Hepimiz hayatımızda ruhsal dayanıklılığımızın test edildiği kritik zamanlar geçirmişizdir. Bunlar hayırsız bir arkadaş ya da meslektaş da olabilir, geleceği olmayan bir iş veya sıkıntılı bir ilişki de.
Sorun ne olursa olsun güçlü olmalı, olaylara farklı bir açıdan bakmalı ve başarılı bir şekilde işin içinden çıkmak için kaderinizi belirleyecek eylemlerde bulunmalıyız.
Kulağa kolay geliyor. Hepimiz iyi arkadaşlar, iyi bir iş ve ilişki isteriz. Ama kazın ayağı öyle değil.
Ruhsal olarak dayanıklı olmak zordur, özellikle de çıkmazda kalmışsanız. Ezber bozup hayatınızı tamamen farklı bir yöne götürecek bir karar almak, sadece ruhsal olarak en güçlü olan insanların sahip olduğu cesareti ve gözü pekliği gerektirir.
Dayanıklı insanların kalabalığın içinde kendilerini sivriltmelerini görmek hayranlık uyandırıcıdır. Başkalarının aşılamayan engeller gördüğü yerde onlar üstesinden gelinecek zorluklar görürler.
1914’te Edison’un fabrikası yanıp kül olduğunda eşi benzeri olmayan prototipler 23 milyon dolarlık bir zarara yol açarak yok olmuştu fakat Edison’ın cevabı basitti: “ Çok şükür bütün hatalarımız yok oldu. Artık yeni bir başlangıç yapabiliriz. ”
Edison’ın tepkisi ruhsal olarak dayanıklı olmayı özetler: İşler umutsuz görüldüğünde fırsatları görüp harekete geçmek gerekir.
Ruhsal dayanıklılığınızı artırmak için geliştirebileceğiniz alışkanlıklar vardır. Aslında ruhsal olarak güçlü olan insanların hayatnıza uyarlayabileceğiniz karakteristik özellikleri vardır:
1. Duygusal zekaları yüksektir
Duygusal zeka ruhsal güçlülüğün köşe taşıdır. Negatif duyguları tamamen anlayıp idare ederek onlarlar üretken bir şeyler yapma yeteneği olmadan ruhsal olarak güçlü olamazsınız. Ruhsal dayanıklılığınızı test eden zamanlar en nihayetinde duygusal zekanızı da test eder.(Emotional Intelligence-EQ)
Değişmeyen IQ’nun aksine EQ, kavrayış ve çabayla geliştirebileceğiniz bir beceridir. En iyi sanatçıların %90’ının yüksek EQ’ya sahip olması ve yüksek EQ’lu insanların düşük EQ’lu olanlardan yıllık ortalama 28 bin dolar daha fazla kazanması şaşılacak bir durum değildir.
Ne yazık ki EQ becerileri çok sık bulunmaz. TalentSmart bir milyondan fazla kişiyi bir teste tabi tutmuş ve bu insanların sadece %36’sının duygularını olay anında doğru olarak tanımlayabildikleri görülmüştür.
2. Kendilerine güvenirler
“İster yapabileceğinizi düşün ister yapamayacağını; 2 durumda da haklısın.” – Henry Ford
Ruhsal olara dayanıklı olan insanlar Ford’un düşünce yapınızın başarılı olma yeteneğiniz üzerinde güçlü bir etkisi olduğu fikrine katılırlar. Bu fikir sadece bir motive etme aracı değil aynı zamanda bir gerçektir de. Son zamanlarda Melbourne Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma kendine güvenen insanların güvenmeyenlere kıyasla daha yüksek maaş aldığını ve daha hızlı terfi ettiğini ortaya koymuştur.
İnsanların güvensizliklerini gizlemek için ortaya koydukları sahte özgüvenin aksine gerçek özgüven tamamen kendine has bir yapıdadır. Ruhsal olarak dayanıklı insanlar şüpheli ve ürkek olanlardan daha üst bir konumdadırlar çünkü özgüvenleri diğerlerine ilham verir ve bir şeyler başarmalarına vesile olur.
3- Zararlı insanları etkisiz duruma getirirler
Zor insanlarla uğraşmak çoğu kişi için sinir bozucu ve yorucudur. Ruhsal olarak dayanıklı olan insanlar duygularının iplerini ellerinde tutarak zararlı kişilerle olan münasebetlerini kontrol ederler. Zararlı biriyle yüzleşmek durumunda kaldıklarında duruma mantık çerçevesinde yaklaşırlar. Duygularının tanımlarlar ve öfke gerilimin ateşi körükleyeceğini bilirler. Ayrıca karşılarındaki sıkıntılı kişinin bakış açısını göz önüne alıp ortak payda ve sorunlara ortak çözümler bulabilirler. İşler tamamen raydan çıksa bile ruhsal olarak dayanıklı insanlar karşısındaki zararlı kişinin kendilerine zarar vermesinden kaçınmak için ona ihtiyatla yaklaşmasını bilirler.
