En güzel yıllarınızda emekli olarak rahatça bir yaşam sürebilmenizi sağlayacak para miktarını hesaplayabilmek kullanabileceğiniz sayısız farklı model vardır. Ancak bu modellerin birçoğu karmaşık kurallara ve hesaplama sistematiklerine dayanır. Eğer bu yöntemlerden bıktıysanız endişelenmeyin çünkü size bu hesaplamanın çok kolay ve hızlı bir yolunu göstereceğiz: 300 kuralı.
300 kuralı gayet basittir. Yalnızca her ay harcadığınız ortalama tutarı belirleyin ve bunu 300 ile çarpın.
Örneğin aylık 5.000 TL harcıyorsanız emekli olmak için 1.500.000 TL’ye ihtiyacınız var demektir. Bu miktar 25 yılınızı garanti altına alacaktır. 65 yaşında emekli olduğunuz takdirde emeklilik fonunuz 90 yaşına kadar geçinmenizi sağlayacak demektir.
300 Kuralı Nasıl Çalışır?
Finans blog sitesi olan Johnny Moneyseed’in belirttiği üzere 300 kuralının dayanak noktası emeklilikteki %4 kuralıdır. Buradaki %4 kuralı ilk yılınızdaki para çekme oranını ifade etmektedir, yani emekli olduğunuz birikiminizden çektiğiniz tutarın yıllık yüzdesi. Basit bir örnekle açıklamak gerekirse:
Portföyünüzde 1.5 milyon TL olduğu düşünülecek olursa ilk yılınızda çekeceğiniz %4’lük miktar 60.000 TL’ye, bir diğer ifadesiyle aylık 5.000 TL’ye denk gelecektir.
Peki Enflasyon Ne Olacak?
Malların ve hizmetlerin fiyatlarının yıllar geçtikçe artma eğilimde olduğunu artık hepimiz biliyoruz. Bu nedenle para çekme oranınızı hesaplarken enflasyonu da hesaba katmak gerekecektir.
Öyleyse, yukarıda açıkladığımız senaryoya göre, enflasyonun %4 olduğu bir ülke düşünülecek olursak ikinci yıl için çekilecek para tutarı 62.400 TL (60.000 x %104), üçüncü yıl içinse (62.400 x %104) 64.896 TL olur ve bu böyle devam eder.
Tam da bu noktada akla gelmesi gereken soru, 300 kuralı ve %4 çekme oranının enflasyona nasıl ayak uydurabileceğidir.
Aslında bu sorunun da cevabı basittir. Portföyünüzün değerinin de her yıl en az enflasyon oranında arttığını varsayar. Dolayısıyla somut örnek bakımından portföyünüzün de yıllık %4 değer kazanması ve tüm paranın geri çekilmesinin orijinal hesapta olduğu üzere 25 yıl sürmesi beklenir.
Elbette bu süreç içerisinde portföyünüz %4’ten fazla büyürse tüketmeniz 25 yıldan daha uzun sürecektir. Bu siteyi sıklıkla takip ediyorsanız akıllı yatırımlarla enflasyonun üzerinde getiri elde edebilmenizin içten bile olmadığını biliyor olmalısınız.
300 ve %4 Kurallarının Dezavantajları
%4 kuralından bir akademik yayında ilk olarak 1998 tarihinde Philip L. Cooley, Carl M. Hubbard ve Daniel T. Waltz tarafından yayımlanan “Emeklilik Tasarrufları: Sürdürülebilir Para Çekme Oranını Belirleme” başlıklı makalede bahsedilmiştir. O zamandan bu yana söz konusu oran emeklilik planlamalarında temel bir ölçüt olarak kullanılmıştır.
Bu kural ve model oldukça basit olmakla birlikte elbette emekliliğinizde ortaya çıkabilecek her türlü olası senaryoyu hesaba katmaz.
Örneğin piyasa önceden kestirilemeyecek dalgalanmalara sahne olabilir. Bu nedenle her yıl sabit oranlı bir getiriniz olmayacaktır. Dalgalanmalar haricinde 2008-2009 döneminde olduğu gibi piyasa büyük çöküşler yaşayabilir ve sizin portföyünüzü de önemli oranda etkileyebilir. Bu durumda hala %4’lük oranda para çekmekte ısrarlı olacak mısınız? Nitekim diğer yandan piyasa durgunlukları ileride çok iyi prim yapabilecek düşük fiyatlardan yatırım yapmak için çok iyi zamanlardır.
Dikkate alınması gereken bir diğer önemli huşus da zaman içerisinde yaşam tarzınızda meydana gelebilecek değişikliklerdir. Zevkleriniz ve tercihleriniz zaman içerisinde değişecektir. Mesela, kendinizi bir anda gençken hiç kullanma şansını yakalayamadığınız kırmızı spor arabayı sürerken bulabilirsiniz! Dolayısıyla daha fazla harcama yapmayı planlıyorsanız stratejinizi buna uygun olarak belirlemeniz gerekir.
Ve yaşlılık denildiğinde akla gelebilecek belli başlı konulardan birisi olan sağlık masrafları da kesinlikle göz ardı edilmemelidir. Yaşlılıkta birçok kişinin maruz kaldığı en önemli stres bu masrafla başa çıkmak zorunda olma durumudur. Sigortanız yoksa doktor ve hastane masrafları pahalıdır ve birkaç yıl sürebilecek bir tedavi tüm malvarlığınızı eritebilir. Bu yüzden gerektiği takdirden erkenden kendinizi özel sağlık sigortasıyla güvenceye aldığınızdan emin olun.
Sonuç
300 kuralı, emekliliğiniz için ne kadarlık bir birikime sahip olmanız gerektiğini öğrenmenin hızlı ve kolay bir yoludur. Özellikle emeklilik için neye ihtiyacınız olduğuna veya emeklilik hedefinizden ne kadar uzakta olduğunuza ilişkin hiçbir fikriniz yoksa hemen şu anda 300 kuralını kullanarak fikir edinebilirsiniz.
Ek olarak olası kötü senaryoları da hesap etmenizde kendinizi güvenceye alabilmek adına fayda bulunmaktadır. Hayatınızın sonunda elinizde fazla para bulunması kötü bir düşünce olmasa da paranızın bittiğinde önünüzde daha uzun bir hayatın bulunuyor olması kimsenin isteyeceği bir durum değildir. Öyleyse 300 kuralını esas alarak ihtiyaçlarınızı belirlemeye şimdiden başlayın!
