Küçükken size ”Büyüyünce ne olacaksın?” diye soran birçok insan olmuştur. Belki cevabınız doktor, avukat, pilot ve asronot gibi meslekler olmuştur. Geleceğe umutla bakan o gözlerinizle, ilerde lüks bir villada hizmetçiler ve uşaklar ile yaşayacağınızı hayal etmiş olabilirsiniz. Büyüme ve kariyer sahibi olma zamanı sanki hiç gelmeyecekmiş gibi hissetmiş olabilirsiniz. Artık karar verme vakti geldiğinde ise ilgi alanlarınız çok değişmiş olabilir. Kendiniz için doğru mesleği bulmak zor olabilir ama imkansız değil.
Bölüm 1: Ne istediğini Bilmek
1.Kendinize şu kilit soruyu sorun: ”Eğer para kazanma amacınız olmasaydı ne iş yapardınız?” Mesela size sayısal lotodan büyük ikramiye çıksa ve ne isteseniz yapacak imkanınız olsa ne iş yapardınız?” Elbette bir süre gezip eğlenmek isteyebilirsiniz ama daha sonra sıkılacaksınız. İşte o zaman hangi işi yapmak sizi yapmak mutlu ederdi?
2.Sizi mutlu eden şeyleri düşünün. Düşündüğünüz mesleğin temel öğelerini ve bu öğelerin sizi hangi açıdan cezbettiğini tanımlayın. Bu meslekte sizi çeken şey nedir ? Başkalarını mutlu etmek mi sizi tatmin ediyor? Veya oyunculuktan mı keyif alıyorsunuz, film çekmenin yaratıcılık ve sanatla birleşen yanı mı sizi etkiliyor? Bunu teorik olarak hayalinizdeki iş için olmasa da şu an çalıştığınız iş için bile yapabilirsiniz.
3.Hayalinizdeki mesleği meydana getiren detayları analiz edin. Bu işin temel özelliklerini inceleyin. Eğer bu mesleği üç yaşındaki bir çocuğa anlatacak olsanız nasıl anlatırdınız? Eğer üç yaşında bir çocuk size bu işin neresi eğlenceli, bu işi yaparken bir insan neler hisseder diye sorsa cevabınız ne olurdu?
4.Hangi mesleklerde benzer hisler ve deneyimler yaşayabileceğinizi araştırın: Beklentiniz olan hisleri ve deneyimleri size yaşatabilecek kariyer fırsatları arayın. Örneğin; milyoner olsaydınız tercihiniz sürekli gezmek olacaksa; tur rehberliği, yurt dışında öğretmenlik, hosteslik gibi kariyerler size aynı deneyimleri yaşatabilecek işlerdir. Eğer bütün gününüzü açık havada geçirecek bir ortam istiyorsanız; jeolog olmak, vahşi doğa rehberi olmak gibi işler de ilginizi çekebilir.
5.Kariyerin artılarını ve eksilerini değerlendirin. Nispeten daha ulaşılabilir kariyer fırsatları ile ilgili bilgi toplayın. O kariyerde ilerledikçe yaşamınızın nasıl olacağını her yönüyle araştırın. Eğer aklı başında bir karar vermek istiyorsanız o işin olumsuz taraflarını da öğrenin.
6.Parasal beklentilerinizi de hesaba katın: Eğer sizi tam anlamıyla tatmin eden, mutlu eden bir iş yapıyorsanız o işten dünyanın parasını kazanmak gibi bir beklentiniz olmaz. Yine de hayatta mutluluğun önüne geçen bir sürü yükümlülük olacak. Eğer hayalinizdeki iş ailenize bakmaya, kredilerinizi ödemeye yetmiyorsa başka seçenekler aramaya başlamanız gerekir.
7.En iyi yaptığınız şeyleri değerlendirin. Çok başarılı olduğunuz alanlar var mı? Yani ortalama olarak iyi yaptığınız değil de, aynı işi yapan diğer herkesten çok daha başarılı olduğunuz bir beceriniz var mı? Eğer varsa bunları da hesaba katın. Belki o işi yaparken çok keyif alıyor olabilirsiniz. Bu becerinize odaklanıp geliştirerek, gelir elde etmeye başlayabilirsiniz.
8.Hobbilerinizi değerlendirin. Birçok hobiden gelir elde edilebilir. Genellikle ufak bir iş kurarak başlanır ve beraberinde günler boyu süren sıkı çalışma gelir. Ama sonunda çok severek yaptığınız bir mesleğiniz olabilir. Hobinizden para kazanmayı rafa kaldırmadan önce internette biraz bu konuyu araştırın. Sürprizlerle karşılaşabilirsiniz.
9.İnternetten kariyer testi çözün. Eğer bu seçeneklerin hiçbiri sizde işe yaramadıysa ve gideceğiniz yolu bulamıyorsanız, internetten bir kariyer testi çözebilir veya bulunduğunuz yerde bir kariyer danışmanına gidebilirsiniz. İnternette çok iyi testler bulmak mümkün ama çoğu ufak bir ücret talep eder.