4- Değişikliği kabul ederler
Ruhsal olarak dayanıklı olan insanlar esnektirler ve sürekli olarak duruma uyum sağlarlar. Değişiklik korkusunun her şeyi bitirebileceğini ve başarıya ve mutluluğa giden yolu kapatacağını bilirler. Onları bekleyen değişiklik ihtimalini göz önüne bulundurur ve bu değişikliğin olması durumunda uygulayacakları bir plan yaparlar.
Değişiklikteki güzel tarafı ancak onu kabul ettiğinizde görürsünüz. Değişikliği görmek ondan yararlanmak ve değişiklikten fırsatlar yaratmak için açık görüşlü olmanız gerekir.
5- “Hayır” derler
San Fransisco’daki California Üniversitesinde yapılan bir araştırma “hayır” derken ne kadar çok zorlanıyorsanız strese, moral bozukluğuna ve hatta depresyona o kadar yatkın olduğunuzu göstermiştir. Ruhsal olarak dayanıklı insanlar hayır demenin sağlıklı olduğunu bilirler ve “hayır”larının kesinliğini gösterecek özgüvene ve ileri görüşe sahiptirler.
Hayır deme zamanı geldiğinde ruhsal olarak dayanıklı insanlar “Yapabileceğimi düşünmüyorum” ya da “Emin değilim” benzeri sözler söylemekten kaçınırlar. Yeni bir sorumluluğa hayır demenin sahip olduğu sorumlulukları onurlandıracağını ve onları başarıyla yerine getirmelerini sağlayacağını bildiklerinden kendilerinden emin bir şekilde hayır derler.
Ruhsal olarak güçlü olan insanlar ayrıca kendilerine hayır diyerek kendilerini kontrol altında tutmayı da bilirler. Kendilerini şımartmazlar ve zarara neden olacak dürtüsel hareketlerden kaçınırlar.
6- Korkunun en büyük pişmanlık kaynağı olduğunun farkındadırlar
Duygusal olarak dayanıklı insanlar her şey sona erdiğinde başarısızlıklarından çok, yararlanamadıkları fırsatlardan dolayı üzüntü çekeceklerini bilirler. Bu sebeple risk almaktan korkmazlar.
Düşünmek ve hatırlamak arasındaki ince ipte yürümek gelişmiş bir öz farkındalık gerektirir. Hatalarınızın üzerinde çok fazla düşünmek sizi kaygılı ve çekingen yaparken hatalarınızı tamamen unutmak onları tekrar etmenizi kaçınılmaz yapar. Dengenin anahtarı hatalarınızı gelişiminiz için fırsatlara dönüştürmekte yatar. Bu her düştüğünüzde yeniden ayağa kalkma eğiliminizi güçlendirir.
7- Başarısızlığı kabullenirler
Duygusal açıdan güçlü insanlar başarısızlığı kabul ederler çünkü başarıya giden yolun başarısızlıklarla oluştuğunu bilirler. Hiç kimse başarısızlığı kabul etmeden gerçek başarıya ulaşmamıştır.
Hatalarınız yanlış yolda olduğunuzu ortaya çıkararak başarıya giden yolu oluştururlar. En büyük dönüm noktaları genelde tamamen yıldığınız ve çıkmazda olduğunuz zamanlarda gelir. Farklı düşünmenizi, olaya geniş açıdan bakmanızı ve gözden kaçırdığınız çözümü görmenizi sağlayan şey bu yılmışlıktır.
8- … fakat yine de hatalarının üzerinde çok düşünmezler
Ruhsal olarak dayanıklı insanlar odaklandığınız şeyin duygusal durumunuzu belirlediğini bilirler. Karşı karşıya kaldığınız sorunlara odaklanırsanız kendinizi negatif duygulara ve strese kaptırıp performansınızı düşürürsünüz. Olaylara odaklanır ve kendinizi geliştirirseniz kişisel bir etkililik yaratır ve böylece pozitif duygular üretip performansınızı artırırsınız.
Ruhsal olarak dayanıklı insanlar kendileri ve hataları arasına bir mesafe koyarlar fakat hatalarını tamamen unutmazlar. Hatalarını hatırlayabilecekleri kadar güvenli bir mesafede tutarak gelecek başarılarının önünü açarlar.
9- Hiç kimsenin mutluluklarını sınırlandırmasına izin vermezler
Eğer memnuniyetinizi ve keyfinizi, kendinizle başkalarını kıyaslayarak ölçüyorsanız artık kendi mutluluğunuzun efendisi değilsinizdir. Eğer ruhsal olarak dayanıklı insanlar yaptıkları bir şey hakkında iyi hissederlerse başkalarının görüşlerinin veya başarılarının bunu ellerinden almalarına izin vermezler.
