu yazılım şirketi SAP’ın Ceo’su Dietmar Hopp, 20 yıl önce Dietmar Hopp Vakfı’nı kurdu. Hopp eğitim, spor, sağlık gibi alanlarda faaliyet yürüten bu vakfın yanısıra, Heidelberg Üniversitesi Kök Hücre ve Deneysel Tıp Enstitüsü’ne hatrı sayılır bağışlarda bulunan bir isim.
19. Pierre Omidyar
Yaptığı bağış: 1 milyar dolar
Toplam varlığı: 6.2 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %16
İran ve Amerikan asıllı Pierre Omidyar, eBay’in kurucu ortaklarından.
1998 yılında eşi Pamela Omidyar ile birlikte Omidyar Vakfı’nın kuran iş adamı girişimcilik, insan hakları, gıda, enerji, oyun ve teknoloji alanlarında yapılan projelere yardım ediyor. 2012 yılında eşiyle birlikte Warren Buffett ve Bill Gates’in başlattığı kampanyaya katılan Omidyar, vefat etmeden önce servetinin büyük bir bölümünü bağışlamayı planlıyor. Ayrıca Omidyar’ın 2015 yılında eBay’deki hisselerinin %10’unu 270 milyon dolara satarak bazı hayır kurumlarına bağışladığı söyleniyor.
18. Michael Dell
Yaptığı bağış: 1.1 milyar dolar
Toplam varlığı: 18.9 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %6
Hepimizin bildiği Dell bilgisayarların CEO’su ve yönetim kurulu başkanı olan Michael Dell, 1999 yılından beri Michael and Susan Dell Vakfı’nın direktörü. Eğitim, insanlar hakları, kültür sanat gibi konularda faaliyet gösteren vakfa bu yılın başında 25 milyon dolar hibe eden Michael Dell, Teksas’ta kurulacak yeni bir hastaneyi finanse etmiş oldu bu bağışıyla.
17. James Simons
Yaptığı bağış: 1.2 milyar dolar
Toplam varlığı: 12.3 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %10
James Simons, Renaissance Technologies adlı dünyanın en büyük serbest yatırım fonlarından birine sahip. Şirketin 65 milyar dolar değerinde olduğunu tahmin ediliyor. Simons da 2009’da emekli olana kadar şirketin CEO’luğunu sürdüren bir isim.
21 yıl önce Simons ve eşi, Simons Vakfı’nı kurdu. Vakıf ağırlıklı olarak eğitim alanında faaliyet gösteriyor. Simons ve eşi 1996 ve 2003 yıllarında kaybettikleri iki oğlu için de Paul Simmons ve Nick Simmons Vakfı kurmuş durumda. Bu iki vakıf Nepal’de eğitim, insan hakları ve kırsal kalkınma alanlarında işler yapıyor. Simons otizmle mücadele için 30 milyon dolar bağışladı ve yakın zaman içinde 100 milyon dolar daha bağışlamayı taahhüt etti.
16. Ted Turner
Yaptığı bağış: 1.2 milyar dolar
Toplam varlığı: 2.1 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %57
Turner Broadcasting System ve AOL Time Warner’ın sahibi olan Ted Turner aynı zamanda Turner Global Vakfı’nın da kurucusu. Çevresel ve sosyal sorunlarla ilgilenen vakfın yanısıra Turner, Birleşmiş Milletler’in de önemli bağışçılarından biri. BM Vakfı’na 1997 yılında 1 milyar dolar bağışlayan Turner, kadın hakları, çocuk sağlığı, çevre sorunları gibi konulara olan hassasiyetiyle biliniyor.
15. Jon Huntsman Sr.
Yaptığı bağış: 1.2 milyar dolar
Toplam varlığı: 940 milyon dolar
Cömertlik Endeksi: %128
Kimyasal madde üreten Huntsman Corporation’un kurucusu Jon Huntsman Sr, prostat kanserinden kurtulması nedeniyle bu konuya dikkat çekmek amacıyla Utah Üniversitesi bünyesinde bir kanser araştırma enstitüsü kurdu. Huntsman genelde kanser araştırmalarına ve üniversitelere bağış yapmasıyla biliniyor. Eşiyle birlikte o da Warren Buffett’in kampanyasına katılarak ölmeden önce servetinin yarısını bağışlamayı taahhüt ediyor.