Bölüm 2: Başarıya giden yol
1.Seçtiğiniz kariyer ile ilgili iş ilanlarına bakın. Gerçek anlamda iş aramaya koyulmadan önce açık pozisyonları bir araştırın. Kendi ülkeniz dahilinde olduğu sürece hangi şehirde olduğu önemli değil. Bu iş için aranan özelliklere bakın. Aradıkları temel niteliklerin ne olduğunu öğrenin. Bu niteliklerin tümüne hatta daha fazlasına sahip olmaya çalışın.
2.İşin uzmanlarıyla konuşun. O işi hali hazırda yapmakta olan insanlara ulaşın. Hatta o kariyer için işe alımlardan sorumlu birilerini de bulsanız daha isabetli olur. Hepsiyle konuşun ve iş ilanına yazılmayan başka beklentileri öğrenin. Hangi beceriler veya özellikler üzerinde duruyorlar?
3.Gerekli eğitimleri alın. Kariyeriniz için hazırladığınız bu listeye göz atarak kendi eksiklerinizi belirleyin. Kariyerizle ilgili açık pozisyonların gerektirdiği niteliklere sahip olabilmek adına bazı eğitimler almanız gerekebilir. Ama bunun sizi sınırlamasına izin vermeyin. Revaçta olan branşlar için devletin açtığı birçok sertifikalı eğitim programı mevcut. Ayrıca bu niteliklere sahip olmak için burs veya stajyerlik gibi fırsatları da değerlendirebilirsiniz.
4.Özgeçmişinizi doldurmaya gayret edin. Bu arada, hayalinizdeki işe girebilmeniz için gerekli becerileri kazandığınızı gösteren bazı gönüllü işler yapabilirsiniz. Veya aynı sektördeki benzer pozisyon ilanlarına bakın ve hatta istediğiniz pozisyona sizi doğrudan ulaştıracak gönüllü işlere girin. Müşteri hizmetleri alanında deneyim kazanmak amacıyla bir mağazada bile çalışsanız uzun vadede size faydası olur.
5.Doğru yerlerde arkadaşlarınız olsun. Girmek istediğiniz sektörle bağlantılı olan kişilerle tanışın, vakit geçirerek sizi tanımalarını sağlayın. Bazı derneklerde gönüllü olabilir, seminerlere gidebilir ve hatta iş fuarlarına katılabilirsiniz. Sizin adınızı daha sonradan da hatırlayabilmeleri için sağlam ve iyi bir intiba bırakın.
6.Mesleğin tadına bakın. Meslekte çalışmaya başladığınızda sizi nelerin beklediğini görebilmek için stajyer veya gönüllü olarak başvurun. Her işin dışardan bakıldığında görülmeyen yanları vardır, bunları öğrenmek ve o mesleği gerçekten sevip sevmeyeceğinize karar verebilirsiniz. Ayrıca hem yeni bir çevre edinmiş olursunuz hem de öğrendikleriniz ilerde çok işinize yarar.
Bölüm 3: İş bulmak
1.İnsiyatif kullanın. Önceki adımları yerine getirdiyseniz zaten yeterince sorumluluk almışsınız demektir. Hiçbir zaman vazgeçmeyin. Hayallerinizin peşinden gitmeli ve hayalini kurduğunuz şeylere ulaşmak için aktif rol oynamalısınız. Eğer her şey istediğiniz gibi gitmezse kendinizi toparlayıp tekrar deneyin. Yeni rotalar çizin. Hedefinize ulaşmak için ne gerekirse yapın.
2.Merdivenleri teker teker çıkacaksınız. Hiçbir mevkiye tepeden inme gelinmiyor. Meslekte adım adım yükselmek biraz zaman alacaktır ve istediğiniz yere ulaşmak için geçeceğiniz aşamalar olacaktır. Eninde sonunda hayalinizi gerçekleştirdiğinizde, bunların hepsine değdiğini göreceksiniz.
3.İş başvurusu yapın. İş fuarlarına gitmek, kariyer sitelerinden veya gazetenin insan kaynakları sayfasından iş aramak temel adımlardır. Ama istediğiniz firmalara doğrudan başvuru yapabileceğinizi de unutmayın. Hangi şirketlerde çalışmak istediğinizi belirledikten sonra, o şirketlerin kendi sitelerinde yer alan ”Kariyer Fırsatları” bölümüne sık sık bakın. Hatta şirketle doğrudan bağlantı kurup özgeçmişinizi ulaştırabilirsiniz.
4.İyi referanslar gösterin. Eğer önceki adımları başarıyla tamamladıysanız özgeçmişiniz harika görünüyor olmalı. Ama gösterdiğiniz referansların da kuvvetli olması önemli. Şu anda odaklandığınız kariyerle çok az ilişkili olan işleri mümkünse yazmayın. Daha önceden sorun yaşadığınız insanları referans vermeyin. Referans yazarken muhakkak onları haberdar edin ve sizinle ilgili iyi izlenimlerini paylaşacaklarına da emin olun.
5.Mülakata, işi alacağınıza inanarak gidin. Görüşmeye gittiğinizde, sizi işe alırlarsa ne kadar doğru bir karar vermiş olacaklarını gösterin. Başarılı görünen, bakımlı giysiler giyin. Mülakata hazırlıklı olarak katılın. Görüşmelerde sorulan genel sorulara göz atarak kendi kendinize cevap verin. Hatta bu işi ne kadar ciddiye aldığınızı gösteren zekice sorular düşünürseniz iyi olur.