Başarıya giden yoldaki en büyük engel başarısızlıktan korkmaktır. Başarısızlık korkusu başarısızlığın kendisinden çok daha kötüdür hatta. Çünkü kişinin varolan potansiyelini kullanamaması gibi bir duruma neden olur.
Ancak bu durumu değiştirmek mümkündür ve kişinin kendi elindedir. Journal of Experimental Social Psychology dergisinde çıkan bir makalede araştırmacılar başarının sonuca odaklanmakla mümkün olduğunu, hata yapmamaya çalışmanın başarıya olumlu bir katkısı olmadığını bulmuşlardır. Yani insan maalesef hedeflerine doğru ellerinden geleni yapmak yerine hata yapmamaya daha çok konsantre olmaktadırlar.
“Başarı, başarısızlıktan başarısızlığa hiç heves kaybetmeden atlamaktır.” Winston Churchill
Bu kulağa oldukça kolay gelse de özellikle başarısızlığın sonuçları fena olduğu zaman bu şekilde düşünmek zordur. Araştırmacılar ayrıca olumlu geribildirim (feedback) almanın insanların başarı ihtimalini artırdığını, olumlu geribildirimlerin insanları sadece hedeflerine odaklandıkları zamanki gibi bir psikolojiye soktuğunu ifade ediyorlar.
Dünyanın kaderini değiştiren büyük insanlar başarısızlığın, başarıya giden yolda zıplama tahtası görevi gördüğünü bilirler. Thomas Edison bu konu için şahane bir örnek. Ampulü bulmak için 1000 kez başarısızlığa uğradı Edison ve bu durumu şöyle açıkladı: “Ben 1000 kere çuvallamadım. Ampulü bulmak 1000 adımdan oluşan bir süreç sadece.”
İşte bu tutumdur başarı ile başarısızlığı birbirinden ayıran. Harry Potter’ın yazarı J.K.Rowling ya da… Kitap yayınlanmadan önce 12 kez reddedildi. Yayınladığı zaman da cüzi bir miktar ödendi Rowling’e. Oprah Winfrey, Baltimore’da yerel bir haber kanalındaki işini kaybettikten sonra yükseliş geçti. Henry Ford, ilk otomobili üretmeden önce iki kez maddi anlamda iflas etti. Vesaire, vesaire… Bu liste uzayıp gider bu tür örneklerle.
“Eğer bir şeyi yapabileceğinizi düşünüyorsanız yapabilirsiniz. Eğer bir şeyi yapamayacağınızı düşünüyorsanız yapamazsınız.” Henry Ford
Hata yapmaktan öcü gibi korkan kişilerle hatalarından ders çıkaran kişiler arasında ne gibi farklar vardır? Bu farkların bazıları eylemlerle alakalıyken geri kalan farklar tamemen düşünce kaynaklıdır.
Başarısızlık karşısındaki eylemleriniz, başarısızlığı tolere edebilmek için hayati önemdedir. Şimdi size başarısızlık karşısında yapmanız gereken 5 şeyden bahsedeceğiz. Bunlar hem sizi ileride daha başarılı kılacak hem de başarısızlık durumlarında bile moralinizin yerle bir olmasını önleyecek türden tavsiyeler…
1. Başarısız olduğunuz zaman bunu söylemekten çekinmeyin. Eğer bir hata yaptıysanız bu durumu kimsenin fark etmemesi için dua etmek gibi bir harekete girmeyin. Eninde sonunda bu hata öğrenilecektir. Eğer sessiz kalırsanız insanlar neden hiçbir şey demediğinizi merak eder ve sizi korkaklıkla itham ederler. Hatayı örtbas etmeye çalışmak hatayı ikiyle çarpmaktan farksızdır.
2. Açıklama yapın. Mazeret üretmeyin. Hatalarınızı kabullenmek imajınızı olumlu etkiler. Özgüven, hesap verebilirlik gibi özellikleriniz olduğunu gösterir bu durum. Gerçeklere sadık kalın yeter. “Kendimi kötü hissettiğim için gelmedim.” bir nedendir. “Köpeğim ayakkabımın bağcığını yemiş, bu yüzden gelemedim.” bir mazerettir.
3. İşleri düzeltmek için bir planınız olsun. Hatayı kabullenmek bir erdemdir, ancak işler orada bitmez. Sonraki hamleniz de önemlidir. Birinin yaptığınız hatayı düzeltmesini beklemek yerine kendi çözüm öneriniz olsun.
4. Hatayı tekrar etmemek üzere de bir planınız olsun. Yaptığınız bir hatayı gelecekte tekrar yapmamak için bir planınız olmalı.
5. Hatalarınız sizi çekingen yapmasın. Hata yapmamak için inisiyatif alamamak sizin tüm hayatınızı kısıtlayan bir tutum olur. Hatalarınızdan tecrübe ve ders edindikten sonra yolunuza devam edin. Eylemsizlik hali hem psikolojik olarak sizi yorar hem de olası fırsatları kaçırmanıza neden olur.
6. Perspektif sahibi olmak, hatalarınızla yüzleşmek için en önemli faktörlerin başında gelir. Hatayı kabullenmeyi başaran kişiler, hatayı yanlış bir eylemlerine bağlarlar. Hatalarını kabullenmeyi başaramayan kişilerle tembelliklerine, bilgisizliklerine ya da başka kişisel özelliklerine bağlarlar. Bu durum ileri de risk almalarını da engeller. Sonuçta gerçekleşemeyen bir potansiyel kalır ortada.
7. İyimserlik de hatalarından ders alan kişilerin özellikleri arasındadır. Bir araştırma 576 İngiliz seri girişimcinin, ilk denemeden sonra pes eden girişimcilerden daha çok başarı beklentisi içinde olduğunu göstermektedir. İyimserlik, başarısızlığın kader olduğu görüşüne karşı çıkar. İyimser insanlar bu nedenle başarısızlık çimentosu ile yıkılmaz bir başarı kalesi inşa edebilirler.
8. İyimserlik pozitif düşünmek demekle ilgiliylen kararlılık eylemle ilgilidir. Herkes “Yeter artık!” deyip pes eder ve çekilir, ama sadece kararlı insanlar titreyip kendine gelir ve devam eder. Kararlı insanların iyimserliği asla tükenmez. Bu da onların deyim yerindeyse küllerinden doğmalarını sağlar.
Yani…
Başarısızlık hayata bakışınızla ilgili bir şeydir. Biri X başarısızlığını ölüm olarak görürken diğeri bunu başarıya giden yolda bir pürüz olarak görür. Ancak işin en iyi yanı bu durumu değiştirebilmenizdir. Bakış açınızı tazeledikten sonra başarısızlık ölümle eş anlamlı olmayacaktır…