14. Li Ka-shing
Yaptığı bağış: 1.4 milyar dolar
Toplam varlığı: 26.5 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %5
Li Ka-shing, teknoloji alanında yatırımlarıyla bilinen Asya kıtasının en zengin insanlarından biri. 1980 yılında kendi adıyla kurduğu vakıf aracılığı ile sağlık, eğitim, kültür gibi alanlarda bağışlarda bulunan girişimcinin en büyük projesi Çin’in ilk özel destekli devlet üniversitesi olan Shantou Üniversitesi. İş adamının Çin’deki engelli insanlara ve afetzedelere yönelik bağışları da bulunuyor.
13. Mark Zuckerberg
Yaptığı bağış: 1.6 milyar dolar
Toplam varlığı: 40.7 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %4
Hepimizin yakından bildiği Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg de hayattayken servetinin yarısını bağışlama kampanyasına katılan milyarderlerde biri.
Geçen yıl eşi Priscilla Zuckerberg ile Ebola hastalığına karşı mücadele için 25 milyon dolar bağışlayan Zuckerberg, aynı zamanda San Francisco Hastanesi’ne de 75 milyon dolar hibe etmiş durumda.
Çift yine Silikon Vadisi’nde bulunan okullara toplamda 120 milyon dolar bağışlarken New Jersey eyaletindeki okulların iyileştirilmesi için de 100 milyon değerindeki Facebook hissesi bağışladı.
Mutlaka okuyun: Mark Zuckerberg’in Başarı Hikayesi
12. Paul Allen
Yaptığı bağış: 2 milyar dolar
Toplam varlığı: 17.3 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %12
Microsoft’un kurucularından olan Paul Allen, şimdilerde Vulcan adlı yatırım şirketinin yönetim kurulu başkanı.
Paul Allen Vakfı’nın da başında olan Allen sağlık ve çevre konularında bağış yapıyor. Seattle’da biyomedikal araştırma alanında 5 milyon, köpek balıklarının korunması için 4 milyon ve Alzheimer hastalığı araştırmaları için de 7 milyon dolar bağış yapmış halde.
11. Michael Bloomberg
Yaptığı bağış: 3 milyar dolar
Toplam varlığı: 37.7 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %8
Michael Bloomberg, Bloomberg Medya’nın kurucusu ve CEO’su konumunda. Ünlü medya patronu; eğitim, sağlık ve çevre alanlarında bağışlarda bulunuyor. John Hopkins Üniversitesi, Dünya Akciğer Vakfı, Dünya Sağlık Örgütü, Sierra Club Vakfı ve John Hopkins Halk Sağlığı Enstitüsü Bloomberg tarafından desteklenen kuruluşlardan bazıları.
Bloomberg son olarak “What Work Cities” adındaki orta büyüklükte 100 şehri data analizi ile daha iyi hale getirmeyi planlayan girişime 42 milyon dolar bağışta bulundu.
10. George Kaiser
Yaptığı bağış: 3.3 milyar dolar
Toplam varlığı: 9.3 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %35
B.O.K. adlı finans devinin kurucusu olan George Kaiser sağlık, eğitim, din gibi alanlarda bağışlarda bulunuyor. University of Tulsa, National Energy Policy Institute gibi kurumları da destekleyen Kaiser, 2010 yılında hayattayken servetinin yarısını hayır kurumlarına bağışlayacağını taahhüt etti.
9. Eli Broad
Yaptığı bağış: 3.3 milyar dolar
Toplam varlığı: 7.3 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %45
Sun America’nın CEO’su Eli Broad eğitim, bilim ve kültür-sanat alanlarında bağış yapıyor. Eli ve Edythe Broad Vakfı ile Broad Art Vakfı bünyesinde girişimciliği destekleyen Eli Broad, aynı zamanda yetiştiği Kaliforniya eyaletinde de sanata destek veriyor. Los Angeles ve Çağdaş Sanatlar Müzesi, Broad tarafından finanse ediliyor.
8. Carlos Slim Helu
Yaptığı bağış: 4 milyar dolar
Toplam varlığı: 27.3 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %15
Carlos Slim Helu, kendi emekleriyle milyarder olan isimlerden biri ve Grupo Carso’nun sahibi. Helu, hayır işlerini Carlos Slim Helu bünyesinde yürütüyor. Vakıf, Dünya Yaban Hayatı Fon’una 100 milyon dolar ve ABD’de yaşayan Latin kökenli insanların internet erişimi kampanyasına da 3 milyon dolar bağış yaptı. Slim Helu, aynı zamanda ülkesi Meksika’da insanların hayat standartını yükseltmeyi amaçlayan Telmex Vakfı’nın başında bulunuyor.
