Kültür bir toplumdaki insanların gelenek, görenek ve değerleri olarak tanımlanır. Şirket kültürü ise bir şirketin ve çalışanlarının sahip olduğu değerler ve eylemler olarak görülebilir.
Kültür bir nesne değildir, kültüre dokunup tadamayız. Ancak kültür eylemlerde, inançlarda, yaklaşımlarda kendini gösterir. Örneğin bir şirketin işe alım sürecinde adaylara nasıl yaklaştığı şirket kültürünün somut bir örneğidir. Karar alma, danışma, değişiklik yapma gibi süreçlerde bir şirketi diğer şirketlerden ayırt eden özellikler şirketin kültürünü teşkil eder.
Bu yazıda şirket kültürü oluşturmak için nasıl yöntemler izlenmesi gerektiğinden bahsedeceğiz. İş arayanlardan yeni müşteri elde etmek isteyen şirketlere, yöneticilerden CEO’lara kadar şirket kültürü istifade edilmesi gereken bir güçtür.
Bir kültürü anlamak için doğru sorular sormak gerekir.
Bir kişiye çalıştığı şirketin kültürüyle ilgili sorular sorduğunuz zaman şöyle genel ifadeler duyarsınız.
- Dayanışma ortamını teşvik eden bir yapımız var.
- Herkesin düşüncesine saygı duyulur bizim şirkette.
- Kendimizi müşterilerimize adıyoruz.
- Yeni fikirlere her daim açığız.
Ancak bu ifadeler hemen her şirket için geçerlidir, dolayısıyla bir şirketin kültürüyle alakalı olarak bize spesifik bir bilgi vermez.
Bunun yerine şirkette sıkça paylaşılan hikayeleri dinlemek daha faydalı olabilir.
Bir şirketin “şirket kültürü“nü öğrenmek için şu soruları sormanız gerekir.
1. Şirket çalışanları önemli bir şey yapmak için ne zaman bir araya geldiler? Büyük bir dayanışma örneği gösterilerek yapılan önemli bir davranış şirket kültürü hakkında önemli tüyolar verir. Toplu ve bireysel hikayelere önem vermek gerekir bu hususta.
2. Şirket içinde olağanüstü performans gösteren kişiler ve yaptıkları şeyler neledir? Şirket içinde yıldızlaşan personelleri bilmek önemlidir. Kim nasıl bir inisiyatif aldı? Kim nasıl bir yenilik getirdi? Bu çaba destek gördü mi?
3. Şirketin ofisinde ve duvarlarında ne tür şeyler asılı? Şirketin duvarları başarı öyküleriyle mi dolu? Şirketin misyonu ve vizyonu şirkette insanların görebileceği bir yerde mi? Ofisin duvarları şirket hakkında epey şey söyler.
4. Şirket ne tür kutlamalar yapıyor? Ne kutlanıyor? Ne sıklıkla kutlama yapılıyor? Satış rekoru kırıldığında ya da büyük bir iş alındığında kutlama yapılıyor mu? Kutlamaya kimler katılıyor?
5. Şirketin kalite anlayışı ne? Çalışanlar şirketin ürünlerini şirkette çalışmasalar bile kullanırlar mı?
6. Üst düzey yöneticiler ulaşılabilir kişiler mi? Şirket yemeklerine CEO katılıyor, personelle sohbet ediyor mu?
7. Strateji geliştirirken çalışanların görüşleri de dikkate alınıyor mu?
8. Üst pozisyonlara şirket içinden mi atama yapılıyor? Yoksa bu pozisyonlara dışarıdan mı alım yapılıyor?
9. Şirket yeniliklere ne kadar açık? Yenilik denemesi başarısız olunca neler oluyor?
10. Büyük kararlar nasıl alınıyor? Süreç nasıl? Bu sürece kimler katılıyor? Üst düzey yöneticiler, alt kademe personelin düşüncelerine önem veriyor mu?
Şirket kültürünün ne demek olduğunu bilen kişiler, genelde bu tür sorular sorar. Şirket içinde şirket-personel ve personel-personel arası ilişkilerin nasıl olduğunu merak eder bu süreci gerçekten anlamak isteyen bir kişi. Zira bu sorulara verilen cevaplar, bir şirketin nasıl bir çalışma kültürü olduğunu hemen hemen tam olarak gösterir.
Kültür çok hızlı olmasa da değişebilir
Her şirket (kurum, kuruluş vs.) zamanla değişim gösterir. İster yeni personelin görüşleriyle olsun, ister şirketin el değiştirmesi sonucu olsun; şirketler değişime ayak uydurur ve evrim geçirir.
Akıllı bir kişi, şirketin kültürünü değiştirmek için acele etmez,. Bunun yerine şirketin güçlü yönlerini ele alır ve bu yönler üzerinden yeni bir şirket kültürü kurmaya çalışır.
Şirket kültürünü değiştirmek için şu 7 yöntem denenebilir.
1. Yeni bir çalışansanız, şirketin kültürünü öğrenmek için zaman ayırın.
2. Bir şirkette üst düzey bir pozisyonda işe başladıysanız şirketin kültürüne ve geçmişine saygı duyun.
3. Değişim rüzgarı estirmek istiyorsanız bu düşüncenizi şirketin amaç ve hedefleriyle bağdaştırarak yapın.
4. Şirketin içinde değişimi destekleyebilecek önemli isimleri belirleyin. Değişim isteğinizi herkese “satmak” yerine bu önemli kişileri ikna etmeye çalışın. Daha az yorulursunuz ve daha çok etki yaratırsınız.
5. Yeni fikirlerinizi geçmiş başarılarla ilişkilendirerek anlatın.
6. Diğer pozisyondaki kişilerin de yenilik girişiminize katılmalarını sağlayın.
7. Şirketin mevcut kültürüne saygı duyun, ancak yenilik ihtiyacının neden ortaya çıktığını da güzelce anlatın insanlara.
Özetle…
“Biz burada böyle yapmıyoruz” diye size karşı çıkanlar olabilir, ancak insanlara ve şirketin geleneklerine saygı duyun ve yeni fikirlerle insanların karşısına çıkın. Değişim için değişim olmaz. Muhakkak şirketin ve çalışanların yararına olan projelerle ve düşüncelerle yola çıkın. Ancak o zaman kabul görebilirsiniz.