Başkalarının sizin hakkında ne düşündüklerine dikkat etmemek imkansız olsa da kendinizi diğerleriyle kıyaslamak zorunda değilsiniz ve ayrıca diğerlerinin görüşlerine ihtiyatla yaklaşabilirsiniz. Ruhsal olarak dayanıklı olan insanlar başkaları ne düşünürse düşünsün bir şeyin kesin olduğunu bilirler: Asla insanların söylediği kadar iyi veya kötü değiliz.
10- … ve başkalarının mutluluklarını da sınırlandırmazlar
Ruhsal olarak güçlü insanlar başkalarını yargılamazlar çünkü herkesin bir yeteneği olduğunu bilirler ve kendilerini iyi hissetmek için başka birini küçümsemeye ihtiyaç duymadıklarının farkındadırlar.
Kendinizi başkalarına kıyaslamak sizi sınırlar. Kıskançlık ve kin içinizdeki hayatı sömürür, bütün enerjinizi tüketir. Ruhsal olarak güçlü insanlar başkalarına dikkat edip kendilerini onlarla kıyaslayarak vakitlerini veya enerjilerini harcamazlar.
Enerjinizi kıskançlık üzerinde harcamak yerine bu enerjiyi takdire yönlendirin. Başkalarının başarılarını kutladığınız zaman iki taraf da kârlı çıkacaktır.
11- Egzersiz yaparlar
Yapılan bir araştırma, 10 hafta boyunca haftada iki kez egzersiz yapan insanların sosyal, zihinsel ve atletik açıdan daha becerikli olduklarını ortaya koydu. Ayrıca egzersiz yapan insaların vücutlarının ve özgüvenlerinin de daha iyi olduğu görülmüştür. Bu değişimin kaynağınının ise egzersiz yaparken salgılanan ve pozitif duyguların açığa çıkmasını sağlayan endorfin hormonu olduğu kanıtlanmıştır.
12- Yeteri kadar uyurlar
Yeterli uykunun duygusal dayanıklılığınız üzerindeki etkisini anlatmak kolay bir iş değil. Uyuduğunuz zaman beyniniz uyanıkken yaptığınız sinirsel aktivitenin yan ürünleri olan toksik proteinleri yok eder. Ne yazık ki beyniniz bu proteinleri sadece uyurken yok edebilir. Yani yeteri kadar uyumadığınız zaman bu toksik proteinler beyin hücrelerinizde kalırlar ve düşünme becerinize zarar vererek ortalığı karıştırırlar.
13- Kullandıkları kafein miktarını sınırlandırırlar
Çok fazla kafein içmek dövüş veya kaç tepkisinin kaynağı olan adrenalin salgısını tetikler. Dövüş veya kaç mekanizması hayatta kalmayı garantilemek için mantıklı düşünmeyi bir kenara bırakır. Bu peşinizden bir kaplan koşarken iyi bir şey olabilir fakat hayat karşınıza bir tümsek çıkardığı zaman o kadar iyi değildir.
Kafein beyninizi ve vücudunuzu bu hiper-farkındalık durumuna sokar ve duygularınız davranışlarınızın önüne geçer. Ruhsal olarak dayanıklı olan insanlar fazla kafeinin sıkıntı olduğunu ve kendilerini alt etmesine izin vermezler.
14- Affetmek için özür dilenmesini beklemezler
Ruhsal açıdan güçlü olan insanlar kinlerden kurtulup özür dilemeyen kişileri de affedince hayatın yolunda gideceğini bilirler. Kin geçmişinizdeki olumsuz olayların bugünkü mutluluğunuzu mahveder. Nefret ve öfke hayatınızdaki neşeyi öldüren duygusal parazitlerdir.
Kin tutmakla ortaya çıkan negatif duygular strese neden olur ve stres hem fiziksel hem de ruhsal açıdan yıkıcı sonuçlar doğurabilir. Birini affettiğiniz zaman yaptıklarını görmezden gelmezsiniz fakat onların sonsuz kurbanları olmaktan kurtulmuş olursunuz.
15- Bıkıp usanmayan pozitif insanlardır
Haberleri az da olsa izleyin. Sonsuz bir savaş, acımasız saldırılar, kırılgan ekonomiler, iflas eden şirketler ve çevresel felaketler döngüsü olduğunu göreceksiniz. Dünyanın hızlı bir şekilde battığını düşünmek hiç de zor değil.
Kim bilir? Belki de öyledir. Fakat duygusal açıdan dayanıklı insanlar bu konuda endişelenmezler çünkü ellerinde olmayan bir şeyin etkisine kapılmazlar. Bir gecede devrim yapmayı denemenin yerine enerjilerini tamamen kendi ellerinde olan iki şey üzerine yoğunlaştırırlar: dikkat ve çaba.
Hepsini bir araya getirirsek…
Duygusal dayanıklılık sadece seçilmiş birkaç kişide olup doğuştan gelen bir özellik değildir. Herkes duygusal açıdan dayanıklı ve mutlu olabilir.