7. Gordon Moore
Yaptığı bağış: 5 milyar dolar
Toplam varlığı: 6.5 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %77
Intel’in kurucusu Gordon Moore, 2006 yılında emekli olduktan sonra kendini hayır işlerine adamış durumda. Eşi Betty Gordon ile kurdukları vakıfta çevre sorunları, bilim, San Franciso, hasta bakımı gibi konularda faaliyetler yürütüyor.
6. Sulaiman bin Abdul Aziz Al Rajhi
Yaptığı bağış: 5.7 milyar dolar
Toplam varlığı: 590 milyon dolar
Cömertlik Endeksi: %966
Suudi Arabistanlı Aziz Al Rajhi, 1957 yılında kurduğu Al Rajihi Bankası ile dünyanın en büyük İslami bankalarından birinin sahibi.
2013 yılında kendini hayır işlerine adayan Al Rajhi, kendi adını taşıyan vakıf aracılığı ile eğitim, din, sağlık gibi konularda faaliyet yürütüyor. Al Rajhi’nin servetinin çok büyük bir bölümünü hayır işlerine adadığını söyleyebiliriz.
5. Charles Francis Feeney
Yaptığı bağış: 6.3 milyar dolar
Toplam varlığı: 1.5 milyon dolar
Cömertlik Endeksi: %420.000
Hayırseverlik camiasının “James Bond”u olarak bilinen Francis Feeney, şimdiye dek neredeyse tüm servetini bağışlamış durumda. Dünyanın en büyük duty-free alışveriş merkez zincirine sahip olan Feeney’in şu anda 1.5 milyon dolarlık bir serveti bulunuyor. Atlantic Philantrophies adındaki vakfıyla ABD, Vietnam, Bermuda gibi ülkelerde eğitim, sağlık, bilim, insan hakları alanlarında faaliyet yürütüyor.
4. Azim Premji
Yaptığı bağış: 8 milyar dolar
Toplam varlığı: 16 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %50
Yazılım şirketi Wipro’nun yönetim kurulu başkanı olmanın yanında Azim Premji Vakfı’nı da yöneten iş adamı Hindistan’daki okul ve sınav sistemlerinde reform yapılmasına yönelik bağışlar yapıyor. Wipro tarafından hibe edilmiş hisseler aracılığıyla icraat yapan vakıf bilgisayarlı eğitim konusuna önem veriyor. Buna ek olarak Azim Premji Üniversitesi adında eğitim bilimlerine ağırlık veren bir üniversite de bulunuyor.
3. George Soros
Yaptığı bağış: 8 milyar dolar
Toplam varlığı: 26.6 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %33
George Soros iş dünyasında herkesin bildiği bir isim. Emekli olan bu milyarder girişimci aynı zamanda Açık Toplum Vakfı’nın da kurucusu. 1979’da kurulan bu vakıf; uluslararası meseleler, toplumsal hizmetler, sağlık ve eğitim alanlarında işler yapıyor. Vakıf, insan hakları konusuna önem vermesiyle biliniyor. Soros’un vakfı kurduğunda yaptığı ilk iş, Güney Afrika’daki siyah-beyaz ayrımında siyahi çocuklara burs vermek oldu.
2. Warren Buffett
Yaptığı bağış: 21.5 milyar dolar
Toplam varlığı: 61 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %35
Berkshire Hathaway’in kurucusu ve CEO’su olan Buffett, dünyanın en zengin ve en hayırsever insanlarından biri. 2006 yılında varlığının %85’ini bağışlama sözü veren Buffet, 2011 yılında Bill Gates ile birlikte bağış kampanyası düzenledi ve dünyanın en zengin insanlarına servetlerini bağışlamaları konusunda çağrı yaptı.
Mutlaka okuyun: Warren Buffet Hakkında Bilinmeyen 21 Gerçek
1. Bill Gates
Yaptığı bağış: 27 milyar dolar
Toplam varlığı: 84 milyar dolar
Cömertlik Endeksi: %32
Microsoft’un kurucularından biri olan Bill Gates, Bill ve Melinda Gates Vakfı aracılığı ile vaktini hayır işlerine adamış durumda.
Küresel çapta sağlık, tarım, okur yazarlık, yoksulluk, sağlık gibi konularda faaliyet yürüten vakıf kurulduğu günden beri AIDS, tüberküloz, malarya gibi hastalıklara karşı yapılan kampanyalara destek veriyor.
Mutlaka okuyun: Bill Gates’ten Girişimcilere 5 Hayat Dersi
